Ankara'da bir üniversite hastanesine başvuranların bir sağlık sorunları olduğunda tutum, davranışları ve buna etki eden faktörler

Yıl 2019, Cilt: 17 Sayı: 1, 16 - 27, 30.04.2019

Enes Ahmet Güven , Sefer Aycan

https://doi.org/10.20518/tjph.392050

Cited By: 1

Öz

Amaç: Bu çalışmada bir üniversite
hastanesinin bazı polikliniklerine başvuran kişilerin sağlık sorunları olması
durumunda gösterdikleri tutumların belirlenmesi, aile hekimliği sistemini şu
anki haliyle kullanma sıklıklarının ve kullanma sıklığına etki eden faktörlerin
belirlenmesi, amaçlanmıştır. Yöntem:
Araştırma kesitsel olarak planlanmıştır. Gazi Üniversitesi Hastanesinin bazı
polikliniklerine başvuran 1302 kişinin katılımıyla yürütülmüştür.  Bulgular:
Katılımcıların %41.3’ü aile hekimine başvurmadan doğrudan diğer sağlık
kuruluşlarına başvurduğunda katkı payı ödediğini bilmemektedir. Katılımcıların
yeni gelişen sağlık şikayetlerinde en çok başvurdukları merkez %33.7 ile devlet
hastaneleridir. Katılımcıların %62.8’i son bir yıl içerisinde aile hekimiyle
görüşmüştür. Katılımcıların mevcut şikayeti için ilk başvurdukları kurum %54.6
ile araştırmanın yürütüldüğü Gazi Üniversitesi Hastanesidir. Yeni gelişen
sağlık şikayeti için önce aile hekimine başvurma ve son bir yılda aile hekimine
başvurmayı; düşük gelir, eve yakın olma, aile hekimini yeterli görme ve katkı
payı ödenmesini bilme anlamlı olarak etkilemektedir. Sonuç: Sağlık kuruluşlarına başvuran kişilerin çoğunlukla katkı
payı ödeme uygulamasını tam olarak bilmedikleri görülmüştür. Toplumun aile sağlığı merkezlerini ilk
başvurulacak sağlık kuruluşu olarak benimsemesi için öncelikle bu konuda
bilgilendirme yapılmalıdır. Kişilerin birinci basamağı atlayarak doğrudan uzman
hekime yönlendiren en önemli sebeplerden biri de aile hekimlerine olan
güvensizliktir. Pratisyen hekimlere karşı toplumdaki yetersizlik algısını
düzeltmek için çalışmalar yapılmalıdır.

Anahtar Kelimeler

temel sağlık hizmeti, sağlık hizmeti tutumu, sağlık hizmeti değerlendirmeleri, : Aile hekimliği, sağlık hizmeti değerlendirmeleri

Attitudes, behaviors and factors affecting the health care problems of those who attended to a university hospital in Ankara

Öz

Aims: The aim of
this study was to determine the healthcare attitudes of people who applied to
certain outpatient clinics of a university hospital. Methods: This
research was cross-sectional and was conducted with the participation of 1302
people who applied to outpatient clinics of the Gazi University Hospital. Results: 41.3% of the participants did
not know that they had to pay contributions when applying directly to health
institutions without an initial referral from a family physician (FP). 33.7% of
all initial referrals for newly emerging health complaints were made at state
hospitals. 62.8% of the participants reported having had a consultation with a
FP within the last year. Of the participants surveyed, 54.6%  chose Gazi University Hospital as their first
point of contact to report their current health complaints. The following
variables increased the likelihood of “applying initially to a FP” and the
status of “having applied to a FP in the last year”: low income, proximity of
the FP to the home, perception of the FP as competent and the knowledge of the
existence of a contribution fee without a FP referral. Conclusion: It has been observed that the people who apply to
health institutions are not fully aware of the payment procedures. The
community should be informed that those with health problems should first
contact the FP. Work should be done to correct the mistrust of the society
against the FP.

Anahtar Kelimeler

primary health care, health care surveys, attitude to health, Family practice, health care surveys

