Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Türkiye’de Son Yıllarda Gözlenen Kuraklık Hadiselerinin Değerlendirilmesi

Yıl 2009, Cilt: 2 Sayı: 1, 1 - 11, 01.03.2009

Öz

Kuraklığın özellikleri ve etkileri bölgeden bölgeye farklılık gösterdiği için tanımı
da bölgeye ve sektörlere göre değişmektedir. En basit haliyle “arzın talebi karşılayamaması
durumu” olarak tanımlayabileceğimiz kuraklık, şiddeti ve etkisi yönünden, dünyada
meydana gelen doğal afetler içerisinde ön sıralarda yer almaktadır.
Subtropikal kuşakta, Akdeniz makroklima alanı içerisinde kalan ülkemizde, yıllar arasında
büyük yağış değişikliklerinin görülmesi, yaygın veya bölgesel ölçekli, farklı şiddetteki
kuraklık olaylarına neden olmaktadır. Bu nedenle kuraklık olayı ülkemizde çok sık karşılaşılan
bir sorundur. Bu konuda yer ve zaman esaslarına dayalı analizler tam olarak
yapılmış değildir. Bununla birlikte 1927/28, 1956/57, 1959, 1970, 1972/73, 1977, 1982,
1984, 1989/90, 1994, 2000/01 ve 2006/07 yılları ülkemizin büyük bölümünde yağış
açığının tehlikeli boyutlara ulaştığı yıllar olarak kayıtlara geçmiştir.
Anadolu’nun iklim tarihi üzerindeki dendroklimatolojik çalışmaların son yıllarda artması
ile çok daha eski dönemlere ilişkin bazı önemli sonuçlara da ulaşılmıştır. Ülkemizin değişik
bölgelerinde yapılmış olan iklimsel rekonstrüksiyonlar ve karakteristik yıl analizleri
sonucunda, bazıları Osmanlı kayıtlarında da bulunan, son 350 yıllık dönemde; 1676,
1679, 1696, 1715, 1725, 1746, 1757, 1797, 1804, 1815, 1878/79/80, 1886/87 kurak
yıllar olarak tespit edilmiştir.
1970’li yıllardan beri Doğu Akdeniz havzasında ve Türkiye’nin Akdeniz Yağış Rejimine
sahip illerinde yıldan yıla yağış değişkenliği yüksek olmakla birlikte özellikle kış ve
buna bağlı olarak da yıllık toplam yağışta önemli azalmalar gözlenmiştir. Bunun yanı
sıra, yapılan çalışmalarda nüfus artışının bugünkü hızıyla devam etmesi halinde önümüzdeki
20 yıl içerisinde su talebinin iki katına çıkacağı ve ciddi sorunların yaşanacağı
belirtilmektedir. Su kaynaklarının sınırlı olması da artan talebe cevap verebilmesini
zorlaştırmaktadır. Yine görülmüştür ki bir kuraklık yönetim planının bulunmaması yaşanan
şiddetli ve yaygın kuraklıklarda başta enerji ve tarım olmak üzere sosyo-ekonomik
sektörlerin önemli bir bölümünde büyük maddi ve manevi zararlara neden olmaktadır.
Bilindiği üzere kuraklığın meydana gelmesini önlemek mümkün değildir. Ancak, alınacak
önlemler sayesinde olumsuz etkilerini en aza indirebiliriz. Bu çalışmada, kurak
dönemlerde yaşanabilecek olumsuz koşullarda ülkemizdeki mevcut su kaynaklarımızın
en verimli şekilde kullanılabilmesi için alınması gereken önlemler (yasal ve gönüllük
esasına dayalı olarak), sürdürülebilir bir Kuraklık Yönetim Planı çerçevesinde, izah edilmektedir.

