The Development of Vocational and Technical Secondary Education in Turkey

Yıl 2019, Cilt: 9 Sayı: 3, 614 - 627, 30.12.2019

Subhan Ekşioğlu Mehmet Taşpınar

https://doi.org/10.19126/suje.657776

Cited By: 3

Öz

This study investigates the historical development of vocational and
technical secondary education in Turkey, and addresses the conducting projects
in order to enhance vocational and technical education. The project approaches
the development of vocational and technical secondary education from
pre-republican era until the present by examining literature using collecting
method.  Until 18th century, it was seen
that vocational education appeared in mentor-protégé fashion, and 18th century
onwards, foundation of vocational and technical education institutions which
merely corresponded to today’s understanding of education was observed.
Development of vocational and technical education gained importance with the
republican era, and critical studies have been done to contribute to the
quantitative and qualitative incline of technical education in spite of the
arrest points throughout the years. Studies regarding the development of
vocational and technical education have been drastically escalated especially
after 1970 with OSANOR, METGE, MTEM, MEGEP, and IKMEP projects. However,
vocational and technical education has still not reached to its desired degree
due to various reasons.

Anahtar Kelimeler

Vocational and technical education, secondary education, educational history

Türkiye’de Mesleki ve Teknik Ortaöğretimin Gelişimi

Öz

Bu çalışmada Türkiye’de mesleki ve teknik ortaöğretimin gelişimi tarihsel süreç içerisinde incelenmiş ve mesleki teknik eğitimi geliştirmeye yönelik yapılan çalışmalar ele alınmıştır. Derleme yöntemi kullanılarak yapılan çalışmada alanyazın taranarak mesleki ve teknik ortaöğretimin gelişimi cumhuriyet öncesi dönemden günümüze kadar olan süreç içerisinde ele alınmıştır. Cumhuriyet öncesinde mesleki ve teknik eğitimin 18. yüzyıla kadar usta-çırak ilişkisi içinde gerçekleştiği, 18. yüzyıldan itibaren ise günümüz anlayışına uygun sayılabilecek mesleki ve teknik eğitim kurumlarının açılmaya başlandığı görülmektedir. Cumhuriyet dönemi ile birlikte ise mesleki ve teknik öğretimin gelişmesine önem verilmiş ve zaman zaman duraklamalar olsa da nicel ve nitel artışı sağlayacak çalışmalar yapılmıştır. Özellikle 1970’li yıllardan sonra farklı zaman aralıklarında mesleki ve teknik eğitimin geliştirilmesine yönelik yapılan OSANOR, METGE, MTEM, MEGEP ve İKMEP projeleri ile mesleki ve teknik eğitimin gelişmesi ve güçlendirilmesine yönelik çalışmalar ivme kazanmıştır. Ancak çeşitli nedenlerden dolayı mesleki ve teknik eğitim halen istenilen düzeyde değildir.

