Öğretmenlerin Dijital Veri Güvenliği Farkındalığı

Yıl 2016, Cilt: 6 Sayı: 2, 26 - 45, 01.08.2016

Eray Yılmaz Yusuf Levent Şahin Yavuz Akbulut

https://doi.org/10.19126/suje.29650

Cited By: 23

Öz

Geçmişte çoğunlukla basılı materyallerle çalışan öğretmenler, günümüzde bilgi ve iletişim teknolojileri yardımıyla bilgiyi dijital ortamlarda üretmekte ve saklamaktadır. Eğitim öğretim etkinliklerinde teknolojiyi sıklıkla kullanmaları beklenen öğretmenlerin sahip oldukları dijital verilerin güvenliği son derece önemlidir. Bu bağlamda araştırmanın amacı, Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı okullarda görev yapan öğretmenlerin dijital veri güvenliği farkındalıklarını irdelemektir. Çalışma kapsamında Balıkesir ilinde 29 farklı okulda görev yapan toplam 870 öğretmenden dijital veri güvenliği farkındalık ölçeği (DVGFÖ) yardımıyla veri toplanmıştır. Bulgular, öğretmenlerin dijital veri güvenliği farkındalıklarının oldukça yüksek olduğunu göstermiştir. Farkındalık değerlerinin cinsiyet, günlük bilgisayar kullanım süresi, günlük İnternet kullanım süresi ve farklı teknolojilere sahip olma durumlarına göre değiştiği; ancak branş, öğrenim kademesi, öğrenim durumu ve mesleki kıdem bağlamında değişmediği gözlemlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Dijital veri, veri güvenliği, öğretmenler.

