Some Observations on the Late Antique Residential Architecture in the Troas

Yıl 2013, Cilt: 22 Sayı: 1, 145 - 164, 09.04.2014

Oğuz Koçyiğit

Öz

The archaeological excavations and research in recent years, provides to increase of our knowledge on residential architecture and give us very valuable information to understand the development of housing tradition in Anatolia. Besides by the excavations and research, the houses is exposed in the ancient cities which they used by people living together in the cities and otherwise, after the surveys in rural areas different houses is determined which they used by people living in rural. In fact, this short paper aims to focus on Late Antique residential buildings of Troas, which they have been identified until day. By the way Late Antique residential architecture is exploring in the light of the existing ruins and evaluated published reports. Thus, Late Antique houses in the Troas region at various times and in different places have revealed in a combination and tried to be explaining as a whole.

Anahtar Kelimeler

-

Troas Bölgesi Geç Antik Konut Mimarlığı Üzerine Gözlemler

Öz

Son yıllarda yapılan arkeolojik kazı ve araştırmalar, konut mimarlığı hakkındaki bilgilerimizin her geçen gün artmasına imkân sağlamakta, konut geleneğinin Anadolu’daki gelişimini algılayabilmemiz konusunda bizlere oldukça değerli bilgiler sunmaktadırlar. Antik kentlerde sürdürülen kazılar sonrası şehirlerde bir arada yaşayan insanların kullandığı konutlar açığa çıkarılırken, yüzey araştırmaları sonrası toprağa bağlı olarak kırsalda yaşayan insanların konutları tespit edilmektedir. Bu kısa çalışmada, Troas bölgesinin bu güne kadar tespit edilmiş Geç Antik Çağ’a ilişkin konut yapıları ele alınmış, Geç Antik’deki konut mimarlığı mevcut kalıntılar ve yayınlanmış olan raporlar ışığında değerlendirmişlerdir. Böylece Troas Bölgesi’nde çeşitli zamanlarda farklı yerlerde ortaya çıkarılan Geç Antik konutlarının bir arada, bir bütün olarak aktarılmasına çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Troas Bölgesi, Geç Antik Çağ, Konut Mimarlığı

