COVID-19 Tanısı Alan Çocukların İmmüno-Hematolojik Açıdan Değerlendirilmesi

Yıl 2021, , 823 - 828, 27.12.2021

Mehmet Fatih Orhan , Öner Özdemir

https://doi.org/10.31832/smj.908894

Öz

Giriş ve Amaç: COVID-19, çocuklarda yetişkinlerle karşılaştırıldığında nispeten daha hafif klinik semptomlarla seyretmektedir. Bu çalışmada, tanı sırasında gözlenen hematolojik ve immünolojik değişiklikleri irdelemeyi amaçladık.

Materyal ve Metod: Çalışmaya 22 (6 kız, 16 erkek) COVID-19 hastası alındı. Etik kuruldan onay alındı. COVID-19 hastalarında hematolojik parametreler olarak hemogram, protrombin zamanı (PT), aktive parsiyel tromboplastin zamanı (aPTT), fibrinojen, D-Dimer ve immünolojik parametre olarak flow sitometri ile lenfosit alt grupları çalışıldı.

Bulgular: Hastaların medyan yaşı 8,1 (2,3-17,5) yıl idi. Elde edilen değerlerin, literatürdeki normal değerlerle kıyaslanabilmesi için hastalar yaş gruplarına ayrıldı. Medyan WBC sayısı 6.145 (3.137-11.000) /µL bulundu. Çocukların yaşı büyüdükçe beyaz küre sayısı azalma eğiliminde idi. Monosit sayıları açısından gruplar arası fark saptandı. Eozinofil, platelet/lenfosit oranı (PLR), PT, aPTT, fibrinojen, D-Dimer açısından gruplar arasında fark saptanmadı. Hastalarımızın 2-5 yaş grubunda olanlarda helper T hücreleri azalmış ve sitotoksik T hücreleri artmıştı. Buna bağlı olarak da CD4/CD8 oranı yaşa göre normalden düşüktü. Aynı oran düşüklüğü 16 yaş üzerindeki grupta da görüldü. Erişkin yaş grubuna yakın olan 16 yaş üstü grupta CD8 sayısı normale göre düşük bulundu. B hücre sayısı yaşı en küçük olan grupta azalmışken, en büyük grupta artmış bulundu. NK hücre sayıları da 16 yaş üstü grupta düşük bulunurken diğer yaş gruplarında normal veya artmış idi.

Sonuç: Hemogram çalışıldığında basitçe elde edilecek platelet-lenfosit oranı (PLR) sitokin fırtınasının bir göstergesi olarak kullanılabilir ve çocuklarda CD8 aşırı ekspresyonu olmaması COVID-19 hastalığını neden erişkinlere oranla daha hafif geçirdiklerinin nedeni olabilir. NK hücrelerinin artışı da bu hastalıktan koruyucu mekanizmalardan biridir.

