Decline in the age specific cancer incidence rates among the elderly in Turkey (Izmir and Antalya): Is it a cohort effect, survival bias or an indicator of lack of accesibility to health care for older adults?

Yıl 2010, Cilt: 8 Sayı: 3, 153 - 164, 21.03.2011

Sultan Eser Hülya Karakılınç Raziye Özdemir

Öz

Aim: Our purpose was to evaluate the decline in cancer incidence rates in the elderly in Turkey. Methods: Age specific cancer incidence rates for Izmir and Antalya in 1998-2002, which have been published in Cancer Incidence in Five Continents, IX were evaluated. Results: In both Izmir and Antalya, for both sexes, age specific incidence rates are decreasing with age significantly after the age of 64. Conclusion: Despite the fact that the incidences of most of the epithelial cancers increase with age, there are obvious decreases in cancer incidence rates in the oldest age groups in most sites in Turkey. Three main resons may be suggested for these decreases: 1, Underdiagnosis due to a lack of access to appropriate health services for the elderly; 2, A Cohort Effect and 3, Survival bias. The recent developments in cancer registration in Turkey are promising to provide more clear answers to these questions as well as to many others. 

Anahtar Kelimeler

Cancer incidence, elderly, Turkey

Yaşa özel kanser insidans hızları ileri yaşlarda neden düşüyor? Kohort etkisi mi, sağkalım yanılgısı mı, yoksa yaşlıların uygun sağlık hizmetine ulaşmasındaki sorunun göstergesi mi?

Öz

Amaç: Çalışmanın amacı Türkiye’de yaşlı nüfusta gözlenen kanser insidans hızlarındaki düşüşü irdelemektir. Yöntem: Bu çalışmada Beş Kıtada Kanser Görülüşü, IX (Cancer Incidence in Five Continents, IX)’da yayımlanmış olan İzmir ve Antalya illerinde 1998-2002 yıllarında saptanan yaşa özel kanser insidans hızları değerlendirildi.Bulgular:İzmir ve Antalya illerinde tüm kanserler için ve hemen her kanser için 64 yaş üzerindeki gruplarda her iki cinsiyette de yaşa özel insidans hızlarında belirgin düşüş eğimi görülmektedir. Sonuç: Türkiye’de yaşlı grupların insidans hızlarında, pek çok kanser için belirgin düşüşler söz konusudur. Oysa gerçekte pek çok epitelyal kanserde insidans hızı yaşla birlikte artar. İzmir ve Antalya’da gelişmekte olan diğer ülkelerdekine benzer şekilde gözlenen bu örüntüyü açıklamak için üç varsayımdan sözedebiliriz: 1. Yaşlıların uygun sağlık hizmetlerine ulaşmalarındaki eksiklik (tanı konmasındaki azlık), 2. Kohort etkisi, 3. Sağkalım yanılgısı. Türkiye’de kanser kayıtçılığındaki gelişmeler bu soruyu ilerde daha açık yanıtlayabilecek olanakları sağlayacaktır.