Kaynakça

• KAYNAKLAR1. World Health Organization, & Unicef. Primary health care: report of the International Conference on Primary Health Care, Alma-Ata, USSR, 6-12 September 1978.
• 2. Özdemir, O., Ocaktan, E., & Akdur, R. Sağlık Reformu Sürecinde Türkiye ve Avrupada Birinci Basamak Sağlık Hizmetlerinin Değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası, (2003). 56(04).
• 3. Naçar, M., Çetinkaya, F., & Öztürk, Y. Kayseri ilinde 15-49 yaş grubu kadınların sağlık ocağından yaralanma durumu ve beklentileri. STED, (2004). 13(3), 106-109.
• 4. Kılıç, B. Gölbaşı Bölgesindeki Sağlık Başvuruları ve Bunu Etkileyen Etmenler. Toplum ve Hekim (1996). Temmuz-Ağustos, 7-9.
• 5. Özmen D, Aksakoğlu G. Birinci basamak sağlık hizmetlerinden yararlanma. II. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi Özet Kitabı (1988).
• 6. T.C Sağlık Bakanlığı. Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2015 Erişim Adresi: https://www.saglik.gov.tr/TR,11588/istatistik-yilliklari.html Erişim Tarihi: 07.02.2018
• 7. Türkiye İstatistik Kurumu. Sağlık Araştırması. 2012. Erişim Adresi: www.tuik.gov.tr/IcerikGetir.do?istab_id=223 Erişim Tarihi: 07.02.2018
• 8. Türkiye İstatistik Kurumu. Yaşam Memnuniyeti Araştırması. 2012. Erişim Adresi: http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=13445 Erişim Tarihi: 07.02.2018
• 9. HASUDER. Türkiye Sağlık Raporu. 2014. Erişim Adresi: http://halksagligiokulu.org/anasayfa/components/com_booklibrary/ebooks/TSR2014T.PDF Erişim Tarihi: 07.02.2018
• 10. İlhan, M., Tüzün, H., Aycan, S., Aksakal, F. N., & Özkan, S. Birinci basamak sağlık kuruluşuna başvuranların sağlık hizmeti kullanma özellikleri ve bazı sosyoekonomik belirteçlerle değişimi: sağlık reformu öncesi son saptamalar. Toplum Hekimliği Bülteni, (2006) 25(3), 33-41.
• 11. Çağlayan, Ç., Hamzaoğlu, O., Sevin, E., & Sondaş, S. Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi eğitim sağlık ocakları bölgelerinde yaşayanlarda sağlık hizmetlerine başvurular etkileyen etmenler. Toplum Hekimliği Dergisi, (2006) 25(3), 16-22.
• 12. Çetinkaya, F., Baykan, Z., & Naçar, M. Yetişkinlerin Aile Hekimliği Uygulaması ile İlgili Düşünceleri ve Aile Hekimlerine Başvuru Durumu. TAF Preventive Medicine Bulletin, (2013) 12(1).
• 13. Üstü, Y., Uğurlu, M., Örnek, M., & Sanisoğlu, S. Y. 2002-2008 Yılları Arasında Erzurum Bölgesinde Birinci ve İkinci Basamak Sağlık Hizmetlerinin Değerlendirilmesi. Balkan Medical Journal, (2011) 28(1).
• 14. Akıllı, A., & Genç, M. Şanlıurfa ili Bozova ilçesi merkez sağlık ocağına başvuran hastaların sağlık hizmetlerini kullanma durumu ve etkileyen faktörler. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi (2007). 14(2) 95-99
• 15. Kızıl, C., Akman, V., Öztürk, S. Aile Sağlığı Merkezlerinden Hizmet Alan Hastaların Hasta Memnuniyet Düzeylerinin Belirlenmesi: Yalova İli Örneği. Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (2015). 8(2).
• 16. Turhan, E. S., Erdoğan, N. Aile Hekimliği Dünya Ve Türkiye Uygulamaları: Aile Hekimliğinde Hekim-Hasta İlişkisinde İletişimin Rolü Ve Tarafların Memnuniyeti Üzerine Etkilerinin İncelenmesine Yönelik Bir Alan Araştırması. (2014) Erişim Adresi: http://www2.ufuk.edu.tr/wp-content/uploads/2013/07/Esra-Seda.pdf Erişim Tarihi: 07.02.2018
• 17. Sünter, A , Dabak, Ş , Canbaz, S , Pekşen, Y . Samsun İl Merkezinde Birinci Basamak Sağlık Hizmetlerinde Hasta Memnuniyeti. Journal of Experimental and Clinical Medicine, (2010) 20 (3),
• 18. Şahin, E. M., & Şahin, Ö. Ö. Aile Hekimliğinin Toplumda Tanınma Durumu. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi, (2007) 7(1), 28-32.)
• 19. Gültekin, B. K., Söylemez, A., Arslantaş, H., Dişçigil, G., Dereboy, İ. F. Bir Üniversite Hastanesi Psikiyatri Polikliniğine Ayaktan Başvuran Hastaların Birinci Basamak Deneyimleri ADÜ Tıp Fakültesi Dergisi (2011) 12(1):25-30
• 20. Güldal, D., Yıldırım, E., Kuruoğlu, E., Günvar, T., & Mevsim, V. Aile hekimliği çekirdek yeterlilikleri hastaların beklentileri ile uyuşmakta mıdır?. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi, (2012) 16(3), 107-112.
• 21. Yanagisawa, S., Mey, V., & Wakai, S. Comparison of health-seeking behaviour between poor and better-off people after health sector reform in Cambodia. Public health, 2004 118(1), 21-30.
• 22. Knox, S. A., & Britt, H. The contribution of demographic and morbidity factors to self-reported visit frequency of patients: a cross-sectional study of general practice patients in Australia. BMC Family Practice, (2004) 5(1), 17.
• 23. Fortney, J. C., Steffick, D. E., Burgess, J. F., Maciejewski, M. L., & Petersen, L. A. Are primary care services a substitute or complement for specialty and inpatient services?. Health services research, 2005 40(5p1), 1422-1442.
• 24. Arcury, T. A., Gesler, W. M., Preisser, J. S., Sherman, J., Spencer, J., & Perin, J. The effects of geography and spatial behavior on health care utilization among the residents of a rural region. Health services research, 2005 40(1), 135-156