DOĞU BLOĞU ÜLKELERİNİN PİYASA EKONOMİSİNE GEÇİŞ SÜRECİNDE ENFLASYON, İŞSİZLİK VE GELİR DAĞILIMI SORUNLARI: BÖLGESEL SEÇİLMİŞ ÜLKE ÖRNEKLERİ

Year 2021, Volume: 8 Issue: 2, 1020 - 1035, 27.07.2021

Yrd. Doç. Dr. Remzi Bulut

https://doi.org/10.30798/makuiibf.862687

Abstract

Doğu Bloğu; Doğu ve Batı Almanya’nın birleşmesi, Çekoslovakya, Yugoslavya ve Sovyetler Birliği’nin dağılmasıyla yıkılmıştır. 1991 yılı sonrası eski Doğu Bloğunu oluşturan ülkeler yeni bir ekonomik ve politik sistem arayışına girmişlerdir. Genel olarak tüm geçiş ülkeleri piyasa ekonomisine geçişi benimsemişlerdir. Bu nedenle eski Doğu Bloğu ülkelerine, “Geçiş Ülkeleri” veya “Geçiş Ekonomileri” denilmektedir. Bu ülkeler daha ilk yıllarda piyasa ekonomisine geçiş reformlarına başlamışlardır. Reformların başlamasıyla sistem değişikliğinden kaynaklı makroekonomide sorunlar çıkmıştır. Bu sorunlardan en önemlileri ise; enflasyon, işsizlik ve gelir dağılımındaki adaletsizliklerdir. Bu çalışmada geçiş ekonomileri, geçiş süreçleri ve geçiş reformları hakkında teorik bilgiler verilmiştir. Ayrıca seçilmiş geçiş ülkelerindeki enflasyon, işsizlik ve gelir dağılımı sorunları ele alınmıştır. Çalışma sonucunda geçiş reformlarının enflasyon ve işsizlik üzerinde, enflasyon ve işsizliğin de kişi başına düşen gelir üzerinde etkisi olduğu sonucuna varılmıştır

Keywords

Geçiş Ekonomileri, Doğu Bloku, Enflasyon, İşsizlik, Milli Gelir

PROBLEMS OF INFLATION, UNEMPLOYMENT AND INCOME DISTRIBUTION IN THE TRANSITION OF EASTERN BLOC COUNTRIES TO MARKET ECONOMY: EXAMPLES FROM SELECTED REGIONAL COUNTRIES

Abstract

The Eastern bloc fell with the unification of Germany and the fall of Soviet Union, Czechoslovakia and Yugoslavia. After the year 1991, the countries that consisted the old Eastern Bloc went in a pursuit of a new economical and political system. Generally, all of the transiting countries have adopted a transition towards a market economy. Because of this reason, the ex Eastern Bloc countries are also known as "Transition Countries" or "Transition Economies". These countries have started the reforms of transition to a market economy after the first years of the disbanding of the Eastern Bloc. With the beginning of the reforms, macro economical problems rose due to the change of systems. The most important of these problems are; inflation, unemployment and injustices in income distribution. In this work, theoretical information is provided about transition economies, transition periods and transition reforms. Besides, the problems of income distribution, unemployment and inflation in the select transition countries are discussed. As a result of this study it was concluded that transition reforms have an impact on inflation and unemployment and unemployment and inflation have an impact on per capita income.

