Doktora Öğrencilerinin Doktora Eğitimi ve Öğretim Üyelerine Yönelik Metaforik Algıları

Yıl 2018, Cilt: 8 Sayı: 1, 26 - 40, 15.04.2018

İbrahim Limon Mehmet Durnalı

https://doi.org/10.19126/suje.336878

Cited By: 14

Öz

Bu çalışmanın amacı, doktora öğrencilerinin ‘doktora ‘eğitimi’ ve ‘öğretim üyelerine’ yönelik algılarını metaforlar aracılığı ile belirlemektir.  Çalışma grubu farklı üniversite ve bölümlerde doktora eğitimine aktif olarak devam eden 63 doktora öğrencisinden oluşmaktadır. Araştırmanın çalışma grubu amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme yöntemi ile seçilmiştir.  Araştırma nitel araştırma yöntemlerinden biri olan olgubilim deseninde kurgulanmış; elde edilen veri içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Veri toplama aracı olarak, araştırmacılar tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış bir metafor formu kullanılmıştır. Yapılan analiz sonucunda, katılımcıların doktora eğitimine yönelik 52 farklı toplam 56 metafor ürettikleri görülmüştür. Bu metaforlar gerekçelerin niteliklerine göre kategorilere ayrıldığında; 29 metaforun olumlu; 25 metaforun olumsuz ve 2 metaforun ise yansız algıları yansıttığı görülmektedir. Öğretim üyelerine yönelik 43 farklı toplam 58 metafor ortaya konmuştur.  Bu metaforlar gerekçelerin niteliklerine göre kategorilere ayrıldığında; 38 metaforun olumlu algıları, 12 metaforun olumsuz algıları, 1 metaforun yansız algıları yansıttığı; 7 metaforun ise iki yönlü olduğu değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

doktora, öğretim üyesi, metaphor, algı

Phd Students’ Metaphoric Perceptions on Doctorate Education and Instructors

Öz

The aim of this study is to determine Phd students’ perceptions on ‘doctorate education’ and ‘instructors’ by means of metaphors. The study group consists of 63 students actively attending their doctorate education at various departments of some universities in Turkey. This group was chosen using criterion sampling method which is one of the purposive sampling methods. The current study was designed as a phenomenological study one of qualitative research methods. The data was analyzed through content analysis. To collect the data a semi structured form which was developed by the researchers was utilized. The results showed that participants totally produced 56 metaphors and 52 of them were different. When the metaphors were grouped based on the reasons put forward; 29 of the metaphors reflected positive perceptions, 25 of them reflected negative perceptions and two of them reflected neutral perceptions. Participants produced 58 metaphors for instructors and 43 of them were different. When these metaphors were grouped based on the reasons put forward, 38 of them reflected positive perceptions, 12 of them negative perceptions and one of them neutral perceptions. As for 7 metaphors, they reflected positive and negative perceptions simultaneously.

