Üriner Sistem Enfeksiyonu Geçiren 1-24 Ay Arası Çocuklarda Renal Hasarın Zamanla Değişiminin Değerlendirilmesi

Yıl 2019, Cilt: 13 Sayı: 6, 418 - 423, 23.12.2019

Evrim Kargın Çakıcı

https://doi.org/10.12956/tjpd.2018.378

Öz

 Amaç: Çocuklarda üriner sistem enfeksiyonu böbrek hasarı ile ilişkili olabilir. Literatürde, ateşli üriner sistem enfeksiyonundan 4-6 ay sonra çekilen renal sintigrafide yüksek sıklıkla lezyonlar olabileceğini bildiren yayınlar vardır. Bununla birlikte, bu lezyonların zaman içinde değişimi hakkındaki veriler son derece sınırlıdır. Çalışmada, üriner sistem enfeksiyonu geçiren küçük çocuklarda böbrek hasarının zaman içindeki değişimi ve böbrek hasarının ilerlemesiyle ilişkili faktörleri analiz etmeyi amaçladık. 

Gereç ve Yöntemler: Bu çalışmada, yaşı 1-24 ay arasında olup ilk ateşli üriner sistem enfeksiyonu tanısından en az 90 gün sonra çekilen Teknesyum-99m dimerkaptosüksinik asit sintigrafisinde hasar tespit edilmiş ve 2 yıl sonra kontrol sintigrafisi yapılmış olan 143 hasta retrospektif olarak değerlendirildi. 

Bulgular: DMSA sintigrafisinde renal hasar tespit edilen 143 çocuktan 27’sinde (%18.8) bulgularda ilerleme, 38’sinde (%26.5) bulgularda gerileme izlenirken, 78 (%54.5) hastada değişiklik olmadı. Cinsiyet veya yaş açısından gruplar arasında fark yoktu. Renal hasarda ilerleme saptanan grupta, 21/27 (%77.8) çocukta evre IV-V vezikoüreteral reflü ve 22 (%81.5) çocukta tekrarlayan üriner sistem enfeksiyonu mevcuttu. Çok değişkenli regresyon analizinde tekrarlayan üriner sistem enfeksiyonunun, böbrek hasarının ilerlemesinde bağımsız bir risk faktörü olduğu ortaya konmuştur. Renal hasarda gerileme olan grupta ise sadece 3/38 (%7.9) hastada evre IV-V vezikoüreteral reflü ve 4 (%10.5) hastada tekrarlayan üriner sistem enfeksiyonu vardı. 

Sonuç: Üriner sistem enfeksiyonu geçiren küçük çocukların çoğunda renal hasar gelişmemekle birlikte renal hasar olması durumunda, bunların çoğunda zaman içinde değişiklik olmamakta ya da regresyon olmaktadır. Öte yandan, üriner sistem enfeksiyonu sonrası böbrek hasarı saptanan çocukların dörtte biri kadarı, renal fonksiyonlarda bozulma açısından risk altındadır. Renal hasarda ilerleme için tekrarlayan üriner sistem enfeksiyonu bağımsız bir risk faktörüdür. Bu çocuklarda altta yatan yüksek dereceli vezikoüreteral reflü saptanma olasılığı oldukça yüksektir. Renal hasar derecesinin değerlendirilmesi açısından bu çocukların uzun dönem izlemleri önemlidir. 

Anahtar Kelimeler

Üriner sistem enfeksiyonu, Renal hasar, Vezikoüreteral reflü

Kaynakça

• 1. Freedman AL. Urologic diseases in North America project: Trends in resource utilization for urinary tract infections in children. J Urol 2005;173: 949–54.
• 2. Barry BP, Hall N, Cornford E et al. Improved ultrasound detection of renal scarring in children following urinary tract infection. Clin Radiol 1998;53:747–51.
• 3. Geback C, Hansson S, Martinell J, Sandberg T, Sixt R, Jodal U. Renal function in adult women with urinary tract infection in childhood. Pediatr Nephrol 2015;30:1493–99.
• 4. Montini G, Tullus K, Hewitt I: Febrile urinary tract infections in children. N Engl J Med 2011;365:239–50.
• 5. Shaikh N, Ewing AL, Bhatnagar S, Hoberman A: Risk of renal scarring in children with a first urinary tract infection: A systematic review. Pediatrics 2010;126:1084–91.
• 6. Zaffanello M, Franchini M, Brugnara M, Fanos V. Evaluating kidney damage from vesico-ureteral reflux in children. Saudi J Kidney Dis Transpl 2009;20:57-68.
• 7. Penido Silva JM, Oliveria EA, Diniz JS, Bouzada MC, Vergara RM, Souza BC. Clinical course of prenatally detected primary vesicoureteral reflux. Pediatr Nephrol 2006;21:86-91.
• 8. Wennerstrom M, Hansson S, Jodal U, Stokland E. Primary and acquired renal scarring in boys and girls with urinary tract infection. J Pediatr 2000;136:30–4.
• 9. Wallin L, Helin I, Bajc M. Follow-up of acute pyelonephritis in children by Tc-99m DMSA scintigraphy: Quantitative and qualitative assessment. Clin Nucl Med 2001;26:423-32.
• 10. Swerkersson S, Jodal U, Sixt R, Stokland EPark YS. Renal scar formation after urinary tract infection in children. Korean J Pediatr 2012;55:367-70.
• 11. Hansson S. Urınary tract infection in small children: The evolution of renal damage over time. Pediatr Nephrol 2017;32:1907-13.