THE IMPACT OF SUSTAINABILITY PERFORMANCE ON STOCK MARKET PERFORMANCE

Yıl 2024, Cilt: 19 Sayı: 1, 61 - 74, 30.07.2024

Asli Onat Cakmak Ercan Calis

https://doi.org/10.17261/Pressacademia.2024.1910

Öz

Purpose- The extent to which ESG Scores affect the financial and stock market performances of companies has been one of the prominent topics in research in recent years. The main purpose of this study is to determine to what extent ESG Scores affect the financial and stock market performances of companies, and whether the ESG Scores of companies with ESG Scores above 70 points and below 70 points have an effect on their stock market performances. The reason for the ESG Score limitation being 70 is that business reporting with a score of 70 is rated as excellent. The contribution of this study to the literature is to provide information to investors when making investment decisions.
Methodology- In this study, the 2022 ESG Scores of the companies included in the BIST Sustainability Index and the stock market performances of the companies were examined. When comparing ESG Scores with stock market performance, Spearman correlation (rho) analysis, a non-parametric correlation test, was performed because the data was not normally distributed. While analyzing companies with ESG Scores above 70 and companies with ESG Scores of 70 and below, two independent group t-test comparisons were made. Since the data did not show normal distribution, the non-parametric Mann Whitney U test was used.
Findings- In our research to examine the impact of ESG Scores on stock market performance, the 2022 ESG Scores of all businesses operating in Borsa Istanbul, whose data we used and entered the BIST Sustainability index between 2019-2022, were included in the analysis. The main sectors of the businesses included in the analysis are given in Table 6 and their sub-sectors are given in Table 7.
Conclusion- The effects of the sustainability performance of businesses on their financial performance are issues that will take time. The number of companies included in the BIST Sustainability Index is increasing every year. With this increase, the importance of the concept of sustainability is better understood and spread. This research allowed for a large sample and comparisons between different sectors.

Anahtar Kelimeler

Sustainability, ESG Scores, Sustainability İndex

SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK PERFORMANSININ BORSA PERFORMANSINA ETKİSİ

Öz

Amaç- ESG Skorlarının firmaların finansal ve borsa performanslarını ne ölçüde etkilediği son yıllarda yapılan araştırmalarda öne çıkan konulardan biri olmuştur. Bu çalışmanın temel amacı ESG Skorlarının firmaların finansal ve borsa performanslarını ne ölçüde etkilediği, ESG Skoru 70 puan üzeri ve 70 puan altı firmaların ESG Skorlarının borsa performanslarına etkisinin bulunup bulunmadığını tespit etmektir. ESG Skoru sınırlamasının 70 alınmasının nedeni 70 puan alan işletme raporlamasının mükemmel olduğu derecelendirilmesidir. Yapılan bu çalışmanın literatüre sağlayacağı katkı, yatırımcılara yatırım kararları alırken bilgi sunmaktır.
Yöntem- Bu çalışmada BIST Sürdürülebilirlik endeksine dahil olan firmaların 2022 ESG Skorları ile firmaların borsa performansları incelenmiştir. ESG Skorları ile borsa performansı karşılaştırılırken verilerin normal dağılımlı olmaması nedeni ile parametrik olmayan korelasyon testi olan Spearman korelasyon (rho) analizi yapılmıştır. ESG Skoru 70 üzeri olan firmalar ile ESG Skoru 70 ve altında olan firmaların analizi yapılırken iki bağımsız grup t-testi karşılaştırması yapılmıştır. Veriler normal dağılım göstermediği için parametrik olmayan Mann Whitney U testi kullanılmıştır.
Bulgular- ESG Skorlarının borsa performansına etkisini incelemek için yapmış olduğumuz araştırmada verilerini kullandığımız Borsa İstanbul’da faaliyet gösteren ve 2019-2022 tarihleri arasında BIST Sürdürülebilirlik endeksine girmiş tüm işletmelerin 2022 ESG Skorları analize dahil edilmiştir. Analize dahil edilen işletmelerin ana sektörleri Tablo 6’da, alt sektörleri de Tablo 7’de verilmiştir.
Sonuç- İşletmelerin sürdürülebilirlik performanslarının finansal performanslarına etkileri zaman alacak konulardandır. Her geçen yıl BIST Sürdürülebilirlik endeksine giren firma sayısı artmaktadır. Bu artış ile sürdürülebilirlik kavramının önemi daha iyi anlaşılmakta ve yayılmaktadır. Bu araştırma geniş örneklem ve farklı sektörler arası kıyaslamalarında yapılmasına olanak sağlamıştır.

