Iğdır Koşullarında Mera Tesisinde Kullanılabilecek Bazı Buğdaygil-Baklagil Tür ve Karışımların Kalite Performansları

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 3, 576 - 585, 20.07.2020

Seda Akbay Tohumcu Süleyman Temel

https://doi.org/10.30910/turkjans.661495

Öz

ÖZET: Bu çalışma hayvancılığın büyük öneme sahip olduğu ve daha önceden mera karışımı ile ilgili herhangi bir çalışmanın yapılmadığı Iğdır ili taban alanlarda kurulabilecek yapay mera tesisi için uygun yem bitkisi tür ve karışımlarının ot kalitesi açısından performanslarını belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Deneme 2014 yılında tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekerrürlü olarak kurulmuş ve 3 yıl süre ile yürütülmüştür. Araştırmada yonca (Y), gazal boynuzu (GB), kamışsı yumak (KY) ve kılçıksız brom (KB)’un yalın ekim, ikili ve üçlü karışımları incelemeye alınmıştır. Çalışmada incelenen ham protein (HP), ADF (acid detergent fibre), NDF (neutral detergent fibre), sindirilebilir kuru madde (SKM), nisbi yem değeri (NYD) ve ham protein verimi (HPV) yıllar ve karışım konuları arasında önemli farklılıklar göstermiştir. Araştırma sonucunda yalın ekilen baklagiller buğdaygillerden, ikili karışımlar üçlü karışımlardan genellikle daha yüksek HP, SKM ve NYD’ne ve daha düşük ADF, NDF ve HPV’ne sahip olmuştur. Yine yoncanın buğdaygillerle oluşturduğu ikili karışımlar GB ile oluşturulan ikili karışımlara göre genellikle daha yüksek HP, HPV ve ADF içeriğine ve daha düşük NDF ve SKM’ye sahip olmuştur. Oysa NYD açısından ikili karışımlar (KB+GB hariç) aynı istatistiki grupta yer almışlardır. Sonuç olarak; incelenen parametreler açısından bölge için en uygun ikili ve üçlü karışımların yonca bitkisinin yer aldığı karışımlar olduğu ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Besin içerikleri, İkili ve üçlü karışımlar, Suni mera tesisi

