Öğretmenlerin Örgütsel Politika ve Örgütsel Sinizm Algılarının İncelenmesi

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 1, 44 - 59, 29.01.2021

Emrah Gezeroğlu , Ebru Külekçi Akyavuz

Öz

Bu araştırmanın amacı; ilkokullarda görev yapan öğretmenlerin örgütsel politika ve örgütsel sinizm algılarını belirlemek, bu iki algı arasındaki ilişkinin düzeyini ve yönünü tespit etmektir. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini 2019-2020 eğitim yılında Kilis ilinde yer alan ilkokullarda görev yapan 896 öğretmen, örneklemini ise evrenden basit tesadüfi yöntem ile seçilen 436 öğretmen oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak, “Örgütsel Politika Algısı Ölçeği” ve “Öğretmenlere Yönelik Örgütsel Sinizm Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin analizinde aritmetik ortalama, korelasyon ve regresyon analizi yapılmıştır. Araştırmanın bulgularına göre ilkokullarda görev yapan öğretmenlerin örgütsel politika ve örgütsel sinizm algılarının düşük düzeyde olduğu tespit edilmiştir. İlkokul öğretmenlerinin örgütsel politika algıları ile örgütsel sinizm algıları arasında orta düzeyde pozitif yönde anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Öğretmenlerin örgütsel politika algılarının örgütsel sinizm algısındaki toplam varyansın yaklaşık %32'sini açıkladığı sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgular doğrultusunda araştırmacı ve uygulayıcılara yönelik öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Örgütsel Politika,, Örgütsel Sinizm, Öğretmen, İlkokul

An Analysis on Teachers' Perceptions of Organizational Policy and Organizational Cynicism

Öz

The aim of this research is to identify the perceptions of organizational politics and organizational cynicism of teachers working in primary schools and to determine the level and direction of this relationship between these two perceptions. As one of the quantitative research methods, the relational survey model was used in the study. The population of this study consisted of 896 teachers working in primary schools during the 2019-2020 academic year in the province of Kilis and its sample group was comprised of 436 teachers selected from the population using a simple random sampling method. Both “Perception Scale of Organizational Policy” and "Organizational Cynicism Scale for Teachers" have been used as data collection tools. Arithmetic mean, correlation and regression analyses were conducted for the analysis of the data obtained. The results of the study have indicated that teachers working in primary schools have a low perception of organizational politics and organizational cynicism. It was found that there was a significant positive relationship at a moderate level between primary school teachers' perception of organizational policy and their perception of organizational cynicism. It has been concluded that teachers' perceptions of organizational policy represent about 32% of the total variance in their perception of organizational cynicism. Some recommendations were made for researchers and implementers according to the results obtained in the research.

