Yatan hastaların anksiyete ve depresyon düzeyleri ve ilişkili faktörlerin incelenmesi

Yıl 2010, Cilt: 17 Sayı: 1, 1 - 7, 30.03.2010

Fahriye Oflaz Huriye Vural

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı yatan hastaların anksiyete ve depresyon belirtileri sıklığını belirlemek ve bu belirtilerin hastaların bazı özellikleri ve hemşirelerle ilgili görüşleri ile ilişkisini incelemektir.
Gereç ve Yöntem: Çalışma kesitsel desende planlanmıştır. Çalışma, Ankara'da bir eğitim hastanesinde yatarak tedavi gören ve çalışmaya katılma kriterlerine uygun olan 480 hastayı içermektedir. Araştırmada hastaların sosyo-demografik özellikleri yanında, hastaların hemşirelerle ilgili görüşlerinin yer aldığı veri toplama formu ve Hastane Anksiyete ve Depresyon Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizi, doğru doldurulan 432 (%90) anket üzerinden yapılmıştır. Bulgular: Hastaların %51.4'ünde depresyon, %24.5'inde anksiyete belirtilerinin olduğu görülmüştür. Eğitim durumu, hastanede yatma nedeni, yatma süresi ve yattığı bölüm hem depresyon hem de anksiyete puanları açısından; yaş ve medeni durum depresyon açısından, cinsiyet ise anksiyete açısından önemli bir değişken olarak değerlendirilmiştir (p<0.05). Ayrıca hastaların anksiyete ve depresyon düzeylerinin aldıkları hizmetten memnuniyet ifadeleri ile ilişkili olabileceği gösterilmiştir. Sonuç: Özellikle yatma süresi uzamış ve cerrahi operasyon olacak hastaların depresyon ve anksiyete açısından daha dikkatle izlenmesi gerekmektedir. Psikiyatrik belirtilerin takip edilmesi hastaların uyumu ve tedavinin seyri açısından önemli konulardır. Gelecek çalışmalarda psikiyatrik belirtilerle ilişkili bireysel farklılıkları ortaya koyacak uzunlamasına çalışmaların yapılması önerilmiştir.
Anahtar kelimeler: Yatan hastalar, anksiyete, depresyon, hemşirelik


Abstract

Evaluation of inpatients depression and anxiety symptoms and related

Objective: The purpose of this study is to determine the frequency of depression and anxiety symptoms and the relation of these symptoms with some of patients' characteristics and patients' perceptions about nurses.
Methods: The study has planned as cross-sectional one. The sample consisted of 480 patients who were hospitalized in a teaching hospital in Ankara and who were eligible for study. A questionnaire related to socio-demographics and perceptions about nurses of inpatients, and the Hospital Anxiety and Depression Scale were used for data collection. 432 (%90) questionnaires which were filled correctly, were evaluated in data analysis.
Results: Of the inpatients 51.4% have had depression symptoms and 24.5% of them showed anxiety symptoms. Education level, reason for hospitalization and length of hospitalization and the ward type were the variables associated with both anxiety and depression symptoms. Age and marital status associated with depression and gender were associated with anxiety (p<0.05). Additionally, the study has shown that satisfaction statements of patients might be related to anxiety and depression scores.
Conclusions: The patients who had longer hospitalization and who will have a surgical operation should also be observed for anxiety and depression carefully. Monitoring psychiatric symptoms is important for the compliance and the course of treatment. For future studies, longitudinal studies were suggested to reveal the personal characteristics related to psychiatric symptoms.
Key words: inpatients, depression, anxiety, nursing

