El Dokuma Halıcılığında Çözgü İplerini Denetleyen Bir Mekanizmanın Tasarımı ve İmalatı

Yıl 2005, Cilt: 7 Sayı: 1, 35 - 42, 01.05.2005

Mehmet Topalbekiroğlu Ali Kireçci L.canan Dülger Dülger

Öz

El dokuma halıların hav yüzeyinin
oluşumunda Türk (Gördes) ve İran (Pers) düğümleri olarak iki temel düğüm
kullanılmaktadır. Bu düğümler önceden kareli kağıt üzerine tasarlanan hali
desenine göre, çözgü ipi çiftlerinin etrafına tek tek bağlanarak oluşturulmaktadır.
El halılarının üretim teknolojisi yüzyıllardır değişmemiştir. El halıları halen
insanlar tarafından dokunmakta ve düğümleri mekanik olarak üretebilecek bir
makine bulunmamaktadır. Bu çalışma, el halılarının mekanik üretimi amacıyla
çözgü iplerini bir düğüm mekanizmasına hazırlayabilecek elektro-mekanik bir
çözgü ipi denetim mekanizmasının tasarımını, imalatım ve denetimini
kapsamaktadır. Dokumacının el hareketi çözgü ipliklerinin denetimi için bir
model olarak alınmış ve bir çözgü ipi denetim mekanizması geliştirilmiştir.
Mekanizmanın boyutları grafik yöntemle bulunmuş ve imalatı yapılarak bir deney
düzeneğinde test edilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Çözgü ipleri, elektromekanik sistem, Türk dağ-ünlü, çözgü ipleri denetimi, el halisi

Kaynakça

• 1. Crossland, Modern Carpet Manufacture, Columbine Press Manchester & London, 1958.
• 2. Robinson G., Carpets and Other Textile Floorcovering, Second Published Edition, Division of Bonn Industries Inc., 1972.
• 3. http://www.carpetsunlimited.net/glossary.html
• 4. http://www.carpetonetx.com/html/glossary-a-h.html
• 5. http://www.rothcarpet.com/Oriental_info.html
• 6. Corbman B.P., Textiles: Fiber to Fabric, The Textile Institute, Manchester, 1983.
• 7. Kireçci A., Doğan C., ve Topalbekiroğlu M., "El Dokuma Halıların Mekanik Olarak Dokunması", 7. Ulusal Mak. Teo. Sempozyumu Bil. Kit., 19-26, İstanbul, 1995.
• 8. Kireçci A., Dülger L. C., Topalbekiroğlu M., Gördes Düğümlü Elektromekanik Hali Üretiminin Analizi, 10. Ulusal Mak. Teo. Sempozyumu Bil. Kit., 68-76, Konya, 2001.
• 9. Topalbekiroglu M., Kireçci A., Dülger L. C., El Halıcılıgında Bilgisayar Destekli Desen Çalışması ve Deseni Oluşturan İplerin Denetimi, 10. Ulusal Mak. Teo. Sempozyumu Bil. Kit., 2, 767-775, Konya, 2001.
• 10. Chen, B. Mcginnis and D. G. Ullman., Design History Knowledge Representation and its basic Computer Implementation, Proc. rd ASME Int. Conf. on Design Theory and Methodology. J. Rinderle, Chicago, IL, ASME, DE-yol. 27, 175- 184,1990.
• 11. A. Goel., Design, Analogy, and Creativity, IEEE Expert, Vol. 12, No. 3, 62-70,1997.
• 12. Umeda Y., Tomiyama T., Functional Reasoning in Design, IEEE Expert, Vol. 12, No. 2, 42- 48,1997.
• 13. Ullman D. G., The Mechanical Design Process, McGraw-Hill Book Co.,I997
• 14. Wielinga R., Schreiber G., Confıguration-Design Problem Solving, IEEE Expert, Vol. 12, No. 2, 49-56, 1997.
• 15. Punch W. F, Goel A. K, Brown D. C.. A Knowledge-Based Selection Mechanism for Strategic Control with Application in Design, Assembly, and Planning, International Journal of Artificial Intelligence Tools, Vol. 4, No. 3, 323- 348, 1995.
• 16. Türk Standardları Enstitüsü, Textile Floor Covering-Handmade Carpets-Turkish Carpets, Birinci Baskı, Ankara, TS 43/Nisan 1992.
• 17. Topalbekiroglu M., Design, Construction and Control of Computer Controlled Knotting System, Ph. D. Thesis, University of Gaziantep, 2002.
• 18. PP Electronic GmbH. Manual SMC-PC , Germany.