Kaynakça

  • Akkemik, Ü. ve ark., 2005, Anadolu’nun son 350 yılında yaşanan önemli kurak ve yağışlı yıllar, Türkiye Kuvaterner Sempozyumu TURQUA-V, İTÜ Avrasya Yer Bilimleri Enstitüsü 2-5 Haziran, p: 129-135.
  • Ceylan,A.,2001, Türkiye’de Kuraklığın Zamansal ve Bölgesel Değişimi, Su Vakfı Yay., İstanbul.
  • Ceylan, A., 2002, Ankara’nın Kuraklık Yönetim Planı, Yüksek Lisans Tezi, A.Ü.D.T. C.F., Ankara
  • Collier, C.R.,1999, Water Conservation Makes Dollars and Sense, Delaware River Basin Commission, USA
  • Çiçek,İ.,1994, Türkiye’de Kurak Dönemin Yayılışı ve Süresi (Thornthwaite Metoduna Göre), A.Ü. Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, Ankara.
  • Erinç, S., 1957, Tatbiki Klimatoloji ve Türkiye’nin İklim Şartları, İ.T.Ü. Hidroloji Ens. Yay., İstanbul
  • Erler, M.Y.,1997, Ankara ve Konya Vilayetlerinde Kuraklık ve Kıtlık (1845 ve1874 Yılları), Doktora Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun
  • Kadıoğlu, M.,2007, Bildiğimiz Havaların Sonu, Güncel Yayıncılık MMD,2001, Meteoroloji Mühendisliği Dergisi, Sayı 1, s: 3-13
  • NDMC, 1995; National Drought Mitigation Center, Balancing Water Demand And Supply, (www.ndmc.gov)
  • Özgüler, H., 1999, WMO-UNESCO V. Uluslararası Hidroloji ve Su Kaynakları Konferansı Meteoroloji Mühendisliği Dergisi, Sayı 1, Sayfa 17-18
  • Sahillioğlu, H., 1964, Bolu Tarihine Ait Dağınık Notlar, Hasan Beg-Zade tarihinden naklen.,ÇELE, Sayı 14., sayfa 25, Bolu’nun Sesi Gazetesi – 13 Ağustos 2007
  • Şaylan, L., Çaldağ,B., 2001, Kuraklık Gerçeği ve Çözüm Önerileri, Meteoroloji Mühendisliği Dergisi, Sayı 1, s:14-15
  • Şen,Z., 1999, “Dünya Su Günü ve Ülkemiz İçin Düşündürdükleri”, Meteoroloji Mühendisliği Dergisi, Sayı 1, Sayfa 09-12
  • Şen,Z., 2002, Susuz Toplumlar İçin Su- 22 Mart Dünya Su Günü, Su Vakfı Yayınları, s:1-3, İstanbul
  • WMO, 1992, Monitoring, Assessment and Combat of Drought and Desertification, WMO/TD-No:505, Geneva
  • WMO, 1997, Extreme Agrometeorological Events, CagM-X Working Group, WMO/TD No. 836, Geneva, Switzerland.
Yıl 2009, Cilt: 2 Sayı: 1, 1 - 11, 01.03.2009

Öz

Kaynakça

  • Akkemik, Ü. ve ark., 2005, Anadolu’nun son 350 yılında yaşanan önemli kurak ve yağışlı yıllar, Türkiye Kuvaterner Sempozyumu TURQUA-V, İTÜ Avrasya Yer Bilimleri Enstitüsü 2-5 Haziran, p: 129-135.
  • Ceylan,A.,2001, Türkiye’de Kuraklığın Zamansal ve Bölgesel Değişimi, Su Vakfı Yay., İstanbul.
  • Ceylan, A., 2002, Ankara’nın Kuraklık Yönetim Planı, Yüksek Lisans Tezi, A.Ü.D.T. C.F., Ankara
  • Collier, C.R.,1999, Water Conservation Makes Dollars and Sense, Delaware River Basin Commission, USA
  • Çiçek,İ.,1994, Türkiye’de Kurak Dönemin Yayılışı ve Süresi (Thornthwaite Metoduna Göre), A.Ü. Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, Ankara.
  • Erinç, S., 1957, Tatbiki Klimatoloji ve Türkiye’nin İklim Şartları, İ.T.Ü. Hidroloji Ens. Yay., İstanbul
  • Erler, M.Y.,1997, Ankara ve Konya Vilayetlerinde Kuraklık ve Kıtlık (1845 ve1874 Yılları), Doktora Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun
  • Kadıoğlu, M.,2007, Bildiğimiz Havaların Sonu, Güncel Yayıncılık MMD,2001, Meteoroloji Mühendisliği Dergisi, Sayı 1, s: 3-13
  • NDMC, 1995; National Drought Mitigation Center, Balancing Water Demand And Supply, (www.ndmc.gov)
  • Özgüler, H., 1999, WMO-UNESCO V. Uluslararası Hidroloji ve Su Kaynakları Konferansı Meteoroloji Mühendisliği Dergisi, Sayı 1, Sayfa 17-18
  • Sahillioğlu, H., 1964, Bolu Tarihine Ait Dağınık Notlar, Hasan Beg-Zade tarihinden naklen.,ÇELE, Sayı 14., sayfa 25, Bolu’nun Sesi Gazetesi – 13 Ağustos 2007
  • Şaylan, L., Çaldağ,B., 2001, Kuraklık Gerçeği ve Çözüm Önerileri, Meteoroloji Mühendisliği Dergisi, Sayı 1, s:14-15
  • Şen,Z., 1999, “Dünya Su Günü ve Ülkemiz İçin Düşündürdükleri”, Meteoroloji Mühendisliği Dergisi, Sayı 1, Sayfa 09-12
  • Şen,Z., 2002, Susuz Toplumlar İçin Su- 22 Mart Dünya Su Günü, Su Vakfı Yayınları, s:1-3, İstanbul
  • WMO, 1992, Monitoring, Assessment and Combat of Drought and Desertification, WMO/TD-No:505, Geneva
  • WMO, 1997, Extreme Agrometeorological Events, CagM-X Working Group, WMO/TD No. 836, Geneva, Switzerland.
Toplam 16 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular İnşaat Mühendisliği
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Abdullah Ceylan Bu kişi benim

