Covid-19 Sürecinde Koruyucu Sağlık ve Hijyen Ürünlerinin Satışı ve Tüketimi Üzerine Bir İnceleme

Yıl 2022, , 27 - 39, 31.03.2022

Hatice Öntürk Akyüz , İbrahim Aytekin

https://doi.org/10.55517/mrr.1062587

Cited By: 3

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı Türkiye’de Covid-19 öncesi ve Covid-19 sürecinde koruyucu sağlık ve hijyen ürünlerinin satışı ve tüketimi üzerine bir inceleme yaparak bu ürünlerin tüketim hacmini karşılaştırmaktır. Materyal ve Metot: Çalışma veri inceleme ve yorumlama şeklinde planlanmıştır. Çalışma Türkiye İstatistik Kurumun (TÜİK) veri tabanından temin edilen koruyucu sağlık ve hijyen ürünlerinin satışı ve bu ürünlerin kişi başına düşen tüketimi üzerinedir. Çalışmada 2018-2020 yılları arasındaki dönem ele alınmış ve elde edilen bulgular karşılaştırılarak yorumlanmıştır. Çalışma veri incelemesi üzerine planlandığı için herhangi bir etik izne ihtiyaç duyulmamıştır. Bulgular: Türkiye’de 2019 yılında 56 milyon 50 bin adet maske satışı yapılırken, bu rakam Covid-19 salgının yaşandığı 2020 yılında 8 milyar 144 milyon 867 bin adet olarak gerçekleştiği tespit edilmiştir. Ayrıca Türkiye’de 2019 yılında kişi başına düşen maske tüketimi 0.7 adet iken, bu rakam Covid-19’un yoğun olarak yaşandığı 2020 yılında yaklaşık olarak 145 kat artarak 94 adete yükselmiştir. Türkiye’de 2019 yılında kişi başına düşen dezenfektan tüketimi ise 0.4 kilogram iken bu rakam Covid-19 salgının yaşandığı 2020 yılında 1.4 kilograma yükselmiştir. Son olarak Türkiye’de 2019 yılında kişi başına düşen kolonya tüketimi 0.4 litre iken bu rakam Covid-19 salgının yaşandığı 2020 yılında 1.2 litreye yükseldiği görülmüştür. Sonuç: Türkiye’de salgın döneminde bir önceki yıllara göre koruyucu sağlık ve hijyen ürünlerinin üretim, satış ve tüketiminde önemli derecede artış olduğu gözlemlenmiştir. Bu durum salgın ve bulaşıcı hastalıklardan korunmada koruyucu sağlık malzemelerinin kullanımı ile hijyenin ne kadar önemli olduğunu ve geniş kitleler tarafından benimsendiğini bir kez daha ortaya koymuştur.

Anahtar Kelimeler

Covis-19, Maske, Kolonya, Dezenfektan, Sağlık, Hijyen

A Review on Sales and Consumptıon of Protective Health and Hygiene Products in The Covid-19 Period

Öz

Introduction: The aim of this study is to analyze the sales and the consumption of preventive health and hygiene products and to compare the consumption volume of these products before and during the Covid-19 period in Turkey. Materials and Methods: This study is related to data analysis and data interpretation. All the sales data of preventive health and hygiene products and the data per person/capita consumption of these products we used in the study have been obtained from the Turkish Statistical Institute (TUIK). The period between 2018-2020 data has been discussed and all the results have been compared and interpreted. In the study, we did not need any ethical clearance due to being only worked on the data analysis. Results: In 2019, Turkey sold approximately 56 million 50 thousand masks, but this figure rose to 8 billion 144 million 867 thousand masks in 2020 when the Covid 19 epidemic broke out. In addition to this, the per capita mask use in turkey rose from 0.7 in 2019 to 94, approximately 145 times, in 2020 when the Covid 19 was intensive, and the amount of disinfectant use per person was 0,4 kg in 2019, but this figure, during covid 19, reached 1,4 kg. Finally, in cologne use, it increased from 0.4 liters per person in 2019 to 1.2 liters per person in the pandemic period. Conclusion: Our results demonstrate that /It has been observed/ that there are enormous increases in the production, sales and consumption of preventive health and hygiene products during the epidemic period in Turkey when it is compared to previous years. This situation has once again shown that the use of preventive health materials and hygiene is crucial to protect from epidemics and infectious diseases.

