Aktif Kömür Uygulamasının Bazı Lavanta Çeşitlerinin in Vitro Doku Kültürü ile Çoğaltımı Üzerine Etkisi

Yıl 2023, Cilt: 4 Sayı: 1, 32 - 40, 18.12.2023

Nevzat Sevgin , Yasin Ural

Öz

Bitki doku kültürü çalışmalarında aktif kömür (AC) uygulaması hücre büyümesini ve gelişimini iyileştirmek için sıklıkla kullanılır. Mikroçoğaltımda sürgün sayısı, sürgün uzaması, köklenme, tohum çimlenmesi, Somatik embryogenesis, anter kültürü, sentetik tohum oluşumu vs. gibi durumlarda kritik rol oynamaktadır. Bu çalışmada uçucu yağ özellikleri bakımından öne çıkan Lavandula x intermedia var. Super A, Lavandula angustifolia var. Druzhba, Lavandula angustifolia f. Sevtopolis ve Lavandula angustifolia var. çeşitlerinin İnvitro mikro çoğaltımı üzerine aktif kömürün etkisine bakılmıştır. Lavanta çeşitlerinin in vitro mikroçoğaltımında aktif kömür uygulamasını Lavanta çeşitlerinin sürgün gelişimi ve sürgün sayısı üzerine negatif yönde etki ettiği ekplant başına oluşan sürgün sayısında bütün çeşitlerde düşüşlere neden olduğu ancak sürgün uzunluğu üzerine olumlu etki yaptığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Lavanta, Aktif Kömür, İn vitro, Sürgün Sayısı, Sürgün Uzunluğu

Kaynakça

• Adam, K.L., (2006). Lavender production, products, markets, and entertainment farms. Retrieved on November 5, http:// Composition of lavendersandlavandinscultivated in Turkey 679 attra.ncat.org/attra-pub/lavender.html.
• Andrade, L., Echeverrigaray, S., Fracaro, F., Pauletti, G.F., Rota, L. (1999). The effect of growth regulators on shoot propagation and ooting of common lavender (Lavandula vera DC). Plant Cell, Tissueand Organ Culture, 56, 79–83. https://doi.org/10.1023/A:1006299410052.
• Biało´n, M., Krzy´sko-Łupicka, T., Nowakowska-Bogdan, E., Wieczorek, P.P. (2019).Chemicalcomposition of twodifferentLavenderessentialoilsandtheireffect on facial skin microbiota. Molecules, 24, 3270. [CrossRef].
• Balyemez, Ö.E. (2014). Harran Ovası Koşullarında Farklı Lavanta (Lavandula spp.) Türlerinin Verim ve Bazı Bitkisel Özelliklerinin Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi Fen. Bil. Ens., Tarla Bitkileri ABD, 53 s. HRÜ.
• Baydar, H. & Erbaş, S.(2007). Effects of harvest time anddrying on essentialoilproperties in lavandin (Lavandula x intermedia Emericex Loisel.), I. International Medicinal and Aromatic Plants Conference on Culinary Herbs., Antalya-Turkey.
• Demasi, S., Caser, M., Lonati, M., Cioni, P. L., Pistelli, L., Najar, B., Scariot, V. (2018). Latitude and altitude influence secondary metabolite production in peripheral alpine populations of the mediterranean species Lavandula angustifolia Mill. Front. PlantSci. 9, 983. [CrossRef] [PubMed]..
• Dilik, M.(2006). Şemdinli Lalesi (Fritillariaim perialis L.) ve Adıyaman Lalesi (F. Persica L.)’nin doku kültürüyle çoğaltılması. Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 99 s. Ankara Üniversitesi,
• Giray, F. H. (2018). An Analysis of World Lavender Oil Markets and Lessons for Turkey. Journal of essential oil bearing plants, 21, 1612-1623 https://doi.org/10.1080/0972060X.2019.15746
• Gonçalves, S., & Romano, A. (2013). In vitro culture of lavenders (Lavandula spp.) and the production of secondary metabolites. Biotechnol. Adv. 31, 166–174. [CrossRef] [PubMed].
• Hamza, A.M., Omaima, M. A, E, K., Kasem, M.M. (2011). "Direct micro propagatıon of englısh lavender (Lavandula angustifolia Munstead) PLANT." Journal of Plant Production, 2(1), 81-96.
• Miclea, I., Suhani, A., Zahan, M., Bunea, A. (2020). Effect of Jasmonic Acidand Salicylic Acid on Growth and Biochemical Composition of In Vitro Propagated Lavandula angustifolia Mill. Agronomy,10,1722.https://doi.org/10.3390/agronomy10111722
• Mansuroğlu, S., & Gürel, M. (2001). Mikroçoğaltım. In M. Babaoğlu, E. Gürel, & S. Özcan (Eds.) Bitkibiyoteknolojisi I (pp.262-281). Konya, Turkey, 374 pp.
• Nas, M.N., & Read P.E. (2004). A hypothesisforthedevelopment of a definedtissueculturemedium of higherplantsandmicropropagation of hazelnuts. Sci Hortic; 101(1–2),189–200.
• Upson, T., & Andrews, S. (2004a).Taxonomic treatment of Lavandula In: Lavender the genus Lavandula. TimberPressInc., Oregon USA, pp 107–388.