RİNG VE KOMPAKT İPLİK ÖZELLİKLERİ İLE BU İPLİKLERDEN ÜRETİLEN ÖRME KUMAŞ ÖZELLİKLERİNİN İSTATİSTİKSEL OLARAK İNCELENMESİ

Yıl 2008, Cilt: 18 Sayı: 3, 197 - 205, 01.12.2008

Serin Mavruz R. Tuğrul Oğulata

Öz

Bu çalışmada, aynı harmandan % 100 pamuklu Ne 30 ve Ne 40 numarada üretilen ring ve kompakt ipliklerin kalite özellikleri ile bu ipliklerden üretilen süprem, ribana ve interlok konstrüksiyonlarındaki örme kumaşların gramaj, patlama mukavemeti ve boncuklanma (pilling) özellikleri incelenmiştir. Üretilen iplikler arasındaki farklar bağımsız iki örnek t testi ile, deneysel çalışmalarda kullanılan parametrelerin gramaj ve patlama mukavemeti değerleri üzerindeki etkisi ise tek yönlü varyans analizi (ANOVA) yapılarak değerlendirilmiştir. Deneysel çalışma sonuçlarına göre, özellikle Ne 40 numaradaki ring ve kompakt ipliklerin ölçülen bütün özellikleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark tespit edilmiştir. İplik yapısındaki farklılıklar kumaş özelliklerini de etkilemiş, özellikle kompakt ipliklerden üretilen örme kumaşların patlama mukavemeti değerleri daha yüksek olarak belirlenmiştir

Anahtar Kelimeler

Ring iplik eğirme sistemi, Kompakt iplik eğirme sistemi, Örme kumaşlar, Varyans analizi

STATISTICAL INVESTIGATION OF PROPERTIES OF RING AND COMPACT YARNS AND KNITTED FABRICS MADE OF THESE KINDS OF YARNS

Öz

In this paper, properties of both % 100 cotton ring spun and compact spun yarns in Ne 30 and Ne 40 yarn counts from the same raw material were investigated. Single Jersey, rib and interlock knitted fabrics were produced from these yarns. Weights, bursting strengths and pilling tendencies of these fabrics were investigated. The differencies of ring and compact yarns were evaluated with the help of undependent two sample t test, effect of parameters used in experimental studies were evaluated with the help of oneway-variance analyze (ANOVA). With respect to experimental results, statistically meaningfull differences are determined between the measured all properties of ring and compact yarns, especially in Ne 40. Differences in yarn structure affected fabric properties, especially, knitted from compact yarns have higher bursting strength than fabrics knitted from ring spun yarns

