Derleme
BibTex RIS Kaynak Göster

Ignored Issue At Schools: Sexual Health Education

Yıl 2018, Cilt: 25 Sayı: 2, 200 - 209, 01.03.2018
https://doi.org/10.17343/sdutfd.342828

Öz

Human sexual development begins at conception and continues throughout life. For this reason, giving sexual health education from childhood to adulthood is important. Sexual health education is an important component of children’s and youth’s physical, social and emotional development. Comprehensive sexual health education offers age appropriate, culturally and scientifically accurate information, assists young people in developing a positive view of sexuality and makes informed choices about their sexual health. Moreover, it can help develop their own attitudes, beliefs, and values. Sexual health education should be appropriate to the age, developmental level and cultural and social backround of students. Sexual health education is given at schools in the most of the developed countries. However, sexual health education lesson is not in national curriculum in Turkey. For this reason, sexual helath education lesson should be added to national curriculum. It is reccomended that school health nursing should assume coordinator, leadership and counseling role in developing and performing sexual health education programs. reclassification. 

Kaynakça

  • 1. Dünya Sağlık Örgütü. (1975). Education and treatment in human sexuality: the training of health professionals. http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/38247/1/WHO_TRS_572_eng.pdf Erişim Tarihi: 22.12.2015
  • 2. Sex Information and Education Council of Canada. (2005). Sexual health education in the schools: Questions & Answers. Canada. http://www.sieccan.org/pdf/she_q&a_3rd.pdf Erişim Tarihi: 24.12.2015
  • 3. European Parliament. (2013). Policies for sexuality education in the European Union. http://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/note/join/2013/462515/IPOL-FEMM_NT(2013)462515_EN.pdf Erişim Tarihi: 22.12.2015
  • 4. GOV.UK. (2015). The National Curriculum. https://www.gov.uk/national-curriculum/other-compulsory-subjects Erişim Tarihi: 11.01.2016
  • 5. Stevens S, Thompson EM, Vinson J, Greene A, Powell C, Licona AC, Russell S. Informing sexuality education through youth-generated anonymous questions. Sex Education 2012; 13(1): 84-98.
  • 6. İnsan Kaynağı Geliştirme Vakfı. Öğretmen ve öğretmen adayları için cinsel sağlık eğitimi. İstanbul: Renk Matbaası: 2006.
  • 7. Talib J, Mamat M, Ibrahim M, Mohamad Z. Analysis on sex education in schools across Malaysia Procedia - Social and Behavioral Sciences 2012; 59: 340-8.
  • 8. The International Planned Parenthood Federation. (2006). Sexuality education in Europe. http://www.ippfen.org/en/Resources/Publications/Sexuality+Education+in+Europe.htm Erişim Tarihi: 28.12.2015
  • 9. United Nations Populations. (2007) Framework for Action on adolescents and youth: opening doors with young people: 4 Keys. http://www.unfpa.org/sites/default/files/pub-pdf/framework_youth.pdf Erişim Tarihi: 08.01.2016
  • 10. Sexuality Information and Education Council of The United States. Guidelines for comprehensive sexuality education, 3rd ed. New York: Fulton Press; 2004.
  • 11. Bernard LW, Immroth BF. Health information for youth: The public library and school library mediacenter role. USA: Libraries Unlimited; 2007.
