AN EXAMINATION OF THE RELATIONSHIP BETWEEN BULLY-VICTIM BEHAVIORS AND SOCIAL SKILLS OF PRESCHOOL CHILDREN

Yıl 2023, Cilt: 23 Sayı: 58, 157 - 177, 21.03.2023

Elif Sultan Korkut Arzu Özyürek

https://doi.org/10.21560/spcd.vi.1076782

Öz

The purpose of this research is to examine the relationship between bully-victim behavior and social skills of preschool children. The study group of this research consisted of 150 children from 25 pre-school education institutions randomly selected from 5-6 year old children attending pre-school education institutions in the city center of Karabuk. In this research in order to collect dataParent Form of PreSchool Social Skills Rating Scale (OSBED) and Bully and Victim Child Behavior Assessment Formwere used. Mann Whitney U and Spearman Brown Correlation Coefficient were used in the analysis of the data. After the results of the research were examined in terms of variables, it was found that the children showed significant differences according to bully, victim behaviors and gender, age; there was a significant difference between children's social skills and gender and age variables. As a result of the research, it was found that girls academic support skills, friendship skills and emotion management skills were higher than boys and friendship skills of 6-year-old children were found to be higher than 5-year-old children. At the end of the study, as the victim-child behaviors increased, initial skills increased, that as the passive bullychild behaviors of children increase, initial skills, friendship skills and emotion management skills increase and it was seen that as bully-child behaviors increased, initial skills, friendship skills and emotion management skills increased.

Anahtar Kelimeler

Bully, Victim, Passive bully, Social skills, Preschool period

OKUL ÖNCESİ ÇOCUKLARDA ZORBA-KURBAN DAVRANIŞLARI VE SOSYAL BECERİLER ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Öz

Bu çalışmada okul öncesi dönemdeki çocukların zorba-kurban davranışları ile sosyal becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu araştırmanın çalışma grubunu Karabük ili şehir merkezindeki okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden 5-6 yaşındaki çocuklardan rastlantısal olarak seçilen 25 okul öncesi eğitim kurumundan 150 çocuk oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında Zorba ve Kurban Çocuk Davranışlarını Değerlendirme Formu ile Okul Öncesi Sosyal Beceri Değerlendirme Ölçeği (OSBED) Öğretmen Formu kullanılmıştır. Verilerin analizinde Mann Whitney U ve Spearman Brown Korelasyon Katsayısı kullanılmıştır. Araştırma sonucunda çocukların zorba kurban davranışları ve sosyal becerileriyle cinsiyet ve yaşları arasında anlamlı fark olduğu belirlenmiştir. Kız çocukların akademik destek becerileri, arkadaşlık becerileri ve duygularını yönetme becerilerinin erkek çocuklardan daha yüksek olduğu, 6 yaşındaki çocukların arkadaşlık becerilerinin 5 yaşındaki çocuklara oranla daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Çocukların kurban-çocuk davranışları arttıkça sosyal becerilerden başlangıç becerilerinin arttığı, pasif zorba-çocuk davranışları arttıkça başlangıç becerileri, arkadaşlık becerileri, akademik destek becerileri ve duygularını yönetme becerilerinin arttığı; zorba-çocuk davranışları arttıkça başlangıç becerileri, akademik destek becerileri, arkadaşlık becerileri ve duygularını yönetme becerilerinin arttığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Zorba, Kurban, Pasif zorba, Sosyal beceriler, Okul öncesi dönem