Anahtar Kelimeler

Covid-19, Mask, Cologne, Disinfectant, Health, Hygiene

Kaynakça

• Kıraner E, Terzi B. Covid-19 Pandemi Sürecinde Yoğun Bakım Hemşireliği. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi. 2020; 24(EK-1):83-88.
• Bahadır Ünal Z, Gökçen Ö. Cerrahi Maskelerin Araştırılması ve Çocuklarda Maske Kullanımı. TJFDM. 2021; 3(1): 11-24.
• Yalçın S. Diş Hekimliğinde Yeni Dönem Covid-19 Pandemisi ve Alınacak Önlemler. Quintessenc Yayıncılık Tanıtım Paz. ve Dış. Tic. Ltd., 2020, İstanbul.
• Törün S. Covid-19 ve Çocuk. Sağlık Bilimlerinde İleri Araştırmalar Dergisi, 2020; (3):40-48.
• Chan JF, Yuan S, Kok KH, To KK, Chu H, Yang J, et al. A familial cluster of pneumonia associated with the 2019 novel coronavirus indicating person-to-person transmission: a study of a family cluster. Lancet. 2020; 395(10223):514-23.
• Dindar Demiray EK, Alkan S, Öntürk Akyüz H, Durgun M. COVID 19 Döneminde Karantina Uygulamalarının Sağlık Okuryazarlığı Bakış Açısıyla Değerlendirmesi. Aksaray Üniversitesi Tıp Bilimleri Dergisi, 2020; 2(2):1-3.
• Alıravcı ID, Çetinkaya C, Çeviker SA. Antiviral Tedavi Almadan Spontan İyileşen Astım ve Covıd 19 Pnömonili Hastanın Üç Aylık Takibi. Black Sea Journal of Health Science, 2021; 4(2):150-152.
• Li Q, Guan X, Wu P, Wang X, Zhou L, Tong Y, et al. Early Transmission Dynamics in Wuhan, China, of Novel CoronavirusInfected Pneumonia. N Engl J Med. 2020; 382(13):1199-207.
• Huang C, Wang Y, Li X, Ren L, Zhao J, Hu Y, et al. Clinical Features of Patients Infected with 2019 Novel Coronavirus in Wuhan, China. Lancet. 2020; 395(10223):497-506. Burke RM, Midgley CM, Dratch A, Fenstersheib M, Haupt T, Holshue M, et al. Active Monitoring of Persons Exposed to Patients with Confirmed COVID-19 - United States, January-February 2020. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. 2020; 69(9):245-6.
• World Health Organization. COVID-19 Hastalığında Maske Kullanımına İlişkin Öneriler. Erişim Bağlantısı: https://www.ttb.org.tr/userfiles/files/WHO-maske.pdf, Erişim Tarihi: 08.11.2021.
• Aydın M, Azak E, Bilgin H, Menekse Ş, Asan A, Elmaslar Mert HT, et al. Changes in Antimicrobial Resistance and Outcomes of Health Care–Associated Infections. European Journal of Clinical Microbiology & Infectious Diseases. 2021; (40):1737–1742.
• Türkmen L, Bali EB, Üstün D, Bakı B. Sağlık Teknikeri Adaylarının Sterilizasyon ve Dezenfeksiyon Konusundaki Farkındalıklarının Değerlendirilmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2017; 1(2): 53-60.
• Çeviker SA, Demiray Dindar EK. SARS-CoV-2 (COVİD 19) Enfeksiyonu Ayırıcı Tanı Açısından Diğer Solunumsal Virüsler. Journal of Biotechnology and Strategic Health Research. 2020; (4): 45-49.
• Günaydın M. Hastane Enfeksiyonları ve El Hijyeni. 17. DAS Eğitim Semineri, 25 Eylül 2010, Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi, Konya.
• Oral B, Sarı G, Beyan AC, Doğrul Z. Pandemi ve N95 Filtreli Yüz Maskelerinin Yeniden Kullanımı. ESTÜDAM Halk Sağlığı Dergisi. 2020; 5(COVID-19 Özel Sayısı):115–125.
• Özdemir N, Özipek B. Maske ve Koruyucu Giysilerde Standartlara Uygunlu. İstanbul Hazır Giyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği Online Webinarı, (Sunum tarihi: 11 Haziran 2020).
• Sabun, Islak Mendil ve Diğer Hijyen Ürünleri. Erişim Bağlantısı: https://www.google.com/search?q=Sabun%2C+Islak+Mendil+ve+Di%C4%9Fer+Hijyen+%C3%9Cr%C3%BCnleri&oq=Sabun%2C+Islak+Mendil+ve+Di%C4%9Fer+Hijyen+%C3%9Cr%C3%BCnleri+&aqs=chrome..69i57j33i160l3.768j0j15&sourceid=chrome&ie= Erişim Tarihi: 10.11.2021.
