Bazı Bitki Büyüme Düzenleyicileri Uygulamalarının Vakkas Üzüm Çeşidine Ait Çeliklerin Köklendirilmesi ve Fidan Randımanına Etkisi

Yıl 2021, , 1139 - 1145, 24.10.2021

Fırat İşlek , Ahmet Yenikalaycı , Ali Bayram , Atilla Çakır

https://doi.org/10.30910/turkjans.977278

Cited By: 2

Öz

Bu çalışma; 2021 yılında, Muş ili için önemli üretim ve gelir kaynağı olan Vakkas üzüm çeşidi çeliklerinin köklenme performansı ve fidan randımanını belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Çalışmada kullanılan çeliklere Kontrol grubunun yanı sıra İndol-3-Bütirik Asit (IBA) ve İndol-3-Asetik Asit (IAA) bitki büyüme düzenleyicilerinden üç farklı uygulama dozları (1000 ppm, 2000 ppm ve 3000 ppm) olmak üzere toplam 7 uygulama gerçekleştirilmiştir. Denemeye alınan bitki materyallerinde, sürgün sayısı (adet), sürgün uzunluğu (cm), yaprak sayısı (adet), kök sayısı (adet), kök uzunluğu (cm), kök yaş ağırlığı (gr), kök gelişim seviyesi (1-4 skalası), sürmüş/sürmemiş çelikler ve fidan randımanı (%) bakımından değerlendirilmiştir. Çalışma sonucunda elde edilen fidanlarda ortalama sürgün sayısı (2 adet), kök sayısı (46.67 adet), kök uzunluğu (17.63 cm), kök yaş ağırlığı (9.30 gr), kök gelişim seviyesi (3.67), ve fidan randımanında (%92) en iyi başarı 1000 ppm IBA uygulamasından elde edilmiştir. Ortalama sürgün uzunluğu (23.33 cm) ve yaprak sayısında (18.33 adet) en başarılı uygulama 2000 ppm IBA uygulaması olarak tespit edilmiştir. Sonuç olarak, IBA dozlarının uygulandığı çeliklerde kontrol grubu ve IAA dozlarının uygulandığı çeliklere kıyasla daha olumlu sonuçlar alındığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

IAA, IBA, Tüplü asma fidanı, Vakkas üzümü

Destekleyen Kurum

Muş Alparslan Üniversitesi BAP Birimi

Proje Numarası

BAP-20-UBF-4901-12

The Effect of Some Panth Growth Regulators Applications on Rooting and Seedling Performance of Cuttings of Vakkas Grape Variety

Öz

In this study; In 2021, it is aimed to produce quality seedling from the cuttings of Vakkas grape variety, which is an important production and income source for the province of Muş. In he study; the effects of 7 applications, including the control group, Indole Butyric Acid (IBA) and Indole Acetic Acid (IAA) plant growth regulators tree different application doses (1000 ppm, 2000 ppm and 3000 ppm), on the seedling growth were investigated. The paremeters of shoot number (piece), shoot length (cm), leaf number (piece), root number (piece), root length (cm), root fresh weight (g), root development level (1-4 scale), seedling performance (%) were evaluated in plant meteryal study. End of the study number of shoots (2 number), number of roots (46.67 number), root length (17.63 cm), root fresh weight (9.30 g), root development level (3.67), and seedling performance (92%) the best success was obtained from 1000 ppm IBA application. The most successful application was determined as 2000 ppm IBA application in average shoot length (23.33 cm) and number of leaves (18.33 piece). It was determined that more positive results were obtained in the cuttings to which IBA doses were applied, compared to the control group and the cuttings to which IAA doses were applied.

