Göçebe mevsimlik tarım işçisi ergenlerde yaşam kalitesi düzeyi ve sorun davranışları

Yıl 2013, Cilt: 11 Sayı: 1, 11 - 22, 24.04.2013

Suzan Havlioğlu İbrahim Koruk

https://doi.org/10.20518/tjph.173073

Cited By: 2

Öz

Amaç: Bu araştırmada göçebe mevsimlik tarım işçisi ergenlerde sağlıkla ilişkili yaşam kalitesi düzeyini belirlemek, sağlıkla ilişkili yaşam kalitesi düzeyinin sorun davranışları ve sosyoekonomik değişkenlerle ilişkisini ortaya koymak amaçlanmıştır.

Yöntem: Araştırma kesitsel tipte bir araştırmadır. Araştırmanın evrenini, Şanlıurfa kent merkezindeki üç sağlık ocağı bölgesindeki tarım alanlarında çalışan 13-16 yaş arası göçebe mevsimlik tarım işçisi ergenler oluşturmaktadır. Eylül-Ekim 2010 tarihleri arasında 203 ergene ulaşılması planlanmış ve tümüne ulaşılmıştır. Araştırmada sağlıkla ilişkili yaşam kalitesini ölçmek amacıyla “Kiddo Kindl Ölçeği”, gençlerin sorun davranışlarını değerlendirmek için “Gençler İçin Kendini Değerlendirme Ölçeği” ve üç adet kadercilik sorusu ile sosyo-demografik değişkenleri belirlemek amacıyla yapılandırılmış anket kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesi, t testi, tek yönlü varyans analizi ve çoklu lineer regresyon analizi ile yapılmıştır.

Bulgular: Araştırma grubunun yaşı 14.4±1.1 yıl olup, %60.1’i kadındı ve %58.1’i okula devam etmemekteydi. Göçebe mevsimlik tarım işçisi ergenlerde sağlıkla ilişkili yaşam kalitesi düzeyi düşüktür. Bedensel iyilik, duygusal iyilik, öz saygı, aile, arkadaş, okul ve toplam yaşam kalitesi puanları sırası ile 52.8±25.3, 63.7±22.6, 52.8±25.5, 66.0±17.6, 69.6±14.7, 53.7±16.8 ve 60.3±13.2 olarak saptanmıştır (toplam puan 100). Erkekler kadınlardandan daha yüksek yaşam kalitesi puanına sahiptir (t=-4.18, p<0.001). Sorun davranışları toplam puanı 41.5±16.4 bulunmuştur.

Sonuç: Kadın olmak ve sorun davranışları göçebe mevsimlik tarım işçisi ergenlerin yaşam kalitesi ile negatif yönde ilişkilidir. 

Anahtar Kelimeler

Göçebe mevsimlik tarım işçisi, ergen, sağlıkla ilişkili yaşam kalitesi, sorun davranışları

The quality of life and problematic behaviors among adolescent migrant seasonal farm workers

Öz

Objective: In this research, we aimed to define the quality of life (QOL) in relation to health in adolescent migrant seasonal farm workers and to investigate the relationship between the quality of life, problematic behaviors and socio-economic variables.

Method: The research population of this cross-sectional study was adolescent migrant seasonal farm worker, between 13-16 years of age working in agricultural areas covered by three Health Centers in city center of Sanliurfa. A total of 203 adolescents were reached –in the field and interviewed between September and October 2010. A Kiddo-Kindl instrument was used to measure the QOL of adolescents; A Youth Self Report Form (11-18) was used for evaluating problematic behaviors and a short questionnaire to define socio-demographic variables was used. The Mann Whitney u test, t-test, one way variance analysis and multiple regression tests were used for the statistical analysis.

Results: The average age of research group was 14.4±1.1 years and 60.1% were girls and 58.1% of the adolescents were not attending school. The healthrelated quality of life was lower in migrant seasonal farm worker adolescents. Physical functions, emotional well-being, self-esteem, family, friend, school and total life quality scores were 52.8±25.3, 63.7±22.6, 52.8±25.5, 66.0±17.6, 69.6±14.7, 53.7±16.8 and 60.3±13.2 respectively (the maximum score is 100). Males had higher QOL score than females (t=-4.18, p<0.001). The total score for problematic behavior was 41.5±16.4.

