The effect of different liquid fertilizer applications on Narcissi flower (Narcissus spp.) grown under field conditions

Yıl 2024, Cilt: 12 Sayı: 2, 145 - 158, 16.12.2024

Hüccet Vural , Remziye Cengiz

https://doi.org/10.33409/tbbbd.1521985

Öz

Narcissi (Narcissus ssp.) is a bulbous ornamental plant belonging to the Amaryllidaceae (Daffodils) family. In addition to being used as a cut flower, it is also used as an outdoor plant in parks and gardens and indoors. In the research; It was aimed to determine the effects of six types of liquid organic fertilizers (Organic+mineral liquid fertilizer-I, Organic liquid fertilizer-II, Hazelnut vinegar, Chicken vinegar, Commercial liquid fertilizer, Humic acid) on two different daffodil varieties (Sempre Avanti and Barret Browning). For this purpose, the development of the plant was examined using the parameters of full flowering time, flower height, inner flower width, flower diameter, total flower length, number of leaves, leaf width and leaf length as a result of the experiment created by the three-repetitive simple random experiment method under field conditions in Elazığ province. As a result of the study, significant differences were observed in the parameters examined in both daffodil varieties, depending on the fertilizer used (p <0.05). The best results among fertilizers were obtained from plants applied with organic liquid fertilizer-II. For Sempre Avanti variety, full flowering time occurred 13 days earlier in plants applied with organic liquid fertilizer-II compared to the control group, flower length was 41%, internal flower width was 31%, total flower width was 31%, total flower length was 39%, leaf number was 54%, leaf width was 48% and leaf length was 39% better. For Barret Browning variety, these rates were better than the control group; 10 days in full flowering time, 24% in flower length, 27% in internal flower width, 18% in total flower width, 44% in total flower length, 41% in leaf number, 36% in leaf width, and 31% in leaf length. In all parcels where application is made; It is thought that liquid fertilizer applications for soil micro and macro fauna are effective on the development of ornamental plants, but these values may vary depending on dosage and application periods. In addition, considering the close contact of people with ornamental plants by touching and smelling them, the use of organic liquid fertilizers is recommended for human and environmental health.

Anahtar Kelimeler

Narcissus spp., organic fertilizers, liquid fertilizer, flower feature, leaf feature

Açık arazi koşullarında yetiştirilen Nergis çiçeğine (Narcissus spp.) farklı sıvı gübre uygulamalarının etkisi

Öz

Nergis (Narcissus ssp.), Amaryllidaceae (Nergisler) familyasına ait soğanlı bir süs bitkisidir. Kesme çiçek olarak kullanılmasının yanında park ve bahçelerde dış mekan bitkisi olarak, balkon ve iç mekânlarda ise saksılı bitki olarak kullanılmaktadır. Araştırmada; iki farklı nergis çeşidine (Sempre Avanti ve Barret Browning) organik kökenli altı farklı sıvı gübrenin (Mineral katkılı organik sıvı gübre-I, Organik sıvı gübre-II, Fındık sirkesi, Tavuk gübresi sirkesi, Ticari sıvı gübre, Humik asit) etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, Elazığ ilinde açık arazi (tarla) koşullarında üç tekerrürlü tesadüf parselleri deneme deseni yöntemi ile oluşturulan deneme sonucunda bitkinin gelişimi, tam çiçeklenme süresi, çiçek boyu, çiçek iç genişliği, çiçek çapı, toplam çiçek boyu, yaprak sayısı, yaprak genişliği ve yaprak uzunluğu parametreleri incelenmiştir. Çalışma sonucunda her iki nergis çeşidinde incelenen parametreler bakımından kullanılan gübreye bağlı olarak kontrol grubuna göre anlamlı farklılıklar görülmüştür (p<0.05). Gübreler içerisinde en iyi sonuç organik sıvı gübre-II uygulanan bitkilerden elde edilmiştir. Sempre Avanti çeşidi için kontrol grubuna göre organik sıvı gübre-II uygulanan bitkilerde tam çiçeklenme süresi 13 gün önce gerçekleşmiş, çiçek boyu %41, çiçek iç genişliği %31, toplam çiçek genişliği %31, toplam çiçek uzunluğu %39, yaprak sayısı %54, yaprak genişliği %48 ve yaprak uzunluğu %39 oranında daha iyi sonuçlar vermiştir. Bu oranlar Barret Browning çeşidi için tam çiçeklenme süresinde 10 gün, çiçek boyunda %24, çiçek iç genişliğinde %27, toplam çiçek genişliğinde %18, toplam çiçek uzunluğunda %44, yaprak sayısında %41, yaprak genişliğinde %36 ve yaprak uzunluğunda %31 daha olumlu gerçekleşmiştir. Uygulama yapılan tüm parsellerde; toprak mikro ve makro faunası için sıvı gübre uygulamalarının, süs bitkilerinin gelişimi üzerine etkili olduğu ancak, dozaj ve uygulama dönemlerine göre bu değerlerin farklılık arz edebileceği düşünülmektedir. Ayrıca insanların insanların süs bitkileri ile dokunarak ve koklayarak yakın teması düşünüldüğünde organik sıvı gübrelerin kullanılması insan ve çevre sağlığı açısından tavsiye edilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Narcissus spp., organik gübre, sıvı gübre, çiçek özelliği, yaprak özelliği

