Antalya ilinde örtüaltı sebze üretim alanlarında ticari boyutta kullanılan biyolojik mücadele etmenleri

Yıl 2017, Cilt: 30 Sayı: 3, 189 - 195, 01.12.2017

Musa Kırışık Fedai Erler

https://doi.org/10.29136/mediterranean.359789

Cited By: 1

Öz

Türkiye’de örtüaltı üretiminin yaygın olarak
yapıldığı yerlerin başında Antalya ili gelmektedir. İldeki örtüaltı üretiminde
domates, biber, hıyar ve patlıcan en yaygın yetiştirilen bitkiler olmakla
birlikte kavun, karpuz, kabak, kesme çiçeklerden de karanfil ve gerbera
yetiştiriciliği de son yıllarda yaygınlaşmıştır. Örtüaltı yetiştiriciliğinde
hiç şüphesiz en önemli husus, zararlı ve hastalıklarla mücadeledir. Zararlı ve
hastalık mücadelesi genelde sentetik kimyasal ilaç kullanımına dayanmakla
birlikte son on yıldır biyolojik mücadele çalışmaları bazı ürünlerde, özellikle
de biberde, hız kazanmış hatta Antalya’nın bazı yerlerinde (örneğin, Demre
yöresinde) biberde başta Batı çiçek tripsi Frankliniella
occidentalis (Pergande) (Thysanoptera: Thripidae) olmak üzere bazı
zararlıların mücadelesi artık biyolojik ajanlarla yapılmaktadır. Bu derleme
çalışmada, Antalya’da örtüaltı sebze yetiştiriciliğinde ticari boyutta
kullanılan biyolojik mücadele etmenleri üzerine detaylı bilgi sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Örtüaltı sebze yetiştiriciliği, Doğal düşman, Predatör, Parazitoit, Antalya

Biological control agents used at commercial scale in greenhouse vegetable production areas in Antalya province

Öz

Antalya province is at the top of places in Turkey where indoor plant production is common. Although tomato, pepper, cucumber and eggplant are the most commonly grown plants in greenhouse production in the province, melon, watermelon, zucchini, and some cut-flowers such as carnation and gerbera growing has also become common in recent years. Undoubtedly, the most important issue in greenhouse production is the management of pests and diseases. Pest and disease management is based mainly on the use of synthetic chemical pesticides, but biological control efforts have been accelerated in some crops, especially in pepper, even in some parts of Antalya (for example in Demre district) the control of some pests, especially the western flower thrips, Frankliniella occidentalis (Pergande) (Thysanoptera: Thripidae), is now made with biological agents. In this review study, detailed information on the biological control agents used in the commercial scale in the greenhouse vegetable growing in Antalya was presented.