Anahtar Kelimeler

Çocuk, COVID-19, SARS-CoV-2, Akım Sitometri, Platelet-lenfosit oranı

Kaynakça

• 1. Shen Q, Guo W, Guo T, et al. Novel coronavirus infection in children outside of Wuhan, China. Pediatr Pulmonol. 2020. doi:10.1002/ppul.24762
• 2. Özdemir Ö, Pala A. Çocuklarda COVID-19 Enfeksiyonunun Tanısı, Tedavisi ve Korunma Yolları. Vol 4. Deneysel, Biyoteknolojik, Klinik ve Stratejik Sağlık Araştırmaları Derneği; 2020:14-21. doi:10.34084/bshr.711208
• 3. Fan BE, Chong VCL, Chan SSW, et al. Hematologic parameters in patients with COVID-19 infection. Am J Hematol. 2020. doi:10.1002/ajh.25774
• 4. Chng WJ, Lai HC, Earnest A, Kuperan P. Haematological parameters in severe acute respiratory syndrome. Clin Lab Haematol. 2005;27(1):15-20. doi:10.1111/j.1365-2257.2004.00652.x
• 5. Zhang G, Zhang J, Wang B, Zhu X, Wang Q, Qiu S. Analysis of clinical characteristics and laboratory findings of 95 cases of 2019 novel coronavirus pneumonia in Wuhan, China: a retrospective analysis. Respir Res. 2020;21(1):74. doi:10.1186/s12931-020-01338-8
• 6. Wan S, Xiang Y, Fang W, et al. Clinical Features and Treatment of COVID-19 Patients in Northeast Chongqing. J Med Virol. 2020. doi:10.1002/jmv.25783
• 7. Chen G, Wu D, Guo W, et al. Clinical and immunological features of severe and moderate coronavirus disease 2019. J Clin Invest. 2020;130(5):2620-2629. doi:10.1172/JCI137244
• 8. Ikincioǧullari A, Kendirli T, Doǧu F, Eǧin Y, Reisli I. Peripheral blood lymphocyte subsets in healthy Turkish children. Turk J Pediatr. 2004;46(2):125-130.
• 9. Mardani R, Ahmadi Vasmehjani A, Zali F, et al. Laboratory Parameters in Detection of COVID-19 Patients with Positive RT-PCR; a Diagnostic Accuracy Study. Arch Acad Emerg Med. 2020;8(1):e43.
• 10. Zhou Y, Zhang Z, Tian J, Xiong S. Risk factors associated with disease progression in a cohort of patients infected with the 2019 novel coronavirus. Ann Palliat Med. 2020. doi:10.21037/apm.2020.03.26
• 11. Deng Y, Liu W, Liu K, et al. Clinical characteristics of fatal and recovered cases of coronavirus disease 2019 (COVID-19) in Wuhan, China: a retrospective study. Chin Med J. 2020. doi:10.1097/cm9.0000000000000824
• 12. Li YX, Wu W, Yang T, et al. Characteristics of peripheral blood leukocyte differential counts in patients with COVID-19. Zhonghua Nei Ke Za Zhi. 2020;59(0):E003. doi:3760.10/cma.j.cn112138-20200221-00114
• 13. Qu R, Ling Y, Zhang YH, et al. Platelet-to-lymphocyte ratio is associated with prognosis in patients with coronavirus disease-19. J Med Virol. 2020. doi:10.1002/jmv.25767
• 14. Sayyadi M, Khosravi M, Ghaznavi-Rad E. Contribution value of coagulation abnormalities in covid-19 prognosis: A bright perspective on the laboratory pattern of patients with coronavirus disease 2019. Eur Rev Med Pharmacol Sci. 2021;25(1):518-522. doi:10.26355/eurrev_202101_24423
• 15. Li CX, Wu B, Luo F, Zhang N. Clinical Study and CT Findings of a Familial Cluster of Pneumonia with Coronavirus Disease 2019 (COVID-19). Sichuan Da Xue Xue Bao Yi Xue Ban. 2020;51(2):155-158. doi:10.12182/20200360107
• 16. Tang N, Bai H, Chen X, Gong J, Li D, Sun Z. Anticoagulant treatment is associated with decreased mortality in severe coronavirus disease 2019 patients with coagulopathy. J Thromb Haemost. 2020. doi:10.1111/jth.14817
• 17. Han H, Yang L, Liu R, et al. Prominent changes in blood coagulation of patients with SARS-CoV-2 infection. Clin Chem Lab Med. 2020. doi:10.1515/cclm-2020-0188
• 18. Liu M, He P, Liu HG, et al. Clinical characteristics of 30 medical workers infected with new coronavirus pneumonia. Zhonghua Jie He He Hu Xi Za Zhi. 2020;43(3):209-214. doi:10.3760/cma.j.issn.1001-0939.2020.03.014
• 19. Ganji A, Farahani I, Khansarinejad B, Ghazavi A, Mosayebi G. Increased expression of CD8 marker on T-cells in COVID-19 patients. Blood Cells, Mol Dis. 2020;83. doi:10.1016/j.bcmd.2020.102437
• 20. Wang F, Nie J, Wang H, et al. Characteristics of Peripheral Lymphocyte Subset Alteration in COVID-19 Pneumonia. J Infect Dis. 2020;221(11):1762-1769. doi:10.1093/infdis/jiaa150
• 21. Chiappelli F. CoViD-19 Immunopathology & Immunotherapy. Bioinformation. 2020;16(3):219-222. doi:10.6026/97320630016219