Industrial use of food waste

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: 1, 62 - 68, 30.06.2023

Dilek Çoşan Şimal Yakut Aymankuy

https://doi.org/10.48119/toleho.1263153

Öz

Food waste is one of the issues whose significance is increasing day by day in the global arena and has become a problem in many environmental, economic, and social areas. Wastes, such as fertilizer and water spent, during the production phase, occupation of the soil, time and effort spent in transportation and cooking processes, pollution of the natural environment, and the risk of not being able to obtain enough food in the future are some of these problems. Recycling, reusing, and minimizing food waste are important for a sustainable life. In this study, the use of waste food in different industrial areas (e.g., health, fashion, gastronomy, fertilizer production, natural preservatives, paint industry, bioplastic, packaging, biodiesel production, and cosmetics) was investigated. The data obtained in the present study were collected and compiled by literature review from secondary sources. It is expected that this study will be a basis for preventing uncertainties about food waste and for waste management practices.

Anahtar Kelimeler

Waste Management, Food Waste, Sustainability, Circular Economy, Food Recycling

Kaynakça

• 3dprint.com (2019). Elzelinde van doleweerd fights food waste through 3d printed food. https://3dprint.com/236416/elzelinde-van-doleweerd-fights-food-wastage- through-3d- printed- food/ (Erişim Tarihi: 25.10.2022).
• Abalı, Y., Gümüş, R., Vatansever, S., and Ersöz, N. (2009). Türk kahvesi telvesinden biyodizel üretimi. V. Yenilenebilir Enerji Kaynakları Sempozyumu, 198-202.
• Açıkalın, N. (20 20). Sürdürülebilir pazarlama bakış açısı ile döngüsel ekonomi incelemesi. Sakarya İktisat Dergisi, 9(3), 238-257.
• Ağcakaya, H. and Can, İ.I. (2019). Somut olmayan kültürel miras kapsamında mutfak kültürünün sürdürülebilirliği: Türkiye’deki gastronomi müzeleri örneği. Gastroia: Journal of Gastronomy and Travel Research, 3(4), 788-804.
• Akçay, A. (2022). Gıda atığı olarak narenciye kabukları ile zenginleştirilmiş keklerin duyusal özelliklerinin tüketici tutumları ve satın alma niyetine etkisi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli.
• Akdoğan, A. and Güleç, S. (2007), “Sürdürülebilir katı atık yönetimi ve belediyelerde yöneticilerin katı atık yönetimiyle ilgili tutum ve düşüncelerinin analizine yönelik bir araştırma”, Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 25(1), 39-69.
• Alptekin, E. and Çanakçı, M. (2006). Biyodizel ve Türkiye’deki durumu. Mühendis ve Makine, 47(561), 57-64. Aslan, E. (2022). İstanbul’da bulunan bağımsız restoranların sürdürülebilir gastronomi açısından incelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Gelişim Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul. Atık Yönetimi Yönetmeliği (2015). Atık Yönetimi Yönetmeliği, Resmî Gazete (02.04.2015 Resmî Gazete Sayısı: 29314).
• Aydin, M. and Deniz, K. (2017). Atık yönetiminde vergi politikasının rolü: Türkiye değerlendirmesi. Yönetim Bilimleri Dergisi, 15(30), 435-461. Berber, G. Ş. and Keskin, E. (2021). Sürdürülebilir modada güncel bir yaklaşım: vegan deri. Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi (UKSAD), 7 (2), Kış, s. 143-157.
• bigumigu.com (2022). Tayvanlı şirket kahve atığını kıyafete dönüştürüyor. https://bigumigu.com/haber/tayvanli-sirket-kahve-atigini-kiyafete-donusturuyor/ (Erişim Tarihi: 23.10.2022) Boğa, T. and Dertli, E. (2021). Kullanılmış kahve telvesinin lif kaynağı olarak değerlendirilme potansiyeli. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, (31), 114-120.
