International Arbitration for Art-Related Disputes and the Court of Arbitration for Art

Yıl 2021, Cilt: 41 Sayı: 2, 645 - 700, 29.12.2021

İbrahim Doğan Takavut

Öz

The need for specialized arbitration institutions in international trade is clearly on the rise. Consequently, in recent years, new specialized arbitral institutions have started being established; these institutions have created specialized programs and rules intended to provide more effective dispute resolution strategies for particular economic sectors. The increasingly evident need for a specialized tribunal for art-related disputes has recently resulted in the establishment of a new specialized forum for those disputes, the Court of Arbitration for Art (CAfA). CAfA offers alternative dispute resolution
solutions for art-related disputes through mediation and arbitration. In addition, CAfA promises fast, confidential arbitral processes and high-quality arbitral awards with the maximum degree of expertise among its panelists. Its primary aim is to provide high-quality, market-accepted resolutions to art law disputes. For this purpose, CAfA created and began implementing its own arbitration rules.
This study, first of all, examines the meaning and implications of the use of arbitration for art disputes. The need for arbitration for art-related disputes is explained further in the text. Thereafter, the history of CAfA and the CAfA Arbitration Rules has been examined. However, not all of the CAfA Arbitration Rules are evaluated. Instead, the study focuses on some general rules and, specifically, on the rule for the seat of a given arbitration, the rule that forces parties to appoint an arbitrator or arbitrators from the list of CAfA approved panelists and the rule that restricts the ability of parties to appoint experts concerning some specific art-related disputes. These specific rules have a significant effect on the arbitration process and arbitral awards in CAfA arbitration. Because before CAfA, there has been no other arbitral institution dedicated solely to art disputes at the national or international level, its success will depend on its effectiveness in interpreting and enforcing these rules.

Anahtar Kelimeler

Arbitration, International Arbitration, Art Law, Arbitration for Art Disputes, Art-Related Disputes

Sanat Eserlerine İlişkin Uyuşmazlıkların Çözümünde Milletlerarası Tahkim ve Sanat Tahkim Mahkemesi

Öz

Milletlerarası alanda faklı uyuşmazlık türleri hakkında hizmet veren özel tahkim kurumları, tarafların ve piyasaların ihtiyaçları doğrultusunda kurulmakta ve kurumlar kapsamında bir tahkim uygulaması gelişmektedir. Sanat eserlerine ilişkin uyuşmazlıklar hakkında da gerek uyuşmazlıkların nitelikleri gerekse sanat piyasasının ihtiyaçları özel bir tahkim kurumunun kurulmasına ve kurum kapsamında özel kuralların düzenlenmesine sebep olmuştur. Hollanda Tahkim Enstitüsü (The Netherlands Arbitration Institute (NAI)) ve Lahey merkezli Sanatta Otantiklik Vakfı (The Foundation Authentication in Art (AiA)) tarafından Sanat Tahkim Mahkemesi (The Court of Arbitration for Art (CAfA)), milletlerarası alanda sanat eserlerine ilişkin uyuşmazlıkların tahkim ve farklı alternatif uyuşmazlık yöntemleri ile çözümlenebilmesi için 2018 yılında kurulmuştur. Kurum, sanat eserlerine ilişkin uyuşmazlıklar hakkında alanında uzman kişilerce yapılan yargılamalar ile tarafların sanat piyasasına dair, bu piyasaya özel ihtiyaçlarını karşılayan çözümler sunma amacı taşımaktadır. Bu amaçla, kurum kapsamında yürütülecek olan tahkim yargılamalarında uygulanmak üzere, sanat eserlerine ilişkin uyuşmazlıkların nitelikleri de dikkate alınarak tahkim kuralları düzenlenmiştir. Bu çalışmada, öncelikle sanat eserlerine ilişkin uyuşmazlıklar hakkında milletlerarası tahkimin unsurlarının neler olduğu ve neden sanat eserlerine ilişkin uyuşmazlıklarda tarafların tahkim yolunu tercih ettikleri kısaca değerlendirilecektir. Ardından, CAfA kuruluş hikayesi ve CAfA Tahkim Kuralları incelenecektir. Çalışma kapsamında bütün CAfA Tahkim Kurallarının aksine kimi genel kurallar ve tahkim kurallarında yer alan; tahkim yerinin doğrudan belirlenmesine, sadece kurumca belirlenen listeden hakem seçilebilmesine ve kimi konularda tarafların uzman görüşü ileri sürmelerinin kısıtlanmasına dair kurallar, taşıdıkları önem sebebiyle ayrı başlıklar altında değerlendirilecektir.

