WEBSİTESİ ERİŞİLEBİLİRLİK DEĞERLENDİRMESİ: BİR BARİYER GEZİNTİ ÇALIŞMASI

Yıl 2020, Erişilebilirlik Özel Sayısı Cilt 1, 119 - 144, 31.12.2020

Zehra Yerlikaya , Pınar Onay Durdu

https://doi.org/10.21560/spcd.vi.818272

Cited By: 2

Öz

Günümüzde web siteleri tüm kurumların iletişim ve bilgi sağlama konusunda ana kaynaklarından biri haline gelmiştir. Bu web sitelerinin tüm kullanıcılar tarafından etkin bir şekilde kullanılabilmesi önemlidir. Özellikle engelli kullanıcıların web tarafından sunulan hizmetlere erişimde sorun yaşayabildikleri bilinmektedir. Bu nedenle web sitesi geliştiricilerinin özellikle uygulamalarının erişilebilirliğini sağlamaları bunun için de web sitelerinin erişilebilirliklerini değerlendirerek varsa problemleri gidermeleri oldukça önemlidir. Web sitesi erişilebilirlik değerlendirmelerinde genellikle otomatik değerlendirme araçları ile gerçekleştirilen uygunluk testleri kullanılmaktadır. Bu yöntem ile var olan problemler listelenmekte ancak problemlerin önceliklendirilmesini ya da çözüm önerileri sağlanmamaktadır. Diğer taraftan bu çalışma kapsamında buna alternatif olarak kullanılabilecek olan sezgisel bir değerlendirme yaklaşımı olan bariyer gezinti (BG) yönteminin kullanım potansiyeli incelenmektedir. BG değerlendiricilerin problemleri farklı kullanıcı türlerine göre tespit edip önceliklendirmelerini sağlamakta ve çözüm önerilerini de içinde barındırmaktadır. Çalışmada BG kullanılarak farklı düzeylerde erişilebilirlik problemine sahip üç kamu üniversite web sitesinin görme engeli bulunan kullanıcılar açısından erişilebilirlik değerlendirilmesi yapılmaktadır. Bu yöntemin uygulanması ile görme engelli, görme zayıflığı olan ve renk körlüğü olan kullanıcıların sitelerde görevlerini yerine getirmesini engelleyen durumların belirlenmesi ve bunların ortadan kaldırılmasını sağlayacak iyileştirmelerin önerilmesi sağlanmaktadır. Bu çalışmanın kamu kurum ve kuruluşlarının web sitelerinin özellikle görme engelli bireylerin erişim problemlerini en aza indirilmesi için katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Websitesi erişilebilirliği, Erişilebilirlik Değerlendirmesi, Sezgisel değerlendirme, Bariyer Gezinti

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Teşekkür

-

WEBSITE ACCESSIBILITY EVALUATION: A BARRIER WALKTHROUGH STUDY

Öz

Nowadays, websites have become one of the main sources of all institutions, especially for their communication and information provision. It is essential that these websites can be used effectively by all users. It is known that some user groups such as disabled users may have problems in accessing the services offered by the web. Thus, it is very important for website developers to ensure the accessibility of their websites, by conducting evaluations to overcome the accessibility problems. Generally conformance tests performed by automatic evaluation tools are used. With this method, the existing accessibility problems are listed, but the prioritization of the problems or solution suggestions are not provided. On the other hand, within the scope of this study, the potential use of the Barrier Walkthrough (BW) method, which is kind of heuristic evaluation method guided by accessibility barriers that can be used as an alternative, is examined. BW enables evaluators to identify and prioritize problems according to different user types and provides solutions. In the study, accessibility evaluation of three public university websites with different levels of accessibility problems was conducted in terms of visually impaired users using BW. With the implementation of this method, it was aimed to reveal the barriers that prevent users who were blind, low vision or color blind from performing their goals and to provide suggesting to eliminate the problems. It is believed that this study will contribute to minimizing the accessibility problems of the websites of public institutions and organizations, especially for visually impaired individuals.

