İŞ GÜVENCESİZLİĞİ VE EĞRETİ ÇALIŞMANIN ÇALIŞANLAR ÜZERİNE ETKİLERİ

Yıl 2016, Cilt: 16 Sayı: 60, 12 - 16, 01.07.2016

Yücel Demiral Aysun Akgün

Öz

Çalışma durumu sağlığın önemli sosyal belirleyicilerinden birisidir. Ancak çalışanların sağlığının korunmasında, yalnızca alışılagelen iş sağlığı ve güvenliği uygulamalarının yeterli olamayacağı iyi bilinmektedir. Piyasa ve küresel rekabete uyum modeli olarak düşünülen esnek çalışma uygulamasının eğretileşmeye neden olduğu ve sağlığın olumsuz etkilendiği giderek iyi anlaşılmaktadır. Eğretileşme kavramı, iş güvencesizliğinin iyi bilinen sağlık sorunlarının ötesinde esnek üretim modelinin sağlık etkilerinin daha kapsamlı incelenmesine olanak tanımaktadır. Örneğin örgütsüzlüğün ve sendikal hakların kullanımı ile ilişkili olumsuz sağık sonuçları eğreti çalışma içinde ele alınabilmektedir. Bu nedenle toplum ve çalışan sağlığı araştırmalarında eğreti istihdam etkilerinin incelenmesi önemlidir. Herhangi bir üretim modelinin sağlıksızlığa rağmen sürdürülmesi etik dışı olduğu kadar olanaksız olduğu düşünülmelidir.