Kaynakça

• Abdi, B. (2010). Gender differences in social skills, problem behaviours and academic competence of Iranian kindergarten children based on their parent and teacher ratings. Procedia Soc. Behav. Sci., 5, 1175–1179.
• Adams, H. (2008). The education of Henry Adams. England: Oxford University.
• Aksoy, P. and Baran, G. (2010). Review of studies aimed at bringing social skills for children in preschool period. Procedia Soc. Behav. Sci. 9, 663–669.
• Aslan, Ö. M., ve Tuğrul, B. (2014). Okul öncesi dönemdeki çocukların oyunlarında ortaya çıkan zorbalık ve mağdur olma davranışlarının içerik analizi. Journal of Theoretical Educational Science, 63.
• Austin, S. and Joseph, S. (1996). Assessment of bully/victim problems in 8 to 11 year olds. British Journal Of Educational Psychology, (66), 447-456.
• Bacanlı, H. (2008). Sosyal beceri eğitimi. Ankara: Asal yayınları.
• Baldry, A.C. and Farrington, P.D. (2005). Protective factors as moderators of risk factors in adolescence bullying. Social Psychology of Education, 8, 263–284.
• Bayraktar, F. (2006), İlköğretimde zorbalık ve kurban olma: ergenlik öncesi çocuklarda zorbaların, kurbanların, zorba/kurbanların ve katılmayan grubun karşılaştırılması. Türk Psikoloji Bülteni, 12 (38), 43-58.
• Bettencourt, B.A. and Mıller, N. (1996). Gender differences ın aggression as a function of provocation: a meta-analysis. Psychological Bulletin, 119, 422-447.
• Bettencourt, B.A. and Kernahan, C. (1997). A meta-analysis of aggression in the presence of violent cues: effects of gender differences and aversive provocation. Aggressive Behavior, 23, 447-456.
• Bolat, E.Y. ve Kahveci, D. (2016). 4-6 yaş grubu çocukların bazı değişkenlere göre sosyal becerilerinin karşılaştırılması. Turkish Journal of Primary Education, 1(1), 14-25.
• Boulton, M.J. (1999). Concurrent and longitudinal relations between children’s playground behavior and social preference, victimization and bullying. Child Development, 70, 944–954.
• Cairns, R.B., Cairns, B.D., Neckerman, H.J., Gest, S.D. and Gariepy, J. (1988). Social networks and aggressive behavior: Peer support or peer rejection? Developmental Psychology, 24, 815-823.
• Cameron, D. L., and Kovac, V. B. (2016). An examination of parents’ and preschool workers’ perspectives on bullying in preschool. Early Child Development and Care, 186(12), 1961-1971.
• Camodeca, M., Caravita, S.C., and Coppola, G. (2015). Bullying in preschool: The associations between participant roles, social competence, and social preference. Aggressive behavior, 41(4), 310-321.
• Craig, W.M., Pepler, D., and Atlas, R. (2000). Observations of bullying in the playground and in the classroom. School Psychology International, 21(1), 22-36.
• Cullerton-Sen, C., and Crick, N. R. (2005). Understanding the effects of physical and relational victimization: the utility of multiple perspectives in predicting social-emotional adjustment. School Psychology Review, 34 (2), 147-160.
• Crick, N.R., Bigbee, M.A. and Howes, C. (1996). Gender differences in children‟s normative beliefs about aggression: How do I hurt thee? Let me count the ways. Child Development, 67, 1003-1014.
• Çınkır, Ş. ve Karaman-Kepenekci, Y. (2003). Öğrenciler arası zorbalık. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 34, 236-253.
• Danacı, M.Ö. ve Çetin, Z. (2016). Erken çocukluk döneminde görülen okul zorbalığı davranış eğilimlerinin çocukların kişisel/sosyal–dil–motor gelişimleri ile olan ilişkisi. Hacettepe University Faculty of Health Sciences Journal, 3(2): 53-72.
• Elliott, S. N., Hwang, Y. S., and Wang, J. (2019). Teachers' ratings of social skills and problem behaviors as concurrent predictors of students' bullying behavior. Journal of applied developmental psychology, 60, 119-126.
• Ergenekon, Y. (2012). Sosyal yeterlikle ilişkili kavramlar ve sosyal yeterliğin bileşenleri Sosyal Yeterliklerin Geliştirilmesi: Sosyal Beceri Yetersizliği Gösteren Çocuklar İçin (pp. 15-33). Ankara: Vize Yayıncılık.
• Espelage, D.L., Holt, M.K., and Henkel, R.R. (2003). Examination of peer-group contextual effects on aggression during early adolescence. Child Development, 74, 205–220.
