Bir Palyatif Bakım Merkezinde Yatan Kanser Hastalarında Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamalarını Kullanma Durumunu Araştırma

Yıl 2020, Cilt 12, Sayı 1, 124 - 130, 02.03.2020

Hilal ÖZKAYA Yeşim KARAKAYA Humeyra ASLANER Nurefşan YAMAN Meltem GÜL Şeyda ALAGÖZ Osman EKİNCİ

https://doi.org/10.18521/ktd.652625

Öz

Amaç: Dünyada kronik hastalıkların prevalansındaki artışa paralel olarak, kanser vakalarında da artış görülmektedir. Onkoloji polkliniklerine başvuran hastalar incelendiğinde; bu hastaların geleneksel ve alternatif tıp yöntemlerinden destek aldığı ya da destek almayı düşündükleri bulunmuştur. Çalışmamızda palyatif bakım kliniğimizde yatmakta olan kanser hastalarının geleneksel ve tamamlayıcı tıp (GETAT) uygulamalarını kullanma etkenlerini, sonuçlarını, maliyetini ve özellikle GETAT uygulaması kullanmadan önce hekimlerini haberdar etme durumunun analizini amaçladık. Gereç ve Yöntem: Çalışma kesitsel ve tek merkezli nitelikte olup; Haydarpaşa Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Palyatif Bakım Merkezi’nde yatmakta olan 18-80 yaş arası, çalışmaya katılmaya sözlü ve yazılı onam veren, üç günden fazla yatışı bulunan, bilinci açık, şu an küratif tedavi almayan kanser hastalarına anket uygulanarak yapılmıştır. Bulgular: Hastaların %29.7 oranı GETAT uyguladıklarını (n:22) ifade etmiştir. Hastaların GETAT uygulama durumu ile yaş, cinsiyet, eğitim durumu ve kanser evresi arasında bir ilişki bulunmamıştır. Hastaların en fazla uyguladıkları GETAT metodu fitoterapidir. Hastaların %50 oranı halsizlik tedavisi için GETAT metodu kullanmıştır. Hastaların %63.6 oranının GETAT yöntemi uygulamadan önce doktorlarına danıştığı saptanmıştır. Sonuç: Hastaların, kullandıkları GETAT yöntemini sağlık personeline bildirdiklerinde kendilerinin olumsuz biçimde değerlendirilecekleri ile ilgili ön yargılarının bulunması GETAT yöntemi kullanımının gerçek prevalansına ulaşmayı zorlaştırmaktadır. Çalışmamızda hastaların GETAT kullanımını doktorlarına söyleme oranı literatürden fazla bulunmuştur. Palyatif bakımdaki biyopsikososyal hasta yaklaşımının, tedavi sürecine hastanın ve yakınmalarının dahil edilmesinin bu oranı yükselttiğini düşünmekteyiz.

Anahtar Kelimeler

palyatif bakım, kanser, geleneksel ve tamamlayıcı tıp

Investigation of the Status of Using Traditional and Complementary Medicine Practices in Patients Hospitalized in a Palliative Care Center

Öz

Objective: In parallel with the increase in the prevalence of chronic diseases in the world, there is an increase in cancer cases. When the patients admitted to the oncology polyclinics were examined; these patients were found to be receiving support from traditional and alternative medicine methods. In this study, we aimed to analyse the factors, results, cost, and especially the status of informing physicians before using traditional and complementary medicine (TCM) in the palliative care clinic in cancer patients hospitalized in our clinic and using TCM practices.

Method: The study was cross-sectional and monocenter. The questionnaire was applied to the cancer patients who were between the ages of 18-80, who were hospitalized in the Palliative Care Center of Haydarpasa Numune Training and Research Hospital, who gave verbal and written consent to participate in the study, who were hospitalized for more than three days, and who were conscious and not currently receiving curative treatment.

Results: Of the patients, 29.7% stated that they applied TCM (n: 22). There was no correlation between the status of using TCM practice and age, gender, educational status and cancer stage. The most common method of TCM is phytotherapy. Of the patients, 50% used TCM method for the treatment of fatigue. Of the patients, 63.6% consulted their doctors before applying TCM method.

Conclusion: The fact that patients have prejudices that they will be evaluated negatively when they inform the health personnel about the TCM method they use makes it difficult to reach the real prevalence of TCM method use. In our study, the rate of patients telling TCM use to their doctors was found to be higher than the literature. We think that the biopsychosocial patient approach in palliative care increases the incidence of patients and their complaints in the treatment process.