  • 12. United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization. International technical guidance on sexuality education. Paris: UNESCO Press; 2010.
  • 13. Nüfus Bilim Derneği ve Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu. (2007). Türkiye Gençlerde Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığı Araştırması. http://www.nd.org.tr/custom/odesismc/Turkce_rapor.pdf Erişim Tarihi: 11.01.2016
  • 14. Gölbaşı Z, Doğaner G, Erbaş N. 6-8. Sınıf adölesan kızlara akran eğitimi yöntemiyle uygulanan menstruasyon sağlığı eğitiminin bilgi ve davranışlar üzerindeki etkisi. TAF Preventive Medicine Bullettin 2012; 11(2): 191-98.
  • 15. Sommart J, Sota C. The effectiveness of a school-based sexual health education program for junior high school students in Khon Kaen, Thailand. Procedia-Social and Behavioral Sciences 2013; 91: 208-14.
  • 16. Jarrah SS, Kamel SA. Attitudes and practices of school-aged girls towards menstruation. International Journal of Nursing Practice 2012; 18: 308-15.
  • 17. Abel G, Fitzgerald L. When you come to it you feel like a dork asking a guy to put a condom on’: is sex education addressing young people's understandings of risk? Sex Education 2006; 6(2): 105-19.
  • 18. Zhang L, Chow E, Wilson EP. Distributions and trends in sexual behaviors and HIV incidence among men who have sex with men in China. BMC Public Health [online]. 2012; 12: 546-556. http://bmcpublichealth.biomedcentral.com/articles/10.1186/1471-2458-12-546. Erişim Tarihi: 11.01.2016
  • 19. Dağ H, Dönmez S, Şirin A, Kavlak O. Akran eğitiminin üniversite öğrencilerinin cinsel sağlık, konusundaki bilgi düzeylerine etkisi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2012; 15(1): 10-7.
  • 20. Brunk T, Morris S, Rye BJ, Meaney GJ, Yessis J, Wenger L, McKays A. Girl time: Development and implementation of a healthy sexuality program for girls in Grades 7 and 8. The Canadian Journal of Human Sexuality 2008; 17(1-2): 71-82.
  • 21. Cinsel Eğitim Tedavi ve Araştırma Derneği. (2007). Gençlik ve Cinsellik. http://www.cetad.org.tr/CetadData/Book/32/269201116835-bilgilendirme_dosyasi_7.pdf Erişim Tarihi: 11.01.2016
  • 22. Öztürk B, Siyez DM. İlköğretim 6. sınıf öğrencilerine yönelik cinsel eğitim programının etkililiğinin incelenmesi. Ege Eğitim Dergisi 2015; 1(16): 30-55.
  • 23. Lederman RP, Chan W, Roberts-Gray C. Parent–adolescent relationship education (PARE): Program delivery to reduce risks for adolescent pregnancy and STDs. Journal of Behavioral Medicine 2010; 33(4): 137-43.
  • 24. Romo LF, Bravo M, Tschann JM. The effectiveness of a joint mother–daughter sexual health program for Latina early adolescents. Journal of Applied Developmental Psychology 2014; 35(1): 1–9.
  • 25. Kalkute JR, Chitnis UB, Mamulwar MS, Bhawalkar JS, Dhone AB, Pandage AC. A study to assess the knowledge about sexual health among male students of junior colleges of an urban area. Medical Journal of Dr. D.Y. Patil University 2015; 8(5): 5-11.
  • 26. Kirby DB, Laris BA, Rolleri LA. Sex and HIV education programs: Their impact on sexual behaviors of young people throughout the World. Journal of Adolescent Health 2007; 40: 206-17.
  • 27. Gosser JJ, Wimer CD, Lloyd CA. A new sexual education program: Evaluation of effectiveness. American Journal of Social Sciences, Arts and Literature 2014; 1(1): 1-13.
  • 28. Güler S, Yöndem ZD. Ergenlik ve Cinsel sağlık eğitimi ile ilgili grup rehberliğinin 6. sınıf öğrencilerinin bilgi ve tutumlarına etkisi. İlköğretim Online [Online]. 2007; 6(1): 2-10. http://dergipark.ulakbim.gov.tr/ilkonline/article/viewFile/5000038321/5000037177 Erişim Tarihi: 11.01.2016
