Popüler Müzik Videolarında Bedene Ait Normlar, Göstergeler ve Kodlar

Yıl 2021, Cilt: 9 Sayı: 1, 2497 - 2526, 31.08.2021

Faruk Çalışkan , Songül Karahasanoğlu , Elif Yavuz , Arda Kaya

https://doi.org/10.12975/rastmd.2021913

Öz

Bugün müzikle olan ilişkimiz duyuma dayalı bir deneyimden fazlasına işaret eder. Ses ile kazanılan düzeye görselliğin de eklenmesi, müziği sadece dinlenilen bir araç olmanın ötesine geçirir. Müzik videoları da bu deneyim dünyasının en çok anlam ve mesaj içeren ögesidir. Özellikle 1980’li yıllardan bugüne sanatçı ve kitleler arasındaki her türlü iletişim düzeyinin en etkin aracısı konumundadır. Kitle iletişim araçlarının ve teknolojinin hızla gelişimiyle müzik videolarının anlam dünyası çok daha fazla mesajın, göstergenin, kodun iç içe olduğu bir etkileşim alanı oluşturur. Bu etkileşime açık unsurlardan biri de bedendir. Bu çalışmada, 2007-2017 yılları arasında seçilen müzik videolarındaki bedenle ilişkilendirilen imaj, gösterge, kod ve normların nasıl ve ne şekilde sergilendiğini, oluşturulan sorgu maddeleri üzerinden analiz edip yorumlama amacı taşır. Görünen o ki, bedenin sahip olduğu yansıtıcı potansiyeli onu bazı semiyotik anlamı olan mesajların ve fiziksel görünüme ait normların aktarıcısı konumuna getirir. Müzik videolarında beden çoğunlukla ticarileşen, sergilenen ve etkileşime yönlendiren bir etki nesnesi durumundadır. Bu çalışma da, müzik videolarının bedenin sahip olduğu dinamikleri etkileme ve inşa etmede yönlendirici potansiyelini gösterir.

Anahtar Kelimeler

Popüler Müzik, Müzik Video, Beden, Kod, Gösterge

Destekleyen Kurum

TÜBİTAK

Proje Numarası

215K165

Teşekkür

Bu makale Türkiye Bilimsel ve Teknoloji Kurumu TUBİTAK 1001 Projesi (Proje no:215K165) desteğiyle üretilmiştir. Bu çalışmada katkısı olan Onur Karabiber’e teşekkür ederiz.

Body Norms, Signs and Codes in Popular Music Videos

Öz

Music videos do more than just text to listen to music with the effect of the image. Especially since the 1980s, popular music videos, which have been spread through mass media, have the potential to include suggestions for social and cultural life or show specific images and be a marketing tool. On the other hand, the semantic dimension of music videos gradually creates an interactive space where messages, signs, and codes are intertwined. Thus, individuals can make a body image that they constantly construct between themselves and the norms and signs conveyed by the mass media.
This study aims to analyze and interpret how and in what form images, signs, codes, and norms associated with the body in the selected music videos between 2007-2017 are displayed through the query items created. Thus, how the criteria associated or created with the body are reflected in the music videos.
This study's scope, based on data provided Turkish Phonographic Industry Society, between the years 2007-2017, constitutes popular music TOP lists published under license in Turkey.
Sample selection in the study is determined by the homogeneous sampling method, a subtype of purposive/purposeful sampling. Since there are no official music videos of 57 songs in the project sample consisting of 400 units, the official videos of 343 songs are analyzed. By observing the sex of the main vocalist, the person positioned in the video's focus was determined. Then the same-sex emphasis was associated with each other, considering their relationship with the character.
In music videos, based on the assumption that the audience is the organizer of the social and cultural sphere, body appearances in these texts were analyzed through determined codes and signs. First, by observing the sex of the main vocal, the person positioned in the video's focus was determined; then, considering their relationship with the character, the emphasis on same-sex between each other was associated. Secondly, it was created by marking repetitive and semiotic visual motifs in music videos by determining the preferences made over men's and women's clothing. Finally, sign and code categories were determined through 8 query items created to interpret the whole analysis: Sex of main vocal/vocals, the person in focus, emphasis on same-sex, men’s clothing, women’s clothing, recurring visual motives, signs, and codes.
In the music videos reviewed, the artist is mostly the focal person and primary character in the music video's narrative. Within the sample, male-female (7.7%) and male-male (2.1%) duets have a low ratio; there are no female-female duets. On the other hand, the themes covered in music videos are mainly shaped around topics such as separation (41.4%), love (28.3%), and longing (5.4%).
Although visual motifs have symbolic values, the body is determined as the carrier of clothing, conveyor of emotion, and reflector of violence, love, separation, and sexuality in the processing of codes and signs. Thus, within the scope of the promotional function of music videos, the music gains visuality and meaning above or beyond its use-value.

