İSTATİSTİKSEL KALİTE KONTROL SÜRECİNDE p VE p-CUSUM GRAFİKLERİNİN TEKSTİL SEKTÖRÜNDE UYGULANMASI

Yıl 2014, Cilt: 24 Sayı: 1, 9 - 14, 01.06.2014

İrfan Ertuğrul Abdullah Özçil

Öz

Her sektörde olduğu gibi tekstil sektöründe de kalite müşteriler ve üreticiler için büyük önem taşımaktadır. Bu yüzden kalite düzeyinin arttırılması amacıyla bu çalışma yapılmıştır. Bu çalışmada Denizli’de faaliyet gösteren bir tekstil şirketinin üretim sürecindeki hatalar, nedenleri ve sonuçları incelenmiştir. Hata verileri kalite bölümünün kontrol raporlarından elde edilmiştir. Üretim sürecinin sahip olduğu teknik özelliklerin durumu kontrol grafikleri ile sunulmuştur. Ürünlerin belirli ve eşit zaman periyotlarında elde edilen verilerle p (Kusur yüzdesi grafikleri) ve p-CUSUM (Kümülâtif toplam) kontrol grafikleri yardımıyla üretimin hedeflenen kalite düzeyinde veya standartlara uygun olup olmadığını araştırmak için kullanılmıştır. Üretimin Temmuz 2012 - Haziran 2013 arası verileri farklı yöntemlerle kıyaslanarak incelenmiştir. İki farklı kontrol grafiği yöntemi kullanılarak hem farklı yöntemler karşılaştırılmıştır, hem de kalite düzeyi hakkında görüş belirtilmiştir. Kontrol grafikleri hazırlanırken, IBM SPSS Version 21 ve Microsoft Excel 2007 programları kullanılmıştır. Hata oranlarının kalite kontrol seviyesi p-kontrol ve p-CUSUM grafiklerinde farklı ve tutarsız olduğu tespit edilmiştir. Bu çalışmanın sonucunda uygun olan her iki kontrol grafiği yönteminin birlikte kullanılmasıdır

Anahtar Kelimeler

Kalite, İstatistiksel kalite kontrol, p-Grafiği, p-CUSUM grafiği, Pareto analizi

THE APPLICATION OF 'p' AND 'p-CUSUM' CHARTS INTO TEXTILE SECTOR IN THE STATISTICAL QUALITY CONTROL PROCESS

Öz

As in every sector, in textile sector, quality is of great importance for consumers and producers. Thus, this study is carried out to increase level of quality. In this study, it is analyzed the errors, the reasons and the results during the production process in a textile company in Denizli. The data on errors are obtained from check reports of the Quality Department. Technical features of production process are presented in control charts. Thanks to data on products in certain and equal time periods, control charts such as ‘p’ (Defect Percentage of Charts) and ‘p-CUSUM’ (The Cumulative Sum Of Charts) are used to research whether or not the production is suitable for the standards or desired quality level. Data on production in July 2012- June 2013 are analyzed by comparing different methods. Through the use of two different control charts, it is both compared different methods and obtained feddback about quality level. IBM SPSS Version 21 and Microsoft Excel 2007 programs are used during the prepartion of control charts. Quality control level of error rates is identified as different and inconsistent. In the end of this study, it is appropriate to use both control chart methods together

Anahtar Kelimeler

Quality, Statistical quality control, p-Chart, p-CUSUM chart, Pareto analysis

Kaynakça

• 1. Başar, A. ve Oktay, E., 1999, Uygulamalı İstatistik - I, Aktif Yayınevi.
• 2. Baskan, Ş., 1997, İstatistiksel Kalite Kontrolü, Ege Üniversitesi Basımevi, s.26.
• 3. Şahin, O., 2013, ‘‘İstatistiksel Proses Kontrolünde Proses Yeterlilik Analizi ve Tekstil Endüstrisinde Uygulama’’, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt:27, Sayı:2.
• 4. Dülgeroğlu Kısaoğlu, Ö., 2010, ‘‘Orta Büyüklükte Bir Dokuma İşletmesinde İstatistiksel Proses Kontrol Sistemi: I. Kumaş Hatalarının Kontrolü’’, Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, Cilt:16, Sayı:3, s. 292-293.
• 5. Işığıçok, E., 2005, Toplam Kalite Yönetimi Bakış Açısıyla İstatistiksel Kalite Kontrol, Ezgi Kitabevi, s.203.
• 6. Bircan, H. ve Gedik, H., 2003, ‘‘Tekstil Sektöründe İstatistiksel Proses Kontrol Teknikleri Uygulaması Üzerine Bir Deneme’’, C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt:4, Sayı:2, s.70.
• 7. Montgomery, D.C., 1991, Introduction to Statistical Quality Control, Second Edition, JohnSons, Inc., USA.,
• 8. Menipaz, E., 1984, Essentials of Production and Operations Management, Prentice-Hall, Inc., p.562.
• 9. Patır, S., 2009, ‘‘İstatistiksel Proses Kontrol Teknikleri ve Kontrol Grafiklerinin Malatyadaki Bir Tekstil (İplik Dokuma) İşletmesinde Bobin Sarım Kontrolüne Uygulanması’’, SÜ İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, s.238.
• 10. Ertuğrul, İ., 2004, Toplam Kalite Kontrol ve Teknikleri, Ekin Kitabevi, s.214.
• 11. Aykul, H., Akçakoca, H., Ediz, G., ve Taksut, M., 2005, ‘‘Garp Linyitleri İşletmesi Termik Santral Kömürleri İçin İstatistiksel Süreç Kontrol Analizi’’, Türkiye
• 19. Uluslar arası Madencilik Konferansı, İzmir, s.315.
• 12. Anderson, R. D., Sweeney J. D., and Williams A. T., 1993, Statistics For Business And Economics, Fifth Edition, West Publishing Company, pp. 762.
• 13. Arıoğlu, E. ve Girgin, C., 1987, ‘‘Mevhibe İnönü Tünelinde Beton Kalite Kontrol Değerlendirmesi’’, Yapı Merkezi Yayınları, İstanbul, s.9.
• 14. Sheila, M. W., Bryan, R. B. and Martin, M. T. S., 1992, Quality control: an application of the CUSUM, BMJ EDUCATION & DEBATE, Volume:304, p.1359
• 15. Kasap, E., 2006, Shewart, Cusum ve Ewma Kalite Denetimi Grafiklerinin Bir Üretim Sürecinde Kullanılması, Yüksek Lisans Tezi, On Dokuz Mayıs Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstatistik Anabilim Dalı, Samsun, s.10.
• 16. Demir, Y., 2008, Shewart, Cusum ve Ewma Kontrol Grafiklerinin Makine Sanayine Uygulanması, Yüksek Lisans Tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı, Van, s.15-16.
• 17. Gümüşoğlu, Ş., 2000, İstatistiksel Kalite Kontrolü ve Toplam Kalite Yönetimi Araçları, Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş., s.142.
• 18. Patır, S., 2009, ‘‘İstatistiksel Proses Kontrol Teknikleri ve Kontrol Grafiklerinin Malatya’daki Bir Tekstil (İplik Dokuma) İşletmesinde Bobin Sarım Kontrolüne Uygulanması’’, SÜ İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, Cilt:13, Sayı:25.