  • 29. Jaworsky D, Larkin J, Sriranganathan G, Clout L, Janssen J, Campbell L, et al. Evaluating youth sexual health peer education programs: Challenges and suggestions for effective evaluation practices. Journal of Education and Training Studies 2013; 1(1): 227-34.
  • 30. Planned Parenthood Federation of America. (2012). https://www.plannedparenthood.org/files/3713/9611/7930/Sex_Ed_in_the_US.pdf Erişim Tarihi: 11.01.2016
  • 31. Babacan SS. İnsan seksüalitesinin kültürel ve psikososyal yönleri. Kastamonu Eğitim Dergisi 2003; 11(1): 131-6.
  • 32. Milli Eğitim Bakanlığı. (2010). Sağlık Bilgisi Dersi (9. Sınıf) Öğretim Programı. http://ttkb.meb.gov.tr/program2.aspx?islem=1&kno=91 Erişim Tarihi: 11.01.2016
  • 33. Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2015). 2015-2016 Eğitim Öğretim Yılında Okutulacak İlk ve Orta Öğretim Ders Kitapları. http://www.meb.gov.tr/2015-2016-egitim-ogretim-yilinda-okutulacak-ilk-ve-orta-ogretim-ders-kitaplari/duyuru/9544 Erişim Tarihi: 11.01.2016
  • 34. Resmi Gazete. (2011). Hemşirelik yönetmeliğinde değişiklik yapılmasına dair yönetmelik. http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2011/04/20110419-5.htm Erişim Tarihi: 11.01.2016
  • 35. Tietjen-Smith T, Balkin R, Kimbrough S. Development and validation of the sex education confidence scale (SECS). Journal of Education and Human Development 2008; 2(2): 1-6.
  • 36. Chang YT, Hayter M, Lin ML. Pubescentmale students’ attitudes towards menstruation in Taiwan: Implications for reproductive health education and school nursing practice. Journal of Clinical Nursing 2011; 21: 513-21.
  • 37. Jackson V. What is the role of the school nurse in sexual health education. NASN School Nurse 2011; 26(3): 146-7.
  • 38. National Association of School Nurses. (2012). School Health Education about Human Sexuality. https://www.nasn.org/PolicyAdvocacy/PositionPapersandReports/NASNPositionStatementsFullView/tabid/462/ArticleId/43/School-Health-Education-about-Human-Sexuality-Revised-2012 Erişim Tarihi: 11.01.2016
  • 39. GOV.UK (2014). Health Visiting and School Nurse Programme: Supporting implementation of the new service offer: Developing strong relationships and supporting positive sexual health. https://www.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/299269/Sexual_Health_Pathway_Interactive_FINAL.pdf Erişim Tarihi: 10.10.2016
  • 40. Bulduk S, Pek H. İstanbul’da özel ilköğretim okullarında çalışan hemşirelerin rol ve işlevlerinin incelenmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 2005; 9(2): 40-8.
  • 41. Metin Z, Üniversite son sınıf öğrencilerinin cinsel sağlık ve üreme sağlığı bilgi düzeyleri. İstanbul: Okan Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2015.
  • 42. Geçici F, Gaziantep üniversitesi öğrencilerinin cinsellik ve üreme sağlığı hakkındaki bilgi düzeylerinin incelenmesi. Gaziantep: Gaziantep Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2011.
  • 43. Pınar G, Doğan N, Ökdem Ş, Algıer L, Öksüz E. Özel bir üniversitede okuyan öğrencilerin cinsel sağlıkla ilgili bilgi tutum ve davranışları. Tıp Araştırmaları Dergisi 2009; 7(2): 105-13.
  • 44. Kaya F, Serin Ö, Genç A. Eğitim fakültesi birinci sınıf öğrencilerinin cinsel yaşamlarına ilişkin yaklaşımlarının belirlenmesi. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 2007; 6(6): 441-8.

