DYNASTIC BUREAUCRACY IN ANCIENT AND IMPERIAL CHINA: A WEBERIAN REVIEW

Yıl 2023, Cilt: 4 Sayı: 1, 65 - 87, 15.06.2023

Kadir Caner Doğan , Sadi Arslan

https://doi.org/10.58702/teyd.1289988

Cited By: 1

Öz

Weber, who first theorized bureaucracy as a form of managerial organization, defines bureaucracy as division of labor, specialization, organization, authoritarian hierarchical structure, impersonalism, filing of correspondence and activities, adherence to written rules and disciplined management of large groups within the framework of planning. The bureaucracy, which dates back to ancient times, was also seen in the Ancient, Western and Eastern societies. It is thought that China has a mythological history dating back to 5500 BC. Dynaties, which have been struggling with each other throughout history, have taken over China and formed their own bureaucratic structures. Patrimonial bureaucracy, which Weber bases on traditional authority, is the structuring of bureaucracy seen in the dynasties that took over the administration. In this study, the ancient roots of bureaucracy in a civilization were evaluated from some aspects, with an emphasis on bureaucracy and bureaucratic organization in the Ancient and Imperial periods in China.

Anahtar Kelimeler

Ancient, Empire, Dynasties, China, Weberian Bureaucracy

ANTİK VE İMPARATORLUK ÇİN’İNDE HANEDANLIKLAR BÜROKRASİSİ: WEBERYAN BİR BAKIŞ

Öz

Yönetsel bir örgütlenme biçimi olarak bürokrasiyi ilk kuramsallaştıran Weber bürokrasiyi, iş bölümü, uzmanlaşma, örgütlenme, otoriter hiyerarşik yapı, gayri şahsilik, yazışmaların ve faaliyetlerin dosyalanması, yazılı kurallara bağlılık ve planlama çerçevesinde geniş grupların disiplinli bir şekilde yönetilmesini gerektiren toplumsal örgütlenme biçimi olarak tanımlamaktadır. Tarihi oldukça eskilere dayanan bürokrasi Antik Çağ, Batı ve Doğu toplumlarında da görülmüştür. Çin’in M.Ö. 5500 yıllık mitolojik tarihi geçmişe sahip olduğu düşünülmektedir. Tarih boyunca birbiriyle mücadele içerisindeki Hanedanlıklar Çin’de yönetimi ele geçirerek kendi bürokratik yapılarını oluşturmuşlardır. Weber’in geleneksel otoriteye dayandırdığı patrimonyal bürokrasi, yönetimi ele geçiren hanedanlıklarda görülen bürokrasi yapılanmasıdır. Bu çalışmada, Çin’de Antik ve İmparatorluk dönemimde bürokrasi ve bürokratik teşkilatlanma üzerinde durularak, bürokrasinin bir medeniyet içerisindeki kadim kökleri bazı yönlerden değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Antik, İmparatorluk, Hanedanlıklar, Çin, Weberyan Bürokrasi

Kaynakça

• Akçakaya, M. (2016). “Weber’in Bürokrasi Kuramının Bugünü ve Geleceği”. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3 (8), Özel Sayı Aralık, 275-295.
• Ceran, Y. (2016). Qin Hanedanlığı Ordusunun Tarihi Gelişimi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Çakan, V. (2017). “Ülke Tanıtımı: Geçmişten Günümüze Çin”. Asya Araştırmaları Dergisi, 1 (1), 111-130.
• Demir, F. (2011). “Bürokratik Kültür”. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16 (2), 153-178.
• Demir, A. (2017). “Kadim Çin Hukuku”. Sosyal Araştırmalar ve Davranış Bilimleri Dergisi, 3 (3), 32-42.
• Doğan, K. C. (2020). “Max Weber’de Patrimonyalizm ve Bürokrasi Kavramları: Antik ve Çin İmparatorluğu Üzerine Analizler”. Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11 (21), 410-423.
• Dursun, D. (1992). “Bürokrasi Teorisi ve Yönetim”. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 37-38, 133-149.
• Eberhard, W. (2007). Çin Tarihi. 4. Baskı. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
• Fairbank, J. K. (1969). Çağdaş Çin’in Temelleri. (Çev. Ünsal Oskay). 1. Basım. İstanbul: Doğan Yayınevi.
• Huang, R. (2007). Çin Tarihi, Bir Makro Tarih Yaklaşımı. (Çev. Atilla Sönmez). 2. Baskı. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Kaçer, M. (2017). “Çin Bürokrasi Sınavları: Patrimonyal Bürokraside Rasyonel Bir Gelenek”. Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3 (2), 145-166.
• Karasoy, H. A. (2009). “Max Weber’de Bilim, Bilim Adamı ve Siyasal Liderlik Konusu”. Selçuk Üniversitesi İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 9 (18), 487-506.
• Karluk, A. C. (2018). “Çinlilerin Millet Düşüncesinin Kökenleri ve Ötekilere Bakışı”. Doğu Asya Araştırmaları Dergisi, 1 (1), 30-54.
• Karluk, A. C. (2019). “Çin Tarihinde Çinli Olmayan Halkların Yönetiminde Uygulanan Stratejiler”. Doğu Asya Araştırmaları Dergisi, 2 (1), 1-36.
• Memiş, E. (2009). Eskiçağ Medeniyetleri Tarihi. 2. Baskı. Bursa: Ekin Basın Yayım Dağıtım.
• Okandan, R. G. (1944). “Çin’de Devlet ve Devletle ilgili Teorik Görüşler”. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 10 (1-2), 77-94.
• Özer, M. A. ve B. Özmen (2017). “Parlamenter ve Başkanlık Sistemleri Arasında Konumunu Arayan Bürokrasi”. Strategic Public Management Journal, 3, Özel Sayı, 17-34.
• Özmen, İ. ve A. Buluş (2017). “Başlangıçtan Devrime Çin’i Anlamak (Mı)?”. Medeniyet ve Toplum, 1 (1), 9-33.
• Öztürk, M. (2009). Türk Tarihine Katkıları Yönüyle Prof. Dr. Wolfram Eberhard (1909-1989). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elâzığ.
• Simon, E. (2015). Çin Uygarlığı. (Çev. Oğuz Adanır). Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Şat, N. (2009). “Yeni Kamu Yönetimi Anlayışı; Weber Bürokrasisinin Sonu mu?”. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(1), 93-108.
• Weber, M. (2012). Ekonomi ve Toplum. (Çev. Latif Boyacı). 1. Cilt. 1. Baskı, İstanbul: Yarın Yayınları.
• Weber, M. (2017). Sosyoloji Yazıları. (Çev. Taha Parla). 1. Basım. İstanbul: Metis Yayınları.