Develi Ovası Topraklarının Yarayışlı ve Toplam Fosfor İçeriklerinin Belirlenmesi

Yıl 2022, Cilt: 3 Sayı: 2, 325 - 337, 31.12.2022

Yağmur Yılmaz , Fatma Nur Kılıç , Osman Sönmez

https://doi.org/10.46592/turkager.1125258

Öz

Tarımsal üretimin sürdürülebilirliği açısından makro besin elementlerinden biri olan fosfor toprak verimliliği için büyük önem taşımaktadır. Ülkemiz topraklarında fosfor (P) miktarları araştırıldığında toplam fosfor (TP) miktarlarının iyi düzeyde olduğu ancak yarayışlı fosfor (YP) düzeylerinin yetersiz olduğu saptanmıştır. Bu çalışmada Develi Ovası topraklarında belirlenen koordinatlarda 0-30,30-60 ve 60-90 cm derinlikten alınan toprak örneklerinin, pH, EC, TP ve YP içerikleri belirlenmiş ve incelenmiştir. Çalışma alanı topraklarının 0-30, 30-60, 60-90 cm’deki en düşük pH ve EC değerleri sırasıyla 6.75, 6.80, 7.50 ve 0.25 dS m-1, 0.25 dS m-1, 0.31 dS m-1, en yüksek değer 9.88 ve 110.1 dS m-1 olarak ölçülmüştür. Ayrıca en düşük TP içeriği sırasıyla 52.6 mg kg-1, 80,6 mg kg-1, 85.3 mg kg-1, en yüksek TP içeriği sırasıyla 1582 mg kg-1, 1004.5 mg kg-1, 950 mg kg-1 olarak, 0-30, 30-60, 60-90 cm’deki en düşük YP içeriği sırasıyla 5.1 mg kg-1, 0.1 mg kg-1, 1.15 mg kg-1, en yüksek YP içeriği sırasıyla 77.1 mg kg-1, 78.7 mg kg-1, 52.3 mg kg-1 olarak saptanmıştır. Çalışma sonucunda toprak örneklerinin TP, YP değerine göre genel olarak yüksek bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Yarayışlı fosfor, Toplam fosfor, Sürdürülebilir toprak verimliliği, Develi ovası

Destekleyen Kurum

Erciyes Üniversitesi - Bap Projesi

Proje Numarası

FYL-2018-8181

Determination of Useful and Total Phosphorus Content of Develi Plain Soils

Öz

Phosphorus, one of the macronutrients, is of great importance for soil fertility in terms of the sustainability of agricultural production. When the phosphorus (P) amounts in the soils of our country were investigated, it was determined that the total phosphorus (TP) amounts were at a good level, but the available phosphorus (YP) levels were insufficient. In this study, pH, EC, TP and YP contents of soil samples taken from 0-30, 30-60 and 60-90 cm depths at the coordinates determined in the Develi Plain soil were determined and examined. The lowest pH and EC values of the soils of the study area at 0-30, 30-60, 60-90 cm were 6.75, 6.80, 7.50 and 0.25 dS m-1, 0.25 dS m-1, 0.31 dS m-1, respectively, and the highest the value was measured as 9.88 and 110.1 dS m-1. In addition, the lowest TP content was 52.6 mg kg-1, 80.6 mg kg-1, 85.3 mg kg-1, the highest TP content was 1582 mg kg-1, 1004.5 mg kg-1, 950 mg kg-1, respectively, The lowest YP content at 0-30, 30-60, 60-90 cm was 5.1 mg kg-1, 0.1 mg kg-1, 1.15 mg kg-1, the highest YP content was 77.1 mg kg-1, 78.7 mg kg-1 respectively. It was determined as 1.52.3 mg kg-1. As a result of the study, the TP of the soil samples was found to be higher than the YP value in general.