Anahtar Kelimeler

Yatan hastalar, anksiyete, depresyon, hemþirelik

Kaynakça

• Yazýcý K, Tot Þ, Yazýcý A, Kanýk A, Erdem M, Buturak V ve ark. Hastanede yatan týbbi hastalarda anksiyete ve depresyon düzeyleri ile sosyodemografik faktörlerin iliþkisi. Yeni Symposium 2003; 41(3):120-124
• Silverstone P. Prevalence of psychiatric disorders in medical inpatients. J Nerv Ment Dis 1996;184(1): 43- 51
• Wilkinson MJB, Barczak R. Psychiatric screening in general practice: comparison of the general health questionnaire and the hospital anxiety depression scale. J R Coll Gen Pract 1988; 38: 311-313
• Kocaman N. Genel hastane uygulamasýnda psikososyal bakým ve konsültasyon liyezon psikiyatrisi hemþireliði. C.Ü. Hemþirelik Yüksekokulu Dergisi 2005; 9(1): 49- 54
• Özkan S. Psikiyatrik Týp: Konsultasyon liyezon psikiyatrisi. Ýstanbul, Roche Ýlaç Sanayi A.Þ. 1993;1- 16
• Kocaman N. Konsültasyon liyezon psikiyatrisi hemþireliði ve genel hastanede psikososyal bakým. Türkiye Klinikleri, J Int Med Sci 2006; 2(47):97-107
• Sarandöl A, Akaya C, Saygýn Eker S, Kýrlý S. Uludað Üniversitesi týp fakültesi psikiyatri anabilim dalý Konsültasyon liyezon psikiyatrisi polikliniðinin ilk bir yýlýnda Ýstenen konsültasyonlarýn deðerlendirilmesi: 2071 olgu. Türkiye’de Psikiyatri 2007; 9(1):26-31
• Canan F, Koçer E, Ýçmeli C, Özçetin A, Ataoðlu A. Bir üniversite hastanesinde yatan hastalar için istenen psikiyatri konsültasyonlarýnýn deðerlendirilmesi. Düzce Týp Fakültesi Dergisi 2008; 1: 22-27
• Özçürümez G, Tanrýverdi N, Zileli L. Kronik böbrek yetmezliðinin psikiyatrik ve psikososyal yönleri. Türk Psikiyatri Derg 2003; 14(1): 72-80
• Rao M. Depression in the medically ill. Prim Psychiatry 2008; 15(9):44-50
• Kocaman N, Kutlu Y, Özkan M, Özkan S. Predictors of psychosocial adjustment in people with physical disease, J Clin Nurs 2007; 16(3a): 6-16
• Gülseren l, Hekimsoy Z, Gülseren Þ, Bodur Z, Kültür S. Diabetes mellituslu hastalarda depresyon anksiyete, yaþam kalitesi ve yeti yitimi. Türk Psikiyatri Dergisi 2001; 12(2): 89-98
• Kocaman N. Konsültasyon liyezon psikiyatrisi hemþireliði rolleri. Atatürk Üniversitesi Hemþirelik Yüksek Okulu Dergisi 2005; 8(3):109-116
• Ançel G. Cerrahi ve dahili problemi olan hastaya psikososyal boyutta yaklaþým. In: Akbayrak N, Albayrak A, Ançel G, Erkal-Ýlhan S. (1.Basým) Hemþirelik Bakým Planlarý- Dahiliye-Cerrahi Hemþireliði ve Psikososyal Boyut. Ankara, Alter Yayýncýlýk, 2007; 3-18.
• Curley MAQ. Patient-nurse synergy: optimizing patients’ outcomes. Am J Crit Care 1998; 7(1): 64-72
• Günaydýn N, Oflaz F. Planlý Ameliyat olacak hastalarýn anksiyete düzeylerinin incelenmesi. GATA Bülteni, 1998; 40 (1): 6-10
• Coþkun H, Akbayrak N. Hastalarýn kliniklere kabul ve taburculuklarýnda hemþirelik yaklaþýmlarýnýn belirlenmesi. C.Ü. Hemþirelik Yüksekokulu Dergisi 2001; 5 (2): 63-68
• Donahue MO, Piazza IM, Griffin MQ, Dykes PC, Fitzpatrick JJ. Relationship between nurses’ perceptions of empowerment and patient satisfaction. Appl Nurs Res 2008; 21: 2-7
• Özgüven HD, Köker S, Canat S. Hastane Anksiyete ve Depresyon Ölçeði'nin Bir Ankara Örnekleminde Geçerlik ve Güvenirliði. 3P (Psikiyatri Psikoloji Psikofarmakoloji) Dergisi 1997; 5(3):197-201
• Aydemir Ö, Güvenir T, Küey L, Kültür S. Hastane Anksiyete ve Depresyon Ölçeði Türkçe formunun geçerlilik ve Güvenilirliði. Türk Psikiyatri Derg 1997; 8: 280-287
• Gagnon LM, Patten SB.Major depression and its association with long-term medical conditions.Can J Psychiatry 2002; 47 (2): 149-152
• Özkan M, Çorapçýoðlu A, Balcýoðlu Ý, Ertekin E, Khan S, Özdemir S, ve ark. Psychiatric morbidity and its effect on the quality of life of patients with chronic hepatitis B and hepatitis C. Int J Psychiatry Med 2006; 36 (3): 283-297
• Özkan S,Turgay M. Mastektomi olgularýnda psikiyatrik morbidite psikososyal uyum ve kanser - organ kaybý – psikopatoloji iliþkisi. NöroPsikiyatri Arþivi 1992; 29(4): 207-215.
• Patten SB. An analysis of data from two general health surveys found that increased incidence and duration contributed to elevated prevalence of major depression in persons with chronic medical conditions. J Clin Epidemiol 2005; 58:184-189
• Imam SZ, Hashmi SH, Islam MG, Hussain MA, Iqbal F, Ilyas M, et al. Liaison psychiatry and depression in medical inpatients, J Pak Med Assoc. 2007; 57(3): 159-161
• Kayahan M, Sertbaþ G. Dahili ve cerrahi kliniklerde yatan hastalarda anksiyete-depresyon düzeyleri ile stresle baþa çýkma tarzlarý arasýndakiiliþki. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2007; 8:52-61
• Liu Y, Wang G. Inpatient satisfaction with nursing care and factors: influencing satisfaction in a teaching hospital in China. J Nurs Care Qual 2007; 22: 266- 271