Kaynakça

• Akdamar M, 2017. Ülkemizde süs bitkileri sektörü. SÜSBİR Haber Dergisi. 7, 16-20.
• Akram M N, Verpoorte R, Pomahačová B, 2021. Effect of bulp age on alkaloid contents of Narcissus pseudonarcissus bulbs. South African Journal of Botany, 136: 182-189.
• Alp Ş, Zeybekoğlu E, Salman A, Özzambak M E, 2020. Doğal bitkilerin kültüre alınması süreci ve süs bitkisi olarak kullanılması. Bursa Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 34: 351 - 357.
• Anonim, 2012. Çiçeklerinden faydalanılan ilaç ve baharat bitkileri yetiştiriciliği raporu (621bhy137), http://megep.meb.gov.trf (Erişim Tarihi: 14.09.2023).
• Anonim, 2021. Süs bitkileri sektör politika belgesi, https://www.tarimorman.gov.tr/TAGEM/Belgeler/yayin/SU (Erişim Tarihi: 14.11.2023).
• Anonim, 2022. Elazığ ili 2021 yılı çevre durum raporu. Türkiye Cumhuriyeti Elazığ Valiliği Çevre, Şehircilik ve iklim Değişikliği İl Müdürlüğü, https://webdosya.csb.gov.tr/db/ced/icerikler/elaz-g_-cdr2021-20230302095258.pdf (Erişim Tarihi: 13.09.2023).
• Anonim, 2023a. Türkiye süs bitkileri ve mamulleri sektör raporu 2023. http://www.susbitkileri.org.tr/images/d/library/98e54002-0285-47c4-ad9f-09d2fddb7f65.pdf (Erişim Tarihi: 9.07.2024).
• Anonim, 2023b. Narcissus spp. “Sempre Avanti”. https://www.gardenia.net/plant/narcissus-sempre-avanti-large-cupped-daffodil (Erişim Tarihi: 14.09.2023).
• Anonim, 2023c. Narcissus spp. “Barret Browning”. https://www.gardenia.net/plant/narcissus-barrett-browning, (Erişim Tarihi: 14.09.2023).
• Anonim, 2024. Süs bitkileri sektör raporu, süs bitkileri üreticileri birliği (SÜSBİR). https://www.susbir.org.tr/belgeler/raporlar/sus-bitkileri-sektor-raporu-2024.pdf (Erişim Tarihi: 9.07.2024).
• Ateş K, Demirkıran A. R, İnik O, 2019. Toprağa bazı doğal ve yapay gübre ilavelerinin çilek bitkisinin verim parametreleri üzerine olan etkileri. Türk Doğa ve Fen Dergisi, 8(2), 23-28.
• Bademkıran, F, 2018. Siirt ili ekolojik koşullarında Nergis (Narcissus spp.) bitkisinin gelişimi ve besin elementi içeriği üzerine vermikompost ve vermisoil dozlarının etkisi. Siirt Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, s. 62.
• Bademkıran F, Çığ A, Türkoğlu N, 2018. Nergis (Narcissus cv.'Royal Connection') bitkisinin gelişimi üzerine katı ve sıvı solucan gübresi dozlarının etkileri. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 5(4), 676-684.
• Benschop M, Le Nard M, Okubo H, de Hertogh, 2010. The Global flower bulb ındustry: production, utilization, research. Horticultural Reviews, 36: 1. 1-15.
• Birol M, Günal E, 2022. Odun sirkesinin tarımda kullanımı. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi, Fen Bilimleri Dergisi, 9(1): 596-608.
• Çakır V, 2023. Elazığ İli Bağ Alanlarında Zararlı Unlu Bit Planococcus Ficus (signoret) (Hemiptera: Pseudoccidae)’ nin Mücadelesinde Odun ve Fındık Sirkesinin Kullanılma Olanaklarının Belirlenmesi. Fırat Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Elazığ.
• De Groot N S P, 1998. Floriculture worldwide trade and consumption patterns, World Conference on Horticultural Products, Rome, 1-20 June, 75-98.
• Demirkıran A R, Özbay N, Demir Y, 2012. Leonardit ve inorganik gübrelemenin domates bitkisinin gelişimi üzerine etkileri. Bingöl Üniversitesi Türk Doğa ve Fen Dergisi, s. 48-52.