Anahtar Kelimeler

Music Semiology, Turkish Popular Music, Music Video, Sign, Code

Proje Numarası

215K165

Kaynakça

• Abt, D. (2000). “Müzik Klipleri: Görsel Boyutun Etkisi”, Popüler Müzik ve İletişim, ed. Lull, J. , çev: İblağ, T. Çiviyazıları Yayın, İstanbul.
• Adizel B.F., Güleken Ü.E., Özkeleş M., (2019) "“PopülerMüzikte Metinlerarası ve Göstergebilim Tabanlı Analiz Modeli’ne İlişkin Örnekler”", X. Uluslararası Hisarlı Ahmet Sempozyumu, KÜTAHYA, TÜRKIYE, pp.66-91.
• Aktulum, K. (2017). Müzik ve Metinlerarasılık Müzilerarası/Göstergelerarası Etkileşimler ve Aktarımlar, Konya: Çizgi Kitabevi.
• Alyakut, Ö. (2016). “Postmodern Toplumda Kadın Kimliğinin Bedeni Üzerinden İnşası”, Journal Of International Social Research, 9, 696-708.
• Arnett, J. J. (2007). “Music Videos, Effects Of”. Encyclopedia Of Children, Adolescents, And The Media. Thousand Oaks, Ca: Sage Publications, Inc. Doi: 10.4135/9781412952606.
• Banfield, W. C. (2010). Cultural Codes: Makings Of A Black Music Philosophy: An Interpretive History From Spirituals To Hip Hop. Lanham: Scarecrow Press.
• Barker, C. (2004). “Code”, The Sage Dictionary Of Cultural Studies. Https://Sk.Sagepub.Com/ Reference/The-Sage-Dictionary-Of-Cultural-Studies Son Erişim Tarihi: 12 Haziran 2019.
• Baudrillard, J. (2013). Tüketim Toplumu Söylenceleri/Yapıları (Çev. Deliceçaylı, H., Keskin, F.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Berland, J. (1986). Sound, Image, And Social Space: Rock Video And Media Reconstruction. Journal Of Communication Inquiry, 10(1), 34–47. Https://Doi.Org/10.1177/019685998601000104.
• Berland, J. (1993). “Sound, Image And Social Space: Music Video And Media Reconstruction”. Sound And Vision: The Music Video Reader. Editörler: S. Frith & A. Goodwin. London & New York: Routledge.
• Bilgin, R. (2015). “Tüketim Kültüründe Kadın Bedeninin İdealize Edilmesine Yönelik Kadın Algılamaları Ve Tüketim Davranışlarıyla İlişkisi”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 36, 309-329.
• Bloom, P. (2012). Hazzın Bilimi, İstanbul: Alfa Yayınları.
• Brabazon, T. (2012). “Popular Music: Topics, Trends & Trajectories”. Sage Publications Ltd. Doi: 10.4135/9781446251409.
• Brackett, D. (2000). Interpreting Popular Music. California: University Of California Press.
• Bratus, A. (2014). Music Videos. In W. Thompson, Music In The Social And Behavioral Sciences: An Encyclopedia. Https://Doi.Org/10.4135/9781452283012.N263.
• Çelikcan, P. (1996). Müziği Seyretmek: Popüler Müzik, Medya İlişlkileri Açısından Müzik Videosu Ve Müzik Televizyonu, Ankara: Yansıma Yayınları.
• Debord, G. (2016). Gösteri Toplumu (Çev.Taşkent O., Ekmekçi, A.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Eco, U. (1995). Anlatı Ormanlarında Altı Gezinti (Çev. Akatay, K.). İstanbul: Can Yayınları.
• Ekiz. D. (2013). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Gow, J. (1990). The Relationship Between Violent And Sexual Images And The Popularity Of Music Videos, Popular Music And Society, 14:4, 1-9, Doi: 10.1080/03007769008591409.
• Gow, J. (1993). “Music Video As Persuasive From: The Case Of The Pseudo-Reflexive Strategy”, Communication Quarterly, 41, 318-327.
• Gow, J. (1996). Reconsidering Gender Roles On Mtv: Depictions In The Most Popular Music Videos Of The Early 1990s, Communication Reports, 9:2, 151-161.
• Grossberg, L. (2005). “The Media Economy Of Rock Culture: Cinema, Postmondernity And Authenticity”, In Frith Simon, Goodwin Andrew, Grossberg Lawrence (Dir.), Sound & Vision, The Music Video Reader, Londra, New-York, Routledge, P. 159-180.
• Frith, S. (2005). “Youth/Music/Television”, In Frith Simon, Goodwin Andrew, Grossberg Lawrence (Dir.), Sound & Vision, The Music Video Reader, Londra, New-York, Routledge, P.57-72.
• Hald, G. M. (2013). “Sex In Media, Effects On Society”. Lopedia Of Media Violence. Editör: Eastin, M. S. Austin: Sage Publications.
• Hansen, H. C., Hansen, R. D. (2009). Media Entertainment: The Physcology Of Its Appeal, Ed. Zillmann, D. Ve Vorderer, P. Music And Music Videos, Routledge.