Anahtar Kelimeler

Website accessibility, Accessibility evaluation, Heuristic evaluation, Barrier Walkthrough

Proje Numarası

-

Kaynakça

• Achecker. (2020). “IDI Web Accessibility Checker : Web Accessibility Checker.” Erişim Tarihi: 30 Ekim 2020 https://achecker.ca/checker/index.php
• Acosta-Vargas, P., Luján-Mora, S., Acosta, T., Salvador-Ullauri, L. (2018). Toward a Combined Method for Evaluation of Web Accessibility. pp. 602–613 in International Conference on Information Theoretic Security. Springer.
• Acosta-Vargas, P., Salvador-Ullauri, L., Salvador-Ullauri, L.(2019). A Heuristic Method to Evaluate Web Accessibility for Users with Low Vision. IEEE Access 7:125634–125648.
• Akgül, Y. (2017). The Most Violated WCAG 1.0 Guidelines by the Developers of University Websites in Turkey. pp. 1–7 in 2017 12th Iberian Conference on Information Systems and Technologies (CISTI). IEEE.
• Akram, M, Rosnafisah B. S.. (2017). A Systematic Literature Review to Determine the Web Accessibility Issues in Saudi Arabian University and Government Websites for Disable People. International Journal of Advanced Computer Science and Applications 8(6).
• Alahmadi, T., Drew, S.. (2017). An Evaluation of the Accessibility of Top-Ranking University Websites: Accessibility Rates from 2005 to 2015. Journal of Open, Flexible, and Distance Learning 21(1):7–24.
• Al-Khalifa, H. S. (2012). WCAG 2.0 Semi-Automatic Accessibility Evaluation System: Design and Implementation. Computer and Information Science 5(6):73–87.
• Arch, A.. (2009). Web Accessibility for Older Users: Successes and Opportunities (Keynote). pp. 1–6 in Proceedings of the 2009 International Cross-Disciplinary Conference on Web Accessibililty (W4A).
• Black, J. A., and Champion, D. J.. (1976). Methods and Issues in Social Research, John Wiley & Sons.
• Bourne, R. R., Flaxman, S. R., Braithwaite, T., Cicinelli, M. V., Das, A., Jonas, J. B., ... & Naidoo, K. (2017). Magnitude, Temporal Trends, and Projections of the Global Prevalence of Blindness and Distance and near Vision Impairment: A Systematic Review and Meta-Analysis. The Lancet Global Health 5(9):e888–e897.
• Braga, H., Pereira, L. S., Ferreira, S. B. L., & Da Silveira, D. S. (2014) Applying the Barrier Walkthrough Method: Going beyond the Automatic Evaluation of Accessibility. Procedia Computer Science 27:471–480.
• Brajnik, G. (2008a). A Comparative Test of Web Accessibility Evaluation Methods. pp. 113–120 in Proceedings of the 10th international ACM SIGACCESS conference on Computers and accessibility.
• Brajnik, G. (2008b). Beyond Conformance: The Role of Accessibility Evaluation Methods. Pp. 63–80 in International Conference on Web Information Systems Engineering. Springer.
• Brajnik, G. (2009). Barrier Walkthrough - Giorgio Brajnik. Erişim tarihi: 29 Ekim 2020 http://users.dimi.uniud.it/~giorgio.brajnik/projects/bw/bw.html#nv_d7e55
• Çelik, T. (2014). Web Sitelerinin Erişilebilirlik Değerlendirmesi: Ege Üniversitesi Örneği. The Journal of Academic Social Science Studies 8(28):429–429.
• Chan, M., Zoellick, R.B. (2011). WHO | World Report on Disability. WHO. Erişim tarihi: 29 Ekim 2020, http://www.who.int/disabilities/world_report/2011/report/en/
• ContrastChecker. 2017. WCAG - Contrast Checker. Erişim tarihi: 29 Ekim 2020, https://contrastchecker.com/.
• Emiroğlu, B.G. (2015). Üniversitelerin Engelli Destek Ofislerinin Web Sayfalarının Erişilebilirlikleri. Journal of Educational Sciences & Practices 14(27).
• Henry, S. L., Abou-Zahra, S., Brewer, J. (2014). The Role of Accessibility in a Universal Web. pp. 1–4 in Proceedings of the 11th Web for all Conference.
• ISO. (2008). “ISO 9241-20:2008(En), Ergonomics of Human-System Interaction — Part 20: Accessibility Guidelines for Information/Communication Technology (ICT) Equipment and Services.” ISO 9241-20:2008(En), Ergonomics of Human-System Interaction — Part 20: Accessibility Guidelines for Information/Communication Technology (ICT) Equipment and Services. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2020, https://www.iso.org/obp/ui/#iso:std:iso:9241:-20:ed-1:v1:en:en/