Anahtar Kelimeler

Mesleki ve teknik eğitim, eğitim tarihi, ortaöğretim

Kaynakça

• Adıgüzel, O. C.& Berk, Ş. (2009). Mesleki ve teknik ortaöğretimde yeni arayışlar: yeterliğe dayalı modüler sistemin değerlendirilmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 220-236.
• Akhun, İ. (1987). Okul-sanayi ortaklaşa (osanor) eğitimi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Özel Sayı, 2, 203-209.
• Akyüz, Y. (2001). Türk eğitim tarihi. İstanbul: Alfa.
• Alkan, C., Doğan, H. & Sezgin, İ. (2001). Mesleki ve teknik eğitimin esasları. Ankara: Nobel.
• Altın, R. (2007). Mesleki eğitim sisteminde yeni eğilimler ve modüler sistem. Ankara: Mesut Matbaacılık.
• Bolkol, N. (1999). Mesleki ve teknik eğitimde çağdaş bir yaklaşım “Metge” projesi. IV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi Bildirileri 2, Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayın No: 51. Eskişehir, 418-430.
• Celep, C. (2006). Türkiye’de mesleki ve teknik eğitim sorunları ve model önerisi. 1. Uluslararası Mesleki ve Teknik Eğitim Teknolojileri Kongresi 05-07 Eylül 2005, İstanbul. Basım: Marmara Üniversitesi, 2006.
• Çolak, N. (2014). İkmep ve elektrik ön lisans programları. Elektronik Mesleki Gelişim ve Araştırma Dergisi (EJOIR), 2 (Özel sayı), 113-124.
• Doğan, H. (1984). Okul sanayi ortaklaşa (OSANOR) eğitimi çalışmaları ve elde edilen sonuçlar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 16(1), 250-288.
• Doğan, H. (1995). Okul-sanayi ilişkileri. Ankara: Bizim Büro Basımevi.
• Eroğlu, G. (1999). Kız meslek lisesi el sanatları bölümü son sınıf öğrencilerinin okul-sanayi işbirliği kapsamında işletmelerde beceri eğitimi ile ilgili karşılaştıkları sorunlar, nedenleri ve çözüm yolları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Gömleksiz, M. N. (2010). Mesleki ve teknik ortaöğretimde modüler öğretim uygulamasına ilişkin öğrenci görüşleri. E-Journal of New World Science Academy, 5(4), 2104-2122.
• Günceoğlu, B. (2003). Kız teknik öğretim okulları meslek dersleri programlarının modüler öğretim yaklaşımına uygunluğunun öğretmen ve öğrenci görüşleri doğrultusunda tespiti: (Metge Projesi el sanatları teknolojisi alanı meslek dersleri program örneği).Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Herdman, E. A. (2006). Guidelines for conducting a literature review and presenting conference papers. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 3(1), 2-4.
• Kavak, Y. (1992). Meslek yüksekokulları iş hayatı ilişkileri. H.Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi, 7, 95-115.
• Kazu, İ. Y. (2002). Türk milli eğitim sisteminde mesleki ve teknik eğitim. Elazığ: Üniversite Kitabevi.
• MEB. (2004). METGE Mesleki ve teknik eğitimi geliştirme projesi kapanış raporu. Ankara: MEB.
• MEB (2006). 17. Milli Eğitim Şurası 11.03.2018 tarihinde https://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar adresinden indirilmiştir.
• MEB (2009). Projeler 09.09.2009 tarihinde www.projeler.meb.gov.tr adresinden indirilmiştir.
• MEB (2010a). MEGEP 04.02.2010 tarihinde www.megep.meb.gov.tr adresinden indirilmiştir.
• MEB (2010b). 04.04.2010 tarihinde http://earged.meb.gov.tr/urn/tr/pdf/mesleki_ve_teknik.pdf adresinden indirilmiştir.
• MEB (2010c). 18. Milli Eğitim Şurası 11.03.2018 tarihinde https://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar adresinden indirilmiştir.
• MEB (2012). Mesleki ve teknik eğitim çalıştayı. Ankara: MEB. Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü.
• MEB. (2014). Türkiye Mesleki ve Teknik Eğitim Strateji Belgesi ve Eylem Planı 2014-2018. Ankara: MEB.
• MEB (2018). Türkiye’de mesleki ve teknik eğitimin görünümü. Ankara: MEB Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü.
• Mutlu, N. ve Akaya, G. (2006). Modüler program geliştirme. 1. Uluslararası Mesleki ve Teknik Eğitim Teknolojileri Kongresi 05-07 Eylül 2005, İstanbul. Basım: Marmara Üniversitesi.
• Özçifçi, A., Göloğlu, C., Kadı, İ. (2004). Yükseköğretim öncesi mesleki ve teknik eğitim için öneriler, mesleki ve teknik eğitimde öğretmen eğitimi, Milli Eğitim Bakanlığı: MTEP (Mesleki Eğitimin Modernizasyonu Projesi) Uluslararası Konferansı, 22-23 Ocak 2004, Ankara. 217-220.
• Özdemir, D. ve Göktaş, Y. (2012). Meslek yüksekokullarında insan kaynaklarının mesleki eğitim yoluyla geliştirilmesi öğretim programının öğrencilerin akademik başarılarına etkisi: Erzincan Üniversitesi örneği. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 2(2), 126-131.
• Sert, Ö. (2007). Mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarında modüler öğretim sisteminin bilişim teknolojileri alanında uygulanması ve öğretmen, öğrenci açısından değerlendirilmesi Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Sezgin, İ. ve Taşpnar, M. (2011). Mesleki ve teknik eğitime öğretmen yetiştirme. S. Aynal Kilimci (Editör). Türkiye’de Öğretmen Yetiştirme. Ankara: Pegem Akademi, ss 181-208.
• Şahin, İ ve Fındık, T. (2008). Türkiye’de mesleki ve teknik eğitim: mevcut durum, sorunlar ve çözüm önerileri. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(3), 65-86.
• Şahinkesen, A. (1985). Çıraklık eğitimi: Türk milli eğitim sistemindeki uygulamalar. Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Şahinkesen, A. (1992). Eğitimde ikili sistem. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 25(2), 687-701.
• TBMM. Hükümet programları 07.09.2012 tarihinde www.tbmm.gov.tr/kutuphane/e_kaynaklar_kutuphane_hukumetler.html adresinden indirilmiştir.
• Kalkınma Bakanlığı (2013). 10. kalkınma planı 20.04.2018 tarihinde http://www.kalkinma.gov.tr adresinden indirilmiştir.
• Yılmaz, F. (1996). Ülkemizde mesleki ve teknik eğitim. Eğitim ve Yaşam, 96, 18-23.