Anahtar Kelimeler

Doctorate, instructor, metaphor, perception

Kaynakça

• Alabaş, R., Kamer, T.S. ve Polat, Ü. (2012). Öğretmenlerin Kariyer Gelişimlerinde Lisansüstü Eğitim: Tercih Sebepleri ve Süreçte Karşılaştıkları Sorunlar. e-international journal of educational research, 3 (4), s. 89-107.
• Aslan, C. (2010). Türkçe Eğitimi Programlarında Lisansüstü Öğrenim Gören Öğrencilerin Akademik Özyeterliklerine İlişkin Görüşleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,10 (19), s. 87-115.
• Aslan, C. ve Karagül, S. (2016). Türkçe Eğitimi Programında Lisansüstü Öğrenim Gören Öğrencilerin Bilimsel Araştırma Yapmaya Yönelik Kaygı Düzeyleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38, s.201-217.
• Aydoğmuş, Y. (2015). Akademisyenlerin Türkiye’deki Lisansüstü Coğrafya Eğitimine Yönelik Görüşleri, Coğrafya Eğitimi Dergisi, 1 (2), 31-42.
• Bahar-Güner, Ö., Tunca, N., Alkın-Şahin, S., ve Oğuz, A. (2015). Öğretmen Adaylarının Öğretmen Eğitimcisine İlişkin Metaforik Algıları. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 5 (4), 419-444, http://dx.doi.org/10.14527/pegegog.2015.023.
• Balcı, A. (2013). Doktora Programı: Türk Üniversiteleri Doktora Programları İçin Bazı Öneriler. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 3 (2), s.1-20.
• Bernstein,B.L., Evans,B., Fyffe, J., Halai, N., Hall, F.L., Jensen, H.S., Marsh, H. & Ortega, S. (2014). The Continuing Evolution of the Research Doctorate. Maresi Nerad & Barbara Evans (Ed). Globalization and Its Impacts on the Quality of PhD Education içinde (s.5-30). Rotterdam: Sense Publishers.
• Bøgelund, P. (2015). How Supervisors Perceive PhD Supervision – And How They Practice It. International Journal of Doctoral Studies,10, p. 39-55. Retrieved from http://ijds.org/Volume10/IJDSv10p039- 055Bogelund0714.pdf.
• Bozpolat, E. (2016). Öğretmen Adaylarının Lisansüstü Eğitime İlişkin Metaforik Algıları. İlköğretim Online, 15 (4), 1114-1130. doi: http://dx.doi.org/10.17051/io.2016.90433.
• Çelikkaya, T., Yakar, H. ve Şarlayan, R. (2016). Öğrencilerin Sosyal Bilgiler Dersindeki Saygı ve Bilimsellik Değerlerine İlişkin Algıları: Metafor Analizi. International Online Journal of Educational Sciences, 8 (3), s. 143-165
• Çoruk, A., Çağatay, Ş.M. ve Öztürk, H. (2016). Lisansüstü Eğitimde Kayıt ve Devam Sorunları. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9 (1), 165-178. DOI: 10.12780/uusbd.73894.
• Döş, İ. (2011). Okul Paydaşlarının Metaforlar Yardımıyla Okul Örgütlerini Algılama Biçimlerinin Değerlendirilmesi. Doktora Tezi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
• Eggins, H. (2008). Trends and issues in postgraduate education: a global review. Trends and Issues in Postgraduate Education: Challenges for Research International Experts Workshop. 5-7 March. Dublin City University, Dublin, Ireland.
• Ekici, G. (2016). Biyoloji Öğretmeni Adaylarının Mikroskop Kavramına İlişkin Algılarının Belirlenmesi: Bir Metafor Analizi Çalışması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 17 (1), s. 615-636.
• Golde, C.M. & Dore, T.M. (2001). At Cross Purposes: What the experiences of today’s doctoral students reveal about doctoral education. The Pew Charitable Trusts. http://www.phd-survey.org/report%20final.pdf adresinden 15.06.2017 tarihinde erişilmiştir.
• Güleç, İ. ve Güleç-Aslan, Y. (2013). Af Kanunu ile Lisansüstü Eğitime Yeniden Başlayan Öğrencilerin Deneyimlerinin İncelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2 (4), s. 270-276.
• Güner, G. (2006). Yüksek Lisans ve Doktora Eğitimi. IV. Ulusal Tıp Eğitimi Kongresi, 2-5 Mayıs, Adana.
• Gürgan Öztürk, F. ve Dinç, H. (2016). Lisansüstü Eğitim Alan Müzik Öğretmenlerinin Karşılaştıkları Sorunlar. İdil, 5 (21), 505-520. DOI: 10.7816/idil-05-21-15.
• Hark Söylemez, N., Dokumacı Sütçü, N. ve Sütçü, K. (2014). Lisansüstü Eğitim Gören Öğrencilerin Özerk Öğrenme Becerilerine İlişkin Algıları. Bilgisayar ve Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2 (4), 91-110.
• İpek Akbulut, H., Şahin, Ç. ve Çepni, S. (2013). Doktora Tez Sürecinde Karşılaşılan Problemlerin Belirlenmesi: Eğitim Fakültesi Örneği. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi 50 Dergisi, 20, s. 50-69.
• Joyner, S.A., Fuller, M.B., Holzweiss, P.C., Henderson, S. & Young, R. (2014). The Importance of Student- Instructor Connections in Graduate Level Online Courses. MERLOT Journal of Online Learning and Teaching, 10 (3), p.436-445.
• Kahyaoğlu, M. ve Kırıktaş, H. (2016). Ortaöğretim ve Üniversite Öğrencilerinin “Doğa” Kavramına İlişkin Algılarının Metaforlar Analizi Yoluyla İncelenmesi. Marmara Coğrafya Dergisi, 33, s.58-76.