Anahtar Kelimeler

Organizational Policy

Kaynakça

• Acar, A. (2019). Okullardaki Örgütsel Politika Algısı ile Herzberg’in Çift Faktör Hijyen-Motivasyon Kuramı Arasındaki İlişki. Yüksek Lisans Tezi, Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Siirt.
• Akar, H. (2018). Türkiye'de eğitim örgütlerinde yapılan örgütsel sinizm çalışmalarının içerik analizi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 9(16):2097-2127.
• Akbaş, A. (2016). Öğretmenlerin Örgütsel Politika Algıları ile Duygusal Emek Düzeyleri Arasındaki İlişki. Yüksek Lisans Tezi, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uşak.
• Arabacı, I. B. (2010). The effects of depersonalization and organizational cynicism levels on the job satisfaction of educational ınspectors. African Journal of Business Management, 4(13):2802-2811.
• Argon, T. ve Ekinci, S. (2016). İlk ve ortaokul öğretmenlerinin örgütsel özdeşleşme ve örgütsel sinizm düzeylerine ilişkin görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1):1-19.
• Aydın, M. A. (2015). Sınıf Öğretmenlerinin Örgütsel Muhalefet, Örgütsel Politika ve Politik Davranış Algıları Arasındaki İlişki. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
• Ayhan, Ö. (2013). Algılanan Örgütsel Politikanın Örgütsel Adalet ve İşten Ayrılma Niyetine Etkisi. Yüksek lisans tezi, Gebze İleri Teknoloji Enstitüsü, Kocaeli.
• Başar, U., Alan, H., Topçu, M. K. ve Aksoy, S. (2015). Örgütsel Politika Algısının Ardılları Üzerine Görgül Bir Araştırma. 3. Örgütsel Davranış Kongresi Bildiriler Kitabı, Gaziosmanpaşa Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Tokat, ss.650-655.
• Bursalı, Y. M. (2008). Örgütsel Politikanın İşleyişi: Örgütsel Politika Algısı ve Politik Davranış Arasındaki İlişkiler. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Büyüköztürk, Ş. (2019). Veri Analizi El Kitabı. Pegem A Yayıncılık, Ankara.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, K. E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2011). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Pegem Akademi Yayınevi, Ankara.
• Cropanzano, R., Howes, J. C., Grandey, A. A. ve Toth, P. (1997). The relationship of organizational politics and support to work behaviors, attitudes and stress. Journal of Organizational Behavior, 18:159-180.
• Çelik, O. T. (2017). Ortaokul Öğretmenlerinin Örgütsel Politika Algılarıyla Örgütsel Bağlılıkları ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışları Arasındaki İlişkinin Analizi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, İnönü Üniversitesi, Malatya.
• Çelik, O. T. ve Üstüner, M. (2019). Örgütsel politika algısı ölçeğinin okul örgütleri için Türkçeye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 12(1):77-96.
• Dean, J. W., Brandes, P. ve Dharwadkar, R. (1998). Organizational cynicism. The Academy of Management Review, 23(2):341-352.
• Doğan, A., Bozkurt, S. ve Demirbaş, H. T. (2014). Kamu örgütlerinde örgütsel politika: Çalışanların politik davranışlara yönelik algıları. Akademik Bakış Dergisi, 44:1-25.
• Emre, R. (2018). Araştırma Görevlilerinin Örgütsel Politika ve Örgütsel Destek Algıları ile Örgütsel Sinizm Düzeyleri. Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
• Erbaşı, A. ve Zaganjori, O. (2017). Sosyal izolasyonun örgütsel sinizm üzerindeki etkisi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 24(1):39-52.
• Erdoğan, P. ve Bedük, A. (2013). Örgütsel sinizm ile örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki ilişki: Sağlık sektöründe bir araştırma. Sosyoteknik Sosyal ve Teknik Araştırmalar Dergisi, 3(6):17-36.
• Ergen, H. ve İnce, Ş. (2017). İlköğretim kurumlarında çalışan öğretmenlerin örgütsel sinizme ilişkin görüşleri: Mersin örneği. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Araştırmaları Dergisi, 3(1):37-57.
• Erol, E. (2014) Eğitim Fakültelerinde Örgütsel İklim ile Örgütsel Politika Algısı Arasındaki İlişki, Doktora Tezi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
• Eryılmaz, İ. ve Gülova, A. A. (2017). Örgüt ikliminin, algılanan örgütsel politika üzerine etkisi: Kamu sektöründe bir araştırma. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(4):55-176.
• Ferris, G. R. ve Kacmar, K. M. (1992). Perceptions of organizational politics. Journal of Management, 18(1):93-116.
• Helvacı, M. A. ve Çetin, A. (2012). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin örgütsel sinizm düzeylerinin belirlenmesi (Uşak ili örneği). International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish, 7(3):1475-1497.
• İnceoğlu, M. (2010). Tutum Algı İletişim. Beykent Üniversitesi Yayınları, İstanbul, ss.13.
• Kalağan, G. ve Güzeller, C. O. (2010). Öğretmenlerin örgütsel sinizm düzeylerinin incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27:83-97.
• Karasar, N. (2005). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• Kılıç, Ş. (2011). İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin Örgütsel Sinizm ve Örgütsel Bağlılık Düzeyleri Arasındaki İlişki: Keçiören İlçesi Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversite Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Landells, E. ve Albrecht, S. L. (2013). Organizational political climate: Shared perceptions about the building and use of power bases. Human Resource Management Review, 23(4):357-365.
• MEB, (2019). Millî Eğitim İstatistikleri, Örgün Eğitim 2018/’19,54, https://sgb.meb.gov.tr/www/resmi-istatistikler/icerik/64, (20.02.2020).
• Miller, B. K., Rutherford, M.A. ve Kolodinsky, R.W. (2008). Perceptions of organizational politics: A meta-analysis of outcomes. Journal of Business and Psychology, 22(3):209-222.
• Özgan, H., Külekçi, E. ve Özkan, M. (2012). Öğretim elemanlarının örgütsel bağlılık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. İnternational Online Journal of Educational Sciences, 4(1):196–205.
• Öztürk, M. N. (2019). İlkokul ve Ortaokul Öğretmenlerinin Kararlara Katılım Düzeyleri ile Örgütsel Sinizm Düzeyleri Arasındaki İlişki. Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
• Rong, Z. ve Cao, G. (2015). A framework for research and practice: Relationship among perception of organizational politics, perceived organization support, organizational commitment and work engagements. Open Journal of Business and Management, 3(04):433-440.
• Sağır, T. ve Oğuz, E. (2012). Öğretmenlere yönelik örgütsel sinizm ölçeğinin geliştirilmesi. International Journal of Human Sciences, 9(2):1094-1106. Sahin, A. (2010). Örgüt kültürü-Yönetim ilişkisi ve yönetsel etkinlik. Maliye Dergisi, 159:21-35.
• Seçer, İ. (2017). SPSS ve LISREL ile Pratik Veri Analizi. Anı Yayıncılık, Ankara.
• Sur, Ö. (2010). Örgütsel Sinizm: Eskişehir İli Büro Çalışanları Üzerine Bir Alan Araştırması. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Şamdan, T. (2019). İlkokul ve Ortaokul Öğretmenlerinin Algılarına Göre Örgütsel Adalet ve Örgütsel Sinizm Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Okan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Şengül, Y. S. (2018). Örgütsel Politika Algısının Örgütsel Sinizme Etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Şirin, E. (2011). İlköğretim Okullarındaki Öğretmenlerin Okul Kültürü Algıları ile Örgütsel Sinizm Tutumları Arasındaki İlişki. Yüksek Lisans Tezi. Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Vigoda, E. ve Talmud I. (2010). Organizational politics and job outcomes: The moderating effect of trust and social support. Journal of Applied Social Psychology, 40(11):2829-2861.
• Yazıcıoğlu, N. (2019). Kurum İçi Etkin İletişim Ortamı Örgütsel Sinizm Arasındaki İlişki. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Yıldız, K. (2013). Örgütsel bağlılık ile örgütsel sinizm ve örgütsel muhalefet arasındaki ilişki. Turkish Studies-International Periodical fsor The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(6):853-879.