Conclusion: Being a female and having a problematic behavior were negatively associated with the quality of life of migrant seasonal farm worker adolescents. 

Anahtar Kelimeler

Migrant seasonal farm worker, adolescent, health related quality of life, problematic behaviors

Kaynakça

• WHO. The department of child and adolescent health and development. Adolescent friendly health services, 2002.
• http://www.gfmer.ch/SRH-Course- 2010/adolescent-sexual-reproductive- health/WHO-adolescent-friendly-health- services-2002.html. Erişim tarihi: 5 Nisan 2010.
• TUİK. Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi, 2011. http://www.tuik.gov.tr. Erişim tarihi 27 Ocak 2012.
• TC Sağlık Bakanlığı AÇS/AP Genel Müdürlüğü. Adölesan Sağlığı ve Gelişimi Programı Rehber Kitabı. Ankara, 2002.
• Tabak RS, Akköse K. Ergenlerin sağlık denetim odağı algılama düzeyleri ve sağlık davranışlarına etkileri. TAF Preventive Medicine Bulletin 2006; 5 (2): 118-30.
• Hızel S. Ergen Etiği. Sted 2004; 13(6): 206-10.
• ILO. Child Labour. http://www.ilo.org. Erişim tarihi 1 Mayıs 2010.
• State Institute of Statistics Prime Ministry Republic of Turkey and International Labour Organization. Child Labour in Turkey 1999.
• http://www.ilo.org/ipecinfo/product/down load.do?type=document&id=5104. Erişim tarihi 5 Nisan 2010.
• Şimşek Z, Koruk İ. Çocuk işçiliğinin en kötü biçimlerinden biri; mevsimlik göçebe tarım işçiliği. Çalışma Ortamı Dergisi 2009; 105: 7-9.
• Weathers AC, Garrison HG. Children of migratory agricultural workers: the ecological context of acute care for a mobile population of immigrant children. Clin Ped Emerg Med 2004; 5: 120-9.
• Yıldırak N, Gülçubuk B, Gün S, Olhan E, Kılıç M. Türkiye’de gezici ve geçici kadın tarım işçilerinin çalışma ve yaşam koşulları ve sorunları 2003. http:// www.agri.ankara. edu.tr/economy/1189_1205793629.pdf. Erişim tarihi 5 Nisan 2010.
• Eser E. Sağlıkla İlgili Yaşam Kalitesinin Kavramsal Temelleri ve Ölçümü. Sağlıkta Birikim Dergisi 2006; 1(2): 1-5.
• Altıparmak S, Eser E. 15-49 Yaş grubu evli kadınlarda yaşam kalitesi. Aile ve Toplum Eğitim Kültür ve Araştırma Dergisi 2007; 3: 29-34.
• Çamur D, Özcebe H, Altundağ Y, Altunöz U, Aydın EF, Tiryaki C. Kiddo-Kindl Ölçeği kalitesinin değerlendirilmesi. 2. Sağlıkta Yaşam Kalitesi Kongresi Kongre Kitabı. İzmir: Meta Basım; 2007. p. 130. yaşam
• WHO STEPS Surveillance.
• http://www.who.int/chp/steps/manual/en /index2.html. Erişim tarihi 24 Mart 2013.
• Şimşek Z, Erol N, Öztop D, Özcan Ö. Kurum bakımındaki çocuk ve ergenlerde davranış epidemiyolojisi; karşılaştırmalı bir araştırma. Türk Psikiyatri Dergisi, 2008; 19(3): 235-46.
• Eser E, Yüksel H, Baydur H ve ark.. Çocuklar için genel amaçlı sağlıkla ilgili yaşam kalitesi ölçeği (Kid-KINDL) Türkçe sürümünün psikometrik özellikleri. Türk Psikiyatri Dergisi 2008; 19(4): 409-17.
• Erol N, Şimsek Z. Mental Health of Turkish Children: Behavioral and Emotional Problems Reported by Parents, Teachers and Adolescents. In: Singh N, Leung JP, Singh AN, editors. International Perspectives on Child and Adolescent Mental Health. Elsevier Science Ltd; 2010. p. 223– 47.