Anahtar Kelimeler

IAA, IBA, Tubed vine seedling, Vakkas grape

Proje Numarası

BAP-20-UBF-4901-12

Kaynakça

• Akman, İ., Ilgın, C. ve Kacar, N. 1989. Çeliklerin Dikimden Önce Suda Bırakılma Sürelerinin ve Parafinli Parafinsiz Dikimin Fidan Randıman ve Kalitesine Etkisi. Manisa Bağcılık Araştırma Enstitüsü, Yay. No: 33/1: 19.
• Anonim, 2021a. http://www.mus.gen.tr/haber-32227-mus-mus-uzumu-tezgaha-indi-haberi.html. Erişim tarihi: 09.09.2021.
• Anonim, 2021b. http://www.mus.gov.tr/mus-uzumu-mus. Erişim tarihi: 09.09.2021.Anonim, 2020 http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1001(Erişim Tarihi:25.05.2020)
• Anonim, 1995. TS 3981 Asma Fidanı. TSE, Ankara.
• Bekişli, M.İ., Gürsöz, S., Bilgiç, C., 2015. Aşılı Asma Fidanı Üretiminde Bazı Anaç-Çeşit Kombinasyonlarının Katlama Odası Performanslarının İncelenmesi. Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 19(1), 24-37.
• Cangi, R., Kelen, M. ve Dogan, A. 1999. Serin İklim Koşullarında Asma Fidanı Üretim Olanakları. Türkiye III. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, Eylül 1999, 430-435, Ankara.
• Çakır, A. ve Yücel, B. 2016a. Aşılı Tüplü (Kaplı) Asma Fidanı Üretiminde Farklı Köklendirme Ortamlarının Kök ve Sürgün Gelişimi Üzerine Etkileri. Türk Doğa ve Fen Dergisi, 5(2), 18-25.
• Çakır, A. ve Yücel, B. 2016b. Narince ve Kalecik Karası Üzüm Çeşitlerinin 1103 Paulsen Amerikan Asma Anacı İle Aşı Performansının Belirlenmesi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 3(4), 311-317.
• Çakır, A. ve Yücel, B. 2017. Aşılı Tüplü (Kaplı) Asma Fidanı Üretiminde Farklı Köklendirme Ortamlarının Fidan Randımanı Üzerine Etkileri. Meyve Bilimi, 4(1), 1-5.
• Çelik, H. 1982. Kalecik Karası/41B aşı kombinasyonu için sera koşullarında yapılan aşılı köklü fidan üretiminde değişik köklenme ortamları ve NAA uygulamalarının etkileri. Doçentlik Tezi, Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, 73, Ankara.
• Çelik, H., Ağaoğlu, Y.S., Fidan, Y., Marasalı, B., ve Söylemezoğlu, G., 1998. Genel Bağcılık. Sunfidan A.Ş. Mesleki Kitaplar Serisi, No:1, Ankara, 253s.
• Çelik, H., Kunter, B., Söylemezoğlu, G., Ergül, A., Çelik, H., Karataş, H., Özdemir, G. ve Atak, A. 2010. Bağcılığın geliştirilmesi yöntemleri ve üretim hedefleri. TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası VII. Teknik Kongresi. Bildiriler Kitabı–1, 493-513.
• Çelik, M. ve Tekintaş, F.E. 2004. Bazı Budama Uygulamalarının Sultani Çekirdeksiz Üzüm Çeşidinde Kuru Üzüm Kalitesine, Çelik Özelliklerine ve Mineral Madde Alımına Etkileri. Adnan Menderes Üniv. Ziraat Fak. Derg. 1:35-40. Aydın.
• Çelik, T., 2021. Farklı Anaçlara Aşılı Bazı Sofralık Üzüm Çeşitlerinde Boğum Düzeyine Bağlı Olarak Vegetatif Gelişmenin İncelenmesi. Harran Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Şanlıurfa, 72s.
• Çoban, H. ve Kara, S. 2003. Bazı üzüm (Vitis vinifera L.) Çeşitlerinin Asma Anaçları ile Aşı Tutma Durumu ve Fidan Kalitesine Etkileri Üzerine Araştırmalar. Anadolu Ege Tarımsal Araştırmalar Enstitüsü Dergisi, 13(1): 176-187.
• Demirtaş, G., 2018. Bazı Üzüm Çeşitlerinin (Vitis vinifera L.) Farklı Konsantrasyonlardaki Tuz Stresine (NaCl) Tolerans Sınırlarının Belirlenmesi. Harran Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Şanlıurfa, 56s.
• Ehrlinger, D. ve Howell, G. 1981. Differential rooting of hardwood cuttings from different grape cultivars. Plant Propagator 27: 13-15
