VAKF-I MURÂKABE VE KUR’AN’I ANLAMAYA ETKİLERİ (SECÂVENDÎ’NİN İLELÜ’L-VUKÛF ADLI ESERİNDEKİ AÇIKLAMALAR ÖZELİNDE)

Yıl 2015, Cilt: 40 Sayı: 40, 0 - , 16.01.2016

Muhammed Ersöz

Öz

ÖZ:

Vakf ve ibtidâ konusu Kur’an’ın nüzulünden itibaren müfessirlerin ve kârilerin üzerinde durduğu önemli bir konu olmuştur. Çünkü cümle içerisinde durulan yere göre kelimelerin ve bağlaçların irtibatlı olduğu kelimeler değişmekte ve bu da anlamaya doğrudan etki etmektedir. Mushaflarda üç nokta ile gösterilen ve artarda iki tane gelen murakabe durağı da Kur’an’ın anlaşılması ve yorumlanmasında önemli bir yere sahiptir. Ancak murakabe durağı diğer duraklardan farklı olarak muhtemel iki yerden sadece birine durmaya izin verirken diğerine durmayı engellemektedir. Bu da beraberinde muhtemel iki anlamı beraberinde getirmektedir. Bu çalışma murakabe durağının hakkında önemli bilgileri bir araya getirmeyi ve Secâvendî’nin İlelü’l-vukûf isimli eserindeki murakabe durakları özelinde murakabe duraklarının konulmasının sebeplerini ve bunun Kur’an’ın anlaşılmasına katkılarını tespit etmeyi amaçlamaktadır.       

Anahtar Kelimeler: Kur’an, Vakf, , Murakabe, Nahiv, Tefsir

 

WAQF AL-MURAKABE IN SECÂVENDÎ’S ILEL AL-WUQÛF AND ITS EFFECTS ON UNDERSTANDING OF QURAN

SUMMARY:

Vaqf and İbtida is an important issue that commentries and imams of qiraat gave importance to it since the revelation of the Qur'an. Because words that words and connecters linked with changes according to places that was stopped upon it. This has a direct effect on undertanding of Quran. Vaqf al-murâqabah that is indicated with three points that comes two times succesively has an important place in understanding and interpratation of Quran. But vaqf al-murâqabah as different from the other places of waqf permits to stand on only one of two possible places, while allows to stop on the other.  Normally this brings with possible two meanings.  This study aims to collect important informations about waqf al-murâqabah and determine the reasons in putting these waqf al-murâqabah and its contribution in understanding of Quran in the particularity of waqfs al-murakabe Secâvendî’s Ilel al-wuqûf

Key Words: Quran, Waqf, Muraqabah, Grammar, Comment

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• Âlûsî, Mahmûd Ebu’l-Fadl, Rûhu’l-Meânî fî Tefsiri’l-Kur’ani’l-Azîm ve’s-Seb’i’l-Mesânî, Dâru ihyâi’t-türâsi’l-arabi, Beyrut, ts.
• Aynî, Bedrüddîn, Şerhu Sünen-i Ebî Dâvûd, thk. Ebu’l-Münzir Halid b. İbrahim el-Mısri, Mektebetü’r-rüşd, Riyad, 1999.
• Beyhaki, Ebu Bekr Ahmed, es-Sünenü’l-Kübrâ,, Haydarabad, 1344.
• Cezerî, Şemsüddîn, Ebu'l-Hayr, en-Neşr fî'l-Kırââti'l-aşr, Dâru'l-Kütübi'l-ilmiyye, Beyrut, ts.
• ----------------------, Gâyetü’n-Nihâye fî Tabakâti’l-Kurrâ, Mektebetü İbn Teymiyye, 1351.
• Dânî, Ebû Amr Osman, el-Müktefâ fi’l-vakf ve’l-ibtidâ, thk, Yusuf Abdurrahmân el-Mar’aşlî, Müessesetü’r-risâle, Beyrut, 1987.
• Ebû Hayyân el-Endelüsî, Tefsîru el-Bahru’l-muhît, Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye, Beyrut 2001.
• Ferrâ Ebû Zekeriyyâ, Meâni’l-Kur’an, Dâru’l-Mısriyye, Mısır, ts.
• Hasrî, Mahmûd Halil, Meâlimü’l-ihtidâ ilâ ma’rifeti’l-vukûfi ve’l-ibtidâ, Mektebetü’s-sünne, Kahire, 2002.
• İbn Cinnî, Ebu’l-feth Osman, Kitabu’l-Arûz, thk. Ahmed Fevzi, Daru’l-Kalem, Kuveyt, 1987.
• İbn Manzûr, Ebu’l-Fadl Cemalüddin Muhammed b. Mükerrem, Lisânü’l-Arab, Daru’s-sadr, Beyrut, ts.
• İbnü’l-Enbârî, Kitâbü Îzâhi'l-Vakf ve'l İbtidâ, thk. Muhyiddin Abdurrahman Ramazan, Matbuâtu Mecmai'l-Lugati'l-Arabiyye, Dımeşk, 1971.
• Kehhâle, Ömer Rıza, Mu’cemul-Müellifîn, Dâr-u İhyâ-i Türâsi’l-Arabiyye, Beyrut 1414/1993.
• Kurtubî, Ebû Abdillah Muhammed b. Ahmed el-Ensârî, el-Câmiu li Ahkâmi’l-Kur’ân, Dâru Âlemi’l-Kütüb, Riyad, 2003.
• Nahhâs, Ebû Ca’fer Ahmed b Muhammed b. İsmail, el-Kat’ ve’l-İtinâf, thk: Abdurrahmân b. İbrahim el-Matrûd, Riyâd, 1992.
• Nasr, Muhammed Mekkî, Nihâyetü’l-kavli’l-müfîd fi ilmi tecvîdi’l-Kur’ani’l-Mecîd, Mektebetü’s-safâ, 1999.
• Neysâbûrî, Muhammed b. Hüseyn el-Kummî, Garâibü’l-Kur’an ve Rağaibü’l-Furkân, Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye, Beyrut, 1416.
• Secâvendî, Muhammed b. Tayfûr, İlelü’l-vukûf, thk. Muhammed b. Abdillâh b. Muhammed el-Îdî, Mektebetü’r-rüşd, Riyâd, 2006.
• Suyûtî, Celâluddin Abdurrahman, el-İtkân fî Ulûmi’l-Kur’ân, thk. Merkezü’d-dirâseti’l-Kur’âniyye, Mücemmeu’l-Melik Fehd, ts.
• Tehânevî, Muhammed Ali, Keşşâfu Istılâhâti’l-Fünûn ve’l-Ulûm, thk. Ali Dehrûc, Mektebetü Lübnan, Beyrut 1996.
• Uşmûnî, Ahmed b. Muhammed b. Abdilkerim, Menâru’l-Hüdâ fî Beyâni’l-vakfi ve’l-ibtidâ, Mısır, 1973.
• Zerkeşî, Bedruddin Muhammed b. Bahadır b. Abdillah, el-Burhân fî Ulûmi’l-Kur’ân, thk. Muhammed Ebu’l-Fadl İbrahim, Dâru ihyâi’l-kütübi’l-arabiyye, Kahire 1957.