Okullarda göz ardı edilen bir konu: Cinsel sağlık eğitimi

Yıl 2018, Cilt: 25 Sayı: 2, 200 - 209, 01.03.2018
https://doi.org/10.17343/sdutfd.342828

Öz

Bireyin cinsel gelişimi konsepsiyon ile
başlamakta ve yaşam boyunca devam etmektedir. Bu nedenle bireylere çocukluk
çağından itibaren cinsel sağlık eğitimi verilmesi önem taşımaktadır. Cinsel
sağlık eğitimi, çocukların ve gençlerin fiziksel, sosyal ve duygusal
gelişiminin önemli bir bileşenidir. Kapsamlı bir cinsel sağlık eğitimi, bireyin
yaşına uygun olarak, kültürel ve bilimsel olarak doğru bilgi edinmesine, kendi
cinsel yaşamı ve ilişkileri hakkında bilinçli tercih yapmasına, tutum, inanç ve
değerlerini oluşturmasına yardımcı olmaktadır. Gelişmiş ülkelerin pek çoğunda cinsel sağlık
eğitimi okullarda verilmektedir. Ancak Türkiye’de ulusal eğitim programı
içerisinde cinsel sağlık eğitim ayrı bir ders olarak yer almamaktadır. Bu
nedenle ülkemizde okul programlarına cinsel sağlık eğitimi ile ilgili ders ya
da konuların eklenmesi ve uygulamaya geçirilmesi gerekmektedir. Cinsel sağlık
eğitim programlarının oluşturulması ve yürütülmesinde okul sağlığı
hemşirelerinin koordinatör, lider ve danışman rolü üstlenmesi önerilmektedir. 

