TÜRKİYE’DEKİ SİYASAL PARTİLERİN TEMEL SOSYAL SORUNLARA YAKLAŞIMLARININ PARTİ PROGRAMLARI ÜZERİNDEN ANALİZİ

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 3, 276 - 300, 29.12.2024

Hacı Mortaş

https://doi.org/10.54707/meric.1542829

Öz

Bu çalışmanın amacı, Türkiye’deki siyasi partilerin parti programları çerçevesinde temel sosyal sorunlara olan yaklaşımlarını incelemek ve bu konudaki görüş ve düşüncelerini ortaya koymaktır. Bu amaçla Türkiye’de yapılan 27. Dönem Milletvekili Genel Seçimi sonuçlarına göre %10 ve üzerinde oy alarak ilk beşte yer alan partiler, çalışmanın evreni olarak belirlenmiştir. Belirlenen partilerin parti programları, Türkiye’nin en önemli altı sosyal sorunu (ekonomi, adalet, eğitim, terör, işsizlik ve sağlık) çerçevesinde niceliksel bir betimleme ile analiz edilmeye çalışılmıştır. Yapılan analizlerde, bütüncül bir yaklaşımın olmadığı görülmüştür. İncelenen sosyal alanlara alt bileşenleriyle birlikte en kapsamlı yaklaşan partinin Cumhuriyet Halk Partisi, en sığ yaklaşan partinin ise Halkların Demokratik Partisi olduğu saptanmıştır. Ekonomi konusunda Adalet ve Kalkınma Partisi ile Cumhuriyet Halk Partisi, işsizlik ve sağlık konusunda Adalet ve Kalkınma Partisi, Cumhuriyet Halk Partisi ve İyi Parti benzer temaları kullanırken, adalet, eğitim ve terör konusunda Cumhuriyet Halk Partisi ile İyi Parti’nin benzer temaları kullandığı tespit edilmiştir. Söz konusu sosyal alanlarda Milliyetçi Hareket Partisi ile Halkların Demokratik Partisinin birbirinden uzak olduğu görülürken, terör konusunda Halkların Demokratik Partisi ile diğer partiler arasında herhangi ortak bir nokta görülememiştir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Sorumluluk, Siyasi Partiler, Sosyal Politika, Parti Programı, Sosyal Sorun

Etik Beyan

Bu çalışmanın bilimsel etik ilkelerine uygun olarak hazırlandığını beyan ederim.

Kaynakça

• A. Sentsov, O. Aleksandrov, Yu. Bolsunovskaya, M. Kuimova, (2015). Modeling of the Future in the Programs of PoliticalParties, Procedia-Social and BehavioralSciences, Volume 166, Pages 536-540, https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2014.12.568
• Adalet ve Kalkınma Partisi, Parti Programı. https://www.akparti.org.tr/(Erişim Tarihi: 27.11.2022)
• Aziz, A. (2007). Siyasal İletişim, 2.Baskı, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara
• Balun, B. (2022). CHP ve AK Parti Siyasi Programlarının Sosyal Politika Kapsamında Değerlendirilmesi. Anadolu İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(2), 27-61. https://doi.org/10.53443/anadolibfd.1098458
• Carroll, A. B. (1979). A Three-Dimensional Conceptual Model of Corporate Performance. The Academy of Management Review, Vol. 4, No. 4, (pp. 497-505). https://www.jstor.org/stable/pdf/257850.pdf Cumhuriyet Halk Partisi, Parti Programı. https://chp.org.tr/(Erişim Tarihi: 27.11.2022)
• Çelik, N. (2018). Günümüz Türkiyesi’ndeki Siyasi Partilerin Sosyal Politika Anlayışı. Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi, 8(2), 251-264.
• Dinçer, E. H. (2006). Türkiye’de siyasal Parti İdeolojileri: Demokrasi ve Ekonomi Temel Kategorileri Ekseninde Parti Programları Üzerine Bir İçerik Analizi, Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli
• Duverger, M. (1974). Siyasi Partiler, Çev. Ergun Özbudun, Bilgi Yayınevi, Ankara
• Ekici, S., Güven, M.E., & Acar, A. (2022) Türkiye’de Siyasi Partilerin Teröre Yaklaşımları. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (73), 33-52. https://doi.org/10.51290/dpusbe.1067813
• Halkların Demokratik Partisi, Parti Programı. https://www.hdp.org.tr/ (Erişim Tarihi : 27.11.2022)
• Heywood, A. (2018). Siyaset. (Çev. Fahri Bakırcı). (19. Baskı). BB101 Yayınları İletişim ve Toplum Araştırmaları Merkezi (itam), (2023). 2023 Cumhurbaşkanlığı Seçimi Aralık 2022 Araştırması. https://www.itam.org.tr/wp-content/uploads/2023/01/2023-Cumhurbaskanligi-Secimi-Aralik-2022-Arastirmasi.pdf(Erişim Tarihi: 18.01.2023)
• İyi Parti, Parti Programı. https://iyiparti.org.tr/(Erişim Tarihi: 27.11.2022)
• Korkmaz, S. (2009). İşletmelerin Sosyal Sorumlulukları. Umuttepe Yayınları
• Layer, M., Benoit, K. and Garry, J. (2002). Extracting Policy Positions from Political Texts Using Words as Data.https://www.tcd.ie/Political_Science/wordscores/papers/WordscoresAPSR2_paper.pdf
• Milliyetçi Hareket Partisi, https://www.mhp.org.tr (Erişim Tarihi: 27.11.2022)
• Mortaş, H. (2022). Kamu Diplomasisi Kapsamında Türk İnsani Yardım Kuruluşlarının Sosyal Sorumluluk Faaliyetleri: Yabancı Uyruklu Öğrenciler Üzerine Bir Araştırma. Doktora Tezi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri
• Özbudun, E. (1979). Siyasal Partiler, 3.Baskı, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, Ankara
• Özen, Y. (2014). Sorumluluk Eğitimi. Ankara: Yason Yayıncılık T.C. Yüksek Seçim Kurulu, https://www.ysk.gov.tr/(Erişim Tarihi: 18.01.2023)
• Toprakci, E., &Akcay Gungor, A. (2014). Educational Policies of the Political Parties in Turkey. Educational Policy Analysis and Strategic Research, 9(1), 5-35.
• Türk Dil Kurumu Çevrim İçi Sözlükleri. (2019, 2020). http://www.sozluk.gov.tr