• Farmer, T. W. (2000). Misconceptions of peer rejection and problem behavior. Remedial and Special Education, 21 (4), 194-208.
• Günindi, Y. (2011). Bağımsız anaokullarına ve anasınıflarına devam eden çocukların sosyal becerilerinin değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 133-144.
• Gökler, R. (2007). İlköğretim öğrencilerinde akran zorbalığının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Ankara.
• Gewertz, C. (2003). Hand in hand. Education Week, 23(1), 38-42.
• Green, V. A., Cillessen, A. H. N., Rechis, R., Patterson, M. M., and Hughes, J. M. (2008). Social problem-solving and strategy use in young children. The Journal of Genetic Psychology, 169(1), 92-112.
• Gültekin-Akduman, G. (2012). Okul öncesi dönemde akran zorbalığının incelenmesi. Toplum ve Sosyal Hizmet, 23 (1), 121-137.
• Gouley, K.K.; Brotman, L.M.; Huang, K.Y.; and Shrout, P.E. (2008). Construct validation of the social competence scale in preschool-age children. Soc. Dev. 17, 380–398.
• Hymel, S., and Swearer, S.M. (2015). Four decades of research on school bullying, An introduction American Psychologist,70(4),293–299.
• Haynie, D.L., Nansel, T., Eitel, P., Crump, A.D., Saylor, K. and Simons Morton, B. (2001). Bullies, victims, and bully/victims: Distinct groups of at-risk youth. Journal of Early Adolescense, 21, 29–49.
• Hodges, E.V.E., and Perry D. G. (1999). Personal and interpersonel ancedents and bconsequences of victimizitation by peers. Journal of Personality and Social Psychology, 76 (4), 677-685.
• Hosokawa, R.; and Katsura, T. (2017). Marital relationship, parenting practices, and social skills development in preschool children. Child. Adolesc. Psychiatry Ment. Health., 11, 2.
• Huttunen, A., and Salmivalli, C. (1996). Friendship relations and bullying in school classes. Psykologia, 31, 433–439.
• Karasar, N. (1999). Bilimsel Araştırma Yöntemi, Ankara:Nobel.
• Kartal, H. (2008). İlköğretim okullarında zorbalık yapanlar ve zorbalığa uğrayanlar, e-Journal of New World Sciences Academy Social Sciences, 3 (4),712-730.
• Kartal, H. ve Bilgin, A. (2007). İlköğretim öğrencilerine yönelik bir zorbalık karşıtı program uygulaması: okulu zorbalıktan arındırma programı. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 3 (2), 207-227.
• Kirves, L. and Sajaniemi, N. (2012). Bullying in early educational settings. Journal Early Child Development and Care, 182, 383-400.
• Korkut, F. (2004). Saldırganlık, Şiddet ve Zorbalık ve Önleme: Okul Temelli Önleyici Rehberlik Ve Psikolojik Danışma. Ankara:Anı.
• Koçak, N. ve Tepeli, K. (2004). 4-5 Yaş Çocuklarının Sosyal İlişkiler ve İşbirliği Davranışlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi I. Uluslararası Okul Öncesi Eğitimi Kongresi, Kongre Kitabı, 2, 9-13.
• Ladd, G.W. (1999). Peer relationships and social competence during early and middle childhood. Annual Review of Psychology, 50, 333-359.
• nd Coleman, C.C. (1996). Friendship quality as a predictor of young children’s early school adjustment. Child Development, 67, 1103-1118.
• McGinnis, E. and Goldstein, A.P. (2003). Skillstreaming in early childhood: New strategies and perspectives for teaching prosocial skills. (Revised ed.). Champaign, IL: Research Press.
• Mynard, H. and Joseph, S. (2000). Development of the multidimensional peervictimization scale. Aggressive Behavior, 26(20), 169-178.
• Monks, C. (2000). The Nature of Bullying in Early Childhood. University of London, Unpublished doctoral dissertation, London.
• Nansel, T.R., Overpeck, M., Pilla, R.S., Ruan, W.J., Simons-Morton, B. and Scheidt, P. (2001). Bullying Behaviors among US Youth: Prevalence and Association with Psychosocial Adjustment. Journal of the American Medical Association, 285(16), 2094-2100.
• Olweus, D. (1993). Bullying at school. Oxford, England: Blackwell.
• Olweus, D. (1995). Bullying or peer abuse at school facts and ıntervention. Current Directions in Psychological Science, 4 (6), 196-200.
• Olweus, D. (2003). A profile of bullying. Educational Leadership, 12-17.
• Ömeroğlu, E., Büyüköztürk, Ş., Aydoğan, Y., Çakan, M., Çakmak, E.K., Özyürek, A., Gültekin Akduman, G., Günindi, Y., Kutlu, Ö., Çoban, A., Yurt, Ö., Koğar, H. ve Karayol, S. (2014). Okul öncesi sosyal beceri değerlendirme ölçeği öğretmen formunun geliştirilmesi: geçerlik ve güvenirlik analizleri, 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum, 3(8): 37-46.