• Bozkurt, R. and Yüksel, A. Y. (2019). Günümüzde balık atıklarının helal sektördeki bazı kullanım alanları. Türk Doğa ve Fen Dergisi, 8(2), 10-16.
• Buddyatelier.com (2022). Plant-based vegan leather: The future of sustainable fashion. https://buddyatelier.com/blogs/news/plant-based-vegan-leather-the-future-of- sustainable- fashion (Erişim Tarihi: 23.10.2022).
• Çalışkan, A. and Süzer Özkan, F. (2021). İnfertil kadınların yaşadıkları aile içi şiddet ve baş etme yöntemleri. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 12 (4): 297-306.
• Çolakoğlu, B. (2018). Tarimsal atıkların alternatif kullanım alanları konusunda üretici eğilimleri (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Namık Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekirdağ
• Çolakoğlu, F. A., and Künili, İ. E. (2016). Su ürünleri atıkları ve değerlendirme olanakları. Dünya Gıda Dergisi, 1, 58-64.
• Demirbaş, N. (2009). Gıda arz zincirindeki kayıp ve israfın azaltılmasında ambalajın önemi ve gelişmeler. In International Balkan and Near Eastern Social Sciences Congress, Tekirdağ/Turkey, 627-632.
• Erik, U., and Pekerşen, Y. (2019). Restoran işletmelerinde gıda israfının önlenmesi ve ihtiyaç fazlası yemeğin değerlendirilmesine yönelik bir mobil uygulama modelinin geliştirilmesi: LUSE. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi/ Journal of Travel and Hospitality Management, 16(3),418-436.
• Etikan, S. and Ölmez, F. N. (2014). Fethı̇ye’de bı̇tkı̇sel boyacılık geleneğı̇ ve günümüzdekı̇ durumu. Kalemişi Geleneksel Türk Sanatları Dergisi, 2(4), 54-71.
• Göktaş, Ö. ve Gıdık, B. (2019). Tıbbi ve aromatik bitkilerin kullanım alanları. Bayburt Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 2(1), 145-151.
• greenqueen.com.hk (2022). Nike partners with pinatex for “happy pineapple” vegan leather sneaker collection. https://www.greenqueen.com.hk/nike-vegan-pineapple-leather-sneakers/ (Erişim Tarihi: 23.10.2022).
• Işık, C., Sarıkaya Türk, E. and Ongan, S. (2019). Testing the efficacy of the economic policy uncertainty index on tourism demand in USMCA: Theory and evidence. Tourism Economics, 26(8), 1344-1357.
• Kahyaoğlu Süt, H., Küçükkaya, B., and Arslan, E. (2019). Primer Dismenore ağrısında tamamlayıcı ve alternatif tedavi yöntemleri kullanımı. Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 6(4), 322-327.
• Karakuş, E., and Ayhan, Z. (2019). Gıda atıklarından çevre dostu biyobozunur ambalaj malzemesi üretimi. Gıda, 44(6), 1008-1019. Karaküçük, S., Sönmez, M. and Kenç, İ. (2022). Üniversite öğrencilerinde premenstrual sendrom günlüğü ile premenstrual sendrom belirtileri sıklığının belirlenmesi ve baş etme yöntemleri. Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 9(3), 419-430.
• Keskin, C. ve Baran, F. (2021). Atıklar Kavramı, Sınıflandırılması ve Yönetimi. İksad Yayınevi, Turkey.
• Keşmer, C., Gençer, A., Pekgözlü, A. K. and Benekli, M. (2020). Kızılçam kabuğu ve soğan kabuğundan elde edilen doğal boyarmaddelerin kağıt hamurunu boyama performansı. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 22(1), 123-132.
• Köse, M.D. and Bayraktar, O. (2018). “Valorization of citrus peel waste.” Natural Volatiles & Essential Oils, 5(2): 10-18.
• Kum, B. N., and Poyraz, M. (2022). Atık yumurta kabuklarının 1150°’de seramik sir bünyelerinde kullanimi. Uluslararası Disiplinlerarası ve Kültürlerarası Sanat, 7(15), 39-51.
• Liu L., LiangY., Song Q. and Li J., (2017). A review of waste prevention through 3R under the concept of circular economy in China, Journal of Material Cycles and Waste Management, 19(4):1314- 1323.
• Mazurkiewicz P. (2005). Corporate Environmental Responsibility: Is a Common. CSR Framework Possible? World Bank Discussion Paper.