Ertan Turgu Bu kişi benim

İnci İnal Bu kişi benim

Ayşe Mollamahmutoğlu Bu kişi benim

Atilla Aydoğan Bu kişi benim

Yayımlanma Tarihi 1 Mart 2009
Gönderilme Tarihi 3 Ocak 2009
Kabul Tarihi 16 Şubat 2009
Yayımlandığı Sayı Yıl 2009 Cilt: 2 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Ceylan, A., Turgu, E., İnal, İ., Mollamahmutoğlu, A., vd. (2009). Türkiye’de Son Yıllarda Gözlenen Kuraklık Hadiselerinin Değerlendirilmesi. Su Kaynakları, 2(1), 1-11.
AMA Ceylan A, Turgu E, İnal İ, Mollamahmutoğlu A, Aydoğan A. Türkiye’de Son Yıllarda Gözlenen Kuraklık Hadiselerinin Değerlendirilmesi. Su Kaynakları. Mart 2009;2(1):1-11.
Chicago Ceylan, Abdullah, Ertan Turgu, İnci İnal, Ayşe Mollamahmutoğlu, ve Atilla Aydoğan. “Türkiye’de Son Yıllarda Gözlenen Kuraklık Hadiselerinin Değerlendirilmesi”. Su Kaynakları 2, sy. 1 (Mart 2009): 1-11.
EndNote Ceylan A, Turgu E, İnal İ, Mollamahmutoğlu A, Aydoğan A (01 Mart 2009) Türkiye’de Son Yıllarda Gözlenen Kuraklık Hadiselerinin Değerlendirilmesi. Su Kaynakları 2 1 1–11.
IEEE A. Ceylan, E. Turgu, İ. İnal, A. Mollamahmutoğlu, ve A. Aydoğan, “Türkiye’de Son Yıllarda Gözlenen Kuraklık Hadiselerinin Değerlendirilmesi”, Su Kaynakları, c. 2, sy. 1, ss. 1–11, 2009.
ISNAD Ceylan, Abdullah vd. “Türkiye’de Son Yıllarda Gözlenen Kuraklık Hadiselerinin Değerlendirilmesi”. Su Kaynakları 2/1 (Mart 2009), 1-11.
JAMA Ceylan A, Turgu E, İnal İ, Mollamahmutoğlu A, Aydoğan A. Türkiye’de Son Yıllarda Gözlenen Kuraklık Hadiselerinin Değerlendirilmesi. Su Kaynakları. 2009;2:1–11.
MLA Ceylan, Abdullah vd. “Türkiye’de Son Yıllarda Gözlenen Kuraklık Hadiselerinin Değerlendirilmesi”. Su Kaynakları, c. 2, sy. 1, 2009, ss. 1-11.
Vancouver Ceylan A, Turgu E, İnal İ, Mollamahmutoğlu A, Aydoğan A. Türkiye’de Son Yıllarda Gözlenen Kuraklık Hadiselerinin Değerlendirilmesi. Su Kaynakları. 2009;2(1):1-11.