• Lynch, J. D. (1984). “Music Videos: From Performance To Dada—Surrealism”. The Journal Of Popular Culture, 18, 53-57, Doi:10.1111/J.0022-3840.1984.1801_53.X.
• Molino, J., Underwood, J., & Ayrey, C. (1990). Musical Fact And The Semiology Of Music. Music Analysis, 9(2), 105-156. Doi:10.2307/854225.
• Nattiez, J. Jacques. (1990). Music And Discourse: Toward A Semiology Of Music. New Jersey: Princeton University Press.
• Negus, K. (1996). Popular Music In Theory: An Introduction. Connecticut: Wesleyan University Press.
• Orhunbilge, N. (1997). Örnekleme Yöntemleri Ve Hipotez Testleri. İstanbul: Avciol Basım Yayın.
• Oskay, Ü. (1999). İletişimin Abc' si, İstanbul: Der Yayınları.
• Ozmenteş, G. (2019). Popüler Müzikte Metinlerarası Ve Göstergebilim Tabanlı Bir Analiz Modeli, Çağhan Adar (Ed.), 10.Hisarlı Ahmet Sempozyumu Bildiriler Kitabı Içinde, Afyon: Afyon Kocatepe Üniversitesi.
• Palabiyik, A . (2011). “Pierre Bourdieu Sosyolojisinde “Habitus”, “Sermaye” Ve “Alan” Üzerine”, Liberal Düşünce Dergisi , 62, 1-21.
• Peirce, C.S. (1998). The Essential Peirce, Selected Philosophical Writings, Volume 2 (1893–1913), Peirce Edition Project (Eds.), Indiana University Press, Bloomington And Indianapolis.
• Railton, D., & Watson, P. (2011). Genre And Music Video: Configurations And Functions. In Music Video And The Politics Of Representation, Edinburgh University Press, s. 41-65.
• Real, M. (1996). “Culture, Media, And Identity: My Music”. Communication And Human Values: Exploring Media Culture: A Guide. Thousand Oaks, Ca: Sage Publications, Inc. Doi: 10.4135/9781483327600.N1.
• Sayin, G. (2006). “Bir Popüler Kültür Ürünü Olarak Türk Pop Müzik Videolarının Anlatı Yapısı Ve Biçimsel Özellikleri“, (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Schreuder, H. T., Gregoire, T. G., & Weyer, J. P. (2001). “For What Applications Can Probability And Non-Probability Sampling Be Used?”, Environmental Monitoring And Assessment, 66 (3), 281-291.
• Smelter, R. L., Waltman, J I. (1984). Managerial Communication: A Strategic Approach. New York: Wiley.
• Smith, J. (2019) Absence And Presence: Top Of The Pops And The Demand For Music Videos In The 1960s. Journal Of British Cinema And Television, 16 (4), Pp. 492-544.
• Stevens, C. (2014). “Music Cognition”. Music In The Social And Behavioral Sciences: An Encyclopedia. Editör: W. Thompson. Doi: 10.4135/9781452283012.N247.
• Straw, W. (2005). “Music Video In Its Context: Popular Music And Postmodernism In The 1980s”. Sound And Vision, Ed. Simon Frith Et. Al. London: Taylor Francis Group.
• Şengün, S. (2014). Dijital Avatarlar Için Semiyotik Bir Okuma Ve Avatarların Dijital Iletişimde Belirsizlik Azaltma Roller, Dijital İletişim Etkisi Uluslararası Akademik Konferansı Bildiri Kitabı, S.33-44, İskenderiye Kitap: İstanbul.
• Tagg, P. (1982). Analysing Popular Music: Theory, Method And Practice. Popular Music, 2, 37-67. Doi:10.1017/S0261143000001227.
• Tarasti, E. (1994). A Theory Of Musical Semiotics. Bloomington: Indiana University Press.
• Taşbaşi, K. (2004). Türkiye’de 1990 Sonrası Müzik Endüstrisi Ve Görüntü: Görüntünün Müziği Müziğin Görüntüsü, Der: Pekman, C., Kılıçbay, B., Pan Yayıncılık.
• Tutar, M. M., 2013. ‘’Markanın Mağaza Kişiliğinin Vitrin Tasarımına Etkileri’’, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Haliç Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Teddlie, C., & Yu, F. (2007). “Mixed Method Sampling: A Typology With Examples”, Journal Of Mixed Methods Research, 1 (7), 77–100.
• Tonks, P. (2011). Pocket Essential Series: Film Music, Oldcastle Books: UK, 9-20.
• Vernallis, C. (2013). Unruly Media: Youtube, Music Video, And The New Digital Cinema. New York: Oxford University Press.
• Url-1:https://www.theguardian.com/education/2016/jun/04/aphantasia-no-visual-imagination-impact-learning, Erişim Tarihi: 01.02.2020.
• Url-2: http://www.mfo.com.tr/index.php?mid=5, Erişim Tarihi: 02.01.2021.