Destekleyen Kurum

Iğdır Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi

Proje Numarası

2014-FBE-B12

Kaynakça

• Açıkgöz, E., 2001. Yem Bitkileri. Uludağ Üni. Zir. Fak. Tarla Bit. Böl. Uludağ Üni. Basımevi, 3.baskı. Bursa. 584 s.
• Albayraki, S., 2003. Ankara Ekolojik Koşullarında Yapay Mera Kurulması Üzerine Bir Araştırma. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı, Doktora Tezi, Ankara, s. 166.
• Atış, İ., & Hatipoğlu, R. (2008). Çukurova sulu koşullarında suni mera tesisinde ak üçgülle (Trifolium repens L.) karışıma girebilecek çok yıllık buğdaygil yem bitkilerinin ve bunların en uygun karışım oranlarının saptanması. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 18, 84-93.
• Avcı, M., 2000. Çukurova’da Geçici Yapay Mera Kurma Amacıyla Yetiştirilebilecek Kışlık Çok Yıllık Buğdaygil+Baklagil Yem Bitkileri Karışımlarının Saptanması. Doktora Tezi Ç.Ü.Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.
• Baron, VS, Alistair, CD, King, JR, 2000. Leaf and stem mass characteristics of cool-season grasses grown in the canadian parkland. Agronomy Journal, 92:54-63.
• Büyükburç, U. (1995). Türkiye de Çayır ve Yem Bitkileri ile Diğer Kaba Yem Kaynaklarının Değerlendirilmesi ve Geliştirilmesine Yönelik Öneriler. GOP Ü.Z.F. Tarla Bitkileri Bölümü. Tokat
• Çınar, S., Avcı, M., Hatipoğlu, R., Aktaş, A., and Kökaşık, F. D. 2012. “Çukurova Taban Koşullarında Bazı Çokyıllık Sıcak Mevsim Buğdaygiller ile Baklagil Karışımlarının Performanslarının Saptanması,” Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi TABAD, vol. 5, no. 2, pp. 14–18, Sep.
• İptaş, S., Karadağ, Y. ve Acar, A. 2007. Tokat-Kazova Ekolojik Koşullarına Uygun Yonca (Medicago Sativa L.) Çeşitlerinin Belirlenmesi. Türkiye 4. Tarla Bitkileri Kongresi, 25-27 Haziran, Erzurum 297-301.
• Kacar, B., 1972. Bitki ve Toprağın Kimyasal Analizleri II. Bitki analizleri. Ank. Üniv. Basımevi, Ankara s. 646
• Kacar, B., 1986. Gübreler ve Gübreleme Tekniği. T.C. Ziraat Bankası Kültür Yayınları No: 20, 474, Ankara.
• Kaplan, M., Atalay, A.İ., Medjekal, S. 2009. Potential nutritive value of wild birdsfoot trefoil (Lotus corniculatus) plants grown in different sites. LivestockResearch for Rural Development, 21 (7), 99-102.
• Kır, H. 2010. Tokat-Kazova Şartlarında Bazı Yonca Çeşitlerinin Performanslarının Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tokat.
• Koç, A., Gökkuş, A., Tan, M., Çomaklı, B., Serin, Y., 2004. Performance of tall fescue and lucerne-tall frescue mixtures in highlands of Turkey. New Zealand Journal of Agricultral Research, 47: 61-65.
• Kökten, K., S., Çınar, R., Hatipoğlu, 2011. Çukurova Bölgesinin Sulu Koşullarında Bazı Çokyıllık Baklagil ve Buğdaygil Yembitkilerinin Ot Verimleri ve Ot Kaliteleri Üzerinde Araştırmalar. IX. Tarla Bitkileri Kongresi Sunulu Bildiri, 3. Cilt.s. 1668-1673. 12-15 Eylül Bursa.
• Linn, J.G., Martin, N.P. 1999. Forage quality tests and ınterpretations. Minnesota Extension Service, University of Minnesota Publ. FO-02637, St. Paul
• MGM., 2016. Başbakanlık DMİ Genel Müdürlüğü Meteroloji Bültenleri, Ankara.
• Oddy, V.H., Robards, G.E., Low, S.G. 1983. Prediction of in vivo dry matter digestibility from the fiber nitrogen content of a feed. In: Robards, G.E., Packham, R.G. (Eds.), Feed Information and Animal Production. Commonwealth Agricultural Bureaux, Farnham Royal, UK, pp. 395-398.
• Özaslan-Parlak, A., Ekiz, H. 2006. Bazı yapay mera karışımlarında ekim yöntemleri ve azot dozlarının fide gelişmesine etkileri. Ankara Üni. Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi, 12 (2): 203-209
• Sheaffer, C. C., Peterson M. A., Mccalın M., Volene J.J., Cherney,J.H., Johnson K.D.,Woodward W.T. ve Viands D.R., 1995. Acid Detergent Fiber, Neutral Detergent Fiber Concentration And Relative Feed Value, North American Alfalfa İmprovement Conference, Minneapolis.
• Şahinoğlu, O., Uzun, F., 2016. Taban Mera Islahında Farklı Metotların Etkinliği:I.Agronomik Özellikler. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 31, 3, 10 / 2016, 10.7161/anajas.2016.31.3.423-431.
• Tan, M. ve Menteşe Ö. (2003). Effects of anatomic structure and chemical composition on forage quality. Atatürk University Journal of the Faculty of Agriculture 34: 97-103.
• Tan, M., 2018. Baklagil ve Buğdaygil Yem Bitkileri. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Yayınları No: 256.
• Temel, S., Akbay Tohumcu, S., 2019. Iğdır Taban Koşullarında Kaba Yem Üretimi İçin Bazı Buğdaygil ve Baklagil Karışımlarının Verim Performansları. Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi (UTYHBD), 5(1): 140-148.
• Temel, S., & Şahin K. (2010). Iğdır ilinde yem bitkilerinin mevcut durumu, sorunları ve çözüm önerileri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 21, 64-72.
• Temel, S., Şimşek U. (2011). Iğdır Ovası toprakların çoraklaşma süreci ve çözüm önerileri. Alınteri 21, 53-59.
• Van Soest, P.J., Robertson, J.B., ve Lewıs, B.A., 1991. Method for Dietary Fiber, Neutral Detergent Fiber, and Nonstarch Polysaccharides in Relation to Animal Nutrition. J. Dairy Sci., 74: 3583- 3597.
• Yavuz, M. 2005. Bazı ruminant yemlerinin nispi yem değeri ve in vitro sindirim değerlerinin belirlenmesi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 22 (1): 97-101.
• Yavuz, T. 2011. Karadeniz Bölgesi Geçit İklim Kuşağı Kıraç Alanlarında Yapay Mera Karışımlarının Belirlenmesi. Doktora tezi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tokat.
• Yavuz, T. ve Karadağ, Y. (2016). Kıraç koşullarda yapay mera karışımlarının verim ve kalite performansları. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 6, 155-163.
• Yolcu, H. ve Tan M. (2008): Ülkemiz yem bitkileri tarımına genel bir bakış. Tarım bilimleri Dergisi 14 (3): 303-312.