İHRACAT KREDİ SİGORTASI KAVRAMI, HUKUKÎ NİTELİĞİ VE BENZER KURUMLARLA KARŞILAŞTIRILMASI

Yıl 2017, Cilt: 4 Sayı: 1, 66 - 91, 30.06.2017

Nazim Aksoy

https://doi.org/10.30798/makuiibf.305956

Cited By: 3

Öz

İhracata dayalı büyüme stratejisini
güden ülkelerin eskiden olduğu gibi önümüzdeki dönemde de bu stratejiye devam
edeceği görünmektedir. Zira küreselleşen dünyada mal mübadelesinin ülke
sınırları içinde kalmadığı gerek devletlerarası anlaşmalarla, gerekse de özel sektöre
yönelik alınan tedbirlerle ihracatın yeri ve önemi her zaman olduğu gibi
günümüzde de korunmaktadır. Bu kapsamda birçok ülkede yurt içinde
ürettikleri malları yurt dışına kredili olarak pazarlayan ihracatçıların, iç
kaynaklarının yanı sıra, ihracat finansmanı kaynaklarına da ihtiyaç duydukları
ve ihracattan doğan çeşitli risklere karşı ihracat kredi sigortasına
başvurdukları görülmektedir. Bir ülke için ihracat kredi sigortası sisteminin
kredili satışlardan doğan riskleri azaltmak ve uluslararası pazarda rekabet
edebilmesini sağlamak açısından taşıdığı önem büyüktür. Bunun önemini kavramış
ülkeler, ihracat ve ithalât bankaları (Eximbank) gibi kurumları oluşturarak,
ihracatçılarına, finansman, sigorta ve garanti desteği sağlamaktadırlar. Çok
geçmişe dayalı olmayan bu sigorta türünün kavram olarak tanımı, hukuki niteliği
ve benzer kurumlardan ayırt edici özellikleri üzerinde durularak yapılan
çalışma, özellikle tacirlerin belkemiğini oluşturan KOBİ’ler açısından daha sık
başvurulması gereken bir sigorta türü olduğunu ortaya koymaktadır. 

Anahtar Kelimeler

KOBİ, ihracat kredisi, kredi sigortası, ihracat kredi sigortası

EXPORT CREDIT INSURANCE: CONCEPT, LEGAL NATURE AND COMPARISONS WITH SIMILAR INSTITUTIONS

Öz

It seems that countries pursuing export-based growth strategy will continue this strategy in
coming period. Because, in the globalizing world, commodity exchange does not remain
within the borders of the country, and the place and the importance of exports are also
preserved in both the interstate agreements and the measures taken for the private sector. In
this context, it is seen that in many countries, exporting companies that market their domestic
products with credits abroad needs export financing resources and apply to export credit
insurance against various risks arising from exporting. It is important for a country to have an
export credit insurance system to reduce risks arising from credit sales and to be able to
compete in the international market. Understanding the importance of this, countries provide
warranty and insurance support to their exporters by establishing export and import banks
(Eximbank). This study, which is based on the legal nature of this insurance concept and its
distinguishing features from similar institutions, reveals that export credit insurance should be
applied more frequently by SMEs which are the backbone of merchants. 

Anahtar Kelimeler

SME, export credit, credit insurance, export credit insurance, international trade

