COVID-19 PANDEMİSİNDE ÖZEL GEREKSİNİMLİ ÇOCUKLAR VE ANNELERİNİN DENEYİMLERİ: NİTEL BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2022, Cilt: 22 Sayı: 54, 63 - 86, 17.03.2022

Yunus Emre Kundakcı , İsa Gül , Aysun Yeşiltaş , Rabia Kundakcı

https://doi.org/10.21560/spcd.vi.890240

Cited By: 3

Öz

Özel gereksinimli çocuklar, akranlarına göre birçok yönden dezavantajlı bireylerdir. Çalışmamızda özel gereksinimli bireylerin annelerinin gözünden pandeminin oluşturduğu etkilerin ve ailelerin beklentilerinin nitel araştırma yöntemi ile ortaya koyulması amaçlanmıştır. Bu doğrultuda 259 öğrencinin eğitim aldığı bir Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi’ne devam eden öğrencilerden 13’ünün anneleri ile yarı-yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılarak bireysel görüşmeler yapılmıştır. Elde edilen veriler betimsel analiz yoluyla analiz edilmiştir. Pandemi öncesi dönemde aileler bu merkezlerde anlaşıldıklarını ve sosyalleştiklerini düşünmektedir. Ailelerin bu merkezlere gelmedikleri saatlerde de çocukları için egzersiz yapmak, oyun oynamak, parka gitmek, yürüyüş yapmak, okula gitmek, fizik tedaviye gitmek, ödev yapmak gibi temel görev ve sorumluluklara sahip oldukları görülmüştür. Pandemi sürecinde okulların kapalı olduğu 3 aylık dönemde katılımcıların pandemi, ruhsal ve fiziksel durum ve okul kategorileri altında değerlendirme yaptıkları görülmüştür. Kontrollü sosyal hayata geçildiği dönemde, ailelerin çoğunluğunun koruyucu sağlık önlemlerini alarak bu merkezlere çocuklarını getirdikleri görülmüştür. Çocukların sağlık ve eğitim gibi iki temel ihtiyacının karşılanması, ailelerin ise özellikle sosyal yönden desteklenmesi için bu merkezlerin varlığı önemlidir.

Anahtar Kelimeler

Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi, Özel gereksinimli çocukların anneleri, Sosyal dezavantaj, Pandemi

Teşekkür

Görüşmelere katılan tüm annelere teşekkür ederiz

EXPERIENCES BY CHILDREN WITH SPECIAL NEEDS AND THEIR MOTHERS DURING COVID-19 PANDEMIC: A QUALITATIVE STUDY

Öz

Children with special needs are disadvantaged individuals in many aspects compared to their peers. In our study, it was aimed to reveal the effects of the pandemic and the expectations of families from the perspectives of the mothers of individuals with special needs through qualitative research. In this direction, individual interviews were conducted with the mothers of 13 of the students attending a Special Education and Rehabilitation Center, where 259 students were educated, using semi-structured interview technique. The obtained data were analyzed through descriptive analysis. In the pre-pandemic period, families think that they are understood and socialized in these centers. It has been observed that families have basic duties and responsibilities for their children, such as exercising, playing, going to the park, walking, going to school, going to physical therapy, doing homework, even when they do not come to these centers. During the 3-month period when schools were closed during the pandemic process, it was observed that the participants evaluated under the pandemic, mental and physical condition and school categories. In the period after the controlled social life, it was observed that most of the families took preventive health measures and brought their children to these centers. These centers is important to meet the two basic needs of children, such as health and education, and to support families, especially socially.

Anahtar Kelimeler

Special education and rehabilitation centers, The mothers of the children with special needs, Social disadvantage, Outbreak

