IS THE GROWTH HYPOTHESİS OF POVERTY UNDER COMMERCİAL LİBERALİZATİON VALİD? : THE CASE OF TURKEY

Yıl 2019, Cilt: 8 Sayı: 1, 34 - 55, 14.03.2019

Ali Konak

Öz

The
commercial liberalization process has many important economic impacts and consequences.
Nowadays, the effects of commercial liberalization especially on growth have
reached remarkable dimensions. The impoverished growth is one of these effects.
In this context, in order to determine whether the real effective exchange rate
and the terms of trade are causing the impoverished growth Turkey's economy of
2010: Q1-2018: Q3 model generated using quarterly data, is analyzed
econometrically with the help of the ARDL border test. As a result of the
analysis, a long-term and negative relationship was found between the terms of
trade and real growth rate. In addition, there was a long-term positive
relationship between real effective exchange rate and real growth rate. All
these analyzes and evaluations of the results in the presence of impoverishing
growth hypothesis is accepted in Turkey.

Anahtar Kelimeler

Liberalization, Immiserizing Growth, Foreign Trade

TİCARİ LİBERALİZASYON KAPSAMINDA YOKSULLAŞTIRAN BÜYÜME HİPOTEZİ GEÇERLİ Mİ? : TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Öz

Ticari
liberalizasyon sürecinin pek çok önemli ekonomik etki ve sonuçları
bulunmaktadır. Günümüzde ticari liberalizasyon sürecinin özellikle ekonomik
büyüme üzerindeki etkileri dikkat çekici boyutlara ulaşmış durumdadır.
Yoksullaştıran büyüme de bu etkilerden bir tanesini oluşturmaktadır. Bu
bağlamda reel efektif döviz kurunun ve dış ticaret hadlerinin yoksullaştıran
büyümeye neden olup olmadığını tespit etmek amacıyla Türkiye ekonomisine ait 2010Q1 – 2018Q3 çeyreklik veriler kullanılarak
oluşturulan model, ARDL sınır testi yardımıyla ekonometrik olarak analiz
edilmektedir. Yapılan analiz neticesinde dış ticaret haddi ve reel büyüme oranı
arasında uzun dönemli ve negatif yönlü bir ilişki tespit edilmiştir. Ayrıca
reel efektif döviz kuru ile reel büyüme oranı arasında uzun dönemli pozitif ilişki
saptanmıştır. Bütün bu analiz ve değerlendirmeler sonucunda Türkiye’de
yoksullaştıran büyüme hipotezinin varlığı kabul edilmektedir.   