• Demirkıran A R, Cengiz Ç, 2010. Değişik organik materyaller (gidya, alsil, deniz yosunu, hümik asit, yosun ve torf) ile kimyasal gübre uygulamalarının antep fıstığı (Pistacia vera L.) fidanı üzerine etkilerinin incelenmesi. Bingöl Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, s. 43-50.
• El Attar A B, Othman E Z, El Bahbohy R M, Mahmoud A X M, 2023. Efficiency of different potassium sources, and soil bio-fertilizers for growth, productivity and biochemical constituents of Narcissus (Narcissus tazetta L.). Journal of Plant Nutrition, 46(10): 2416-2433.
• Ferdausi A, Chang X, Anthony H, Jones M,2020. Galanthamine production in tissue culture and metabolomic study on Amaryllidaceae alkaloids in Narcissus pseudonarcissus cv. Carlton. Industrial Crops and Products, 144:1-12.
• Kaçan K, Özkul Ç, Sokat Y, 2018. Nergis ve sümbül yetiştiriciliğinde sorun olan yabancı otların belirlenmesi ve mücadele yöntemlerinin araştırılması. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 55(1): 103-110.
• Kazaz S, 2012. Çiçek soğanlarının çoğaltılması ve yetiştirme teknikleri ders notları. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı.
• Kolsarıcı Ö, Kaya M D, Day S, İpek A, Uranbey S, 2005. Farklı humik asit dozlarının ayçiçeğinin (Helianthus annus L.) çıkış ve fide gelişimi üzerine etkileri. Akdeniz University Journal of the Faculty of Agriculture, 18(2), 151-155.
• Mun S P, Ku C S, 2010. Pyrolysis GC-MS analysis of tars formed during the aging of wood and bamboo crude vinegars. Journal of wood science, 56(1), 47-52
• Namlı A, Akça M O, Turgay E B, Soba M R, 2014. Odun sirkesinin tarımsal kullanım potansiyelinin araştırılması. Toprak Su Dergisi, 3(1), 44-52.
• Salman A, Zeybekoğlu E, Alp Ş, Özzambak M E, Wallace M Y, 2019. Performance of different Narcissus cultivars in Izmir ecological conditions. In XXX International Horticultural Congress IHC2018: International Symposium on Ornamental Horticulture and XI International 1263 (pp. 191-198).
• Sarıtaş F, Namlı, 2023. Farklı materyallerden elde edilen odun sirkesinin mısır bitkisinde verim ve verim öğeleri üzerine etkisi. Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Dergisi, 11(2), 154-161.
• Sönmez İ, Maltaş Ş, Sarıkaya H Ş, Doğan A, Kaplan M, 2019. Tavuk gübresi uygulamalarının domates (Solanum lycopersicum L.) gelişimi ve verim üzerine etkilerinin belirlenmesi. Mediterranean Agricultural Sciences, 32(1), 101-107.
• Taş F, Özgen İ, Aydoğmuş E, Koç İ, 2022. Farklı organik kaynaklardan elde edilen gübrelerin çilek bitkisinin bazı verim parametreleri ile topraktaki nematot trofik yapısına etkileri. 2. Başkent International Conference on Multidisciplinary Studies, February 24-25, Ankara, Full Text Book, s. 374-380.
• Uçar Ö, Soysal S, Erman M, 2020. Farklı leonardit dozlarının nohut (Cicer arietinum L.)’un verim ve bazı verim özelliklerine etkileri. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, 20: 917-921.
• Ülker G, Sökmen D, Ellialtıoğlu Ş, 2010. Ankara koşullarında nergis (Narcissus pseudonarcissus) soğanlarının dikim zamanının çiçek oluşumu üzerine etkisi. 4. Ulusal Süs Bitkileri Kongresi, 20-22 Ekim, Erdemli-Mersin, s. 395-404.