Anahtar Kelimeler

Greenhouse vegetable growing, Natural enemy, Predator, Parasitoid, Antalya

Kaynakça

• AKİB/MEU (2015) İhracat Rakamları 2015. http://www.akib.org.tr. Erişim 9 Mart, 2017.
• Allen WR, Broadbent AB (1986) Transmission of tomato spotted wilt virus in Ontario greenhouses by Frankliniella occidentalis. Canadian Journal of Plant Pathology 8: 33-38.
• Arnó J, Albajes R, Gabarra R (2006) Within-plant distribution and sampling of single and mixed infestations of Bemisia tabaci and Trialeurodes vaporariorum (Homoptera: Aleyrodidae) in winter tomato crops. Journal of Economic Entomology 99: 331-340.
• Atakan E, Özgür AF (1994) Pamuk yaprakbiti (Aphis gossypii Glov.) (Aphididae)’nin populasyon gelişiminde doğal düşman etkinliğinin araştırılması. Türkiye III. Biyolojik Mücadele Kongresi, Cilt 1, İzmir, s. 25-28.
• Atakan E, Özgür AF, Kersting U (1998) Frankliniella occidentalis (Thysanoptera: Thripidae) on cotton in Çukurova region. Sixth International Symposium on Thysanoptera, Cilt 1, Antalya, pp. 7-12.
• Bográn CE, Obrycki JJ, Cave R (1998) Assessment of biological control of Bemisia tabaci (Homoptera: Aleyrodidae) on common bean in Honduras. Florida Entomologist 81: 384-395.
• Bulut E, Göçmen H (2000) Pests and their natural enemies on greenhouse vegetables in Antalya (Turkey). IOBC/WPRS Bulletin 23(1): 33-38.
• Calabretta C, Calabro M, Colombo A, Campo G (1995) Spreading of Liriomyza huidobrensis (Blanchard) (Diptera, Agromyzidae) in protected cultures in Sicily. Informatore Fitopatologico 45(6): 24-30.
• Can M, Çobanoğlu S (2010) Kumluca (Antalya) ilçesinde sebze üretimi yapılan seralarda bulunan akar (Acari) türlerinin tanımı ve konukçuları üzerinde çalışmalar. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 23(2): 87-92.
• Colkesen T, Sekeroglu E (2000) The effect of Amblyseius longispinosa Evans (Acarina: Phytoseiidae) on Tetranychus cinnabarinus Boisd. (Acarina: Tetranychidae) on different cucumber cultivars. IOBC/WPRS Bulletin 23(1): 187-193.
• Çobanoğlu S, Kumral NA (2014) Ankara, Bursa ve Yalova illerinde domates yetiştirilen alanlarda zararlı ve faydalı akar (Acari) biyolojik çeşitliliği ve popülasyon dalgalanması. Türkiye Entomoloji Dergisi 38(2): 197-214.
• Demirbağ Z, Nalçalıoğlu R, Katı H, Demir İ, Sezen K, Ertürk Ö (2008) Entomopatojenler ve Biyolojik Mücadele. Esen Ofset Matbaacılık, Trabzon.
• Erler F, Can M, Erdogan M, Ates AO, Pradier T (2010) New record of Tuta absoluta (Meyrick) (Lepidoptera: Gelechiidae) on greenhouse-grown tomato in Southwestern Turkey (Antalya). Journal of Entomological Science 45(4): 392-393.
• Gabarra R, Castane C, Albajes R (1995) The mirid bug Dicyphus tamaninii as a greenhouse whitefly and western flower thrips predator on cucumber. Biocontrol Science and Technology 5(4): 475-488.
• Gahan AB (1924) Some new parasitic Hymenoptera with notes on several described forms. Proceedings of the United States National Museum 65(4): 1-23.
• Gerling D (1986) Natural enemies of Bemisia tabaci, biological characteristics and potential as biological control agents: a review. Agriculture, Ecosystems and Environment 17(1-2): 99-110.
• Heinz KM, Parrella MP (1990) The influence of host size on sex ratios in the parasitoid Diglyphus begini (Hymenoptera: Eulophidae). Ecological Entomology 15: 391-399.
• Hessein N, Parrella M (1990) Predatory mites help control thrips on floriculture crops. California Agriculture 44(6): 19-21.
• Higgins CF (1992) ABC transporters: from microorganisms to man. Annual Review of Cell Biology 8(1): 67-113.
• Kılınçer N, Yiğit A, Kazak C, Er MK, Kurtuluş A, Uygun N (2010) Teoriden pratiğe zararlılarla biyolojik mücadele. Türkiye Biyolojik Mücadele Dergisi 1: 15-59.