Kaynakça

• Asbury, K., Fox, L., Deniz, E., Code, A., and Toseeb, U. (2020). How is COVID-19 Affecting the Mental Health of Children with Special Educational Needs and Disabilities and Their Families? Journal of Autism and Developmental Disorders, 1-9.
• Atıcı, R. (2014). Kaynaştırma Öğrencilerinin Okul Hayatında Yaşadığı Zorluklar. Turkish Studies – International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 9(5), 279-291.
• Birleşmiş Milletler. (2020). COVID-19: Who is protecting the people with disabilities? – UN rights expert. Erişim tarihi, 07 Haziran 2020. Erişim Adresi, https://www.ohchr.org/EN/NewsEvents/Pages/DisplayNews.aspx?NewsID=25725&LangID=E.
• Collins, E. M., Iroh Tam, P. Y., Trehan, I., Cartledge, P., Bose, A., Lanaspa, M., Kidd, P., and Bassat, Q. (2020). Strengthening Health Systems and Improving the Capacity of Pediatric Care Centers to Respond to Epidemics, Such as COVID-19 in Resource-Limited Settings. Journal of Tropical Pediatrics, 66(4), 357–365.
• Creswell, J. W. (2016). Nitel Araştırma Yöntemleri: Beş Yaklaşıma Göre Nitel Araştırma ve Araştırma Deseni: Siyasal kitabevi.
• Ercan, F. Z., Kirlioğlu, M., ve Kirlioğlu, H. İ. K. (2019). Engelli Çocuğa Sahip Ailelerin Bu Durumu Kabulleniş Süreçleri ve Bu Duruma Dair Görüşleri. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 19(44), 597-628.
• Erdem, R., Ünay. R. ve Çakıroğlu, O. (2021). Covid-19 Sürecinde Özel Eğitimde Uzaktan Eğitime Yönelik Ebeveynlerin Görüşleri. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (52), 465-479.
• Ersoy, Ö. ve Çelik, N. (2009) Özel Gereksinimli Çocuğa Sahip Annelerde Sosyal Desteğin Önemi. Aile ve Toplum, 5(17),104-110.
• Esposito, S. ve Principi, N. (2020) To Mask or Not to Mask Children to Overcome COVID-19. European Journal of Pediatrics, 179,1267–1270.
• Houtrow, A., Harris, D., Molinero, A., Levin-Decanini, T., and Robichaud, C. (2020). Children with disabilities in the United States and the COVID-19 pandemic. Journal of Pediatric Rehabilitation Medicine (Preprint), 1-10.
• Kalaç, M. Ö., Telli, G., Erönal, Y. (2020). Covid-19 Mücadelesi Kapsamında Uzaktan Eğitim Sürecinde Engelli Öğrencilerin Durumu Sorunlar ve Çözüm Önerileri, 166-175. Manisa: MCBÜ Rektörlük Basımevi.
• Karahan, S., Yıldırım Parlak, Ş., Demiröz, K., Kaya, M., ve Kayhan, N. (2021). Annelerin Koronavirüs (COVID-19) Sürecinde Özel Gereksinimli Çocuklarının Problem Davranışları ile Baş Etme Deneyimleri. Journal of Qualitative Research in Education, 25, 79-105.
• Lee, J. (2020). Mental health effects of school closures during COVID-19. The Lancet Child & Adolescent Health, 4(6), 421.
• Longo, E., de Campos, A. C., and Schiariti, V. (2020). COVID-19 Pandemic: Is This a Good Time for Implementation of Home Programs for Children’s Rehabilitation in Low- and Middle-Income Countries? Physical & Occupational Therapy In Pediatrics, 40(4), 361-364.
• Majnemer, A., Leblanc, A., Faust, L., Costello, C., Thomson, D., Goldowitz, D., and Miller, S. P. (2020). Knowledge Empowers: Responding to the Knowledge Needs of Youth with Disabilities and Families during the Pandemic. Physical & Occupational Therapy In Pediatrics, 40(5), 487-490.
• MEB. (2019). Milli Eğitim İstatistikler 2019/2019 Örgün Eğitim. Erişim tarihi, 10.06.2020. Erişim adresi, http://sgb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2019_09/30102730_meb_istatistikleri_orgun_egitim_2018_2019.pdf.
• Narzisi, A. (2020). Handle the Autism Spectrum Condition During Coronavirus (COVID-19) Stay At Home period: Ten Tips for Helping Parents and Caregivers of Young Children. Brain Sciences, 10(4), 207.
• Novak, I., Morgan, C., Fahey, M., Finch-Edmondson, M., Galea, C., Hines, A., . . . Popat, H. (2020). State of the evidence traffic lights 2019: Systematic Review of Interventions for Preventing and Treating Children with Cerebral Palsy. Current Neurology and Neuroscience Reports, 20(2), 1-21.
• Özer, M., Suna, H. E., Çelik, Z., ve Aşkar, P. (2020). Covid-19 Salgını Dolayısıyla Okulların Kapanmasının Eğitimde Eşitsizlikler Üzerine Etkisi. İnsan ve Toplum, 10(4), 217-246.
• Redquest, B. K., Tint, A., Ries, H., and Lunsky, Y. (2021). Exploring the Experiences of Siblings of Adults with Intellectual/Developmental Disabilities During the COVID‐19 Pandemic. Journal of Intellectual Disability Research, 65(1), 1-10.
• Rose, J., Willner, P., Cooper, V., Langdon, P. E., Murphy, G. H., and Stenfert Kroese, B. (2020). The Effect on and Experience of Families with a Member who has Intellectual and Developmental Disabilities of the COVID-19 Pandemic in the UK: Developing an Investigation. International Journal of Developmental Disabilities, 1-3.
• Toseeb, U., Asbury, K., Code, A., Fox, L., and Deniz, E. (2020). Supporting Families with Children with Special Educational Needs and Disabilities during COVID-19.
• Türnüklü, A. (2000). Eğitimbilim Araştırmalarında Etkin Olarak Kullanılabilecek Nitel Bir Araştırma Tekniği: Görüşme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 24(24), 543-559.
• Uzunçayır, D., ve İlhan, E. L. , (2020). COVİD-19 Pandemi Döneminde Özel Gereksinimli Çocuklarin Fiziksel Aktivite İhtiyaçlari: Ebeveyn Görüş Açisiyla Nitel Bir Değerlendirme. Spor ve Sağlik Bilimlere Multidisipliner Bakış (s.181-217), Güven Yayınları.
• Varış, Y.C. ve Hekim, M. M. (2017) Özel Gereksinimli Bireyler ve Müzik Eğitimi. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi (GEBD) 3(3), 29-42.
• Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yayıncılık. Genişletilmiş Baskı, 256-259.
• Yıldırım, S. (2020). Salgınların sosyal-psikolojik görünümü: Covid-19 (Koronavirüs) Pandemi Örneği. Turkish Studies, 15(4), 1331-1351.
• Yıldırım-Parlak, Ş., Karahan, S., Demiröz, K., ve Özaydin, L. (2022). Kovid-19 Salgını Sürecinde Özel Gereksinimli Çocukları Olan Ebeveynlerin Ihtiyaçları. Kalem Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 12(1), 25-54.
• Yin, R. K. (2004). Case Study Methods, 3rd ed. Handbook of Complementary Methods for Research in Education.American Educational Research Association, Washington, DC.
• Yurdakul, I. K. (2016). Nitel Veri Analizinde Adım Adım NVido Kullanımı. Anı Yayıncılık.