Kaynakça

• AYDINOĞLU, Ümit, “The Farms in Rough Cilicia in the Roman and Early Byzantine periods”, Adalya 13, 2010, s. 243-259.
• BELKE, Klaus, “The Development of Towns in Northwestern Asia Minor during Late Antiquity”, Acta Byzantina Fennica 3, Helsinki, 2010, s. 46-66.
• BERENFELD, Michelle L., “The Triconch House and the Predecessor of the Bishop’s Palace at Aphrodisias”, American Journal of Archaeology 113/2, 2009, s. 203- 229.
• CEYLAN, Burcu, “Episkopeia in Asia Minor“, Housing in Late Antiquity. From Palaces to the Shops (ed. L. Lavan, L. Özgenel, A. Sarantis), Leiden, 2007, s. 178.
• COOK, John M., The Troad. An archaeological and topographical study. Oxford. 1973.
• ÇANTAY, Gönül, “Assos Batı Bazilikasının Çevre Kazısı (1998-1999)”, IV. Ortaçağ ve Türk Dönemi Kazıları ve Araştırmaları Sempozyumu Bildirileri (ed. Y. Sayan), Van, 2000, s.77-84.
• ÇEVİK, Nevzat, Burhan VARKIVANÇ, İsa KUZGUT, Trebenna Tarihi, Arkeolojisi ve Doğası, İstanbul, 2005.
• D’ANDRIA, Francesco, Hierapolis (Pamukkale) Arkeoloji Rehberi, İstanbul, 2003.
• DOĞAN, Sema, “Alanya ve Çevresinde Erken Hıristiyan-Bizans Evleri ve Kırsal Yaşam”, Anadolu ve Çevresinde Ortaçağ 2, 2008, s. 1-5.
• ELLIS, Simon P., “Late antique houses in Asia Minor”, Patron and Pavements in Late Antiquity (ed. S. Isager, B. Poulsen), Odense, 1997, s. 38-50.
• ELLİS, Simon P., “Early Byzantine Housing”, Secular Buildings and the Archaeology on Everyday Life in the Byzantine Empire (ed. K. Dark), Oxford, 2004, s. 37- 52.
• ERİM, Kenan T., “Recent work at Aphrodisias, 1986-1988”, Aphrodisias Papers. Recent Work on Architecture and Sculpture (ed. K. T. Erim, C. Roueché), Michigan, 1990, s. 13-15.
• EYİCE, Semavi, “Türkiye’de Bizans Yerleşimi Hakkında Notlar”, Tarihten Günümüze Anadolu’da Konut ve Yerleşme-Housing and Settlement in Anatolia a Historical Perspective (ed. Y. Sey), İstanbul, 1996, s. 214-216.
• FOSS, Clive, “The Lycian Coast in the Byzantine Age”, Dumbarton Oaks Papers 48, 1994, s. 1-52.
• GREENEWALT, Crawford H., Marcus L. RAUTMAN, “The Sardis Campaigns of 1994 and 1995”, American Journal of Archaeology 102/3, 1998, s. 469-505.
• GREENEWALT, Crawford H., Marcus L. RAUTMAN, “The Sardis campaigns of 1996, 1997, and 1998”, American Journal of Archaeology 104/4, 2000, s. 643- 681.
• GÜRGEZOĞLU, Ayşegül, “Arykanda Antik Kentindeki Konutlar”, Eskiçağ’ın Mekanları Zamanları İnsanları (der. L. Özgenel), İstanbul, 2005, s. 102-104.
• GÜRGEZOĞLU, Ayşegül, Arykanda Konut Mimarlığı (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Ankara Üniversitesi, Ankara, 2006.
• HARRISON, R.Martin, Mountain and Plain. From the Lycian Coast to the Phrygian Plateau in the Late Roman and Early Byzantine Period (ed. W. Young), Michigan, 2002.
• İŞLER, Bülent, ”Orta Likya’da Erken Bizans Dönemi Yerleşimleri ve Kırsal Konut Mimarisi”, Adalya XVI, 2013, s. 285-304.
• KAPLAN, Davut, “Smintheion Roma Hamamı”, Smintheion. Apollon Smintheus’un İzinde (ed: N. Özgünel), İstanbul, 2013, s. 81-100.
• KAPLAN, Davut, “Smintheion Roma Dönemi Su Yapıları”, Smintheion. Apollon Smintheus’un İzinde (ed: N. Özgünel), İstanbul, 2013, s.101-116.
• KAPLAN Davut, Tayyar GÜRDAL, Abdülkadir ÖZDEMİR, “2011 Yılı Gülpınar (Smintheion) Kazıları (32. Yıl)”, Kazı Sonuçları Toplantısı 34/2, 2013, s. 391- 402.