Keywords

Transition Economies, Eastern Bloc, Inflation, Unemployment, National Income

References

• Aksel, E. (2019), Piyasa Ekonomisine Geçiş süreci Ve Sonrasında Türkiye – Rusya Federasyonu Ekonomik İlişkiler, Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi (MAKÜ), Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 2019, Burdur.
• Bağırzade, E. R. (2011), Dönüşüm Ekonomileri, Lecture Notes of [Transformation Economies], Turkish World Faculty of Business Administration, Bakü, 2011
• Bulut, R. (2020) Geçiş ekonomisi ülkelerde reformlarin makroekonomik göstergelere etkisi, Journal Social Research and Behavioral Sciences, 6(12), 235-245,
• Bulut, R., (2017), Eski SSCB ülkeleri (sosyal ve ekonomik yapıları üzerine bir araştırma), Fakülte Kitabevi, Isparta.
• Bulut, R. (2014), SSCB’nin dağılmasi ve Rusya Federasyonu’nda serbest piyasaya geçiş. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(2), 7-19
• Bulut, R., (2019), Transition economies and countries. Ayrıntı, 6(70), 57-63
• Çokünlü, E. G. (2007), Geçiş Ekonomilerinde Makroekonomik İstikrar Sorunları: Rusya Örneği, T.C. Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler enstitüsü İktisat Anabilim Dalı, Doktora Tezi
• DEİK (2012), Russian Federation Country Bulletin, (2021, January 10)
• Ericson, R. (1991), The classical Soviet – Type Economy: nature of the system an dimplications for reform. Journal of Economic Perspectives, 5 (4): 11-27
• Falcetti, E., Raiser, M. & Sanfey, P. (2000). Defying the odds: Initial conditions, reforms and growth in the first decade of transition, Journal of Comparative Economics, 30, 229-250.
• IMF Research Bulletin - December 2000, (2020, December 10) https://www.imf.org/external/Pubs/FT/irb/2000/eng/03/INDEX.HTM
• Işık, A. (2013), Sosyalist ekonomik sistemden piyasa ekonomisine geçişin nedenleri, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 20, 105-1180 Doi: http://dx.doi.org/10.11611/JMER168]
• Jantsan, S. (2013), Geçiş Ekonomilerinde Reform Sürecinin Değerlendirilmesi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı, Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• John Williamson, (2004), The Washington Consensus as Policy Prescription for Development retrieved from https://www.piie.com/publications/papers/williamson0204.pdf
• Karış, Ç. ve Özyurt, H. (2015), Geçiş sürecindeki merkezi ve Doğu Avrupa ülkelerinin makroekonomik performansı: Seçilmiş ülke değerlendirmeleri, KTÜ SBE Sosyal Bilimler Dergisi, (9), 39-54
• Lavigne, M. (1995), The economics of transition – from socialist economy to market economy. St. Martin’s Press, New York
• Nikolayevoy, İ. P. (Redaktor), (2001), Teoriya Perehodnoy Ekonomiki: Uçebnoye Posobiye [Theory of Transition Economics: Workbook], Moscow, 2001.
• Ölmezoğulları, N. (2012), Ekonomik Sistemler ve Küreselleşen Kapitalizm, Ezgi Yayınevi [Economic Systems and Globalizing Capitalism, Ezgi Publications]
• Papava, V. (2005), On the theory of post – communist economic transition to market, International Journal of Social Economics, 32 (1/2, 77 – 97
• Radayeva, V. V. & Buzgalina, A. V. (Redaktor) (1995), Ekonomika Perehodnogo Perioda, [Transition Economics: Workbook], Moscow
• Roland, G. (2001). Ten Years After - Transition and Economics. IMF Staff Papers, 48(Special Issue) 29-52
• Sakınç, S. (2005), Geçiş Ekonomileri ve Orta Asya Türk Cumhuriyetlerinde ekonomik reformlar, Emek Yayıncılık, Manisa, 2005.
• Turan, G. & Işık, A. (2007), Devlet sosyalizminden piyasa ekonomisine geçiş, [Transition from State Socialism to the Market Economy], Ekin Kitabevi Yayınları, Bursa
• Wikipedia, Enflasyon (2021, January 10) https://tr.wikipedia.org/wiki/Enflasyon#:~:text=Enflasyon%2C%20fiyatlar%20genel%20d%C3%BCzeyinin%20s%C3%BCrekli,nazaran%20artmas%C4%B1%20yani%20%C5%9Fi%C5%9Fmesi%20demektir.
• World Bank, (2021, January 12) https://data.worldbank.org/countr