• Epstein, E. ve Ludwig-Müller, J. 1993. Indole-3-butyric acid in plants: occurrence, synthesis, metabolism and transport. Physiologia Plantarum, 88(2):382–389.
• Ergenoğlu, F. ve Tangolar, S. 1990. Aşılı Çeliklerde Köklenme, Aşı Yerinde Kallus Oluşumu ve Sürgün Büyümesi ile İlgili Araştırmalar. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 5 (2); 141-156
• Gursoz, S., Odabasıoglu, M.I., Ak, B.E., 2017. A Study on The Grafting of Different Table Grape Varieties on Different Rootstocks. The 3rd International Conference on Engineering and Natural Sciences (ICENS), 03-07 May 2017, Budapest-Hungary, 888-893p.
• Hartmann, H.T., Kester, D.E., Davies, F.T. ve Geneve, R.L. 1997. Plant propagation principles and practices. Prentice Hall, New Jersey, USA, 770
• Kara, S., Altındişli, A. ve Aşkın, A. 1998. Farklı köklendirme ortamlarının ve IBA dozlarının sisleme ünitesi altında 41 B anacının köklenmesine etkileri üzerine bir araştırma. IV. Bağcılık Sempozyum Bildirileri: 354- 356. 20-23 Ekim 1998. Yalova.
• Kaşka, N. ve Yılmaz, M. 1974. Bahçe Bitkileri Yetiştirme Tekniği. Çukurova Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayın No: 79, Ders Kitabı No: 52, Adana.
• Kelen, M. 1994. Bazı Uygulamalar Aşılı – Köklü Asma Fidanı Üretiminde Fidan Kalite ve Randımanı Üzerine Etkileri ve Aşı Kaynaşmasının Anatomik ve Histolojik Olarak İncelenmesi Üzerine Araştırmalar. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı Doktora Tezi, Van.
• Kelen, M. ve Demirtaş, İ. 2001. 5 BB ve 420 A Amerikan Asma Anaçlarının Köklenme Oranları ve Kök Kaliteleri Üzerine Farklı Köklendirme Ortamları ile IBA Dozlarının Etkileri. Ankara Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi 7(1):142- 146.
• Kılıç, D. 2013. Kokteyl Mikoriza Uygulamalarının Aşılı Asma Fidanı Üretiminde Fidan Randıman ve Kalitesi Üzerine Etkileri. GOÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi.
• Nautiyal, P.C. ve Purohit, A.N. 1986. Effect of auxin on seasonal rooting response of stem cuttings of Berberis species from different altitudes. Indian Journal of Plant Physiology, 24(3): 286-290
• Odabaşıoğlu, M.İ., Karaca Sanyürek, N., Çakır, A., Söylemezoğlu, G., 2018. Elektroşok Uygulamalarının Aşılı Asma Fidanı Üretiminde Fidan Gelişimine Etkileri. Bahçe, 47(Özel Sayı): 363-372.
• Samancı, H, ve Uslu, İ. 1992. Aşılı - Köklü Asma Fidanı Üretiminde Randıman ve Kalitenin Çeşit Anaç Kombinasyonlarına Göre Değişiminin Araştırılması. Sonuç Raporu, Alata Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü.
• Sivritepe, N. ve Türkben, C. 2001. Müşküle Üzüm Çeşidinde Farklı Anaçların Aşıda Müşküle Üzüm Çeşidinde Farklı Anaçların Aşıda Başarı ve Fidan Randımanı Üzerine Etkileri. Ulud. Üniv. Zir. Fak. Derg., 15:47-58.
• Söylemezoğlu, G., Dumanoğlu, H., Çelik, H., Kunter, B., Atıcı, A. ve Tahmaz, H. 2010. Türkiye’de Asma ve Meyve Fidanı Üretimi ve Kullanımı. TMMOB ZMO Ziraat Mühendisliği VII. Teknik Kongresi, 11-15 Ocak 2010, Ankara, Bildiriler Kitabı Cilt-2: s891-907.
• Şen, A ve Yağcı, A. 2015. Tüplü Asma Fidanı Üretiminde Farklı Köklendirme Yerlerinin Fidan Randımanı Ve Kalitesi Üzerine Etkileri. Meyve Bilimi. 3(1): 22-28s.
• Uysal, H ve Ateş, F. 2014. Sultani Çekirdeksiz Üzüm Çeşidinde Tüplü Asma Fidanı Üretiminin Maliyet Analizi. Meyve Bilimi. 1(2): 55-58s.