Gaziantep Bölgesi Bağlarında İyi Tarım Uygulamaları (İTU) İle İlgili Üreticilerin Bilgi Seviyelerinin İrdelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 4 Sayı: 1, 41 - 52, 18.12.2023

Rıdvan Hüseyni Mehmet Settar Ünal

Öz

Araştırmada; Gaziantep bölgesi bağ alanlarında iyi tarım uygulamaları (İTU) sertifikası olan çiftçilerin demografik yapıları ve bilgi seviyelerinin tespiti ve bunlar arasındaki ilginin incelenmesi hedef alınmıştır. Araştırma için hazırlanan ankette 65 katılımcının bilgileri sağlanmış ve tanımlayıcı istatistikler frekans, %, ortalama, standart sapma değerleri ile verilmiştir. Bilgi seviyesinin tespitinde kullanılan ölçek için KR21 güvenilirlik katsayısı hesap edilmiştir. Araştırmada grupların bilgi seviyelerinin katılımcıların karakterlerine göre farklılığının irdelenmesi için Mann Whitney U testi ve Kruskal Wallis testinden yararlanılmıştır. Üreticilerin bilgi seviyeleri ve zirai yapıları arasındaki ilginin irdelenmesi için korelasyon ve regresyon analizine başvurulmuştur. Analizden elde edilen sonuçlara göre tarım ile uğraşı yılı düşük, bağ sahası yüksek ve yıllık mahsül miktarı daha fazla olan katılımcılarda İTU bilgi seviyesinin daha yüksek olduğu gözlenmiştir. Bağcılıkta deneyimi düşük olup eğitim seviyesi lise ve üstü üreticilerin İTU hususundaki bilgi seviyelerinin en yüksek grup olduğu tespit edilmiştir. Anket çerçevesinde katılımcıların bilgi seviyelerinin irdelenmesine dönük yöneltilen "İTU yönetmeliği çerçevesinde elde edilen gıdanın kimyevi kalıntı testleri yılda bir defa yapılır.", "İşçi sağlığı ve iş güvenliği İTU standardının denetim noktaları arasında bulunmaz." ile "İTU üretim sisteminde, kalıntı analizi neticesinde izin verilen limitüstü etken madde ile karşılaşılması hali birtakım mahsüller için ihmal edilebilir. " ifadeleri bilgi seviyesi en düşük ifadeler olarak belirlenmiştir. Bu ifadelere dönük düzenlenecek eğitim çalışmalarının katılımcıların genel İTU bilgi seviyelerini müspet yönde yükselteceği söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Bağ, Müstahsil, İyi Tarım Uygulamaları, Gaziantep

Etik Beyan

Çalışmada etik sorunu bulunmamaktadır

Kaynakça

• Ağaoğlu, Y.S., (1999). Bilimsel ve Uygulamalı Bağcılık. Cilt: 1, Asma Biyolojisi, Kavaklıdere Eğitim Yayınları, No: 1, Ankara.
• Akkoyun, M. (2019). Biber Üreticilerinin İyi Tarım Uygulamaları Hakkında Farkındalık Seviyelerinin Belirlenmesi: Şanlıurfa İli Örneği. Harran Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Şanlıurfa.
• Alemdar, Ö. (2019). Bağcılıkta İyi Tarım Uygulamaları Hakkında Üreticilerin Bilgi Seviyesinin İncelenmesi: Manisa İli, Salihli İlçesi Örneği. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Anonim, (2023a). T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı. https://arastirma. tarimorman. gov.tr/ tepge/Belgeler/PDF%20 Tar%C4% B1m %20%C3%9Cr%C3%B Cnleri%20Piyasalar %C4%B1/ 2019 Ocak %20Tar% C4%B1m%20 % C3%9 Cr% C3% BC nleri%20 Raporu/2019Ocak %20 %C3%9 Cz% C3%B Cm.pdf. Erişim Tarihi: 01.07.2023.
• Anonim, (2023b). T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı https://www.tarimorman.gov.tr/ BUGEM/Belgeler/M%C4% B0LL% C4% B0%20TARIM/%C3%9Cr%C3%BCn%20 Masalar %C4%B1%20%C3%9 Cr%C3 %B Cn % 20 De%C4%9 Ferlendirme%2 Raporlar %C4%B1%20yay%C4% B1 mland%C4 %B1/%C3 % 9Cz%C3%BCm%20 De%C4%9 Ferlendirme%20 Raporu.pdf. Erişim Tarihi: 01.07.2023.
• Anonim, (2023c). TÜİK. https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=tarim- 111&dil=1. Erişim Tarihi: 01.07.2023.
• Anonim, (2023d). Gaziantep Tarım ve Orman İl Müdürlüğü. https://gaziantep.tarimorman .gov.tr/Menu/15/Gaziantep-Hakkinda. Erişim Tarihi: 01.07.2023.
• Anonim, (2023e). Coğrafya Dünyası. https://www.cografya.gen.tr/tr/gaziantep/ekonomi.html. Erişim Tarihi: 01.07.2023
• Anonim, (2023f). T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı. https://www.tarimorman. gov.tr/Konular/Bitkisel-Uretim/Iyi-Tarim-Uygulamalari /Istatistikler. Erişim Tarihi: 01.11.2023
• Anonim, (2023g). T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı. https://www.tarimorman.gov.tr/BUGEM/ Belgeler/Bitkisel%20%C3%9CRetim/%C4%B0yi%20Tar%C4%B1m%20 Uygulama lar %C4%B1/%C4%B0TU%20Mevzuat/ itu_yonetmelik_2014.pdf. Erişim Tarihi: 01.07.2023.
• CTR, (2023). Tarımsal Ürün Belgelendirme.https://belgelendirme.ctr.com.tr/turkiyede-iyi-tarim-uygulamalari.html. Erişim Tarihi: 02.07.2023.
• Doğan, B. (2017). Üreticilerin İyi Tarım Uygulamaları İstekliliklerini Etkileyen Faktörlerin Analizi: Kahramanmaraş İli Örneği. Kahramanmaraş Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Kahraman Maraş.
• GLOBALGAP, 2023. url:https://www.globalgap.org/uk_en/who-we-are/about- us/history/ Erişim Tarihi: 01.07.2023.
• Öner Aba, G. & Işın, Ş. (2014). Dünyada ve Türkiye’de İyi Tarım Uygulamalarının Gelişimi. XI. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi. 3-5 Eylül 2014, Samsun.
• Pilak, C. (2018). Zeytinde İyi Tarım Uygulaması Yapan Üreticilerin Yetiştiriciliğe Karşı Eğilimlerinin Araştırılması. Akdeniz Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Antalya.
• Tüccar, M. (2020). Fındık Üretiminde İyi Tarım Uygulamaları Sakarya İli, Kocaali İlçesi Örneği. Bursa Uludağ Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Bursa.
• Ünal, M.S. (2022). Genel Bağcılık. Akademisyen Kitapevi A.Ş., s.380, Ankara.
• Yılmaz, F. & Topçu, P. (2018). Kamu Yatırımları ve Politikaları Kapsamında Türkiye’de Bağcılık Sektörü. BAHÇE 47 (Özel Sayı 1). Türkiye 9. Bağcılık ve Teknolojileri Sempozyumu): 229–235.