Kaynakça

  • 1. Dünya Sağlık Örgütü. (1975). Education and treatment in human sexuality: the training of health professionals. http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/38247/1/WHO_TRS_572_eng.pdf Erişim Tarihi: 22.12.2015
  • 2. Sex Information and Education Council of Canada. (2005). Sexual health education in the schools: Questions & Answers. Canada. http://www.sieccan.org/pdf/she_q&a_3rd.pdf Erişim Tarihi: 24.12.2015
  • 3. European Parliament. (2013). Policies for sexuality education in the European Union. http://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/note/join/2013/462515/IPOL-FEMM_NT(2013)462515_EN.pdf Erişim Tarihi: 22.12.2015
  • 4. GOV.UK. (2015). The National Curriculum. https://www.gov.uk/national-curriculum/other-compulsory-subjects Erişim Tarihi: 11.01.2016
  • 5. Stevens S, Thompson EM, Vinson J, Greene A, Powell C, Licona AC, Russell S. Informing sexuality education through youth-generated anonymous questions. Sex Education 2012; 13(1): 84-98.
  • 6. İnsan Kaynağı Geliştirme Vakfı. Öğretmen ve öğretmen adayları için cinsel sağlık eğitimi. İstanbul: Renk Matbaası: 2006.
  • 7. Talib J, Mamat M, Ibrahim M, Mohamad Z. Analysis on sex education in schools across Malaysia Procedia - Social and Behavioral Sciences 2012; 59: 340-8.
  • 8. The International Planned Parenthood Federation. (2006). Sexuality education in Europe. http://www.ippfen.org/en/Resources/Publications/Sexuality+Education+in+Europe.htm Erişim Tarihi: 28.12.2015
  • 9. United Nations Populations. (2007) Framework for Action on adolescents and youth: opening doors with young people: 4 Keys. http://www.unfpa.org/sites/default/files/pub-pdf/framework_youth.pdf Erişim Tarihi: 08.01.2016
  • 10. Sexuality Information and Education Council of The United States. Guidelines for comprehensive sexuality education, 3rd ed. New York: Fulton Press; 2004.
  • 11. Bernard LW, Immroth BF. Health information for youth: The public library and school library mediacenter role. USA: Libraries Unlimited; 2007.
  • 12. United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization. International technical guidance on sexuality education. Paris: UNESCO Press; 2010.
  • 13. Nüfus Bilim Derneği ve Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu. (2007). Türkiye Gençlerde Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığı Araştırması. http://www.nd.org.tr/custom/odesismc/Turkce_rapor.pdf Erişim Tarihi: 11.01.2016
  • 14. Gölbaşı Z, Doğaner G, Erbaş N. 6-8. Sınıf adölesan kızlara akran eğitimi yöntemiyle uygulanan menstruasyon sağlığı eğitiminin bilgi ve davranışlar üzerindeki etkisi. TAF Preventive Medicine Bullettin 2012; 11(2): 191-98.
  • 15. Sommart J, Sota C. The effectiveness of a school-based sexual health education program for junior high school students in Khon Kaen, Thailand. Procedia-Social and Behavioral Sciences 2013; 91: 208-14.
  • 16. Jarrah SS, Kamel SA. Attitudes and practices of school-aged girls towards menstruation. International Journal of Nursing Practice 2012; 18: 308-15.
  • 17. Abel G, Fitzgerald L. When you come to it you feel like a dork asking a guy to put a condom on’: is sex education addressing young people's understandings of risk? Sex Education 2006; 6(2): 105-19.
  • 18. Zhang L, Chow E, Wilson EP. Distributions and trends in sexual behaviors and HIV incidence among men who have sex with men in China. BMC Public Health [online]. 2012; 12: 546-556. http://bmcpublichealth.biomedcentral.com/articles/10.1186/1471-2458-12-546. Erişim Tarihi: 11.01.2016
  • 19. Dağ H, Dönmez S, Şirin A, Kavlak O. Akran eğitiminin üniversite öğrencilerinin cinsel sağlık, konusundaki bilgi düzeylerine etkisi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2012; 15(1): 10-7.
  • 20. Brunk T, Morris S, Rye BJ, Meaney GJ, Yessis J, Wenger L, McKays A. Girl time: Development and implementation of a healthy sexuality program for girls in Grades 7 and 8. The Canadian Journal of Human Sexuality 2008; 17(1-2): 71-82.
  • 21. Cinsel Eğitim Tedavi ve Araştırma Derneği. (2007). Gençlik ve Cinsellik. http://www.cetad.org.tr/CetadData/Book/32/269201116835-bilgilendirme_dosyasi_7.pdf Erişim Tarihi: 11.01.2016
  • 22. Öztürk B, Siyez DM. İlköğretim 6. sınıf öğrencilerine yönelik cinsel eğitim programının etkililiğinin incelenmesi. Ege Eğitim Dergisi 2015; 1(16): 30-55.
  • 23. Lederman RP, Chan W, Roberts-Gray C. Parent–adolescent relationship education (PARE): Program delivery to reduce risks for adolescent pregnancy and STDs. Journal of Behavioral Medicine 2010; 33(4): 137-43.
  • 24. Romo LF, Bravo M, Tschann JM. The effectiveness of a joint mother–daughter sexual health program for Latina early adolescents. Journal of Applied Developmental Psychology 2014; 35(1): 1–9.