Kaynakça

• Standing G. “Prekarya Yeni Tehlikeli Sınıf” İletişim Yayıncılık. İstanbul, 2014.
• Köleoğlu D. “Sosyal güvenlik sistemi açısından güvenceli esneklik” Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2012;14(1):73-110.
• Benach J, Solar O, Santana V et al. “A micro-level model of employment relations and health inequalities” International Journal of Health Services ;40(2):223-227. Özaman Boya F, Demiral Y. “İş Güvencesizliği ve Sağlık Araştırmaları” Mesleki Sağlık ve Güvenlik. ;7(27):45-48. Böckerman P. “Perception of Job Insecurity in Europe” Social Indicators Research 2004;67(3): 283-314
• Vieitez JC, Carcía AT, Rodríguez M. “Perception of job security in a process of technological change: Its influence on psychological well-being” Behaviour & Information Technology 2001;20(3):213-223.
• De Witte H. “Job insecurity: Review of the international literature on definitions, prevalence, antecedents and consequences” SA Journal of Industrial Psychology; 2005;31(4):1-6.
• Ferrie JE. Is job insecurity harmful to health?. J R Soc Med. 2001 Feb; 94(2): 71–76.
• ECLAC; “Part-time work in Chile: Is it precarious employment?” Economic Commission for Latin America and Caribbean. Santiago. 2000. p:13.
• Temiz HE. “Eğreti istihdam: İşgücü piyasasında güvencesizliğin ve istikrarsızlığın yeni yapılanması” Çalışma ve Toplum. 2004;41(2):55-80.
• Benach J, Muntaner C, Santana V (Chairs). “Final Report to the WHO” Commission on Social Determinants of Health (CSDH) Employment Conditions Knowledge Network (EMCONET). 20 September 2007.
• Rodgers G. “Precarious work in Western Europe” In G. Rodgers, & J. Rodgers (Eds.), Precarious jobs in labour market regulation: The growth of atypical employment in Western Europe. (pp. 1-16). Belgium: International Institute for Labour Studies. Brussel, “Global Employment Trends 2014: Risk of a jobless recovery?” International Labour Office. Geneva.
• Vatansever A. “Prekarya Geceleri. 21. Yüzyıl Dünyasında Geleceği Olmayan Beyaz Yakalıların Rüyası” EUL Journal of Social Sciences (IV:II) LAÜ Sosyal Bilimler Dergisi. 2013;4(2):1-20.
• Vergara AV. “A multidimensional approach to precarious employment: measurement, association with poor mental health and prevalence in the Spanish workforce” Pompeu Fabra Üniversitesi. Doktora Tezi. 2010.
• Whitehead M. “The Concepts and Principles of Equity and Health” WHO Regional Office for European Copenhagen. 1985.
• Puig-Barrachina V et. al. “Measuring Employment Precariousness in the European Working Conditions Survey: The Social Distribution in Europe” Work A Journal of Prevention, Assessment & Rehabilitation. ;49(1):143-161. Commission on Social Determinants of Health (CSDH) “Closing the gap in a generation: Health equity through action on the social determinants of health” Final Report. Geneva: World Health Organization; 2008.
• Richardson S, Lester L, Zhang G. “Is Precarious Employment Hazardous for Mental Health in Australia?” Erişim: http://www.flinders.edu.au/sabs/ nils/publications/conference/is-precarious- employment-hazardous-for-mental- health-in-australia.cfm [11.12.2015]
• Benavides FG, Benach J. Dublin, “Precarious Employment and Health-Related Outcomes in the European Union” Ireland: European Foundation for the Improvement of Living and Working Conditions; Benavides FG, Benach J, Diez-Roux AV et al. “How do types of employment relate to health indicators? Findings from the second European survey on working conditions” J Epidemiol Community Health ;54:494–501. Menéndez M, Benach J, Muntaner C, Amable M, O’Campo P. “Is precarious employment more damaging to women’s health than men’s?” Soc Sci Med. 2007;64(4):776-81.
• Benavides FG, Benach J, Muntaner C et al. “Associations between temporary employment and occupational injury: what are the mechanisms?” Occup Environ Med 2006;63:416–421.
• Fabiano B, Curro` F, Reverberi AP, Pastorino R. “A statistical study on temporary work and occupational accidents: Specific risk factors and risk management strategies”. Safety Science 2008;46:535–544.
• Virtanen M, Kivimäki M, Joensuu M et al. “Temporary employment and health: A review” Int J Epidemiol. 2005;34:610–622.
• Ferrie JE, et al. “Flexible labor markets and employee health” Scand J Work Environ Health Suppl. ;34(6):98–110. Quinlan M, Mayhew C, Bohle P. 2001. “Globalization and Occupational Health: The Global Expansion of
• Precarious Employment, Work Disorganization, and Consequences for Occupational Health: A Review of Recent Research” International Journal of Health Services. 2001;31(2): 335-414.
• Saha A, Ramnath T, Chaudhuri RN, Saiyed HN. “An Accident-Risk Assessment Study of Temporary Piece Rated Workers” Industrial Health 2004, 42, 240–245.
• Santana VS, Loomis D. “Informal Jobs and Non-fatal Occupational Injuries” Ann Occup Hyg 2004;48(2) –157.
• Benach J, Gimeno D, Benavides FG. “European Foundation for the Improvement of Living and Working Conditions, Types of employment and health in the European Union” Office for Official Publications of the European Communities, Luxembourg, 2002. Erişim: http://eurofound. europa.eu/ publications/htmlfiles/ef0221.htm (27.01.2016).
• Benach J, Gimeno D, Benavides FG, Martinez JM, del Mar Torné M. “Types of employment and health in the European union: changes from 1995 to 2000” Eur J Public Health 2004;14(3):314–21
• Letourneux V. “Precarious Employment and Working Conditions in Europe” Eur. Found. Improv. LivingWork. Cond. Luxembourg: Off Publ Eur Communities (1998).
• Erişim Adresi: http://www.eurofound.europa.eu/ pubdocs/1998/15/en/1/ef9815en.pdf [27.01.2016]
• Clarke M, Lewchuk W, deWolff A, King A. ‘”This just isn’t sustainable’: precarious employment, stress and workers’ health” Int J Law Psychiatry 2007; 30(4-5): 26
• Sverke M, Hellgren J. “The nature of job insecurity: understanding employment uncertainty on the brink of a new millennium” Appl Psychol 2002; 51(1): 42
• Erdut T. “İş ve gelir güvencesi. Yaşam boyu sosyal koruma” I. Ulusal Sosyal Politika Kongresi. 22-24 Ocak 2004. DİSK Yayınları. Ankara.
• Man, F. “Akışkan Zamanlarda Eğretileşme: Ulusal İstihdam Stratejisi Üzerine Bir Değerlendirme” Çalışma ve Toplum, 2013;36(1): 229- 252.l