Due diligence of occupational health and safety of subcontractor health workers in Akdeniz University

Yıl 2012, Cilt: 10 Sayı: 3, 160 - 173, 28.12.2012

Mustafa İzgi Hafize Öztürk Türkmen

https://doi.org/10.20518/tjph.173012

Cited By: 3

Öz

Objective: The Health Transformation Project, one of the outcomes of neo-liberal policies, includes subcontracting Subcontracting in the health sector affects the health of individual workers, and due to the quality of the service it produces, it also affects the health of the community. The purpose of the present study is to evaluate the effect of subcontracting on health and safety of workers in university hospitals that serve as centers of science, education and research, and further to raise awareness of the effects of subcontracting, to plan large scale studies and considerthe precautions that need to be taken.

Methods: The sample group of the quantitative research was determined by considering work groups as a basis and choosing 153 workers from 1175 subcontractors working in Akdeniz University Hospital. The survey consisting of 2 sections were applied to 128 workers who agreed to participate in the research. In the first section of the survey there are open-ended questions related to research and socio demographic data, in the second section there are five-point Likert type questions.

Results: 62.5% of the participants stated that they had not had any health risk education before they started to work, 82.8% stated that they were not informed by the employer about the potential risks, 85.2% stated that no vaccination was provided, 57.0% stated that the protective equipment was not sufficient, 73.4% stated that the job they perform has a health risk, 71.1% stated that working for a subcontractor effects their health negatively, 94.6% stated that working as a permanent staff member is secure.

Conclusions: Subcontracting should be ended in order to remove health risks from working environment, to provide safety at work, and to actualize human rights in health services. 

Anahtar Kelimeler

Subcontracting, health right, health and safety at work

Akdeniz Üniversitesi’nde taşeron sağlık işçilerinin işçi sağlığı ve iş güvenliği durum tespiti

Öz

Amaç: Neoliberal politikaların Türkiye’deki yansımalarından biri olan Sağlıkta Dönüşüm Projesi taşeronlaşmayı içeren bir programdır. Sağlıkta taşeronlaşma, çalışanın sağlığını ve ürettiği hizmetin niteliği nedeniyle toplum sağlığını etkilemektedir. Çalışmanın amacı, bir üniversite hastanesinde taşeronlaşma sonrası çalışanların işçi sağlığı ve iş güvenliği açısından durumlarını değerlendirmek, konuya yönelik farkındalık yaratmak ve geniş çaplı çalışmaların planlanıp gerekli önlemlerin alınmasına katkı sağlamaktır.

Yöntem: Akdeniz Üniversitesi Hastanesi’nde taşeron olarak çalışan 1175 işçiden, meslek grupları temel alınarak tanımlayıcı araştırmanın 153 kişilik örneği belirlenmiş ve araştırmaya katılmayı kabul eden 128 çalışana iki bölümden oluşan anket uygulanmıştır. Anketin ilk bölümünde sosyodemografik veriler ve araştırmaya ilişkin açık uçlu sorular, ikinci bölümünde ise beşli Likert tipi soru kökleri yer almaktadır.

Bulgular: Katılımcıların %62.5’i iş öncesi sağlık risk eğitimi almadığını, %82.8’i riskler konusunda işveren tarafından bilgilendirilmediğini, %85.2’si aşı yapılmadığını, %57.0’si koruyucu donanımın yetersiz olduğunu, %73.4’ü yaptıkları işin sağlık riski yarattığını, %71.1’i taşeron çalışmanın sağlığı olumsuz etkilediğini, %94.6’sı kadrolu çalışmanın güvenceli olduğunu belirtmişlerdir. Sonuç: Çalışma ortamının sağlık risklerinden arındırılması, iş güvencesinin sağlanması ve sağlık hizmet üretiminde insan haklarının yaşama geçirilmesi için taşeronlaşmaya son verilmesi gerekir. 

Anahtar Kelimeler

Taşeronlaşma, Sağlık Hakkı, İşçi Sağlığı, İş Güvenliği

Kaynakça

• Kavuncubaşı Ş. Kamudan özele hastanelerde dışarıdan hizmet alımı. Hospital News 2010;(73):7-19.
• Quinlan M, Bohle P. Globalization, neoliberalism and health. Under pressure, out of control or home alone? Reviewing research and policy debates on the occupational health and safety effects of outsourcing and home-based work Internationial Journal of Health Services. ;38(3):489-524. İltan MÖ. Esnek istihdam koşullarında eğitim-istihdam ilişkisinin çözümlenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı. Ocak http://acikarsiv.ankara.edu.tr/browse/4 /5019.pdf?show Accessed March 2, Available at:
• Güler Müftüoğlu B. Firmalar arası değişim ilişkisi: fasonlaşma ve taşeronlaşma. Toplum ve Hekim, 2008;23(4):243-53.
• Uyanık Y. Neoliberal küreselleşme sürecinde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 2008; 10 (2):209-24.
• Uğur AA. Dışarıdan hizmet alımının sağlık etkisi. http://www.devsaglikis.org.tr/index.php ?bolum=yazioku&no=1456 March 2, 2012. piyasaları. Gazi Available at: Accessed
• Belek İ. Esnek üretim derin sömürü. Yazılama Yayınları, 2. Baskı, İstanbul, ;167-70. Tüzün H. Daha esnek istihdam daha az Taşeronlaşmanın sağlık: sağlığına, sağlık çalışanlarına ve sağlık hizmetlerine etkileri. Toplum ve Hekim, ; 23(5):322-31. çalışanların Ergönül Ö. Taşeron firmalarda çalışan sağlık çalışanlarının enfeksiyon riskleri ve korunma yolları, Toplum ve Hekim, ;23(5):338-51. Özkal Sayan İ, Küçük A. Türkiye’de kamu personeli istihdamında dönüşüm: sağlık bakanlığı örneği. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 2012;67(1), s.171-203.
• Zengingönül O. İş güvencesine istihdam açısından bir yaklaşım. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2004;6(1):328-45.
• Yılmaz F. Küreselleşme sürecinde gelişmekte olan ülkelerde ve Türkiye’de iş sağlığı ve güvenliği. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 2009;6(1):45-72.
• WHO. Sağlık araştırmalarında örnek büyüklüğünün Lwanga SK. Lemeshows. Çev: Hayran O. İstanbul. Marmara Üniversitesi Yayın No: Burgmeier A., Türk M., Gonzalez M., Gehanno JF. Sağlık kurumlarında işçi sağlığı ülkelerinden örnekler. Çalışan sağlığı birimlerinin organizasyonu, işlevleri ve finansmanı çalıştayı sözel sunumu. 13-15 Eylül 2012, Antalya. bazı Avrupa
• İş kazaları sıklık ve ağırlık hızları Available http://www.tuik.gov.tr/VeriBilgi.do?tb_id =3&ust_id=1 Accessed March 16, 2012. at: Taşyürek M. Kişisel koruyucu donanımlar. Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi Ocak-Mart 2007;(29):18-26. Available http://www.ttb.org.tr/MSG/dergi/ocak0
• /7.htm Accessed March 13, 201. Y. at: Demiral Çalışma yaşamında psikososyal etmenler. Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi 2004;(20):22-6.
• SSK 2006 İstatistik Yıllığı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı SSK Genel Müdürlüğü. 2006, Ankara. enformelleşme ve kadın işgücü. Çalışma ve Toplum 2005;(3):11-49.
• Çağlayan Ç. Etiler N. Türkiye’de kadın işçilerin mesleksel sağlığı. Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi 2009;(33):24-32.