Anahtar Kelimeler

Liberalizasyon, Yoksullaştıran Büyüme, Dış Ticaret

Kaynakça

• AĞIR, H., Peker, O ve Kar, M., (2009). “Finansal Gelişmenin Belirleyicileri Üzerine Bir Değerlendirme: Literatür Taraması”, BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar Dergisi, C.3, S.2, ss. 31-62
• ATEŞ, İ. ve Bostan, A. (2007). “Türkiye’de Dış Ticaretin Serbestleşmesi Ve Yoksullaştıran Büyüme (1989 – 2004)”, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (İLKE), S.18,
• AKBULUT, S. ve Terzi, H. (2013). “Türkiye’de İhracata Dayalı Büyümenin Sektörler İtibariyle Analizi”, Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Dergisi, C.3, S.5, ss. 43-58.
• ARICAN, E., Yücememiş Tanınmış, B. T., Karabey Erdilek, M. ve Işıl, G. (2011). “Türk Bankacılık Sektöründe Ölçek Ekonomileri, Pazar Hakimiyeti ve Rekabet Gücü, Maliyet Etkinliği ve Ölçek Ekonomilerine İlişkin Ekonometrik Bir Uygulama”, İstanbul: Türkiye Bankalar Birliği, Yayın No: 278,
• BAŞ, K. (2009). “Küreselleşme ve Gelir Dağılımı Eşitsizliği”, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C.18, S.1, ss.49–70
• BHAGWATİ J. (1958). “Immiserizing Growth: A Geometrical Note”, The Review of Economic Studies, V.25, N.3, pp. 201–205.
• ÇATALBAŞ, N. (2014). “Uluslararası Ticaretin Serbestleştirilmesi Sürecinde Orta Asya Ülkelerinin Yaklaşımları”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C.14, S.1, ss. 143-158
• ÇETİN, E.ve Savrul, M. (2016). “Türkiye’de 1980 Sonrası Liberalleşme Sürecinde Dış Ticaretteki Gelişmelerin Türkiye’nin Cari Açığına Etkisi”, c.14, s.28, ss. 511-532
• ENGLE, R. F. and Granger, C. W. J. (1987). “Co-İntegration And Error Correction: Representation, Estimation, And Testing”, Econometrica, V.55, pp.251-276.
• ERK, N., Ateş, S. ve Direkçi, T. (1999, Eylül). Gümrük Birliği Sonrası Türkiye Dış Ticaretini Yoksullaştıran Büyüme Hipotezi Çerçevesinde Bakış: Zaman Serisi Analizi, Uluslararası ODTÜ Ekonomi Kongresi III de sunulan bildiri, 8-11 Eylül 1999,Ankara.ErişimAdresi: https://www.researchgate.net/publication/228466526_Gumruk_Birligi_Sonrasi_Turkiye_Dis_Ticareti'ne_Yoksullastiran_Buyume_Hipotezi_Cercevesinde_Bakis_Zaman_Serisi_Analizi
• GÖÇER, İ. (2013), “Ekonomik Büyümenin Belirleyicisi Olarak İhracat: Gelişmekte Olan Asya Ülkeleri İçin Yatay Kesit Bağımlılığı Altında Çoklu Yapısal Kırılmalı Panel Eşbütünleşme Analizi”, Bankacılar Dergisi, S.86, pp. 27-42.
• GÖKTAŞ, Ö. (2005). “Teorik Ve Uygulamalı Zaman Serileri Analizi”, İstanbul: Beşir Kitabevi.
• GÜLTEKİN, S., (2011). “Küreselleşme Çağında Dış Ticarette Rekabet İçin Kümelenme Stratejisi: Türkiye’nin Tarım Kümelenmesi Gerekliliği”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi S.22, ss. 29-40
• HEPAKTAN, Erdem C. (2008, Şubat). Türkiye’nin Dönüşüm Sürecinde Dış Ticaret Politikaları, 2.Ulusal iktisat Kongresi’nde bunulan bildiri, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir. Erişim Adresi : http://debis.deu.edu.tr/userweb//iibf_kongre/dosyalar/hepaktan.pdf
• JOHANSEN, S. (1995). “Likelihood-based Inference in Cointegrated Vector Autoregressive Models”, Oxford: Oxford University Press.
• JOHNSON, H. G. (1967). “The Possibility of Income Losses From Increased Efficiency or Factor Accumulation in the Presence of Tariffs”, The Economic Journal, V.77, N.305, pp. 151-154
• KAR, M. and Özcan, G. (2016). “Does Foreign Trade Liberalization Reduce Poverty in Turkey ?,” Journal of Economic and Social Development, V.3, N.1, pp. 157- 173
• KRUGMAN, P. R., Obstfeld, M. and Melitz, B. M. (2012). “International Economics Theory & Policy”, Ninth Edition, Boston: Addison Wesley Publication
• KÜÇÜKAKSOY, İ. (2010). “Deregülasyon, Dış Ticaret Hadleri ve Refah İlişkileri”, e-Journal of New World Sciences Academy Social Sciences, C.5, S.2, ss. 133- 157.
• LEE, J. and Strazicizh, M. C. (2003). “Minimum Lagrange Multiplier Unit Root Test With Two Structural Breaks”, The Review of Economics and Statistics, V.85, N.4, pp. 1082-1089.
• MİSHKİN, F. S. (2007). “Globalization and Financial De¬velopment”, Bank for International Settlements Review, N.41, pp. 18-27
• ÖZALP, B.ve Ören, M. N.,(2014), “Dünya Ticaret Örgütü Tarım Anlaşması Çerçevesinde İleri Tarım Müzakerelerindeki Gelişmeler ve Türkiye Tarımı Üzerine Etkileri”, Tarım Ekonomisi Dergisi, C.20, S.1, ss. 29-39
• ÖNDER, K ve Şahin, M. (2016). “Türkiye’de Tekstil Sektörünün Üretim Potansiyeli ve Devlet Teşviklerinin Etkinliğinin Analizi (2001-2015)” Maliye Dergisi, S.170, ss. 24-44
• PESARAN, M.H. & Shin, Y. (1998). “An Autoregressive Distributed-lag Modelling Approach to Cointegration Analysis”, Econometric Society Monographs. S.31, ss. 371-413.
• PESARAN, M.H., Shin, Y. and Smith, R.J. (2001). “Bounds Testing Approaches To The Analysis Of Level Relationships”, Journal of Applied Econometrics, S. 16, ss.289-326.
• SAÇIK YAPAR, S., (2009a). “Dış Ticaret Politikası ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Teorik Açıdan Bir İnceleme”, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, C.11, S.16, 162-171
• SAÇIK YAPAR S. (2009b), ‘’1980-2006 Döneminde Türkiye’nin Dış Ticaret Politikaları ve Performansı’’, Mevzuat Dergisi, S.140
• SAĞLAM, Y.ve Egeli H. A. (2014). Reel Döviz Kuru’nun Dış Ticaret Üzerine Etkisi ve Yoksullaştıran Büyüme: 2003-2013 Türkiye Örneği, S. Sarı ve diğerleri (Ed.), Internatıonal Conference On Eurasıan Economıes 2014 (419-427) içinde, Ankara, Türkiye: Beykent Üniversitesi, ISBN: 978-975-6319-23-9
• SARIDOĞAN, H. Ö. ve Çetin, D. (2016), Turizm ve Yoksullaştıran Büyüme, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi , C.5, S.4, ss. 922-932 ŞAHBAZ, A , Buluş, A , Kaleci, F . (2016). “The Relationship between Openness, Foreign Direct Investment, and Poverty: The Case of Turkey”. Gaziantep University Journal of Social Sciences, C.15, S.4, ss.1106-1117.
• TAKIM, A. (2010), “Türkiye’de GSYİH ile İhracat Arasındaki İlişki: Granger Nedensellik Testi”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C.14, S.2, ss.315-330.
• TCMB, (2019), Elektronik Veri Dağıtım Sistemi, https://evds2.tcmb.gov.tr/, Erişim Tarihi: 21.01.2019.
• TUİK, (2016). “Türkiye Ulusal Hesaplar Sistemi’nde SNA-2008 ve ESA-2010’un Uygulanması ve Ana Revizyon”. www.tuik.gov.tr/duyurular/duyuru 3244.pdf Erişim tarihi: 25.12.2016
• YİĞİT, M. ve Yiğit, A. G. (2018). Yoksullastıran Büyüme Hipotezinin Sınanması: 2003-2018 Türkiye Örnegi, K. Tüğen ve diğerleri (Ed.), Izmir International Congress on Economics and Administrative Sciences (İZCEAS, 2018), İZCEAS 2018 New Trends In Economıcs And Admınıstratıve Scıences (2103-2114) içinde. Ankara, Türkiye: Detay Yayıncılık