Kırsal Alanda Sosyal Sermaye Oluşumunun Sürdürülebilir Kalkınmaya Etkisi

Yıl 2020, Cilt: 1 Sayı: 1, 177 - 189, 30.06.2020

Merve Bozdemir Zeki Bayramoğlu

Öz

İnsanların vakitlerini ve enerjilerini bitki ve hayvan türlerinin ıslah edilmesine ayırmaları sonucunda yaşanan tarım devrimi sonrasında ekonominin dinamiği; diğer sektörlerin gelişimine katkı ve kaynak sağlayan tarım sektörü olmuştur. Teknolojik gelişmelere ve ekonomik sistemdeki değişimlere bağlı olarak zaman zaman öncelik sıralamasını kaybetse de tarım sektörü gıda ihtiyacının karşılanması ve insanların yaşamsal faaliyetlerini devam ettirmesi açısından daima önem arz etmektedir. Bu nedenle tarım sektöründe sürdürülebilir üretim faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi, üretimde; verimli, bilinçli ve işin amacına yönelik farkındalığı yüksek bireylerin görev alması gerekmektedir. Bunun için kırsal alanlardaki insan kaynaklarının sosyal ve beşeri sermaye düzeylerinin artırılmasına ihtiyaç duyulmaktadır. Büyüyen ekonomilerde doygunluk seviyelerine erişilmesi, yalnızca fiziksel sermaye artırımlarının kalkınma için yeterli olmaması sonucunda insan odaklı ekonomiler önemsenmeye başlanmıştır. Yaşanan gelişmelerle birlikte meydana gelen sosyo-ekonomik değişimler sonucunda bilgi toplumu hareketliliğine yönelik kabullerin yaygınlaşması, sermayenin farklı temsilcilerinin üretilmesine olanak sağlamıştır. Böylece insan odaklı temaları barındıran sosyal ve beşeri sermaye kavramları fiziksel sermayeye kıyasla daha güçlü bir temsiliyete sahip olmaya başlamıştır. Hem kalkınmaya yönelik faaliyetler hem de diğer sektörlere işgücü kaynağı yaratma bakımından ön plana çıkan tarım sektöründe sosyal sermayenin oluşturulması kalkınma sürecine katkı sağlamak için şarttır. Bu çalışma kapsamında kırsal alanda sosyal sermayenin artırılmasına yönelik gerçekleştirilecek faaliyetlere yönelik insan kaynakları dikkate alınarak önerilerde bulunulmuştur. Çalışmanın ilgili alanda gerçekleştirilecek diğer çalışmalar ve projeler için akademik bir kaynak oluşturması amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kalkınma, kırsal, sosyal sermaye

