2000 Yılı Sonrası Bazı Hollywood Filmlerinde Kullanılan Ürün Yerleştirme Uygulamalarında "İçerik Analizi Yöntemiyle" Eleştirel Bir Bakış "Örneklem Film: Die Another Day"

Yıl 2009, Cilt: 14 Sayı: 14, 143 - 162, 07.04.2014

Basri Barut İhsan Kurtbaş

Öz

Günümüzde üretim gücü ne olursa olsun hızla
değişen rekabet ortamında ürün ve tüketiciyi
bir arada buluşturmak isteyen işletmeler, giderek
daha da artan miktar, çeşit ve yöntemle tüketiciye “hey sen” diye seslenmektedir. Ancak,
reklamlardan usanan tüketiciye ulaşma noktasında
geleneksel iletişim araçlarının ve yöntemlerinin
etkinliğinin azaldığı bilinmektedir. Çünkü
günde 1500 ticari mesaja maruz kalan tüketiciler;
bu bombardımana karşı bir savunma mekanizması
olarak doğrudan ilgililik derecelerinin
en yüksek olduğu ve dikkatlerini çeken mesajlar
dışındaki her şeye sinikleşmişlerdir. Buna karşın reklâm verenler, pazarlamacılar ve/veya
reklâm ajansları bir adım öne geçmek ve tüketiciyi etkilemek için hedef kitlelerinin karşısına
çıkmanın değişik yöntemlerine her gün yenisini
eklemektedirler. Ürün yerleştirme de bunlardan
sadece biridir.
Bu çalışmada, pazarlama dünyasında
1930’lardan beri var olduğunu bildiğimiz; ancak
1990’lardan sonra amaçlı, planlı ve örtülü bir şekilde tüketiciye ulaşmanın yeni ve yaratıcı
yolu olarak karşımıza çıkan ürün yerleştirme
yöntemi ele alınmıştır. Bu bağlamda, 110
milyon dolar bütçeli Die Another Day adlı James
Bond filminde 20 değişik şirket markasına
yer verilmesi ve bu markalardan 120 milyon dolarlık
gelir elde etmesi nedeniyle bu film bu yönüyle dikkat çekmiş ve çalışmamızda örneklem
olarak irdelenmiştir. Yapılan çalışmada, ürün
yerleştirmenin uygulanma şekilleri ve etkileri ile
bu uygulamanın etkinliği, yöntemi ve sayılabilen
niceliksel bazı unsurları içerik analizi yönteminin
frekans analizi modeliyle irdelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Reklâm, gizli reklâm, ürün yerleştirme, Başka Gün Öl

Kaynakça

• Yüksel Ahmet (1994), İkna Edici İletişim, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir.
• Zaltman Gerald (2003), Tüketici Nasıl Düşünür? Çev: A. Semih Koç, Media Cat Yayınları, İstanbul.