Anahtar Kelimeler

Kanser insidansı, yaşlılık, Türkiye

Kaynakça

• Douglas D, The role of aging in cancer incidence: An epidemiological study. Journals of Gerontology 1989; 44 (6): 10- 18.
• Cutler RG, Semsei I, Development, cancer and mechanisms of action and regulation. Journals of Gerontology 1989; 44 (6): 25- 34. common
• de Souza Fêde AB, da Costa Miranda V, Pecoroni PG et al, Importance of cancer among the Brazilian elderly population from 2000 to 2005. Einstein. 2009; 7(2 Pt 1):141-6.
• Monfardini S, Yancik R , Cancer in the elderly: Meeting the challenge of an aging population. J Natl Cancer Inst 1993; 85 (7): 532-8.
• Yancik R, Population aging and cancer: a cross-national concern. Cancer J. 2005; 11(6):437-41.
• Day NE, Brown CC, Multistage models in primary prevention of cancer. J Natl Cancer Inst 1980; 64:977–89.
• Kaldor JM, Day NE, Mathematical models in cancer epidemiology. In: Schottenfeld D, Clayton D, Schifflers E, editors. Models for temporal variation in cancer rates. II: Age-period-cohort models. Stat Med 1987; 6:469–8.
• Mezzanotte G, Cislaghi C, Decarli A, La Vecchia C, Cancer mortality in broad Italian geographical areas, 1975–1977. Tumori 1986; 72:145-52.
• Parkin DM, Whelan SL, Ferlay J, Raymond L, Young J, Cancer incidence in five continents. Vol. VII. IARC Scientific Publications No. 143. Lyon: IARC; 1997.
• Curado M P, Edwards B, Shin HR et al, Cancer Incidence in Five Continents, Vol. IX IARC Scientific Publications No. 160, Lyon: IARC; 2007.
• Schottenfeld D, Fraumeni JF Jr, editors. Cancer Epidemiology and Prevention.
• New York: Oxford University Press; 1996:127–37.
• Freedman LS, Barchana M, Al-Kayed S, et al. A comparison of population-based cancer incidence rates in Israel and Jordan. Eur . J. Cancer Prev. 2003; 12 (5): 359-65.
• Fallah M, Kharazmi E, Global cancer incidences are substantially under- estimated due to under-ascertainment in elderly cancer cases. Asian Pac J Cancer Prev 2009; 10: 223-6.
• Fallah M, Kharazmi E. Substantial under- estimation in cancer incidence estimates for developing countries due to under- ascertainment in elderly cancer cases. Cancer Letters 2008; 264: 250-5.
• Fallah M, Kharazmi E. Iran cancer incidence should be corrected for under- ascertainment in cancer cases in the elderly (aged 65+). Asian Pac J Cancer Prev 2007 Jul-Sep;8(3):348-52.
• Franceschi S. Cancer epidemiology in the elderly. Oncology/Hematology 2001; 39(3): 219- 26. Reviews in
• Vincent A, Clover L, Buckley C, Grimley Evans J, Rothwell P. Evidence of underdiagnosis of myasthenia gravis in older people. Journal of Neurology, Neurosurgery Psychiatry 2003;74:1105-8. and
• LambertR, SauvagetC, Sankaranarayanan R. Mass screening for colorectal cancer is not justified in most developing countries. Int 15;125(2):253-6. Cancer. 2009
• Ershler WB. Cancer: A disease of the elderly. The Journal of Supportıve Oncology 2003;1(suppl 2):5-10.
• Parkin DM, Chen W, Ferlay J, Galceran J, Whelan SL. Comparability and quality control in cancer registration. Lyon: IARC Press: 1994. S 38-39
• Nüfus istatistikleri. Türkiye İstatistik Kurumu. www.tuik.gov.tr/VeriBilgi.do?tb_id=39& ust_id=11. Erişim Haziran 15, 2010.
• Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları, 2009. Türkiye İstatistik Kurumu. www.turkstat.gov.tr/jsp/duyuru/upload /vt_en/vt.htm. Erişim Haziran 15, 2010.
• Fallah M, Kharazmi E. Correction for under-ascertainment in cancer cases in the very elderly (aged 75+): external reference method. Cancer Causes Control 2008; 19:739-49.
• Devlet Planlama Teşkilatı, Sosyal Sektörler Müdürlüğü, durumu ve yaşlanma ulusal eylem planı, Yayın No DPT: 2741, 2007. Genel yaşlıların
• Terakye G, Güner P. Kriz potansiyeli taşıyan bir dönem: Yaşlılık. Kriz Dergisi 1997; 5 (2): 95-101. S 6-7
• Ersöz F. Türkiye ile OECD ülkelerinin sağlık düzeyleri ve sağlık harcamalarının analizi. İstatistikçiler Dergisi 2008; (2): 95-104.
• Aydoğdu NG. Sağlık Hizmeti Kullanımına etki eden faktörlerin incelenmesi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Halk Sağlığı Hemşireliği Anabilim Dalı, Halk sağlığı hemşireliği yüksek lisans tezi, İzmir; 2007. S 1
• Özcebe H, Sönmez R, Atasoy A, et al. Ankara Gülveren SağlıkOcağı Bölgesi Anadolu Mahallesinde 65 yaş ve Üzeri Nüfusun Sağlık Hizmeti Kullanımının Değerlendirilmesi. Turkish Journal of Geriatrics 2003: 6 (1): 22-6.
• Lubitz J, Greenberg LG, Gorina Y, Wartzman L, Gibson D, Three decades of health care use by the elderly 1965– 1998, Health Affairs 2001; 2 0(2): 19-32.
• Intercultural cancer council (ICC). Elderly and cancer. Available at: http://iccnetwork.org/cancerfacts/ICC- CFS10.pdf. Accessed June 20.