Kaynakça

• Acquaah M, Amoako-Gyampah K and Nyathi NQ (2014). Measuring and Valuing Social Capital: A Systematic Review. Network for Business Sustainability South Africa: 1-96.
• Adler PS and Kwon SW (2002). Social Capital: Prospects for a New Concept. Academy of Management Review, 27 (1): 17-40.
• Altıntaş G, Altıntaş A, Bektaş H, Çakmak E, Oruç E, Kızılaslan H ve Birol D (2019). Genç Çiftçi Desteklemelerinin Gençlerin Tarımda Kalma Eğilimleri Üzerine Etkileri: TR-83 Bölgesi Örneği. Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 7 (10): 1682-1693.
• Arısoy H (2019). Kente Göçün Önlenmesi Beklentilerin Karşılanmasıyla Mümkün. Türk Tarım ve Orman Dergisi, http://www.turktarim.gov.tr/Haber/280/kente-gocun-onlenmesi-beklentilerin-karsilanmasiyla-mumkun, Erişim Tarihi: 06.06.2019.
• Beddington J and Warham E (2014). Climate Change and Sustainable Agricultural Technologies. Agriculture for Development, 22: 9-13.
• Bozdemir M, Bayramoğlu Z, Ağızan K ve Ağızan S (2019). Mısır Üretiminde Geleceğe Yönelik Beklenti Analizi. Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 7 (3): 390-400.
• Camps S and Marquès P (2011). Social Capital and Innovation: Exploring Inrta- Organizational Differences. UAM-Accenture Working Papers: 1-39.
• Can BA, Engindeniz S ve Can O (2017). Kırsal Kalkınmada Kooperatiflerin Rolü ve Önemi; SS Çavuşlu Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Örneği. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, 52: 120-139.
• Coleman JS (1988). Social Capital in the Creation of Human Capital. American Journal of Sociology, 94: 95-120.
• Coleman JS (1990). Foundations of Social Theory. Social Forces, 69 (2): 993.
• Erden FF, Bozdemir M ve Bayramoğlu Z (2020). Tarımsal İşgücüne Yönelik SWOT Analizi. 2inci Uluslararası Gıda, Tarım ve Veteriner Bilimleri Kongresi, ss. 221-236. 29 Şubat – 1 Mart 2020. Konya-Türkiye.
• Fukuyama F (1998). Güven: Sosyal Erdemler ve Refahın Yaratılması. Çeviri: A. Buğdaycı, İş Yayın, Ankara.
• Grootaert C and Van Bastelaer T (2001). Understanding and Measuring Social Capital: A Synthesis of Findings and Recommendations from the Social Capital Initiative. Directions in Development, Social Capital Initiative Working Paper No: 24, World Bank, Washington DC.
• Hanifan LJ (1916). The Rural School Community Centre. Annals of the American Academy of Political and Social Sciences, 67: 130-138.
• Jordan JL, Anil B and Munasib A (2010). Community Development and Local Social Capital. Journal of Agricultural and Applied Economics, 42: 143-159.
• Kaldaru H and Parts E (2005). The Effect of Macro-Level Social Capital on Sustainable Economic Development. University of Tartu Faculty of Economics and Business Administration Working Paper No: 42.
• Karaçay H (2008). Sosyo Ekonomik Kalkınmada Fiziki ve Beşeri Sermaye: Vakıflar Genel Müdürlüğü Örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, T.C. Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Şehir ve Bölge Planlama Anabilim Dalı, Ankara-Türkiye.
• Karagül M (2012). Sosyal Sermaye (Kapitalizmin Kör Noktası). Nobel Akademi, 1. Basım, Ankara.
• Keleş S (2014). Kırsal Alanda Sosyal Sermayenin Oluşumu Üzerine Bir Araştırma: Erzurum İli Örneği. Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Erzurum-Türkiye.
• Kitapcı İ (2016). Ekonomide Yenilikçi Bir Kavram: Bilişsel Sosyal Sermaye. Maliye Dergisi, 171: 108-132.
• Kitapcı İ (2017). Sosyal Sermaye; Sosyal, Ekonomik ve Bilişsel Bir Perspektif. Beta Basım, 1. Baskı, İstanbul.
• Kızılkaya S (2019). Çiftçilerin Yaş Ortalaması 52’ye Yükseldi. https://www.amerikaninsesi. com/a/%C3%A7ift%C3%A7ilerin-ya%C5%9F-ortalamas%C4%B1-52-ye-y%C3% BCkseldi-/5150077.html, Erişim Tarihi: 02.11.2019.
• Klein C (2011). Social Capital or Social Cohesion: What Matters For Subjective Well-being (SWB). CEPS Working Papers, No: 2011/36.
• Krishna A and Uphoff N (2002). Mapping and Measuring Social Capital Through Assessment of Collective Action to Conserve and Develop Watersheds in Rajasthan, India. The Role of Social Capital in Development: an Empirical Assessment, Cambridge, UK: Cambridge University Press: 85-124.
• Luthans F, Luthans KW and Luthans BC (2004). Positive Psychological Capital: Beyond Human and Social Capital. Business Horizons, 47 (1): 45-50.
• Mathijs E (2003). Social Capital and Farmers’ Willingness to Adopt Countryside Stewardship Schemes. Outlook on Agriculture, 32: 13-16.
• Munasib ABA and Jordan JL (2011). The Effect of Social Capital on the Choice to Use Sustainable Agricultural Practices. Journal of Agricultural and Applied Economics, 43: 213-227.
• Ongan TN (2013). Sosyal Uyum-Sosyal Sermaye Eksenli Kalkınma Yaklaşımının Sınıfsal Sonuçlarına İlişkin Bir Değerlendirme. Çalışma ve Toplum, 1: 211-228.
• Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD) (2020). https://data.oecd. org/inequality/income-inequality.htm, Access Date: 25.04.2020.
• Our World in Data (2020). https://ourworldindata.org/trust, Access Date: 24.04.2020.
• Öztopcu A (2017). Sosyal Sermaye Teorisi ve Sürdürülebilir Yerel Kalkınma. Yeni İnsan Yayınevi Eğitim Serisi, 1. Baskı, İstanbul.
• Pretty J and Smith D (2004). Social Capital in Biodiversity Conservation and Management. Conservation Biology, 18 (3): 613-638.
• Putnam R (1993). Making Democracy Work: Civic Tradition in Modern Italy. Princeton: Princeton University Press.
• Rupasingha A, Goetz SJ and Freshwater D (2000). Social Capital and Economic Growth: A Country-Level Analysis. Journal of Agricultural and Applied Economics, December: 565-572.
• Sprengers M, Tazelaar F and Flap HD (1988). Social Resources, Situational Constraints and the Re-employment. The Netherlands Journal of Sociology, 24: 98-116.
• Temple J (2000). Growth Effect of Education on Social Capital in the OECD Countries. OECD Working Paper No: 00/36.
• Uphoff N (2000). Understanding Social Capital: Learning from the Analysis and Experience of Participation. Institutional Analysis: 215-249.
• World Economic Forum (2019). The Global Competitiveness Report. Insight Report, Switzerland.
• Yağmur A (2017). Sosyal Sermayenin Bölgesel Kalkınmaya Etkisi. Selçuk Üniversitesi Sosyal ve Teknik Araştırmalar Dergisi, 13: 111-124.
• Yıldız Z ve Topuz H (2011). Sosyal Sermaye Ve Ekonomik Kalkınma İlişkisi Açısından Türkiye Üzerine Bir Değerlendirme. Sosyal Siyaset Konferansları, 61: 201-226.