Anahtar Kelimeler

Tahkim, Milletlerarası Tahkim, Sanat Hukuku, Sanat Tahkimi, Sanat Eserlerine İlişkin Uyuşmazlıklar

Kaynakça

• Akıncı Z, Milletlerarası Tahkim (5th edn, Vedat 2020)
• Arslan İ, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin Milletlerarası Özel Hukuka Etkisi (Adalet Yayınevi 2019)
• Bandle AL and Theurich S, ‘Alternative Dispute Resolution and Art-Law - A New Research Project of the Geneva Art-Law Centre’ (2011) 6 Journal of International Commercial Law and Technology 28
• Beale N, Nieuwveld LB and Nieuwveld M, ‘Summary Arbitration Proceedings: A Comparison between the English and Dutch Regimes’ (2010) 26 Arbitration International 139
• Born GB, International Arbitraiton: Law and Practice (2nd edn, Kluwer Law International 2015)
• Bozbel S, Fikri Mülkiyet Hukuku (On iki Levha Yayıncılık 2015)
• Bozkurt MN, ‘Spor Hukuku Uyuşmazlıklarının Çözümünde Milletlerarası Spor Tahkim Mahkemesi’ (2010) 10 Ankara Barosu Dergisi 165
• Bozkurt SB, Milletlerarası Ticari Tahkimde Hakemlerin Bağımsızlık Yükümlülüğü (On iki Levha Yayıncılık 2016)
• Bryne-Sutton Q, ‘Arbitration and Mediation in Art-Related Disputes’ (1998) 14 Arbitration International 447
• Çalışkan Y, Uluslararası Fikri Mülkiyet Hukukunda Uyuşmazlık Çözüm Mekanizmaları: WIPO Tahkimi ve Dünya Ticaret Örgütü (Değişim 2008)
• Çelikel A and Erdem BB, Milletlerarası Özel Hukuk (16th edn, Beta 2020)
• Erdem BB, Patent Hakkının Korunmasına ve Patent Hakkına İlişkin Sözleşmelere Uygulanacak Hukuk (Beta 2002)
• Giray FK, ‘Milletlerarası Tahkimde Gizlilik’ (2015) 4 Uluslararası Ticaret ve Tahkim Hukuku Dergisi 65
• Huysal B, Milletlerarası Ticari Tahkimde Tahkime Elverişlilik (Vedat Kitapçılık 2010)
• Kadhim N, ‘Arbitration in the Art World and the Court of Arbitration for Art: Heading Towards a More Effective Resolution of Arts Disputes?’ (2019) 24 Art Antiquity & Law 223
• Kaufmann-Kohler G, ‘Identifying and Applying the Law Governing the Arbitration Procedure - The Role of the Law of the Place of Arbitration’ (1999) 9 Improving the Efficiency of Arbitration Agreements and Awards: 40 Years of Application of the New York Convention, ICCA Congress Series 336
• Kaya G, ‘Sanat Alıcılarının Sanatı Değerlendirme Yaklaşımları: Türkiye Örneği’ (Işık University 2017)
• Kocasakal HÖ, Spor Tahkim Mahkemesi (CAS) (Vedat Kitapçılık 2013)
• Lazic V and Schluep A, ‘The Netherlands’ in Frank-Bernd Weigand and Antje Baumann (eds), Practioner’s Handbook on International Commercial Arbitration (3rd edn, Oxford University Press 2019)
• Nomer E, Devletler Hususi Hukuku (22nd edn, Beta 2017)
• Nomer E, Ekşi N and Öztekin Gelgel G, Milletlerarası Tahkim Hukuku C.I (5th edn, Beta 2016)
• Prowda J, ‘The Art of Art Authentication and a Global Alternative to Dispute Resolution’ (2020) 13 New York Dispute Resolution Lawyer 14
• Sobolewski A, ‘The Authenticity Debacle: Why Art Authentication and Litigation Don’t Mix’ (2017) 35 Cardozo Arts & Ent. LJ 515
• Şanlı C, Uluslararası Ticari Akitlerin Hazırlanması ve Uyuşmazlıkların Çözüm Yolları (7th edn, Beta 2019)
• Şanlı C, Esen E and Ataman-Figanmeşe İ, Milletlerarası Özel Hukuk (8th edn, Beta 2020)
• Tekinalp G, Milletlerarası Özel Hukuk Bağlama ve Usul Hukuku Kuralları (13th edn, Vedat Kitapçılık 2020)
• Yasan C, ‘Milletlerarası Tahkimde Gizlilik’ (2011) 1 Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Prof. Dr. Atâ Sakmar’a Armağan 777
• Yeşilova B, ‘Tahkime Uygulanacak Hukuk (Lex Arbitri), Teorik Temelleri ve Düşündürdükleri’ (2007) 4 Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 265
• Yüksel AEB, ‘Fikri Mülkiyet Uyuşmazlıklarında Tahkim’ (2009) 2 Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi 335