• Özdemir, A.N., Gültekin Akduman, G. ve Gündüz, A. (2018). Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Akran zorbalığına Maruz Kalma Düzeylerinin Çocukların Mizaç Tarzına Etkisinin İncelenmesi, Adem Solak (Editör), Şiddet ve Sosyal Travmalar, Hegem Yayınları, Ankara, 541-555.
• Özyürek, A., ve Kurnaz, F.B. (2019). Zorba ve kurban çocuk davranışlarını değerlendirme formu: Güvenilirliği ve geçerliliği. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 246-261.
• Özyürek, A., Yavuz, N.F. ve Begde, Z. (2014). Okul öncesi çocukların sosyal beceri ile çevresindeki yetişkin etkileşimleri arasındaki ilişki, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16 (2), 115-134.
• Perren, S., and Alsaker, F. D. (2006). Social behaviorand peer relationships of victims, bully‐victims, and bullies in kindergarten. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 47(1), 45–57.
• Peker, A. ve Gültekin, M. (2014). Zorbalıkla başa çıkma stratejileri ve cinsiyetin sosyal beceri üzerindeki etkisinin incelenmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16 (1), 139-156.
• Pellegrini, A.D., Bartini, M. and Brooks, F. (1999). School bullies, victims, and aggressive victims: Factors relating to group affiliation and victimization in early adolescence. Journal of Educational Psychology, 91, 216-224. Pınarcık, Ö. (2017). 24-36 aylık çocukların okul zorbalığına yönelim düzeyleri, http://www.inesjournal.com/Makaleler/874597563_4-id-1485.pdf (Erişim Tarihi: 12.011.2020).
• Rodkin, P.C., Farmer, T.W., Pearl, R., and Van Acker, R. (2000). Heterogeneity of popular boys: Antisocial and prosocial configurations. Developmental Psychology, 36, 14–24.
• Rodkin, P.C. and Hodges, E.V. (2003). Bullies and victims in the peer ecology: four questions for psychologists and school professionals. School Psychology Review, 32(3): 384-400.
• Salmivalli, C. (2002). Is there an age decline in victimization by peers at school?. Educational Research, 44: 269–278.
• Schwartz, D. (2000). Subtype of victims and aggressors in children’s peer groups. Journal of Abnormal Child Psychology, 28, 181-192.
• Szewczyk- Sokolowski, M., Bost, K.K., and Wainwright, A. B. (2005). Attachment, temperament and preschool children’s peer acceptance. Social Development, 14 (3), 379-397.
• Seven, S. (2006). Altı Yaş Çocuklarının Sosyal Beceri Düzeyleri ile Bağlanma Durumları Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Ankara.
• Smith, P. K., Morita, Y., Junger‐Tas, J., Olweus, D., Catalano, R., and Slee, P. (Eds.). 1999. The nature of school bullying: A cross‐national perspective. London & New York: Routledge.
• Uysal, H. (2011). Okul Öncesi Dönemde Görülen Akran Zorbalığının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek lisans tezi, Ankara.
• Williams, K., Chambers, M., Logan, S. and Robinson, D. (1996). Association Of Common Health Symptoms With Bullying In Primary School Children, BMJ, 313, 17-19.
• Vervoot, M.H., Scholte, R.H. and Overbeck G. (2010). Bullying and victimization among adolescents: The role of ethnicity and ethnic composition of school class. Journal of Youth Adolescence, 39 (1), 1-11.
• Vlachou, M., Botsoglou, K., and Andreou, E. (2016). Early bullying behaviour in preschool children. Hellenic Journal of Research in Education, 5(1), 17-45.
• Vlachou, M., Andreou, E., Botsoglou, K., and Didaskalou, E. (2011). Bully/victim problems among preschool children: A review of current research evidence. Educational Psychology Review, 23(3), 329-358.
• Yang, Y., Li, H., Zhang, Y., Tein, J.Y. and Liu, X. (2008). Age and gender differences in behavioral problems in chinese children: parent and teacher reports. Asian Journal of Psychiatry, 1(2), 42-46.
• Ybarra, M. L., Espelage, D. L., and Mitchell, K. J. (2014). Differentiating youth who are bullied from other victims of peer-aggression: The importance of differential power and repetition. Journal of Adolescent Health, 55(2), 293-300.
• Yörük, M. (2016). 3-6 yaş çocuklarının zorbalık davranışları ve zorbalığa maruz kalma durumlarının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Burdur.