Anahtar Kelimeler

Sürdürülebilirlik, ESG Skorları, BIST Sürdürülebilirlik Endeksi

Kaynakça

• Altınay, A. T. (2016). Entegre raporlama ve sürdürülebilirlik muhasebesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(25), 47-64.
• Aras, G., ve Sarıoğlu, G. U. (2015). Kurumsal Raporlamada Yeni Dönem: Entegre Raporlama. TUSİAD.
• Bahar, B. (2022). Sürdürülebilirlik ve Etik Odaklı Yeni İş Modelleri. Ankara: Nobel.
• Beyazyol, E., ve Ataman Gökçen, B. (2023). Sürdürülebilirlik raporlaması ve BIST sürdürülebilirlik endeksine tabi şirketlerde bir araştırma. Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 18(59), 110-145.
• BIST. (2014). Sürdürülebilirlik Bülteni. Borsa İstanbul.
• BIST. (2022). Şirketler İçin Entegre Raporlama Rehberi. Borsa İstanbul.
• Bist. (2024, Ocak 7). Borsa İstanbul. Borsa İstanbul: https://borsaistanbul.com/tr/endeks
• Borsa İstanbul. (2024, Ocak 8). Borsa İstanbul: https://borsaistanbul.com/tr/sayfa/165/bist-surdurulebilirlik-endeksleri
• Conservice ESG. (2024, Ocak 22). Conservice ESG: https://esg.conservice.com/esg-scores-why-they-matter/#:~:text=Investors%20can%20compare%20a%20company's,than%2070%20is%20considered%20excellent
• Çetenak, E. H., Aytaç, A., ve Yağlı, İ. (2023). Çevresel, sosyal ve kurumsal yönetişim (ESG) değerlerinin banka performansı üzerine etkisi: ABD bankaları örneği. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 32(2), 424-434.
• Çıtak, L., ve Ersoy, E. (2016). Firmaların BIST sürdürülebilirlik endeksine alınmasına yatırımcı tepkisi: olay çalışması ve ortalama testleri ile bir analiz. International Journal of Alanya Faculty of Business, 8(1), 43-57.
• Ertan, Y. (2018). Türkiye'de sürdürülebilirlik raporlaması (2005-2017). Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 11(3), 463-478.
• Gündüz, Ç. (2018). Sürdürülebilirlik endeksi kapsamına alınmanın hisse senedi değerine etkisi: BIST uygulaması. Bankacılar Dergisi, 11(26), 1-25.
• Kap. (2024, Ocak 7). Kamuyu Aydınlatma Platformu: https://www.kap.org.tr/tr/
• Karğın, S., Aracı, H., ve Aktaş, H. (2013). Entegre raporlama: yeni bir raporlama perspektifi. Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 6(1), 27-45.
• Keçeli, B., ve Çankaya, S. (2020). ESG ve finansal verilerin pay değerine etkisi: kuzey ve latin avrupa ülkeleri üzerine bir çalışma. İstanbul Ticaret Üniversitesi Girişimcilik Dergisi, 4(7), 31-49.
• Kestane, A. (2020). Sürdürülebilirlik Dengeli Puan Kartı (Performans Yönetim Stratejisi: Yol Haritası). Niyazi Kurnaz (ed) içinde, Muhasebe Bakış Açısıyla Sürdürülebilirlik ve Raporlama Üzerine Seçme Yazılar (s. 235-248). Konya: Eğitim.
• Kızıltan, B., ve Doğan, D. U. (2021). Kurumsal raporlamanın gelişimi: entegre raporlama. Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 7(1), 62-78.
• LSEG Data ve Analytics. (2024, Ocak 10). LSEG Data & Analytics. LSEG Data & Analytics: https://www.lseg.com/en/data-analytics/sustainable-finance/esg-scores#methodology
• Matriks Data. (2024, Ocak 8). Matriks Data: https://www.matriksdata.com/website/borsa-istanbul-bist
• Özdemir, Z., ve Pamukçu, F. (2016). Kurumsal sürdürülebilir raporlama sisteminin borsa istanbul sürdürülebilirlik endeksi kapsamındaki işletmelerde analizi. İSMMO Mali Çözüm, 26(134), 13-35.
• Özgül, B., ve Tarhan Mengi, B. (2016). Kurumsal Sürdürülebilirlik ve Güvence İç Denetim. İstanbul: Beta.
• Öztürk, S. (2019). Geleceğin kurumsal raporlama yaklaşımı olarak entegre raporlama: Garanti bankası örneği. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 81(1), 1-20.
• QNB Finansınvest. (2024, Ocak 7). QNB Finansınvest: https://www.qnbfi.com/forex/forex-terimler-sozlugu/endeks-nedir
• Şeker, Y., ve Şengür, E. D. (2022). Çevresel, sosyal ve kurumsal yönetim (ESG) performansı: uluslararası bir araştırma. Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 15(2), 349-387.
• Şen, H., Kaya, A., ve Alpaslan, B. (2018). Sürdürülebilirlik üzerine tarihsel ve güncel bir perspektif. Ekonomik Yaklaşım, 29(107), 1-47.
• Şişman, M. E., ve Çankaya, S. (2021, Haziran). Çevresel, sosyal ve kurumsal yönetişim (esg) verilerinin firmaların finansal performansına etkisi: hava yolu sektörü üzerine bir çalışma. Çukurova Üniversitesi İİBF Dergisi, 25(1), 73-91.
• Taner, Z. T., ve Parlak Biçer, Z. Ö. (2020). Sürdürülebilir kalkınma bağlamında yapım yönetiminin çukurova bölgesi'nde incelenmesi. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(48), 196-219.
• Tüyen, Z. (2020). İşletmelerde sürdürülebilirlik kavramı ve sürdürülebilirliği etkileyen etmenler. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(37), 91-117.
• Ünlü, D. E. (2022). "İyi" Olan Kazansın! Sürdürülebilirliğin 5N 1K'sı. İstanbul: Sia Kitap.
• Yıkılmaz, A. (2022, Aralık). Çevresel, sosyal ve kurumsal yönetim (ESG) skorları ve kar payı kararları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(4), 872-881.
• Yıldırım, G., ve Uzun Kocamış, T. (2018). Entegre Raporlama-Sürdürülebilir ve Daha İyi Bir Yönetim İçin Entegre Raporlama. İstanbul: Türkmen.
• Yıldırım, G., Uzun Kocamış, T., ve Tuncer Tokur, Ö. (2018). Sürdürülebilirlik ve firma performansı: bist sürdürülebilirlik endeksi şirketleri üzerine bir uygulama. Akademi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(15), 90-96.
• Yücel, E. (2018). Entegre Raporlama "Kurumsal Sürdürülebilirlik Kapsamında Kurumsal Raporlamanın Gelişimi". Bursa: Dora.
• Yücenurşen, M. (2021). Entegre Raporlama. Ankara: Gazi Kitapevi