• KOÇYİĞİT, Oğuz, ”Amorium'da Bulunan Yeni Veriler Işığında Bizans Dünyasında Şarap Üretimi”, 13. Ortaçağ-Türk Dönemi Kazıları ve Sanat Tarihi Araştırmaları Sempozyumu (ed. K.Pektaş, S.Cirtil vd.), Denizli, 2010, s. 393- 402.
• KOÇYİĞİT, Oğuz, Geç Antik Çağ’da Assos Konut Mimarlığı, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale, 2013.
• KOZAL, Ekin, “Studies in Roman Ilion: The Lower City. Stratified Domestic Assemblages”, Studia Troica 11, 2001, s. 309-342.
• LADSTÄTTER, Sabine, Ephesos - Yamaç Ev 2, İstanbul, 2012.
• MANSEL, Arif Müfid, “Side”, 1947-1966 Yılları Kazıları ve Araştırmalarının Sonuçları, Ankara, 1978, s. 264-73.
• MITCHELL, Stephen, “Geç Roma Anadolu’sunda Klasik Dönem Kent ve Yerleşmelerinin Gelişimi”, Tarihten Günümüze Anadolu’da Konut ve Yerleşme-Housing and Settlement in Anatolia a Historical Perspective (ed. Y. Sey). İstanbul, 1996, s. 198-200.
• ÖZGENEL, Lale, ”Public Use and Privacy in Late Antique Houses in Asia Minor: the Architecture of Spatial Control”, Housing in Late Antiquity: From Palaces to Shops (ed. L. Lavan, L. Özgenel, A. Sarantis), Leiden, 2007, s. 239-281.
• ÖZGÜNEL, Coşkun, Davut Kaplan, “2010 Yılı Gülpınar \ Smintheion Kazı Çalışmaları (31. Yıl)”, Kazı Sonuçları Toplantısı 33/1, 2012, s. 155-156.
• POLAT, Gürcan, “Antandros”, İzmir Kent Kültürü Dergisi 5, 2002, s. 154-159.
• POLAT, Gürcan, ”Antandros 2001 Kazıları”, Kazı Sonuçları Toplantısı 24/2, 2003, s. 21-26.
• POLAT, Gürcan, Y. POLAT, “2002 Antandros Kazıları”, Kazı Sonuçları Toplantısı 25/1. 2003, s. 453-455.
• POLAT, Gürcan, ”Antandros 2003-2004 Kazıları”, Kazı Sonuçları Toplantısı 27/2, 2005, s. 89-91.
• POLAT, G., Y. POLAT, K. YAĞIZ, ”Antandros 2005 Yılı Kazıları”, Kazı Sonuçları Toplantısı 28/2, 2006, s. 43-47.
• POLAT G., Y. POLAT, K. YAĞIZ, T. KÜÇÜK, O. ZUNAL, ”Antandros 2006 Yılı Kazıları”, Kazı Sonuçları Toplantısı 29/2, 2008, s. 455-459.
• RAMSAY, W. Mitchell, Anadolu’nun Tarihi Coğrafyası, (çev: M. Pektaş). İstanbul. 1960.
• ROSE, C. Brian, “The 1994 Post-Bronze Age Excavations at Troia”, Studia Troica 5, 1995, s. 81-105.
• ROSE, C. Brian, “The 1995 Post-Bronze Age Research and Excavation at Troia”, Studia Troica 6, 1996, s. 97-101.
• ROSE, C. Brian, “Ilion”, Stadtgrabungen und Stadtforschung im westlichen Kleinasien. Byzas 3 (ed: W. Radt), İstanbul, 2006, s.135-57.
• SERDAROĞLU, Ümit, Behramkale-Assos, İstanbul, 1995.
• SMITH, R.R.R., “Late Roman philosopher portraits”, Aphrodisias Papers 2. The Theatre, a Sculptor’s Workshop, Philosophers and Coin Types (ed. R. R. R. Smith, K. T. Erim), Michigan, 1991, s.127-155.
• SMITH, R.R.R., “Aphrodisias 1992” Kazı Sonuçları Toplantısı 15/2, 1993, s. 353-54.
• TÜRKOĞLU, İnci, “Byzantine Houses in Western Anatolia: An Architectural Approach”, Al-Masaq 16/1, 2004, s. 93-130.
• UYTTERHOEVEN, Inge, “Housing in Late Antiquity: Thematic Perspectives“, Housing in Late Antiquity. From Palaces to the Shops (ed. L. Lavan, L. Özgenel, A. Sarantis), Leiden, 2007, S.25-66. WULFF, Ulrike, “Akören zur Stadtplannug zur Wohnarchitektur zweier
• Siedlungen in Kilikien”, Die Spatantike Stadt und ihre Christianisierung (ed. G.
• Brands, H. G. Severin), Wiesbaden, 2003, s. 299-307.