The Aspects of Family and Sexuality through Non-Muslim Characters in Nabizade Nazım’s Novel Karabibik

Yıl 2013, Cilt: 2013 Sayı: 28, 195 - 206, 01.05.2013

Ahmet Alver

Öz

In the XIX Century, the slow decline of the Ottoman State, losing its former glory, moving away from its military power and facing many political and administrative problems paved the way for the European states to increasingly interfere in the domestic matters of the Ottoman state particularly through the life of non-Muslim elements within the Ottoman borders and thus to awaken their national feelings against the state. In order to secure its territorial integrity against nationalist movements, to integrate non-Muslims and non-Turks more thoroughly into Ottoman society and to prevent the European powers from interfering in its domestic issues, the Sultan introduced The Tanzimat Reforms in 1839. In this context, by getting rid of the Millet system and second class citizienship, non-Muslims were granted more civil liberties and rights that were equal to the majority. This article examines the way in which the prominent writer of the period Nabizade Nazım deals with non-Muslim characters in terms of ethical, family and sexuality aspects and how he positions them in his 1891 novel Karabibik,which is acknowledged as the first willage novel in Turkish Literature.

Anahtar Kelimeler

Nabizade Nazım, Karabibik, Ottoman state, non-muslim characters, novel Tanzimat Era

Karabibik Romanında Gayri [müslim] Karakterler Bağlamında Aile ve Cinsellik Olgusu

Öz

XIX. Yüzyılda Osmanlı Devleti’nin eski ihtişamını kaybedip askerî gücünden uzaklaşması ve siyasi-idarî birçok sorunla karşı karşıya kalması, Avrupa devletlerinin Osmanlı’nın içişlerine ve özellikle de sınırları içinde yaşayan gayrimüslim unsurlara sıklıkla müdahale etmelerine imkan tanımıştır. Egemenlik haklarına gölge düşüren bu durum karşısında Osmanlı devlet adamları, Batılı devletler ve kendi tebaası huzurunda 1839'da Tanzimat Fermanı’nı ilan ederek devletin yönetim felsefesinde önemli değişikliklere gitmişleridir. Böylelikle, müslim ve gayrimüslimler arasında mal, namus ve can güvenceleri ile vatandaşlık hak ve ödevleri bakımından eşitlik ilkesi kabul edilmiş, ikinci sınıf vatandaşlık uygulaması son bulmuştur. Bu çalışmada, Tanzimat dönemininde Nabizade Nazım’ın 1891’de yazdığı ve Türk edebiyatında ilk köy romanı olarak da kabul edilen ‘Karabibik’ adlı eserinde, Rum kökenli gayrimüslim karakterler incelenmiş ve bu karakterlerin şahsında aile ve cinsellik olgularının romanda nasıl ele alındığı, Türk aile sistemiyle de zaman zaman karşılaştırmalar yapılarak incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Nabizade Nazım, Karabibik, Osmanlı Devleti, gayrimüslim karakterler, roman, Tanzimat Dönemi

Kaynakça

• AKYÜZ, Kenan, Modern Türk Edebiyatı’nın Ana Çizgileri, İstanbul, İnkılâp Kitabevi, İstanbul, 1995.
• BAYRAKTUTAN, Yusuf, Türk Fikir Tarihinde Modernleşme, Milliyetçilik ve Türk Ocakları (1912 - 1931), Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 1996.
• BİLGEGİL, M. Kaya, Ziya Paşa Üzerine Bir Araştırma, Atatürk Üniversitesi Yayınları, Erzurum, 1970.
• BURCU, Ebru, “Tanzimat Dönemi Türk Romanında Kadın Üzerine Bir Değerlendirme” Kadın/WOMAN 2000: Journal for Woman Studies C.3 S.2, 2002.
• DAVİS, Nira Yuval, Cinsiyet ve Millet, Çev. Ayşin Bektaş, İletişim Yayınları, İstanbul, 2010. DEMİR, Şerif, “Tanzimat Döneminde Bir Devlet Politikası Olarak Osmanlıcılık” Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, S. 29, 2011, s. 337.
• DİNO, Güzin, ‘Nabizade Nazım’ın Karabibik İsimli Hikayesi Üzerine’, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, C. 12, S. 1.2, Ankara, 1954.
• ERCAN, Yavuz, “Türkiye’de Azınlık Sorununun Kökeni (Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Gayrimüslimler)”, OTAM - Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, S.20, 2006, s. 1-15.
• ERTAYLAN, Hikmet, Nabizade Nazım, Kanaat Kütüphanesi, İstanbul, 1933.
• FİRİDİNOĞLU, Nilgün, “Geleneksel Halk Tiyatrosunda Gayrimüslimlerin Temsili”, Tiyatro Araştırmaları Dergisi, S. 27, 2009, s. 51-60.
• GÖKÇEK, Fazıl, Osmanlı Kapısında Büyümek, İletişim Yayınları, İstanbul, 2006.
• KANDİYOTİ, Deniz, “Cariyeler, Fettan Kadınlar ve Yoldaşlar: Türk Romanında Kadın İmgeleri”, Cariyeler, Bacılar ve Yurttaşlar, Metis Yayınları, İstanbul, 1997.
• KORKMAZ, Ramazan, “Yeni Türk Edebiyatına Giriş”, Yeni Türk Edebiyatı El Kitabı, (ed. Ramazan Korkmaz), Grafiker Yayınları, İstanbul, 2004, s.15.