Anahtar Kelimeler

palliative care, cancer, traditional and complementary medicine

Kaynakça

• REFERENCES
• 1. WHO Definition of Palliative Care . Available from: https://www.who.int/cancer/palliative/definition/en/(22.12.2018).
• 2. Parkin DM. Global cancer statistics in the year 2000. Lancet Oncol 2001;2(9):533-43.
• 3. Ferrell BR, Temel JS, Temin S, et al. Integration of palliativecCare into standard oncology care: American Society of Clinical Oncology Clinical Practice Guideline Update. J Clin Oncol. 2017;35(1):96-112.
• 4. Öğütle VS, Sarımuratoğlu D. Modern onkolog hekimin geleneksel tıp uygulamaları karşısındaki stratejileri. SAD. 2018;21(2):180-209.
• 5. General Guidelines for Methodologies on Research and Evaluation of Traditional Medicine. .https://apps.who.int/medicinedocs/pdf/whozip42e/whozip42e.pdf (29.10.2019).
• 6. Ünal M, Dağdeviren HN. Geleneksel ve tamamlayıcı tıp yöntemleri. Euras J Fam Med 2019;8(1):1-9.
• 7. Şahin S. Geleneksel, tamamlayıcı, alternatif tıp uygulamalarına genel bir bakış. Türk Aile Hek Derg 2017; 21 (4): 159-162
• 8. Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamaları ve İlgili Mevzuat. https://dosyamerkez.saglik.gov.tr/Eklenti/27552,mevzuat-trpdf.pdf?0 (14.11.2019).
• 9. Teskereci G, Kulakaç Ö. Kanserde aromaterapi masajı : Sistematik literatür incelemesi. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi 2018;26(2):115-130.
• 10. Öztürk R, Şatır DG, Sevil Ü. Jinekolojik kanserli hastaların tamamlayıcı ve alternatif tedavi kullanım durumları ve tutumlarının incelenmesi. Gaziantep Med J 2016;22(3):141-147.
• 11. Gras M, Vallard A, Brosse C, et al. Use of complementary and alternative medicines among cancer patients: A single-center study. Oncology 2019 May 27:1-8.
• 12. Kaya İslamoğlu ZG, Demirbaş A, Ulutaş Demirbaş G, et al. Psöriaziste tamamlayıcı ve alternatif tıp yöntemleri kullanımı ve beslenmeyle olan ilişki: Bir anket çalışması. Genel Tıp Derg 2019;29(1):7-13.
• 13. Akçay D, Yıldırımlar A. Çocuklarda tamamlayıcı ve alternatif tedavi kullanımı ve ebeveyn bilgilerinin değerlendirilmesi. Çocuk Dergisi 2017;17(4):174-81.
• 14. Sait KH, Anfinan NM, Eldeek B, et al. Perception of patients with cancer towards support management services and use of complementary alternative medicine - A single institution hospital-based study in Saudi Arabia. Asian Pac J Cancer Prev, 15 (6), 2547-54.
• 15. Zulkipli AF, Islam T, Taib NAM, et al. Use of complementary and alternative medicine among newly diagnosed breast cancer patients in Malaysia: An early report from the MyBCC Study. Integrative Cancer Terapies 2018; 17(2) 312-21.
• 16. Erku DA. Complementary and alternative medicine use and its association with quality of life among cancer patients receiving chemotherapy in Ethiopia: A cross-sectional study. Evidence-based complementary and alternative medicine. 2016; 2016, Article ID 2809875
• 17. Uğurluer G, Karahan A, Edirne T, et al. Ayaktan kemoterapi ünitesinde tedavi alan hastaların tamamlayıcı ve alternatif tıp uygulamalarına başvurma sıklığı ve nedenleri. Van Tıp Dergisi: 2017; 14(3):68-73.
• 18. Sönmez CI, Başer DA, Küçükdağ HN, et al. Tıp fakültesi öğrencilerinin geleneksel ve tamamlayıcı tıp ile ilgili bilgi durumlarının ve davranışlarının değerlendirilmesi. Konuralp Tıp Dergisi 2018;10(3):276-81.
• 19. Düzen KÖ, Korkmaz M. Kanser hastalarında semptom kontrolü ve tamamlayıcı ve alternatif tıp kullanımı. DEUHFED 2015, 8(2),67-76.
• 20. Kessel KA, Lettner S , Kessel C, et al. Use of complementary and alternative medicine (CAM) as part of the oncological treatment: Survey about patients’ attitude towards CAM in a University-based oncology center in Germany. PLoS One 2016; 11(11).
• 21. DoĞu GG , Kargı A , Tanrıverdi O , et al. Complementary/Alternative medicine experience in cancer patients: A questionnaire-based survey. UHOD 2014,24(1):45-53.
• 22. Yeşil H, Kıran B, Alkan H, et al. Afyon Kocatepe Üniversitesi'nde meme kanseri tanısı ile takip edilmekte olan hastalarda tamamlayıcı ve alternatif tedavi kullanımı. Kocatepe Tıp Dergisi 2018; 19(2):42-7.
• 23. Berretta M, Pepa CD, Tralongo P, Fulvi A, Martellotta F, Lleshi A, Nasti G. et all. Use of Complementary and Alternative Medicine (CAM) in cancer patients: An Italian multicenter survey. Oncotarget 2017; 8 (15): 24401-14.
• 24. Özkaya H, İlkılıç İ. Tıbbi, hukuki, manevi ve etik boyutlarıyla palyatif tıp. In: İlkılıç İ, Özkaya H, Uçar A. eds. Palyatif tıp uygulamalarında etik sorunlar. 1st ed. İstanbul. İsar yayınları, 2019; 77.