• Mengi, A. and Algan, N. (2003). Küreselleşme ve yerelleşme çağında bölgesel sürdürülebilir gelişme –AB ve Türkiye örneği. Siyasal Kitapevi, Ankara.
• orangefiber.it (2022). OrangeFiber & TENCEL™ limitededition ınitiative. https://orangefiber.it/tencel-limited-edition-initiative/ (Erişim Tarihi: 24.10.2022).
• Orbak, İ. (2019). Aktif karbon ile çevre kirletici bazi unsurlarin giderilmesi (Yayınlanmamış Doktora Tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Öktem, B. (2016). Atık yönetiminde entegre uygulama. Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 6(2/1), 135-147.
• Önder, H. (2018). Sürdürülebilir kalkınma anlayışında yeni bir kavram: Döngüsel Ekonomi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (57), 196-204.
• Özen, Ö. (2022). Bitkisel atıkların biyoplastiklere dönüşümü: Tasarım ve sanat çalışmaları için çevre dostu bir alternatif. Yıldız Journal of Art and Design, 9 (1). 1-21.
• Palabıyık, H. and Altunbaş, D. (2004), “Kentsel katı atıklar ve yönetimi”, Editörler: M.C. Marin ve U. Yıldırım, Çevre sorunlarına çağdaş yaklaşımlar–ekolojik, ekonomik, politik ve yönetsel perspektifler, Beta Yayınları, İstanbul. Sıfır Atık Yönetmeliği (2019). Sıfır Atık Yönetmeliği, Resmî Gazete (12.07.2019 Resmî Gazete Sayısı: 30829).
• Şar, S. and Asil, E. (1985). İç Anadolu Bölgesinde böbrek taşlarına karşı kullanılan halk ilaçları. Ankara Ecz. Fak. Dergisi, 15 (58). Şener, A. and Ünal, M. Ü. (2008). Gıda sanayii atıklarının biyoteknolojik yöntemlerle değerlendirilmesi. Türkiye 10. Gıda Kongresi, 21-23 Mayıs 2008, Erzurum.
• Tanker, M., Asil, E. and Şar, S. (1983). İç Anadolu Bölgesinde ateş düşürücü olarak kullanılan halk ilaçları. Ankara Ecz. Fak. Mec. 13 (193).
• Tuna, H.E. (2015). Gıda atığı olan vişne, nar, kabak ve kayısı çekirdeklerinin kek üretiminde değerlendirilmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Uçak, İ. (2019). Taze karideslerin raf ömrünün uzatılmasında soğan kabuğu ekstraktının etkisi. GIDA/The Journal of FOOD, 44(2).
• Ülkeryıldız Balçık, E., Torun, M., Şahin Nadeem, H. (2020). Production of active carbon from food wastes and the applications of active carbon in food industry. GIDA (2020) 45 (2): 217- 229 doi: 10.15237/gida.GD19127 wamaunderwear.com (2022).Trunk’s underwear. https://wamaunderwear.com/products/hemp-trunks (Erişim Tarihi: 23.10.2022).
• www.lidyana.com (2022). Mianqa GALA elma derisinden vegan çapraz askılı çanta. https://www.lidyana.com/mianqa-gala-elma-derisinden-vegan-capraz- askili-canta-1.(Erişim Tarihi: 23.10.2022
• www.sayebrand.com (2022).Modelo ’89 vegan mango. https://www.sayebrand.com/products/modelo- 89-vegan (Erişim Tarihi: 23.10.2022).
• www2.hm.com (2022). Sandalet. https://www2.hm.com/tr_tr/productpage.0971513002.html (Erişim Tarihi: 23.10.2022).
• Yagci, S., Altan, A., Göğüş, F., & Maskan, M. (2006). Gıda Atıklarının Alternatif Kullanımı. Türkiye 9th Food Congress; 24-26 May 2006, Bolu.
• Yaman, K. (2012). Bitkisel atıkların değerlendirilmesi ve ekonomik önemi. Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 12 (2): 339-348
• Yaşar Fırat, E., Kaya, D. and İnanç, N. (2021). İnfertil kadınların bitkisel ürün kullanım durumları. İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi 2021; 6(2): 7- 13.
• Yılmaz, F. (2020). Mısır püskülünün pamuklu kumaşlar için doğal boyamacılık özelinde kullanımının araştırılması (mordan maddesiz kullanımın, mordan maddeli kullanımla Kıyaslanması). Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 10 (4): 1182- 1187.
• Yüceer, M. (2021). Çöpten gelen katma değer-yumurta kabuğu zarı. Yumurta Üreticileri Merkez Birliği Dergisi, (55).
• Zhu, D., Asnani, P.U., Zurbrügg, C., Anapolsky, S., Mani, S., Improving municipal solid waste management in India, The World Bank, Washington, DC, (2008), 125-127.