Anahtar Kelimeler

Ring spinning system, Compact spinning system, Knitted fabrics, Variance analyze

Kaynakça

• 1. Çelik, P., 2001, “Kompakt iplik Eğirme Teknolojisi ve Mevcut Deneyimler Işı- ğında Genel Değerlendirilmesi”, Tekstil ve Konfeksiyon, Sayı: 2, s:68-75.
• 2. Babaarslan, O., Vuruşkan, D., 2005, “Kompakt İplik Eğirme Sistemleri: Tekstilde Yeri ve Önemi”, Tekstil Teknolojileri ve Tekstil Makineleri Kongresi, TMMOB Makine Mühendisleri Odası, Gaziantep. 3. Jackowski T., Cyniak D., Czekalski J., 2004, “Compact Cotton Yarn”, Fibres&Textiles in Eastern Europe, Vol. 12, No. 4(48).
• 4. Krifa M. ve Ethridge M.D., 2006, “Compact Spinning Effect on Cotton Yarn Quality: Interactions with Fiber Characteristics”, Textile Research Journal, Vol 76(5), 388-399.
• 5. rieter-Com4.pdf ComforSpin Machine K44 Kataloğu, 2006, www.rieter.com, Web Sitesi.
• 6. Hoşsoy, İ., 2001, “Kompakt ve Konvansiyonel Ring İplik Eğirme Sistemlerinin Karşılaştırılması”, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• 7. Huh Y., Kim Y.R. ve Oxenham W., 2002, “Analyzing Structural and Physical Properties of Ring, Rotor and Friction Spun Yarns”, Textile Research Journal, Vol 72(2), 156-163.
• 8. Sezgin, O.S., 2005, “Konvansiyonel Ring ve Kompakt İplik Eğirme Sistemleri ile Elde Edilen İpliklerin Örme Kumaş Performanslarının Karşılaştırılması”, Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Tekstil Mühendisliği Anabilim Dalı, Isparta.
• 9. Ömeroğlu, S., 2005, “Kompakt ve Ring İpliklerden Elde Edilmiş Örme Kumaşların Patlama Mukavemeti ve Boncuklanma Performansı Üzerine Bir Araştırma”, Pamukkale Üniversitesi, Mühendislik Bilimleri Dergisi, Cilt 11, Sayı: 3, s:357-360.
• 10. Çeken, F. ve Göktepe, F., 2005, “Comparison of the Properties of Knitted Fabrics Produced by Conventional and Compact Ring-Spun Yarns”, Fibres&Textiles in Eastern Europe, January/March, Vol. 13, No. 1 (49).
• 11. Jackowska-Strumillo, L., Cyniak, D., Czekalski, J., and Jackowski, T., 2007, “Quality of Cotton Yarns Spun Using Ring-, Compact-, and Rotor-Spinning Machines as a Function of Selected Spinning Process Parameters”, Fibres&Textiles in Eastern Europe, January/March, Vol.15, No. 1(60).
• 12. Dönmez Kretzschmar, S., Özgüney, A.T., Özçelik, G., Özerdem, A., 2007, “The Comparison of Cotton Knitted Fabric Properties Made of Compact and Conventional Ring Yarns Before and After the Dyeing Process”, Textile Research Journal, Vol 77 (4), 233-241.
• 13. USTER HVI 900 Kataloğu, Textile Laboratory-Fiber Testing, 1991.
• 14. Shahbaz, B., Jamil, N. A., Farooq, A., Saleem, F., 2005, “Comparative Study of Quality Parameters of Knitted Fabric from Air-jet and Ring Spun Yarn”, Journal of Applied Sciences, 5 (2): 277- 280.
• 15. Soe, A.U., Matsuo, T., Takahashi, M., Nakajıma M., 2003, “Compression of Plain Knitted Fabrics Predicted from Yarn Properties and Fabric Geometry”, Textile Research Journal, March, 73; 861-866.
• 16. Candan, C. ve Önal, L., 2002, “Dimensional, Pilling and Abrasion Properties of Weft Knits Made from Open-end and Ring Spun Yarns”, Textile Research Journal, 72 (2), 164- 169.
• 17. Chen, Q.H., Au, K.F., Yuen, C.W.M. and Yeung K.M., 2003, “Effects of Yarn and Knitting Parameters on the Spirality of Plain Knitted Wool Fabrics”, Textile Research Journal, 73 (5), 421-426.
• 18. Kalaycı, Ş., 2006, “SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri”, Baran Ofset, İkinci Baskı, 426 s
• 19. Kırayoğlu, B., 1996, “Kumaşlarda Boncuklanma ve Boncuklanmayı Etkileyen Faktörler”, TÜBİTAK-MAM Tekstil Enstitüsü Sagem Müdürlüğü, Bursa.
• 20. Nikolic, M., Stjepanovic, Z., Lesjak, F., Stritof, A., 2003, “Compact Spinning for Improved Quality of Ring-Spun Yarns”, Fibres&Textiles in Eastern Europe, October/December, Vol.11, No.4 (43).
• 21. BS EN ISO 13938-2, Textiles – Bursting Properties of Fabrics, Part:2 Pneumatic Method for Determination of Bursting Strength and Bursting Distension, 1999.
• 22. TS 251, Birim Uzunluk ve Birim Alan Kütlesinin Tayini, 1991.
• 23. TS EN ISO 12945-2, Tekstil-Kumaş- larda Yüzey Tüylenmesi ve Boncuklanma Yatkınlığının Tayini-Bölüm 2: Geliş- tirilmiş Martindale Metodu, 2002.