Kanser Hastalarında Kemoradyoterapi Sırasında Beslenme Yönetiminde Disiplinler Arası İşbirliğinin Yeri: Bir Pilot Çalışma

Yıl 2012, Cilt: 25 Sayı: 1, 32 - 36, 02.03.2015

Beste Atasoy , Zerrin Özgen Özlem Yüksek Kantaş Birsen Demirel Atınç Aksu Faysal Dane M. Kuşçu İlknur Alsan Çetin Roman İbrahimov Ufuk Abacıoglu

Öz

Amaç: Bu çalışmada kemoradyoterapi (KRT) sırasında diyetisyen ve eğitim
hemşiresiyle birlikte uygulanan yakın ve sürekli beslenme takibinin hastanın
beslenme durumuna etkisi araştırıldı.
Hastalar ve Yöntem: Prospektif planlanan çalışmaya küratif KRT endikasyonu
konan, primer tümör bölgesi baş boyun (n=10), gastrointestinal sistem (n=3)
ve akciğer (n=1) olan 14 gönüllü alındı. Beslenme durumu her hafta subjektif
global değerlendirme (SGA) ile belirlenerek yeniden düzenlendi. Önerilen
beslenme desteğine uyum ve beslenme parametrelerin takibi haftalık diyetisyen
değerlendirmesi ve beslenme eğitim hemşiresinin ev ziyaretleriyle yapıldı.
Ziyaretler sırasında beslenme parametreleri ile hasta ve bakım vericisinin
önerilen beslenmeye uyumları ve beslenme desteğine bakışları değerlendirildi.
Bulgular: KRT başında 3 hastada hafif malnütrisyon (SGA-B) saptandı. KRT
sonunda sekizi hafif (SGA-B) biri şiddetli (SGA-C) 9 malnütrisyonlu hasta vardı.
Bakım vericilerin beslenme önerilerine uyumu "tatminkar" ile "bundan iyisi
olamaz" arasında değişirken yeni gelişen malnütrisyonlu hastaların hepsi baş
boyun tümörlü olup bunlar beslenme desteğini reddeden (n=2), 80 yaş üzeri
(n=2) ya da performansı baştan düşük (n=1) olan hastalardı.
Sonuç: Kemoradyoterapi alan özellikle baş boyun tümörlü hastalarda ileri yaş ve
düşük performans varlığında iyi bakım ve takip altında bile beslenme
parametrelerinin bozulduğu görülmektedir. Risk faktörlerinin baştan tanımlanması
beslenme desteğin çerçevesini çizmek adına yararlı olabilir.

Anahtar Kelimeler

Beslenme desteği, Hemşire, Kanser, Kemoradyoterapi

Kaynakça

• 1. Houldin AD, Naylor MD, Haller DG. Physician-Nurse collaboration in research in the 21st Century. J Clin Oncol 2004;22:774-6. doi: 10.1200/JCO.2004.08.188
• 2. http://www.asco.org/asco/shared/asco_print_view/1,1168,_12-002101- 00_18-0012148-00_19-0012150-00_20-001,00.html. American Society of Clinical Oncology:Strategic Plan, 2002. Erişim: 30.07.2011
• 3. van Bokhorst -de van der Schueren MA. Nutritional support strategies for malnourished cancer patients. Eur J Oncol Nurs 2005;9:74-83. doi:10.1016/j.ejon.2005.09.004
• 4. Ravasco P, Monteiro G, Marques V, et al. Colorectal cancer nutritional&quality of life parameters predict patients outcomes after radiotherapy: long term follow-up from a prospective randomised controlled trial. ESPEN 2006 Abstract book PO 223.
• 5. Saunders MI. Head and neck cancer: Altered fractionation schedules. The Oncologist 1999;4:11-6.
• 6. Trotti A, Bellm LA, Epstein JB, et al. Mucositis incidence, severity and associated outcomes in patients with head and neck cancer receiving radiotherapy with or without chemotherapy: a systemic literature review. Radiat Oncol 2003;66:253–62.
• 7. Pezner R, Archambeau JO. Critical evaluation of the role of nutritional support for radiation therapy patients. Cancer 1985;1:263-7. doi: 10.1002/1097-0142(19850101)
• 8. Ravasco P, Monteiro-Grillo I, Camilo ME. Does nutrition influence quality of life in cancer patients undergoing radiotherapy? Radiother Oncol 2003; 67:213-20. doi:10.1016/S0167-8140(03)00040-9
• 9. Bahl M, Siu LL, Pond GR, et al. Tolerability of the Intergroup 0099 (INT 0099) regimen in locally advanced nasopharyngeal cancer with a focus on patients' nutritional status. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2004;60:1127-36.
• 10. Atasoy BM, Yonal O, Demirel B, et al. The impact of early percutaneous endoscopic gastrostomy placement on treatment completeness and nutritional status in locally advanced head and neck cancer patients receiving chemoradiotherapy. Eur Arch Otorhinolaryngol 2011. doi:10.1007/s00405-110-1477-7 [basımda].
• 11. Munshi A, Pandey MB, Durga T, et al. Weight loss during radiotherapy for head and neck malignancies: what factors impact it? Nutr Cancer 2003;47:136-40. doi: 10.1007/s00405-010-1477- 7Online First™
• 12. Atasoy BM, Dane F, Yumuk PF, et al. Toxicity and feasibility analysis for cisplatin-based concomitant chemoradiotherapy in locally advanced nasopharyngeal carcinoma.J BUON 2008;13:43-50.
• 13. Atasoy BM, Dane F, Sarı M, ve ark. Lokal ileri evre skuamöz hücreli baş ve boyun kanserinde sisplatinle eş zamanlı kemoradyoterapi: Yan etki ve uygulanabilirlik analizi. Türk Onkoloji Dergisi 2008;23:1-11.
• 14. Detsky AS, McLaughin JR, Baker JP, et al. What is subjective global assessment of nutritional status? J Parenter Enteral Nutr 1987;11:8-13.
• 15. Eker D, Arkar H. Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeğinin faktör yapısı, geçerlik ve güvenirliği. Türk Psikoloji Dergisi 1995;10:45-55.
• 16. Aydemir, Ö. Hastane Anksiyete ve Depresyon Ölçeği Türkçe Formunun geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi 1997;8:280-7.
• 17. Aydemir Ö, Köroğlu E. Psikiyatride kullanılan klinik ölçekler. Hekimler Yayın Birliği 2000;138-42.
• 18. Common Toxicity Criteria v.3.0. http://www.eortc.be/services/doc/ctc/default.htm Erişim:25.07.2011
• 19. Arends J, Bodoky G, Bozzetti F, et al. ESPEN Guidelines on Enteral Nutrition: Non-surgical oncology. Clinical Nutrition 2006;25:245-59.
• 20. Mercadante S. Parenteral vs enteral nutrition in cancer patients: indications and practice. Support Care Cancer 1998;6:85-93. doi: 10.1007/s005200050140
• 21. Dunn J ,Steginga KS, Rose P, et al. Evaluating patient education materials about radiation therapy. Patient Education and Counsilling 2004;52:325-32.
• 22. Aydıntuğ S. Klinik Nütrisyon Kitabı. 2006:97-103.