ERKEN CUMHURİYET DÖNEMİ MODERNLEŞME SÜRECİ ve BAUHAUS EKOLÜNÜN ETKİLERİ (1923-1950)

Yıl 2021, Cilt: 12 Sayı: 2, 162 - 196, 02.07.2021

Seher Bilgin Sema Bilici

https://doi.org/10.33537/sobild.2021.12.2.16

Öz

1923-1950 arasındaki süreçte Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin
kültür ve sanat politikası kapsamında, ulusal ve modern bir sanat
oluşturma anlayışına yönelik olarak kapsamlı çalışmalar
yapılmıştır. Bu dönemde; yurt dışına sanatçı ve sanat
eğitimcilerinin gönderilmesi, yurt dışından alanında uzman
eğitimcilerin getirilerek görüşlerinin alınması, sanat ve kültürün
yaygınlaştırılıp toplumsallaştırılması için Halk Evleri, Köy
Enstitüleri ve Sanat Okulları'nın açılmasının yanı sıra, müze ve
sergi faaliyetleri dikkati çeken önemli gelişmelerdir. Devletsanatçı işbirliğiyle gerçekleştirilen İnkılap Sergileri ve yurt gezileri
ile sanatın toplumsallaştırılması ve yurt genelinde
yaygınlaştırılarak ulusal bir kültür ve sanat bilincinin
oluşturulmasına çaba harcanmıştır. Ayrıca; Güzel Sanatlar
Akademisi'nde gerçekleştirilen eğitim reformu ve Gazi Eğitim
Enstitüsü bünyesinde kurulan Resim Bölümü, sanat ve sanat
eğitimine verilen önemi göstermektedir.
Deutscher Werkbund aracılığıyla Geç Osmanlı Döneminde
başlayan Türk-Alman yakınlaşması ve Alman kültürel nüfuzu,
Erken Cumhuriyet Dönemi'nde de etkisini sürdürmüş; Bauhaus
felsefesi ve eğitim anlayışı Cumhuriyet dönemi modernleşme
sürecinde etkili bir model olmuştur.
Betimsel tarama ve içerik analizi yöntemiyle gerçekleştirilen bu
araştırmada; 1923-1950 yılları arasında Türk Eğitim Kurumları
ve sanat alanındaki modernleşme çalışmaları ana hatlarıyla
değerlendirilerek, Alman kültürel nüfuzu ve Bauhaus Okulu'nun
Erken Cumhuriyet modernleşme sürecindeki etkileri
değerlendirilecektir.

Anahtar Kelimeler

Sanayi Devrimi, Bauhaus;, Erken Cumhuriyet Dönemi

Kaynakça

• AKDAĞ, Ö (2008), “Cumhuriyetin İlk Yıllarında Eğitim Alanında Yabancı Uzman İstihdamı (1923-1940)”, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1/1, s. 45- 77.