• Karakütük, K. (1989). Türkiye’de Lisansüstü Öğretim, Sorunları ve Çözüm Önerileri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, s. 505-528.
• Karaman, S. ve Bakırcı, F. (2010). Türkiye’de Lisansüstü Egitim: Sorunlar ve Çözüm Önerileri. Sosyal Bilimler Arastırmaları Dergisi, 2, s. 94-114.
• Kasapoğlu, H. (2016). Öğretmen Adaylarının Türk Eğitim Sistemine İlişkin Algılarının Metaforlar Yoluyla Analizi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 22 (1), s. 59-80. doi: 10.14527/kuey.2016.003.
• Kendall, J. & Kendall, K. (1993). Metaphors and Methodologies: Living Beyond the Systems Machine. MIS Quarterly, 17 (2), p. 149-171.
• Meral, E., Küçük, B. ve Gedik, F. (2016). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Çevre Kavramına İlişkin Metaforik Algıları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24 (1), s. 65-78.
• Mertens, D.M. (2010). Research and evaluation in education and psychology: integrating diversity with quantitative, qualitative, and mixed methods. California: Sage.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Miles, M.B., Huberman, A.M. & Saldana, J. (2014). Qualitative data analysis a methods sourcebook. (3rd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Ogurlu, Ü., Öpengin, E. ve Hızlı, E. (2015). Üstün Yetenekli Öğrencilerin Okul ve Öğretmene İlişkin Metaforik Algıları. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 46 (Ekim), s.67-83.
• Özmen, Z. M. ve Aydın Güç, F. (2013). Doktora Eğitimi ile İlgili Yaşanan Zorluklar ve Baş Etme Stratejileri: Durum Çalışması. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 3 (3), 214-219. DOI: 10.5961/jhes.2013.079.
• Renz, Lisa M. (2009). Metaphor: Imagery Devices Used by Morgan to Describe Organizations as Culture and Psychic Prisons. Emerging Leadership Journey, 2 (1), p. 54-65.
• Resmi Gazete (2016). Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği. (Sayı: 29690).
• Rugg, G. & Petre, M. (2007). A gentle guide to research methods. Berkshire: Open University.
• Saban, A. (2008). Okula İlişkin Metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 55, s.459-496.
• Şahin, M. H. ve Kaya, H. (2016). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Bazı Coğrafya Kavramlarına İlişkin Algılarının Metaforlar Yoluyla Analizi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5 (Özel Sayı), s. 111-120.
• Şahin, Ç., Demir, M.K. ve Arcagök, S. (2015). Öğretmen Adaylarının Lisansüstü Eğitime Yönelik Görüşleri. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 11 (1), 304-320.
• Şaşmaz Ören, F., Yılmaz, T. ve Güçlü, M. (2012). Öğretmen Adaylarının Lisansüstü Eğitime Yönelik Görüşlerinin Analizi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1 (2), s. 189-201.
• Şen, Z. (2013). Türkiye’de Yüksek Lisans ve Doktora Eğitimi Kalitesinin İyileştirilmesi için Öneriler. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 3 (1), s.10-15. DOI: 10.5961/jhes.2013.054.
• Tiryaki, E.N. ve Demir, A. (2016). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Yazma Becerisine Yönelik Metaforik Algıları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13 (33), s. 18-27.
• Tulunay Ateş, Ö. (2016). Öğrencilerin Öğretmen ve Okul Metaforları. International Journal of Contemporary Educational Studies (IntJCES), 2 (1), s. 78-93.
• Tünkler, V., Tarman, B. ve Güven, C. (2016). Vatandaşlık ve Demokrasi Öğretim Programında Yer Alan Somut Kavramların ve Değerlerin Öğrencilere Kazandırılmasına İlişkin Metaforik Bir Yaklaşım. Eğitim ve Bilim, 41 (185), s. 123-145. DOI: 10.15390/EB.2016.6031.
• Uslu, N., Kocakülah, A. ve Gür, H. (2016). Ortaokul Öğrencilerinin Bilim, Bilim İnsanı ve Öğretmen Kavramlarına İlişkin Metafor Algılarının İncelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5 (1), s. 354-364.
• Yalçın, M., Aydoğdu Özoğlu, E. ve Dönmez, A. (2016). Öğretim Elemanlarının Araştırma Görevlisi Kavramına İlişkin Metaforik Algıları. Eğitim ve Bilim, 41 (185), 19-32. DOI: 10.15390/EB.2016.4435.
• Yalçın Wells, Ş. (2015). Görsel Sanatlar Öğretmeni Adaylarının Öğretmen ve Sanatçı Algısına İlişkin Metafor Analizi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30 (3), 160-175.
• Yılmaz, S. (2011). İlköğretim Okul Yönetici ve Öğretmenlerinin Çalıştıkları Kuruma Yönelik Örgütsel Metafor Algıları ( Kastamonu İli Örneği). Yüksek Lisans Tezi, Eğitim Fakültesi, Kastamonu.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (10.Baskı). Ankara: Seçkin.
• YÖK. (2015). http://www.yok.gov.tr/web/ogrenci/yuksek-lisans-ve-doktora-kriterleri- guncellendi adresinden 24.02.2017 tarihinde erişilmiştir.