  • 25. Kalkute JR, Chitnis UB, Mamulwar MS, Bhawalkar JS, Dhone AB, Pandage AC. A study to assess the knowledge about sexual health among male students of junior colleges of an urban area. Medical Journal of Dr. D.Y. Patil University 2015; 8(5): 5-11.
  • 26. Kirby DB, Laris BA, Rolleri LA. Sex and HIV education programs: Their impact on sexual behaviors of young people throughout the World. Journal of Adolescent Health 2007; 40: 206-17.
  • 27. Gosser JJ, Wimer CD, Lloyd CA. A new sexual education program: Evaluation of effectiveness. American Journal of Social Sciences, Arts and Literature 2014; 1(1): 1-13.
  • 28. Güler S, Yöndem ZD. Ergenlik ve Cinsel sağlık eğitimi ile ilgili grup rehberliğinin 6. sınıf öğrencilerinin bilgi ve tutumlarına etkisi. İlköğretim Online [Online]. 2007; 6(1): 2-10. http://dergipark.ulakbim.gov.tr/ilkonline/article/viewFile/5000038321/5000037177 Erişim Tarihi: 11.01.2016
  • 29. Jaworsky D, Larkin J, Sriranganathan G, Clout L, Janssen J, Campbell L, et al. Evaluating youth sexual health peer education programs: Challenges and suggestions for effective evaluation practices. Journal of Education and Training Studies 2013; 1(1): 227-34.
  • 30. Planned Parenthood Federation of America. (2012). https://www.plannedparenthood.org/files/3713/9611/7930/Sex_Ed_in_the_US.pdf Erişim Tarihi: 11.01.2016
  • 31. Babacan SS. İnsan seksüalitesinin kültürel ve psikososyal yönleri. Kastamonu Eğitim Dergisi 2003; 11(1): 131-6.
  • 32. Milli Eğitim Bakanlığı. (2010). Sağlık Bilgisi Dersi (9. Sınıf) Öğretim Programı. http://ttkb.meb.gov.tr/program2.aspx?islem=1&kno=91 Erişim Tarihi: 11.01.2016
  • 33. Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2015). 2015-2016 Eğitim Öğretim Yılında Okutulacak İlk ve Orta Öğretim Ders Kitapları. http://www.meb.gov.tr/2015-2016-egitim-ogretim-yilinda-okutulacak-ilk-ve-orta-ogretim-ders-kitaplari/duyuru/9544 Erişim Tarihi: 11.01.2016
  • 34. Resmi Gazete. (2011). Hemşirelik yönetmeliğinde değişiklik yapılmasına dair yönetmelik. http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2011/04/20110419-5.htm Erişim Tarihi: 11.01.2016
  • 35. Tietjen-Smith T, Balkin R, Kimbrough S. Development and validation of the sex education confidence scale (SECS). Journal of Education and Human Development 2008; 2(2): 1-6.
  • 36. Chang YT, Hayter M, Lin ML. Pubescentmale students’ attitudes towards menstruation in Taiwan: Implications for reproductive health education and school nursing practice. Journal of Clinical Nursing 2011; 21: 513-21.
  • 37. Jackson V. What is the role of the school nurse in sexual health education. NASN School Nurse 2011; 26(3): 146-7.
  • 38. National Association of School Nurses. (2012). School Health Education about Human Sexuality. https://www.nasn.org/PolicyAdvocacy/PositionPapersandReports/NASNPositionStatementsFullView/tabid/462/ArticleId/43/School-Health-Education-about-Human-Sexuality-Revised-2012 Erişim Tarihi: 11.01.2016
  • 39. GOV.UK (2014). Health Visiting and School Nurse Programme: Supporting implementation of the new service offer: Developing strong relationships and supporting positive sexual health. https://www.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/299269/Sexual_Health_Pathway_Interactive_FINAL.pdf Erişim Tarihi: 10.10.2016
  • 40. Bulduk S, Pek H. İstanbul’da özel ilköğretim okullarında çalışan hemşirelerin rol ve işlevlerinin incelenmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 2005; 9(2): 40-8.
  • 41. Metin Z, Üniversite son sınıf öğrencilerinin cinsel sağlık ve üreme sağlığı bilgi düzeyleri. İstanbul: Okan Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2015.
  • 42. Geçici F, Gaziantep üniversitesi öğrencilerinin cinsellik ve üreme sağlığı hakkındaki bilgi düzeylerinin incelenmesi. Gaziantep: Gaziantep Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2011.
  • 43. Pınar G, Doğan N, Ökdem Ş, Algıer L, Öksüz E. Özel bir üniversitede okuyan öğrencilerin cinsel sağlıkla ilgili bilgi tutum ve davranışları. Tıp Araştırmaları Dergisi 2009; 7(2): 105-13.
  • 44. Kaya F, Serin Ö, Genç A. Eğitim fakültesi birinci sınıf öğrencilerinin cinsel yaşamlarına ilişkin yaklaşımlarının belirlenmesi. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 2007; 6(6): 441-8.
Toplam 44 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Klinik Tıp Bilimleri
Bölüm Derlemeler
Yazarlar

Ayşe Yücesan

Sultan Ayaz Alkaya

Yayımlanma Tarihi 1 Mart 2018
Gönderilme Tarihi 11 Ekim 2017
Kabul Tarihi 31 Ekim 2017
Yayımlandığı Sayı Yıl 2018 Cilt: 25 Sayı: 2

Kaynak Göster

Vancouver Yücesan A, Ayaz Alkaya S. Okullarda göz ardı edilen bir konu: Cinsel sağlık eğitimi. SDÜ Tıp Fak Derg. 2018;25(2):200-9.

Cited By








                                                                                         14791


Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi/Medical Journal of Süleyman Demirel University is licensed under Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 4.0 International.