• ISO. (2019). ISO 9241-210:2019. Ergonomics of Human-System Interaction — Part 210: Human-Centred Design for Interactive Systems. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2020, https://www.iso.org/cms/render/live/en/sites/isoorg/contents/data/standard/07/75/77520.html.
• Kamal, I. W., Alsmadi, I. M., Wahsheh, H. A., Al-Kabi, M. N. (2016). Evaluating Web Accessibility Metrics for Jordanian Universities. International Journal of Advanced Computer Science and Applications 7(7):113–122.
• KAMİS. (2020). Kamu İnternet Siteleri Rehberi (KAMİS). KAMİS. Erişim tarihi: 29 Ekim 2020, https://kamis.dijitalakademi.gov.tr/
• Kurt, S. (2011). The Accessibility of University Web Sites: The Case of Turkish Universities. Universal Access in the Information Society 10(1):101–110.
• Kurt, S. (2017). Accessibility of Turkish University Web Sites. Universal Access in the Information Society 16(2):505–515.
• Laux, L. (1998). Designing Web Pages and Applications for People with Disabilities. Human Factors and Web Development 87–95.
• NV Access. (2020). NV Access. Erişim tarihi: 29 Ekim 2020, https://www.nvaccess.org/
• Rutter, R., Lauke, P. H., Waddell, C., Thatcher, J., Henry, S. L., Lawson, B., ... ,Urban, M. (2007). Web Accessibility: Web Standards and Regulatory Compliance. Apress.
• Sortsite. (2020). Website Error Checker: Accessibility & Link Checker - SortSite. Erişim tarihi: 29 Ekim 2020, https://www.powermapper.com/products/sortsite/
• Soydemir, Ö. N., Onay Durdu, P.. (2019). Web Erişilebilirlik Değerlendirmesi: Sistematik Haritalama. in 13. Ulusal Yazılım Mühendisliği Sempozyumu. İzmir.
• T. C. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı. (2020). Erişilebilirlik. Erişim tarihi: 29 Ekim 2020, http://ailevecalisma.gov.tr/eyhgm/sayfalar/hizli-erisim-erisilebilirlik/
• Thompson, T., Burgstahler, S., & Comden, D. (2003). Research on Web Accessibility in Higher Education. Journal of Information Technology and Disabilities 9(2).
• TTB. (2009). “Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşme.” Erişim tarihi: 29 Ekim 2020, https://www.ttb.org.tr/mevzuat/index.php?option=com_content&view=article&id=686:engeller-haklarina-k-slee&catid=6:uluslararasylge&Itemid=36
• US Access Board. (2000). Section 508 Standards - United States Access Board. Section 508 Standards for Electronic and Information Technology. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2020, https://www.access-board.gov/guidelines-and-standards/communications-and-it/about-the-section-508-standards/section-508-standards.
• W3C. (1999). Web Content Accessibility Guidelines 1.0. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2020, https://www.w3.org/TR/WCAG10/.
• W3C. (2008). Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) 2.0. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2020, https://www.w3.org/TR/WCAG20/
• W3C. (2018). Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) 2.1. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2020, https://www.w3.org/TR/WCAG21/
• WAI. (2020). Web Accessibility Evaluation Tools List. Erişim tarihi: 30 Ekim 2020, https://www.w3.org/WAI/ER/tools/
• WAI, W3C. (2005). Introduction to Web Accessibility. Web Accessibility Initiative (WAI). Erişim tarihi: 30 Ekim 2020, https://www.w3.org/WAI/fundamentals/accessibility-intro/
• Yerlikaya, Z., Gürhan, D., Onay Durdu, P. (2017). Türkiye’deki Devlet Üniversitelerinin Web Sitelerinin Erişilebilirliği. pp. 266–266 in 11th International Computer Instructional Technologies Symposium (ICITS 2017).
• Yerlikaya, Z., Onay Durdu, P. (2018). Yazılım Profesyonellerinin Web Erişilebilirliği Farkındalıkları Üzerine Bir Araştırma: Türkiye’deki Durum. in 12. Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu. İzmir.
• Yesilada, Y., Brajnik, G., Vigo, M., & Harper, S. (2012). Understanding Web Accessibility and Its Drivers. pp. 1–9 in Proceedings of the international cross-disciplinary conference on web accessibility.
• Yesilada, Y., Chuter, A., & Henry, S. L. (2013). Shared Web Experiences: Barriers Common to Mobile Device Users and People with Disabilities. W3C Web Accessibility Initiative http://Www. W3. Org/WAI.