Anahtar Kelimeler

 Available phosphorus,  Total phosphorus,  Sustainable soil fertility,  Develi Plain

Proje Numarası

FYL-2018-8181

Kaynakça

• Alam MM ve Ladha JK (2004). Optimizing phosphorus fertilization in an intensive vegetable-rice cropping system. Biology and Fertility of Soils, 40(4): 277-283.
• Anonim, (2014). Devlet Su İşleri 12. Bölge Müdürlüğü kayıtları, Kayseri. https://bolge12.dsi.gov.tr (28.09.202).
• Anonim (2019). İklim ve Bitki Örtüsü. Kayseri İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü: https://kayseri.ktb.gov.tr/TR-54978/iklim-ve-bitki-ortusu.html (13.10.2022).
• Bünemann EK (2015). Assessment of gross and net mineralization rates of soil organic phosphorus–A review. Soil Biology and Biochemistry, 89(1): 82-98.
• Condron LM and Newman S (2011). Revisiting the fundamentals of phosphorus fractionation of sediments and soils. Journal of Soils and Sediments, 11(5): 830-840.
• Doğan O (1983-1992). Türkiye topraklarının verimlilik durumu. Çevre ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü, TOVEP Projesi.
• İrik HA (2013). Develi Ovası toprak tuzluluğunun belirlenmesi ve coğrafi bilgi sistemleri kullanılarak haritalanması. Doktora tezi, Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü, s.57, Konya.
• Karaman MR, Durak A ve Ersahin S (2001). Spatial variability of available phosphorus and site specific P fertilizer recommendations in a wheat field. Developments in Plant and Soil Sciences, 92: 876-877.
• Mahdi HHM, Uygur V ve Durgun B (2019). Kireçli ana materyal üzerinde oluşan topraklarda fosfor fraksiyonları ile bazı toprak özellikleri arasındaki ilişkiler. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 34(1): 93-101.
• Mengel K, Kirkby EA, Kosegarten H and Appel T (2001). Boron. In Principles of plant nutrition, Springer, Dordrecht. 621-638.
• Mikhailenko AV, Ruban DA Ermolaev VA and Loon AJ (2020). Cadmium pollution in the tourism environment: A literature review. Geosciences, 10: 1-18.
• Olsen SR, Cole V, Watanabe FS and Dean LA (1954). Estimation of available phosphorus in soils by extraction with sodiumbicarbonate, Agricultural Handbook, US. Soil Dept. 939, Washington. D.C.
• Reddy KR, Wang Y, DeBusk WF, Fisher MM and Newman S (1998). Forms of soil phosphorus in selected hydrologic units of the Florida Everglades. Soil Science Society of America Journal, 62(4): 1134-1147.
• Sonmez O and Pierzynski GM (2017). Changes in soil phosphorus fractions resulting from crop residue removal and phosphorus fertilizer. Communications in Soil Science and Plant Analysis, 48(8): 929-935.
• Sonmez O and Pierzynski GM (2015). Long-term corn productivity and composition as a function of phosphorus fertilizer and residue removal. Journal of Soil and Nature, 8(2): 18-23.
• Sönmez O, Kaya C, Yıldız H ve Polat T (2016a). Harran Ovasındaki fosfor minerallerinin belirlenmesi ve bitkiye yarayışlılığının artırılması. TÜBİTAK TOVAG Proje: 112O898.
• Sönmez O ve Kılıç FN (2021). Toprakta Ağır Metal Kirliliği ve Giderim Yöntemleri. Turkish Journal of Agricultural Engineering Research, 2(2): 493-507.
• Sonmez O, Pierzynski GM, Kaya C and Aydemir S (2016b). The effects of phosphorus addition on phytoavailability of zinc by diffusive gradients in thin films (DGT). Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 40(3): 379-385.
• Sönmez O ve Pınar E (2018). Harran Ovasındaki bazı toprak serilerinin fosfor fraksiyonları. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Fen Bilimleri Dergisi, 34(2): 31-40.
• TOVEP (1991) Türkiye Toprakları Verimlilik Envanteri. T.C. Tarım ve Orman Köy İşleri Bakanlığı, Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü.
• Tripathi BR, Tandon HLS and Tyner EH (1970). Native inorganic phosphorus forms and their relation to Some Chemical Indices of Phosphate Availability for Soils of Agra District, India. Soil Sience, 109(2): 93-101.
• Yüzbaşıoğlu A ve Dağlıoğlu M (2011). Toprak, Yaprak ve Su Analizi El Kitabı. Anadolu Yakası Park ve Bahçeler Müdürlüğü, İstanbul, 40s.