Kaynakça

• Acar, N. V. (2004). Ne kadar farkındayım: Gestalt terapi (2. Baskı). Ankara: Babil Yayınevi.
• American Psychological Association (APA). (2010). Publication manual of the American Psychological Asso-ciation (6. Baskı). Washington DC: Author.
• Arıtürk, M. (2015). Bilgi farkındalığı ve bilgi güvenliğinin karşılaştırılması. XVII. Akademik Bilişim Konferansı, 4-6 Şubat 2015, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Bartlett, J. E., Kotrlik, J. W. ve Higgins, C. C. (2001). Organizational research: Determining appropriate sample size in survey research. Information Technology, Learning, and Performance Journal, 19(1), 43-50.
• Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabi (14. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Canbek, G. ve Sağıroğlu, Ş. (2006). Bilgi, bilgi güvenliği ve süreçleri üzerine bir inceleme. Politeknik Dergisi, 9(3), 165-174.
• Chou, C. ve Peng, H. (2011). Promoting awareness of Internet safety in Taiwan in-service teacher edu-cation: A ten-year experience. Internet and Higher Education, 14, 44-53.
• Cohen, J. W. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences (2. baskı). Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
• Çavuş, N. ve Erçağ, E. (2016). The scale for the self‐efficacy and perceptions in the safe use of the Inter-net for teachers: The validity and reliability studies. British Journal of Educational Technology, 47(1), 76–90.
• Çelik, H. C. ve Bindak, R. (2005). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin bilgisayara yö-nelik tutumlarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Der-gisi, 6(10), 27-38.
• FATİH Projesi. (2012). Proje hakkında. http://fatihprojesi.meb.gov.tr/tr/icerikincele.php?id=6 adresinden 17.12.2013 tarihinde edinilmiştir.
• Gökmen, Ö. F. ve Akgün, Ö. E. (2015). Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi öğretmen adayları-nın bilişim güvenliği eğitimi verebilmeye yönelik yeterlilik algılarının incelenmesi. İlköğretim Online, 14(4), 1208-1221.
• Henkoğlu, T. ve Yılmaz, B. (2013). Avrupa Birliği (AB) bilgi güvenliği politikaları. Türk Kütüphanecili-ği, 27(3), 451-471.
• Huck, S. W. (2008). Reading statistics and research (5. baskı). Boston: Pearson.
• Huck, S. W. (2012). Reading statictics and research (6. baskı). Boston: Pearson.
• İnci, Ş. (2002). Türk Milli Eğitiminde eğitim teknolojisi politikaları ve uygulamaları. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Van.
• Kağıtçıbaşı, Ç. (1999). İnsan ve İnsanlar (10. Baskı). İstanbul: Evrim Yayınları.
• Karakoç, M. (2011). Bilişim suçlarına genel bakış, bilişim suçlarını önleme çalışmaları ve güvenli internet kullanımı. Suç ve Önleme Sempozyumu, Bursa.
• Kaşıkçı, D. N., Çağıltay, K., Karakuş, T., Kurşun, E. ve Ogan, C. (2014). Türkiye ve Avrupa’daki çocuk-ların İnternet alışkanlıkları ve güvenli İnternet kullanımı. Eğitim ve Bilim, 39(171), 230-243.
• Keser, H. ve Güldüren, C. (2015). Bilgi güvenliği farkındalık ölçeği (BGFÖ) geliştirme. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(3), 1167-1184.
• Kocamustafaoğulları, M. (2013). Bilgi güvenliği farkındalığı ve uygulama seviyesi değerlendirmek için bilgi güvenliği prototip uygulaması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çankaya Üniversitesi, Fen Bi-limleri Enstitüsü, Ankara.
• Krejcie, R. V. ve Morgan, D. W. (1970). Determining sample size for research activities. Educational and Psychological Measurement, 30(3), 607-610.
• Kruger, H., Drevin, L. ve Steyn, T. (2010). A vocabulary test to assess information security awareness. Information Management & Computer Security, 18(5), 316-327.
• Little, R. J. A. ve Rubin, D. R. (2002). Statistical analysis with missing data (2. baskı). New York: Wiley.
• Mart, İ. (2012). Bilişim kültüründe bilgi güvenliği farkındalığı. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kahra-manmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Kahramanmaraş.
• MEB. (2002). MLO modeli (3. Baskı). Ankara: EARGED Yayınları.
• MEB. (2009). e-Okul kullanım kılavuzu. http://e-okul.meb.gov.tr adresinden 15.12.2013 tarihinde edinil-miştir.
• MEB Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı. (2012). Bilgi ve sistem güvenliği yönergesi. http://bigb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2012_06/18113300_yonerge.pdf adresinden 17 Mart 2014 tarihinde edinilmiştir.
• Oktay, S. ve Çakır, R. (2012). İlköğretim öğretmelerinin teknoloji kullanımları ve teknolojiye yönelik tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, 27-30 Haziran 2012, Niğde.
• Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü. (2013). Geliştirilen ve güncellenen standart kriterle-re uygun olarak hazırlanan örnek hizmet içi eğitim programları. http://hedb.meb.gov.tr/net/_standart_program/ adresinden 17.12.2013 tarihinde edinilmiştir.
• Özenç, K. (2007). Bilgi ve iletişim teknolojilerinde kişisel ve kurumsal bilgi güvenliğinin sağlanması. Uluslararası Katılımlı Bilgi Güvenliği ve Kriptoloji Konferansı, 13-14 Aralık 2007, Ankara.
• Prensky, M. (2001). Digital natives, digital immigrants, Part 1. On The Horizon 9(5). 04 Şubat 2015 tari-hinde http://www.marcprensky.com/writing/Prensky%20-%20Digital%20Natives,%20Digital%20Immigrants%20-%20Part1.pdf adresinden alınmıştır.
• Schmidt, A. H. (2004). Building a mosaic of security for a better world, security matters. USA: Aspatore Books.
• Symantec. (2013). İnternet security threat report. http://www.symantec.com/content /en/us/enterprise/other_resources/b-istr_main_report_v18_2012_21291018.en-us.pdf adresinden 22.12.2013 tarihinde edinilmiştir.
• Şahinaslan, Ö., Şahinaslan, E., Borandağ, E. ve Şahinaslan, A. M. (2013). Güvenli bir toplum için son kullanıcı siber güvenliği. XV. Akademik Bilişim Konferansı, 23-25 Ocak 2013, Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
• Tekerek, M. (2008). Bilgi güvenliği yönetimi. KSÜ Fen ve Mühendislik Dergisi, 11(1), 132.
• Tekerek, M. ve Tekerek, A. (2013). A research on students’ information security awareness. Turkish Journal of Education, 2(3), 61-70.
• Wagner, A. E. ve Brooke, C. (2007). Wasting time: The mission impossible with respect to technology-oriented security approaches electronic. Journal of Business Research Methods, 5(2), 117-124.
• Yavanoğlu, U., Sağıroğlu. Ş. ve Çolak. İ. (2012). Sosyal ağlarda bilgi güvenliği tehditleri ve alınması gereken önlemler. Politeknik Dergisi, 15(1), 15-27.
• Yılmaz, E. (2015). Öğretmenlerin dijital veri güvenliği farkındalığı. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Yılmaz, F. G. K., Yılmaz, R. ve Sezer, B. (2014). Üniversite öğrencilerinin güvenli bilgi ve iletişim teknolojisi kullanım davranışları ve bilgi güvenliği eğitimine genel bir bakış. Bartın Üniversi-tesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1), 176-199.