TERSANE ÇALIŞANLARINDA İŞ ORTAMINDA BULUNAN UÇUCU ORGANİK BİLEŞİKLERİN OTOTOKSİSİTEYE ETKİLERİ

Yıl 2010, Cilt: 10 Sayı: 37, 30 - 35, 01.08.2010

Can Küçükaksu F. Ahmet Akakça İnci Cenez

Öz

Uçucu organik bileşiklerin UOB insan sağlığı üzerine olan toksik etkileri uzun zamandan beri bilinmektedir. Bu çalışmada; nispeten gürültüsüz olan fiber tekne imalatı yapılan atölyelerde çalışan tersane işçilerinde rastlanan işitme kayıpları göz önüne alınarak, ortamda kullanılan uçucu organik bileşiklerin ototoksisiteye neden olabileceği tezinden yola çıkıldı. Aynı iş yerinde diğer bölümlere oranla gürültünün daha az olduğu düşünülen fiber atölyesinde çalışan 47 kişi çalışma grubu Grup 1 olarak belirlenirken, kontrol grubu Grup 2 olarak da depo ve büroda çalışan 20 kişi olarak belirlendi. Her iki grubunda odiyolojik testleri yapıldı. Çalışanların %40’ında işitme patolojilerine rastlandı. Bu nedenle bir sonraki aşamada çalışma grubu; işitme patolojisi olmayan 28 kişi Grup1A ve işitme patolojisi olan 19 kişiden Grup1B oluşan 2 alt gruba ayrıldı. Çalışma ortamlarında; gürültü ölçümü ve benzen, stiren, toluen, etil benzen, ksilen gibi bileşikler için ortam ölçümleri yapıldı. Aynı zamanda bu kişilerin idrarlarında solvent metabolitlerinden fenol, trans-trans mukonik asit , hippurik asit, o-krezol, 2,5 hexandıon, mandelik asit, fenilglioksilik asit ölçüldü. Analizler sonucunda; benzenin metabolitleri; fenol ve trans, trans mukonik asit değerleri arasında her iki çalışma grubu ve kontrol grubunda anlamlı bir farklılık gözlenmedi. Ancak Hippurik asit, OKresol, 2-5 Hekzandion değerleri, çalışma grupları arasında anlamlı bir farklılık göstermezken kontrol grubundan belirgin olarak yüksekti. Stiren metabolitleri olan Fenilglioksilik asit ve Mandelik asit değerleri işitme patolojisi bulunan Grup1B’de diğer her iki gruba oranla istatistiki olarak anlamlı yükseklik göstermekteydi. Sonuç olarak; organik uçucuların ortamdaki konsantrasyonları mesleki maruziyet limitleri içerisinde olmasına rağmen, birebir bu maddelere maruz kalanlarda, kalmayanlara göre yüksek oranda OUB idrar metabolitleri tespit edilmiştir. OUB idrar metabolitleri yüksek olan işçilerin bir kısmında çeşitli düzeylerde işitme patolojilerine rastlanması, bu maddelerin ototoksisite gelişiminde etkili olabileceklerini düşündürmektedir. Ancak bu bağlantının daha detaylı olarak ortaya konabilmesi için geniş çaplı prospektif çalışmalar yapılmalıdır.

Kaynakça

• Alyüz B, Veli S. İç ortam havasında bulunan uçucu organik bileşikler ve sağlık üzerine etkileri. Trakya Univ J Sci; 7 (2): 109-116, 2006.
• Karadağ Ö. Mesleki sağlık ve güvenlik dergisi Ekim: 21- 27, 2005.
• Lee SC, Lam S, Faı HK. Characterization of UOBs, ozone, and PM10 emissions from Office equipment in an environmental chamber. Build. Environ; 36: 837- 842, 2001.
• Abbate, C., Giorgianni, C., Munao, F., Brecciaroli, R., Neurotoxicity induced by exposure to toluene. An electrophysiological study. Int. Arch. Occup. Environ. Health; 64: 389-392, 1993.
• Siliwinska Kowalska, Mariola et al. Ototoxic effects of occupational exposure to styrene and co-exposure to styrene and noise. Journal of occupational and envi ronmental medicine 45; 1: 15-24, 2003.
• Morata T, Compo P. Ototoxic effects of styrene alone or in concert with other agents. Noise and health 4; 14: 15-24(4), 2002.
• Campo P., Maguın K., et al. Effects of aromatic solvents on acoustic reflexes mediated by central auditory path ways. Toxicological Sciences. 99; 2: 582-590, 2007
• Muijser H., Lammers J.H. et al. Effects of exposure to trichloroethylene and noise on hearing in rats, Noise Health; 2(6): 57-66, 2000.
• Sliwinska-Kowalska M., Zamyslowska-Szmytke E. Et al. Hearing loss among workers exposed to moderate con centrations of solvents. Scand J Work Environ Health; 27(5): 335-342, 2001.
• Bergström B, Nyström B. Development on hearing loss during long-term exposure to occupational noise. Scand Audiol; 15: 227–34, 1986.
• Taş A, Yağız R. Ototoksisitenin odiyolojik monitörizasyonu. Trakya Univ J Sci;22 (1):37-41, 2005.
• Reddel RR, Kefford RF et al. Ototoxicity in patients receiving cisplatin: importance of dose and method of drug administration. Cancer Treat Rep; 66:19-23, 1993.
• Dreschler WA, van der Hulst RJ, Tange RA, Urbanus NA. Role of high-frequency audiometry in the early detection of ototoxicity. II. Clinical Aspects. Audiology 1989; 28: 211-20.
• Morata TC, Dunn DE, et al. Effects of occupational exposure to organic solvents and noise on hearing. Scand J Work Environ Health; 19: 245–54, 1993.