• Covid-19 Sürecinde Kolonya. Erişim Bağlantısı: http://www.naturenurture.com.tr/blog-detay/covid-surecinde-kolonya/ Erişim Tarihi: 09.11.2021.
• Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim Bağlantısı: https://www.tuik.gov.tr/, Erişim Tarihi: 08.10.2021.
• Celina MC, Martinez E, Omana MA, Sanchez A, Wiemann D, Tezak M, et al. Extended use of Face Masks During the COVID-19 Pandemic - Thermal Conditioning and Spray-on Surface Disinfection. Polymer Degradation and Stability. 2020:1-16.
• World Health Organization. Cleaning and Disinfection of Environmental Surfaces in the Context of COVID-19: İnterim Guidance, Erişim Bağlantısı: https://apps.who.int/iris/handle/10665/332096, Erişim Tarihi: 01.12.2021.
• Agrawal H, Singh S, Gupta G. What All We Should Know About Masks in COVID-19 Pandemic. Indian Journal of Surgery. 2020; 82(3):295–296.
• Al-Gheethi A, Al-Sahari M, Malek MA, Noman E, Al-Maqtari Q, Mohamed R, et al. Disinfection Methods and Survival of SARS-CoV-2 in the Environment and Contaminated Materials: A Bibliometric Analysis. Sustainability, 2020; (12):1-12.
• Özçakmak S, Var I. Covid-19 Salgınının Yayılmasını Önleyici Hijyen Uygulamaları. Akademik Gıda. 2020; 18(4): 433-441.
• Rubio-Romer JC, Pardo-Ferreira MDC, Torrecilla-García JA, Santiago Calero-Castro S. Disposable Masks: Disinfection and Sterilization for Reuse, and non-Certified Manufacturing, in the Face of Shortages during the COVID-19 Pandemic. Safety Science, 2020; 129(104830):1-11.
• Duarte PM, Santana VT. Disinfection Measures and Control of SARS-COV-2. Global Biosecurity, 2020; 1(39).
• Özer A, Hacımustafaoğlu M. COVID-19 Sürecinde Sağlık Kurumlarında ve Toplumda Önerilen Farklı Maske Tipleri, Özellikleri Ve Standartları Nasıl Olmalıdır? J Pediatr Inf. 2020; 14(3):170-174.
• World Health Organization. Rational Use of Personal Protective Equipment for Coronavirus Disease (‎COVID-19)‎ and Considerations During Severe Shortages: Interim Guidance. 2020. Erişim Bağlantısı: https://apps.who.int/iris/handle/10665/331695 Erişim Tarihi: 01.12.2021.
• Al-Sayah MH. Chemical Disinfectants of COVID-19: An Overview. Journal of Water and Health, 2020; 18(5):843-848.
• T.C. Sağlık Bakanlığı. Covıd-19 Salgın Yönetimi ve Çalışma Rehberi. Erişim Bağlantısı: COVID-19_salgin_yonetimi_ve_calisma_rehberi_25_06_2020.pdf, Erişim Tarihi: 08.12.2021.
• Martinelli L, Kopilaš V, Vidmar M, Heavin C, Machado H, Todorović Z, et al. Face Masks During the COVID-19 Pandemic: A Simple Protection Tool with Many Meanings. Frontiers Public Health, 2021; 8(606635):1-12.
• Rosner E. Adverse Effects of Prolonged Mask Use Among Healthcare Professionals During COVID-19. J Infect Dis Epidemiol, 2020; 6(3):1-5.
• Dhama K, Patel SK, Kumar R, Masand R, Rana J, Yatoo MI, et al. The Role of Disinfectants and Sanitizers during COVID-19 Pandemic: Advantages and Deleterious Effects on Humans and the Environment. Environmental Science and Pollution Research, 2021; (28):34211–34228.
• Çeriğ S. COVID-19 Salgınıyla Mücadelede Yüz Maskesi Kullanımının Farklı Insan Profilleri Üzerindeki Olası Etkileri ve Alinabilecek Önlemler. (Edt: Ekicibaşi ME). COVID-19 ve Sağlık Araştırmaları-2. Efe Akademi Yayınevi. 2021, Istanbul.
• Ghafoor D, Khan Z, Khan A, Ualiyeva D, Zaman N. Excessive Use of Disinfectants Against COVID-19 Posing a Potential Threat to Living Beings. Current Research in Toxicology, 2021; (2):159–168.
• Dewey HM, Jaron M. Jones Mike R. Budhathoki-Uprety KJ. Increased Use of Disinfectants During the COVID-19 Pandemic and Its Potential Impacts on Health and Safety, 2022; 29(1): 27–38.