• Hacettepe Nüfus Etüdleri Enstitüsü. Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 2008. http://www.tnsa.gov.tr. Erişim tarihi 1 Temmuz 2010.
• Gulcubuk B, Karabiyik E, Tanir F. Primary Study on the Worst States of Child Labor in the Agricultural Sector: The Research Report on the Example of Cotton-Picking Children in Adana’s Karatas Township.http://www.ilo.org/ipecinfo/ product/viewProduct.do?productId=522 4. Erişim tarihi 6 Haziran 2011.
• TÜRK-İŞ. Temmuz 2010 Açlık ve Yoksulluk Sınırı Araştırması.
• http://www.turkis.org.tr/index.snet?wapp= 52521E5F-FCA5-4BDD-940D- A284DA6F151D. Ağustos 2010.
• Koruk I, Simsek Z, Tekin Koruk S, Gürses G, Nutritional Status and Physchomotor Development Farmworker’s Children. Child: Care, Health and Development 2010; 36: 888- 94. Parasites, Delay in Migratory
• Koruk İ, Şimşek Z. Göçebe mevsimlik tarım işçisi olan ve olmayan kadınlarda tetanoz aşılama durumu ve ilişkili diğer faktörler. Türkiye Halk Sağlığı Dergisi 2010; 8: 165-75.
• ILO. Conventions and Recommendations
• http://www.ilo.org/ipec/facts/ILOconventi onsonchildlabour/lang--en/index.htm Erişim tarihi 12 Temmuz 2010.
• ILO-IPEC. Tackling Hazardous Child Labour in Agricolture: Guidance on Policy and Practice.
• http://www.ilo.org/safework/info/instr/W CMS_110200/lang--en/index.htm.
• Erişim tarihi 12 Temmuz 2010.
• TUİK. Çocuk İşgücü Araştırması 2006. http://www.tuik.gov.tr Erişim tarihi 5 Temmuz 2010.
• Şimşek Z, Koruk İ. Şanlıurfa İl Merkezinde Gezici Mevsimlik Tarım İşçisi Kadınların ve Çocuklarının Gezici Sağlık Hizmeti Yoluyla Sağlık Hakkının Korunması Projesi Raporu, 2008.
• Arcury TA, Sara A. Quandt delivery of health services to migrant and seasonal farmworkers. Annu. Rev. Public Health 2007; 28: 345–63.
• Erbay Dündar P, Baydur H, Eser E ve ark.. Quality of life of workers aged 14-16 years in the Manisa apprentice training center. Marmara Medical Journal, 2008; 21(3): 210-9.
• Özyurt B, Çavuş B, Gül F, Gürel S, Eser E. Manisa bölgesindeki ilköğretim okullardaki kiz öğrencilerde yaşam kalitesi ve etkileyen değişkenler. Sempozyumu Kitabı. Manisa: Emek Matbacılık San.Ltd.Şti;2004. p. 43. ocaği
• Sağlıkta Yaşam Kalitesi
• Environmental Justice Foundation. The children Behind Our Cotton, 2007.
• http://www.ejfoundation.org/children_behi nd_our_cotton. Erişim tarihi 20 Haziran 2010.
• Bourne PA. Determinants of quality of life of youths incan English-speaking Caribbean Nation. North American Journal of Medical Sciences Sci 2009; 1: 365-71.
• Erol N, Kılıç C, Ulusoy M, Keçeci M, Şimşek Z. Türkiye Ruh Sağlığı Profili Raporu. Birinci baskı, Ankara, 1998.
• Hiott AE, Grzywacz JG, Davis SW, Quandt SA, Arcury TA. Migrant farmworker stress: mental health implications. J Rural Health 2008; 24: 32-9.
• Magana CG, Hovey JD. Psychosocial stressors associated with Mexican migrant farmworkers in the midwest United States. J Immigr Health 2003; 5: 75-86.
• Bulut F. Ergenlerde görülen kural dışı davranışların aile işlevselliği, aile risk faktörü ve yaşam kalitesi açısından incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Adana 2010. Üniversitesi