BÜYÜK HAN MENGÜ'NÜN DEVLET ANLAYIŞI VE İLHANLI DEVLETİ KURULUŞUNDA ETKİSİ

Yıl 2015, Cilt: 6 Sayı: 2, 1 - 12, 02.07.2015

Ankhbayar Danuu

https://doi.org/10.1501/sbeder_0000000098

Öz

Büyük Moğol Devletinin yönetimi, uzun yıllar boyunca süren ihtilaf ve çatışma sonunda
Öğetey hanedanından Tului ailesine geçmiştir. Mengü Han da bu durumdan faydalanarak Moğol
İmparatorluğu, daima Tului ailesinin hakimiyeti altında olmasını sağlamaya yönelik idari taksimatı da
gerçekleştirmiştir. Bunun dışında siyasi, iktisadı ve kültürel alanlarda köklü bir reform uygulamakla
beraber devlet kadrosuna da önemli değişiklikler yapmıştır. Bu reform niteliğnde icraalar sonucu
olarak Büyük Moğol Devleti artık bir İmparatorluk haline gelmiştir.
Böylece, Mengü Han’ın devlet anlayışı çerçevesinde 1251-1254 yıllar arasında Moğol
İmparatorluğu’nda yapılan reform ve değişim neticesi olarak İlhanlı Devleti kurulmuştur. Makalemiz,
Mengü Han’ın devlet anlayışı ve reformları, Moğol İmparatorluğu yönetimi üzerindeki Tului ailesi
inisiyatifınin ebedileştirmesi hedefini meşrulaştırmakla beraber Yakın Doğu’da kurulan şübe devleti -
İlhanlı Devleti kuruluşuna olan tesire değinilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Mengü Han, Hülegü Han, İlhanlı devleti

Kaynakça

• Cüveyni, Ata Melik bin Muhammed. Târîh-i Cihângüşa. cild-e sevvom, s.972-973., Reşidüddin Fazlullah Hemedan-i. Camiüttevarih. 1383, cild-e dovvom, s.974.