Seleksiyonla Elde Edilen Klonal Anaç Adayı Bazı Yabani Erik Genotipleri Üzerine Aşılanan Kayısı Çeşitlerinin Büyüme Durumlarının Araştırılması

Yıl 2018, Cilt: 5 Sayı: 1, 56 - 63, 19.01.2018

Remzi Uğur Sevgi Paydaş Kargı

Öz

Bu
çalışma, Kahramanmaraş yöresinden seleksiyonla belirlenen klonal anaç adayı
bazı yabani erik genotiplerinin üzerine aşılanan Kabaaşı, Hasanbey ve
Hacıhaliloğlu kayısı çeşitlerinin fidan gelişme durumlarının araştırılması için
2013-2014 yıllarında arazi koşullarında yürütülmüştür. Çalışma, tesadüf
bloklarında bölünmüş parseller deneme deseninde 3 tekerrürlü olarak
kurulmuştur. Çalışmada, Prunus spinosa,
Prunus domestica ve Prunus divaricata
yabani erik türlerinden üçer adet olmak üzere toplam 9 adet seçilmiş klon anaç
adayı genotip ile Myrobolan 29C
ve GF 677 standart anaçları, çeşit olarak Kabaaşı, Hasanbey ve Hacıhaliloğlu
kayısı çeşitleri kullanılmıştır. Prunus
spinosa anaçlarının oldukça bodur, Prunus
domestica ve Prunus divaricata anaçlarının ise orta düzeyde gelişme
gösterdikleri saptanmıştır. En düşük fidan boyunun 63.83 cm ile SP-3
anacında, en yüksek fidan boyunun ise 181.66 cm ile Myrobolan 29C anacında olduğu
saptanmıştır. Fidan gelişme durumlarına bakıldığında SP-1 ve SP-2’nin tam
bodur, DO-1 ve DO-2’nin ise yarı bodur anaç olabileceği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Anaç, Kayısı, Prunus

Kaynakça

• Asma, B.M., Birhanlı, O. 2000. Kayısı Yetiştiriciliği. Evin Ofset, Malatya, s.220-221.
• Bassi, D. 1999. Apricot culture: Present and future, Acta Horticulturae, 488: 35-40.
• Baş, M. 1998. Farklı Prunus Klon Ve Çöğür Anaçlarının Bazı Kayısı Çeşitleriyle Uyuşma Düzeyi, Bitki Besin Maddeleri Alımı ve Büyümeye Etkileri Üzerine Araştırmalar. Doktora Tezi. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Adana.
• Bolat, İ., Pırlak, L., Pamir, M. 1995. Farklı anaçların bazı elma çeşitlerindeki bitki besin elementi içeriğine etkileri. II Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, Adana, s.35-39.
• Coşkun, A.D. 2012. Bazı Klon Anaçlarına Aşılı Kayısı Çeşitlerinde Aşı Kaynaşmasının Anatomik-Histolojik Olarak Incelenmesi ve Fidan Gelişimlerinin Belirlenmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstütüsü, Doktora Tezi, Aydın.
• Dimitrova, M., Marinov, P. 2002. Myrobalan (P. cerasifera Ehrh.) as a rootstock for apricot. Acta Horticulturae. 577: 315-318.
• Guerrieri, R., Massai, R., Cantarella, F., Remorini, D. 2006. Agronomic behavior of Pisana cultivar on several rootstocks in dry, Sandy Hills. Acta Horticulturae, 717: 163- 167
• Gül, K., Zengin, Y., Yılmaz, K.U., Gökalp, K. 2007. Hacıhaliloğlu kayısı çeşidinde klonal anaçların kullanım imkanlarının araştırılması. V. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi Bildirileri, Erzurum, s.105-109,
• Küden, A. 1988. Subtropik İklim Koşullarında Ilıman İklim Meyve Türleri Fidanlarının Yetiştirilme Olanakları Üzerine Araştırmalar. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Adana.
• Kurbanova, R.I. 1988. Dates and methods of plum budding. Horticulture Abstract. 58(11): 73-77.
• Licznar, N., Sosna, I. 2006. Quality of maiden apricot trees depending on rootstock and cultivar. Scientific Works of Lithuanian Institute of Horticulture and Lithuanian University of Agriculture, pp.57-61.
• Monney, P., Evéquoz, N., Christen, D. 2010. Alternative to myrobolan rootstock for apricot cultivation. Acta Horticulturae. 862: 381-384.
• Moreno, M.A. 2009. Rootstocks for stone and pome fruit tree species in Spain. International Conference on Fruit Tree Roostostocks. Pisa, pp.44-57.
• Southwick, S.M., Weis, K.G. 1999. Propagation and rootstocks for apricot production. Acta Horticulturae, 488: 403-410. Suranyi, D. 1999. Wild Apricot and myrobalan (generative) rootstocks for apricot cultivars. Acta Horticulturae, 488: 445-449.
• Tekintaş, E.F., Kankaya, A., Ertan, E. 2006. M9 anacı üzerine aşılı bazı elma çeşitlerinin Aydın ili koşullarındaki performanslarının belirlenmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 3(2): 27-30.
• Uğur, R., Paydaş Kargı, S. 2017. Kahramanmaraş florasından kayısıya anaç olabilecek bazı yabani erik genotiplerinin belirlenmesi. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi (Yayın Aşamasında).
• Webster, A.D. 1995. Rootstock and Interstock effects on deciduous fruit tree vigour, precocity, and yield productivity. New Zealand Journal of Crop and Horticultural Science, 23: 373-382.