Elektrikli Araçlar İçin Bir Şasi Dinamometresi Tasarımı

Yıl 2022, Cilt: 20 Sayı: 1, 17 - 28, 19.05.2022

Haluk Altay , Haydar Livatyalı

Öz

Bu makalede, hafif elektrikli araçların performansının ve enerji tüketimlerinin ölçülmesi için geliştirilen bir şasi dinamometresi tasarımı sunulmuştur. Dinamometre taşınabilir bir mekanik platform üzerinde kurulmuş ve öncelikle bu platformu oluşturan parçaların analizleri ve optimizasyonları yapılmıştır. Ardından dinamometrede test edilecek araç için matematiksel model oluşturulmuş, sürüş senaryoları planlanmış ve bu sürüş senaryolarının şasi dinamometresi modelinde benzetimleri yapılarak başarım verileri elde edilmiştir. Bu sistem sayesinde ölçüm verileri kullanılarak motor tarafından üretilip sisteme aktarılan devir ve tork değerleri elde edilmiş, aracın belirlenen sürüş senaryolarında ne kadar enerji tükettiği ve performansı bulunmuştur. Geliştirilen sistem ile azami 800 kg ağırlığında ve 100 N-m tork üretebilen ve 150 km/sa hıza çıkabilen elektrikli araçların yol testi yapılabilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Şasi Dİnamometresi, Elektrikli Araç Performans Analizleri, Araç Matematiksel Modeli, Sürüş Senaryosu, Pist Verisi

Teşekkür

Yazarlar, başta çalışmanın her aşamasında destek veren Yıldız Teknik Üniversitesi Alternatif Enerjili Sistemler Kulübü (YTÜ AESK) ekibine, çalışma kapsamında malzemelerin alımında ve sistemin imalatında destek veren GESK, SKF, YTÜ Demir İşleri Atölyesi’ne ve 2209/B Sanayi Odaklı Lisans Bitirme Tezi programı kapsamında destek veren TÜBİTAK BİDEB’e teşekkür ederler.

Kaynakça

• Akçakaya O. (2010). Tekerlekli Araçlar için Dijital Şasi Dinamometresinin Tasarımı ve Uygulaması, Y. Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi
• Çelik, M. B., Bayır, R., Özdalyan, B. (2007). Bilgisayar Destekli Motor Test Standının Tasarımı ve İmalatı, Teknoloji, 10-2, 131-141.
• Vogeler, I., Untermaierhofer, R., Petz, R. et al. Separation of Rolling Resistance and Drivetrain Losses at the Flat Belt Dynamometer. ATZ Worldw 122, 46–49 (2020).
• TÜBİTAK MAM, Elektrikli Araçlar, Kocaeli,2003.
• French, M., Stark, A. (2000). Chassis Dynamometers, Experimental Techniques, 45-46.
• Pelkmans, L., Debal, D. (2006). Comparison of on-road emissions with emissions measured on chassis dynamometer test cycles, Transportation Research Part D:Transport and Environment, 11-4, 233-241.
• N. Kim, A. Rousseau and E. Rask, "Parameter Estimation for a Lithium-Ion Battery From Chassis Dynamometer Tests," in IEEE Transactions on Vehicular Technology, vol. 65, no. 6, pp. 4393-4400, June 2016.
• A. Mayyas, S. Kumar, P. Pisu, J. Rios and P. Jethani, “Model-based design validation for advanced energy management strategies for electrified hybrid power trains using innovative vehicle hardware in the loop (VHIL) approach,” in ELSEVIER Applied Energy, vol. 204, pp. 287-302, July 2017.
• M. Adrián, P.R. Alberto, “Vehicle modelling for real time systems application. The virtual rolling chassis,” 2012.
• WS. Harrison, DM. Tilbury, “A formal characterization and analysis for hardware-in-the-loop and hybrid process simulation during manufacturing system deployment,” in International Journal on Interactive Design and Manufacturing (IJIDeM), vol.5, no.151, pp.69, August 2011.
• B. Tabbache, Y. Aboub, K. Marouani, A. Kheloui and M. E. H. Benbouzid, "A simple and effective hardware-in-the-loop simulation platform for urban electric vehicles," 2012 First International Conference on Renewable Energies and Vehicular Technology, Hammamet,, pp. 251-255, 2012.
• L. Serrao, S. Onori and G. Rizzoni, “A Comparative Analysis of Energy Management Strategies for Hybrid Electric Vehicles,” Journal of Dynamic Systems, Measurement, and Control (ASME), May 2011.
• N. Kim, S. Cha and H. Peng, "Optimal Control of Hybrid Electric Vehicles Based on Pontryagin's Minimum Principle," in IEEE Transactions on Control Systems Technology, vol. 19, no. 5, pp. 1279-1287, Sept. 2011.
• Y. Yalian, X. Hu, P. Huanxin and P. Zhiyuan, “Comparison of power-split and parallel hybrid powertrain architectures with a single electric machine: dynamic programming approach,” in ELSEVIER Applied Energy, 2016.
• S. Kermani, S. Delprat, T.M. Guerra, R. Trigui, B. Jeanneret, “Predictive energy management for hybrid vehicle,” in Control Engineering Practice, vol. 20, pp. 408-420, 2012.
• L. Li, B. Yan, C. Yang, Y. Zhang, Z. Chen and G. Jiang, "Application-Oriented Stochastic Energy Management for Plug-in Hybrid Electric Bus With AMT," in IEEE Transactions on Vehicular Technology, vol. 65, no. 6, pp. 4459-4470, June 2016.
• X. Zeng and J. Wang, "A Parallel Hybrid Electric Vehicle Energy Management Strategy Using Stochastic Model Predictive Control With Road Grade Preview," in IEEE Transactions on Control Systems Technology, vol. 23, no. 6, pp. 2416-2423, Nov. 2015.
• A. Mayyas, R. Prucka, I. Haque and P. Pisu, “Model–based automotive system integration: using vehicle hardware in–the–loop simulation for an integration of advanced hybrid electric powertrain,” in International Journal of Electric and Hybrid Vehicles (IJEHV), vol.5 no.3, Nov. 2013.