Kaynakça

• 1. Abik, Y. (2002), Promosyonlu Satım Sözleşmesi, Seçkin Yayınları, Ankara.
• 2. Akkar, M.E. (1982), 1970–1980 Döneminde Kredi Politikaları İhracat ve Yatırım Kredilerine Genel Bakış, DPT Teşvik ve Uygulama Dairesi Yayınları, Ankara.
• 3. Alpan, Ş. (1988), İhracat Finansmanı Aracı Olarak İhracat Kredi Garantisi Sistemi ve Türkiye’deki Muhtemel Uygulama, İGEME Yayınları, Ankara.
• 4. Anonim (2001), Türk EXİMBANK Faaliyet Raporu, Ankara.
• 5. Anonim (2002), Türk EXİMBANK Faaliyet Raporu, Ankara.
• 6. Aral, F. (2007), Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, Yetkin Yayınları, Ankara.
• 7. Arkan, S. (2009), Ticarî İşletme Hukuku, Seçkin Yayınevi, Ankara.
• 8. Atabek, R. (2009), Kredi Sigortası, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü Yayınları, No: 3, Ankara.
• 9. Acınan, H./ Sağ, Y. (1981) “İhracat Kredi Sigortası ve Türkiye”, AİTİA Bankacılık ve Sigortacılık Yüksek Okulu, Yayın No: 1, İhracat Kredi Sigortası Semineri- Ankara 14–15 Nisan, s. 235- 258, Ankara.
• 10. Aybar, A. (1982), “İhracat Kredi Sigortasıyla İlgili Yasal Çalışmalar”, İhracat Kredi Sigortası Semineri, Ankara 14–15 Nisan, s. 161–178, Ankara.
• 11. Bağrıaçık, A. (2004), Uygulamalı Dış Ticaret İşlemleri, Bilim Teknik Yayınevi, İstanbul.
• 12. Bozer, A. (2009), Sigorta Hukuku, Genel Hükümler – Bazı Sigorta Türleri, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü Yayınları, Ankara.
• 13. Bozer, A. (1981), “Genel Açıdan İhracat Kredi Sigortası”, İhracat Kredi Sigortası Semineri, 14–15 Nisan, s. 19–34, AİTİA Bankacılık ve Sigortacılık Yüksek Okulu, Yayın No: 1, Ankara.
• 14. Cankurtaran, Ö. L. (1989), İhracat Kredi Sigortası ve Türkiye Değerlendirmesi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• 15. Can, M. (2007), Türk Özel Sigorta Hukuku, İmaj Yayıncılık, Ankara.
• 16. Çeker, M. (2004), Yargıtay Kararları Işığında Sigorta Hukuku, Karahan Kitapevi, Adana.
• 17. Dilik, S. (1971), Türkiye’de Sosyal Sigortalar – İktisadî Açıdan Bir Tahlil Denemesi, A.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları, Ankara.
• 18. Dowding, T. (1994), A Guide to Credit Insurance, Reactions Publishing Group Ltd., London.
• 19. ITC UNCTAD/ WTO (2000), Rules of Origin in Export Credit Insurance, Geneva.
• 20. ITC UNCTAD/ WTO (2003), Export Credit Insurance and Guarantee Schemes, A Practical Guide For Developing and Transition Economis, International Trade Centre Trade Finance Series, Geneva.
• 21. ITC UNCTAD/GATT (1995), Financing Means and Sources, Trade Development Services, Geneva.
• 22. Jess, D.C. (2001), The Insurance of Commercial Risk: Law and Practice, 3rd Ed., Sweet & Maxwell, London.
• 23. Karayalçın, Y. (1984), Risk – Sigorta – Risk Yönetimi, Özel Sigorta Hukukuna Giriş, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Ankara.
• 24. Kayıhan, S. (2004), Sigorta Sözleşmelerinde Prim Ödeme Borcu, Seçkin Yayınları, Ankara.
• 25. Kender, R. (2008), Türkiye’de Hususi Sigorta Hukuku, Sigorta Müessesesi Sigorta Sözleşmesi, Arıkan Basım, İstanbul.
• 26. Kender, R. (1981), Hukukî Açıdan İhracat Kredi Sigortası, İhracat Kredi Sigortası Semineri, Ankara 14–15 Nisan, s. 131–160, AİTİA Bankacılık ve Sigortacılık Yüksek Okulu, Yayın No: 1, Ankara.
• 27. Kılıçoğlu, A. (2006), Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Turhan Kitapevi, Ankara.
• 28. Kubilay, H. (2003), Uygulamalı Özel Sigorta Hukuku, Barış Yayınları, İzmir.
• 29. Özdemir, N. (1966), Kredi Sigortası, Ankara İktisadî İlimler Akademisi Yayınları, Ankara.
• 30. Özen, B. (2008), Kefalet Sözleşmesi, Vedat Kitapçılık, İstanbul.
• 31. Pamukçu, E. B. (2009), İhracat Kredi Sigortaları, Avcıol Basım, İstanbul.
• 32. Pekiner, K. (1970), Sigorta İşletmeciliği, Prensipleri – Hesap Bünyesi, İstanbul Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• 33. Reisoğlu, S. (1992), Türk Hukukunda ve Bankacılık Uygulamasında Kefalet, Ayyıldız Matbaası, Ankara.
• 34. Reisoğlu, S. (2005), Hukukî Açıdan Akreditif ve Uygulama Sorunları, Türkiye Bankalar Birliği Dergisi, S. 52, s. 39–55, Graphis Matbaa, İstanbul.
• 35. Saymen, F. H. ve Ekonomi, M. (1966), Sosyal Sigortalar Tatbikatı, Özel İktisadi ve Ticari İlimler Yüksek Okulu Yayınları No: 12, İstanbul.
• 36. Şahin, A. (2004), İhracata Yönelik Finansman Araçları, Ankara: İGEME Yayınları.
• 37. Şeker, Z. (2000), Sigorta Sözleşmesinin Hukukî Niteliği Üzerine, Prof. Dr. M. Kemal Oğuzman’ın Anısına Armağan, s. 1043–1060, Beta Basım Yayın, İstanbul.
• 38. Şenocak, K. (1993), Hukukî Himaye Sigortası, Dayınlarlı Basım, Ankara.
• 39. Tekinalp, Ü. (2009), Ünal Tekinalp’in Banka Hukukunun Esasları, Vedat Kitapçılık, İstanbul.
• 40. Ulaş, I. (2007). Uygulamalı Sigorta Hukuku, Mal ve Sorumluluk Sigortaları, Turhan Kitapevi, Ankara.
• 41. Ünan, S. (2007), Sigortacılık Yasa Tasarısının Getirdikleri, s. 22–32, Ticaret Odası Yayınları No: 2007–1, İstanbul.
• 42. Yavuz, C. (2008), Türk Borçlar Hukuku Özel Hükümler, Beta Basım, İstanbul.
• 43. Yazıcıoğlu, E. (2001), Türk Eximbank Tarafından Yapılan İhracat Kredi Sigortası, S.H.D., S.1, s. 29–49, İstanbul
• 44. Yongalık, A. (1998), “Sigortalının Zarara Bizzat Katılması (Bizzat Katılma)”, Prof. Dr. Ali Bozer’e Armağan, s. 149–165, Seçkin Yayınevi, Ankara.
• 45. Yongalık, A. (2002) Kredi Hayat Sigortası, Seçkin Yayınevi, Ankara.
• 46. http://tr.wikipedia.org/wiki/CIF, 12.12.2016
• 47. http://www.eximbank.gov.tr/dosyalar/sigorta/kisa/kisa-GenelBilgi.pdf, 22.01.2017