• Legaspi JC, Carruthers RI, Nordlund DA (1994) Life-history of Chrysoperla rufilabris (Neuroptera: Chrysopidae) provided sweetpotato whitefly Bemisia tabaci (Homoptera: Aleyrodidae) and other food. Biological Control 4(2): 178-184.
• Malais MH, Ravensberg WJ (2003) Knowing and Recognizing: The Biology of Glasshouse Pests and Their Natural Enemies. Reed Business Information, BA Doetinchem, The Netherlands.
• Malausa JC (1989) Lutte intégrée sous serre: les punaises prédatrices Mirides dans les cultures de Solanacées du sud-est de la France. PHM-Revue Horticole 298: 39-43.
• Matheus REF (1993) Diagnosis of Plant Virus Diseases. CRS Press Incorparation, Boca Raton, Florida.
• Öncüer C (1997) Tarımsal Zararlılarla Biyolojik Savaş (Temel Bilgiler). 1. Baskı, Adnan Menderes Üniversitesi Yayınları, Aydın.
• Parrella MP, Heinz KM, Nunney L (1992) Biological control through augmentative releases of natural enemies: a strategy whose time has come. American Entomologist 38(3): 172-180.
• Polaszek A, Evans GA, Bennett FD (1992) Encarsia parasitoids of Bemisia tabaci (Hymenoptera: Aphelinidae, Homoptera: Aleyrodidae): a preliminary guide to identification. Bulletin of Entomological Research 82(3): 375-392.
• Riley DG, Ciomperlik MA (1997) Regional population dynamics of whitefly (Homoptera: Aleyrodidae) and associated parasitoids (Hymenoptera: Aphelinidae). Environmental Entomology 26(5): 1049-1055.
• Riudavets J, Castañé C (1998) Identification and evaluation of native predators of Frankliniella occidentalis (Thysanoptera: Thripidae) in the Mediterranean. Environmental Entomology 27(1): 86-93.
• Sekeroglu E, Kazak C (1993) First record of Phytoseiulus persimilis (Acari: Phytoseiidae) in Turkey. Entomophaga 38(2): 241-244.
• Soysal A, Yayla A (1988) Preliminary studies on the population density of Tetranychus spp. (Acarina: Tetranychidae), harmful on vegetable crops and their natural enemies in Antalya. Bitki Koruma Bülteni 28(1-2): 29-41.
• Tunç İ, Göçmen H (1994) New greenhouse pests, Polypahagotarsonemus latus (Banks) and Frankliniella occidentalis (Pergande) in Turkey. FAO Plant Protection Bulletin 42(3): 218-220.
• Tunç İ, Göçmen H (1995) Antalya’da bulunan iki sera zararlısı Polyphagotarsonemus latus (Banks) (Acarina, Tarsonemidae) ve Frankliniella occidentalis (Pergande) (Thysanoptera, Thripidae) üzerine notlar. Türkiye Entomoloji Dergisi 19(2): 101-109.
• TÜİK (2015) Bitkisel Üretim İstatistikleri 2015. http://www.turkstat.gov.tr/Start.do. Erişim 5 Mart, 2017.
• Ulubilir A, Yabaş C (1996) Akdeniz Bölgesi'nde örtüaltında yetiştirilen sebzelerde görülen zararlı ve yararlı faunanın tespiti. Türkiye Entomoloji Dergisi 20(3): 217-228.
• Ulusoy MR, Vatansever G, Uygun N (1999) Ulukışla (Niğde) ve Pozantı (Adana) yöresi kiraz ağaçlarında zararlı olan türler, doğal düşmanları ve önemlileri üzerindeki gözlemler. Türkiye Entomoloji Dergisi 23(2): 111-120.
• Uygun N, Polatöz Z (1995) Faunistic studies on Agromyzidae (Diptera) in the South East Mediterranean Region of Turkey. Türkiye Entomoloji Dergisi 19(2): 123-136.
• Vacante V, Cacciola SO, Pennisi AM (1994) Epizootiological study of Neozygites parvispora (Zygomycota: Entomophthoraceae) in a population of Frankliniella occidentalis (Thysanoptera, Thripidae) on pepper in Sicily. Entomophaga 39: 123-130.
• Vacante V, Tropea-Garcia G (1994) Nesidiocoris tenuis: antagonista naturale di Aleirodidi. Informatore Fitopatologico 44(4): 23-28.
• Van Lenteren JC, Woets JV (1988) Biological and integrated pest control in greenhouses. Annual Review of Entomology 33(1): 239-269.
• Zeren O, Düzgüneş Z (1983) Çukurova Bölgesi’nde sebzelerde zararlı olan Aphidoidea türlerinin doğal düşmanları üzerinde araştırmalar. Türkiye Bitki Koruma Dergisi 7(3): 199-211.