Metil Salisilatın Fasulyede Bulunan Zararlı Thripsler (Frankliniella occidentalis Pergande ve Thrips tabaci Lindeman (Thysanoptera: Thripidae)) Üzerine Etkisi

Yıl 2015, Cilt: 8 Sayı: 1, 76 - 79, 01.02.2015

Faruk Gür Nimet Sema Gençer

Öz

Metil salisilat (MeSA), zararlıların saldırısına uğrayan bitkiler tarafından salgılanan zararlı kaynaklı bitki uçucuları (HIPVs)’ ndan en
bilinenidir. Bu bileşik doğal düşmanlar üzerine çekici etki gösterirken zararlıların da davranışlarını etkilemektedir. Dünyada sentetik MeSA
kullanılarak yapılmış çok sayıda arazi ve laboratuvar çalışması mevcuttur. Bu çalışmada, MeSA’ ın fasulyede bulunan zararlı thripsler
(Frankliniella occidentalis ve Thrips tabaci) üzerine etkisinin olup olmadığı incelenmiştir. Deneme 2011-2012 yıllarında Ağustos-Eylül
aylarında arazi koşullarında yürütülmüştür. Deneme parselleri Kontrol, MeSA, Kırmızı örümcek (Tetranychus urticae Koch) ve Kırmızı
örümcek + MeSA olacak şekilde düzenlenmiştir. Her uygulama için 3 tekerrür kullanılmıştır. Uygulama parsellerinin her birine sarı
yapışkan tuzak ve içinde 2 ml MeSA bulunan 5 ml’ lik cam şişeler asılmıştır. Deneme süresince yapışkan tuzaklar ve MeSA her hafta yenisi
ile değiştirilmiştir. Yakalanan türlerin sayımı laboratuarda yapılmıştır. İki yıl süresince yapılan gözlemlerde kontrol parsellerindeki thrips
sayısının diğer uygulama parsellerindeki thrips sayısından daha fazla olduğu tespit edilmiştir. Kontrol parsellerinde 2011 yılında MeSA’ a göre
%1.45; sırasıyla Kırmızı örümcek ve Kırmızı örümcek+MeSA göre ise %2.56 ve %2.70 daha fazla thrips bulunduğu tespit edilmiştir. Kontrol
parsellerinde bulunan thrips miktarının 2012 yılında ise MeSA’ a göre %11.66; sırasıyla Kırmızı örümcek ve Kırmızı örümcek + MeSA a
göre ise %10.00 ve %8.50 daha fazla olduğu belirlenmiştir. Bu sonuçlara göre, MeSA’ nın arazide kullanılması zararlı thripsler için çekici bir
etki göstermemiş bunun aksine uygulama parsellerinde thrips sayısını azaltmıştır. Bu nedenle, MeSA’nın thripslere karşı biyolojik mücadele
çalışmalarını destekleyici olarak üretim alanlarında kullanılabileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Biyolojik mücadele, Frankliniella occidentalis, Metil salisilat, Thrips, Thrips tabaci

Effect of Methyl Salicylate on Thrips Pests (Frankliniella occidentalis Pergande and Thrips tabaci Lindeman (Thysanoptera: Thripidae)) in Bean Plants

Öz

Methyl salicylate (MeSA), which is produced by plants under the herbivore attack, is a major herbivore induced plant volatile (HIPV). This compound can attract natural enemies while affecting pest behavior. There are many laboratory and field experiments using synthetic MeSA in the world. The effects of MeSA on thrips pests (Frankliniella occidentalis and Thrips tabaci) in bean plants were examined in this study. The experiment was conducted under field conditions with the following treatments in 2011 and 2012; MeSA alone, MeSA + Mite release (Tetranychus urticae Koch), Mite release and untreated control. Three replicates were used for each treatment. Yellow sticky traps (28 x 23 cm) and covered with cotton 5 ml glass vials including 2 ml MeSA solution were tied to wooden poles. Yellow sticky traps and MeSA solutions were replaced every week. Trapped species were counted in the laboratory. Observations during two years showed that the number of thrips detected in the control plots were much more than other plots. In 2011, it was determined that thrips abundance in control plots were 1.45%, 2.56% and 2.70% higher than the treatments with MeSA, Mite Release, and Mite Release + MeSA, respectively. In 2012, the number of thrips in the control plots were 11.66%, 10.00%, and 8.50% higher than the treatments with MeSA, Mite Release, and Mite Release + MeSA. The results show that MeSA did not have any attractive effect on thrips in the field conditions and decreased thrips abundance in treatment plots. Therefore, MeSA could be used to supplement biological control methods against thrips in croplands

Anahtar Kelimeler

Biological control, Frankliniella occidentalis, Methyl salicylate, Thrips, Thrips tabaci